MNiSW- DKN-WKR-1953-2071-5/MK/10 Warszawa, 29 października 2010 r. R A P O R T z kontroli Uniwersytetu Zielonogórskiego w zakresie prawidłowości wydatkowania dotacji podmiotowych w obszarze działalności dydaktycznej finansowanych z budŝetu państwa w 2009 roku. 1. Kontrola została przeprowadzona na podstawie postanowienia Ministra Nauki i Szkolnictwa WyŜszego Nr 19 KSzW/2010 z dnia 7 czerwca 2010 roku. 2. Celem kontroli było sprawdzenie prawidłowości wydatkowania dotacji podmiotowych w obszarze działalności dydaktycznej finansowanych z budŝetu państwa w 2009 roku. 3. Kontrola została przeprowadzona w związku ze skargami Związku Zawodowego Pracowników Uniwersytetu Zielonogórskiego i Międzyzakładowej Komisji NSZZ Solidarność Uniwersytetu Zielonogórskiego, dotyczącymi przeznaczenia przez Rektora Uniwersytetu prof. dr hab. Czesława Osękowskiego zwiększonej dotacji stacjonarnej w kwocie 5 360 000,10 zł na inny cel, niŝ określony przez Ministra. 4. Kontrolę przeprowadził zespół w składzie: ekspert MNiSW; dr n. med. Mariusz Kazuła gł. specjalista MNiSW. 5. W trakcie kontroli informacji i wyjaśnień udzielali: rektor prof. dr hab. Czesław Sękowski, kwestor, z-ca kwestora, dyrektor Biura Prorektora ds. Rozwoju, główny specjalista d/s zamówień publicznych, kierownik działu aparatury, kierownik działu kształcenia, przedstawiciele związków zawodowych: przewodniczący ZNP Uniwersytetu Zielonogórskiego, Przewodniczący ZOZ Solidarność 80, Przewodnicząca ZZP Uniwersytetu Zielonogórskiego,
6. Załącznikami do raportu są: protokół z kontroli prawidłowości wydatkowania dotacji podmiotowych w obszarze działalności dydaktycznej finansowanych z budŝetu państwa w 2009 roku; uwagi i wyjaśnienia Rektora Uniwersytetu Zielonogórskiego do protokółu z kontroli ( pismo sygn. R BR A z /593/10 z dnia 17 sierpnia 2010 r.); uzupełnienie eksperta do protokółu z kontroli ( pismo z dnia 7 września 2010 r. ). Uwagi Departamentu Finansowania Szkół WyŜszych do protokółu z kontroli (pismo sygn. MNiSW-DFS-ZFD-1952-4857-8/EB/10 z dnia 14 października 2010 r. ). 7. Raport uwzględnia: uwagi i wyjaśnienia Rektora Uniwersytetu Zielonogórskiego do protokółu z kontroli; stanowisko Departamentu Finansowania Szkół WyŜszych dotyczące przeznaczenia przez Rektora Uniwersytetu prof. dr hab. Czesława Osękowskiego zwiększonej dotacji stacjonarnej w kwocie 5 360 000,10 zł na inny cel, niŝ określony przez Ministra. 8. Ustalenia kontroli : Rektorem Uczelni jest prof. dr hab. Czesław Osękowski, który pełni tę funkcję od 2005 r. ( obecnie drugą kadencję) w ramach realizacji planu dotacji podmiotowych z budŝetu państwa na 2009 rok w obszarze przychodów działalności dydaktycznej, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa WyŜszego przekazało Uczelni (pismo Nr MNiSW-DBF-WES-74-4383/PJ/09 w dniu 17 marca 2009 r. ): L.p. Wyszczególnienie Kwota zł 1 2 3 4 na zadania związane z kształceniem studentów studiów stacjonarnych, uczestnikami stacjonarnych studiów doktoranckich i kadr naukowych oraz utrzymaniem uczelni, w tym remonty (art. 94 ust. ] studiów doktoranckich i kadr naukowych oraz utrzymaniem uczelni, w tym remonty (art. 94 ust. 1pkt. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyŝszym) na zadania związane z kształceniem i rehabilitacją leczniczą studentów niepełnosprawnych (art. 94 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy); na zadania związane ze świadczeniami zdrowotnymi, wykonywanymi w ramach kształcenia studentów studiów stacjonarnych w podstawowej jednostce organizacyjnej uczelni, w której prowadzone jest kształcenie na kierunkach medycznych pod bezpośrednim nadzorem nauczycieli akademickich posiadających kwalifikacje do wykonywania zawodu medycznego właściwego ze względu na treści kształcenia (art. 94 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy); na realizację przysposobienia obronnego studentów i studentek (art. 166a ust. 9 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczpospolitej Polskiej). 88 541 800 l 103 200 137 200 1200 uczelnia otrzymała dotację podmiotową na fundusz pomocy materialnej dla studentów i doktorantów - na zadania związane z bezzwrotną pomocą materialną dla 2
studentów oraz doktorantów 17 900 200 zł ( pismo nr MNiSW-DFS-ZPD-74-3798- 1/PJ/10 z 7 stycznia 2010 r. ); Minister Nauki i Szkolnictwa WyŜszego zwiększył powyŝej określony na rok 2009 plan dotacji stacjonarnej dla Uczelni o kwotę 5 360 000,10 zł (pismo Nr DFS-ZFD- 7041-1703-3/EB/09 z dnia 8 czerwca 2009 r.), która powinna być przeznaczona na zwiększenie wynagrodzeń osobowych (wraz z pochodnymi z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne i Funduszu Pracy oraz odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych) pracowników Uczelni, których wynagrodzenia finansowane są w ramach dotacji dydaktycznej, z wyrównaniem od dnia 1 stycznia 2009 r.; zwiększenia dokonano na podstawie decyzji Ministra Finansów z dnia 28 maja 2009 r. nr FS11-462d/12(257)MMG/09 dotyczącej zmian w budŝecie państwa z tytułu uruchomienia ujętej w ustawie budŝetowej na rok 2009 rezerwy celowej poz. 42 pn.: Dofinansowanie zadań szkolnictwa wyŝszego ; Uczelnia prowadzi samodzielną gospodarkę finansową zgodnie z art. 100 Ustawy Prawo o szkolnictwie wyŝszym w oparciu o plan rzeczowo finansowy; Uczelnia posiada: Regulamin pomocy materialnej dla studentów i doktorantów wprowadzony Zarządzeniem Nr 41 Rektora z dnia 21 września 2009 r., politykę rachunkowości wprowadzoną Zarządzeniem Nr 17 Rektora Uniwersytetu Zielonogórskiego z dnia 21 marca 2006 r., zakładowy plan kont oraz Instrukcję obiegu dokumentów finansowo - księgowych wprowadzoną Zarządzeniem Rektora Nr 62 z dnia 19 grudnia 2008 roku; Uczelnia nie prowadzi wyodrębnionej ewidencji studiów niestacjonarnych, oprócz wpłat i kosztów wynagrodzeń; księgi rachunkowe w Uczelni prowadzone są przy uŝyciu techniki komputerowej, spełniają one wymogi Ustawy z dnia 29 września 1994 o rachunkowości (Dz. U. Nr 152 z 2009 r. poz. 1223 ze zm.); w Uczelni stosowana jest zasada memoriałowa, przychody i koszty danego okresu są ujmowane w ewidencji niezaleŝnie od terminu zapłaty; nie stwierdzono naruszenia przepisów Ustawy Prawo zamówień publicznych zadłuŝenie łączne Uczelni na dzień 31.12.2009 r. wynosi ok. 34 087 000 zł, w tym zadłuŝenie z tytułu układu ratalnego ZUS 19 311 615, 12 zł; zobowiązanie Uczelni w stosunku do ZUS na dzień 31 marca 2010 r. wynosi 8 495 600 zł; rocznie z tytułu kredytów Uczelnia spłaca 2 000 000 zł oraz z tytułu układu ratalnego, ponad 2 000 000 zł; zobowiązanie Uczelni w stosunku do ZFŚS wynosi 9 655 117,09 zł, powstałe w latach 2004-2006; dotacja podmiotowa na zadania związane z kształceniem i rehabilitacją leczniczą studentów niepełnosprawnych; - w 2006 roku została utworzona funkcja Pełnomocnika Rektora ds. studentów niepełnosprawnych, - w uczelni studiuje na studiach stacjonarnych 290 studentów niepełnosprawnych, 3
- w ramach zajęć rehabilitacyjnych ze studentami niepełnosprawnymi prowadzone były zajęcia pływackie na basenie Novita Korner, zajęcia siłowe w siłowni Uniwersytetu oraz turnusy rehabilitacyjne, - osoby prowadzące zajęcia rehabilitacyjne ze studentami niepełnosprawnymi legitymują się wyŝszym wykształceniem magisterskim ( posiadają dyplomy ukończenia studiów na kierunku wychowanie fizyczne ), - rozliczenie dotacji podmiotowej przyznanej w 2009 r. na zadania związane z kształceniem i rehabilitacją leczniczą studentów niepełnosprawnych: 1. koszty wynagrodzeń nauczycieli akademickich związanych z kształceniem studentów niepełnosprawnych 1 870 462 zł 2. koszty czesnego studentów niepełnosprawnych 8900 zł; 3. dodatki specjalne dla nauczycieli 2 191 zł; 4. pozostałe koszty 183 614 zł ( wynagrodzenie Pełnomocnika Rektora ds. studentów niepełnosprawnych.- 29 108, 21 zł, koszty obsługi Biura Pełnomocnika Rektora ds. studentów niepełnosprawnych. 17 542, 64 zł, koszt udziału w turnusach rehabilitacyjnych 69 185, 72 zł; działalność Rady Studentów Niepełnosprawnych i sport studentów niepełnosprawnych 25 490, 09 zł; druk informatora 1 824,20 zł ). 5. koszty ogółem 2 065 166 zł. - brak jest wytycznych MNiSW co do zasad wydatkowania i rozliczania dotacji oraz kwalifikacji kosztów; - Uczelnia nie jest zobowiązana do przekazywania Ministerstwu szczegółowego rozliczania dotacji, - wydatkowanie dotacji uznaje się za zgodne z przeznaczeniem: kwota zwiększająca dotację (5 360 000,1 zł), przyznana z rezerwy celowej ( poz. 42 pn.: Dofinansowanie zadań szkolnictwa wyŝszego ), została przeznaczona na pokrycie kosztów działalności Uczelni w 2009 r. - wykorzystana została na inny cel, niŝ określony przez Ministra; Senat oraz Przedstawiciele ZNP i Solidarność 80 wyrazili zgodę na nie przyznawanie w 2009 roku podwyŝki płac. NSZZ Solidarność nie wyraził takiej zgody Uchwała Senatu nr 210 25 listopada 2009 r. korygująca plan rzeczowo finansowy na rok 2009. ( Notatka ze spotkania z Rektorem w dniu 3 listopada 2009 r. sporządzona przez przedstawicieli NSZZ Solidarność ) Związek Zawodowy Pracowników Uniwersytetu Zielonogórskiego w tym czasie nie funkcjonował. przy wypłacie świadczeń świątecznych z ZFŚS w wysokości 2000 zł dla kaŝdego pracownika, pominięte zostały procedury określone w Regulaminie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, wprowadzonego zarządzeniem Rektora Nr 31 z dnia 10 lipca 2009 r. o wypłacie z ZFŚS dodatkowych świadczeń świątecznych Rektor na spotkaniu poinformował Komisję BudŜetową, Senat oraz Przedstawicieli Związków Zawodowych (oświadczenia: Rektora i przewodniczącego ZNP oraz Notatka ze spotkania z Rektorem w dniu 3 listopada 2009 r. sporządzona przez przedstawicieli NSZZ Solidarność ). Rektor zawarł Porozumienie dotyczące gospodarowania środkami ZFŚS i Aneks do Porozumienia z działającymi wówczas w Uczelni związkami zawodowymi ( ZNP, Solidarność 80 oraz NSZZ Solidarność ). 4
Związek Zawodowy Pracowników Uniwersytetu Zielonogórskiego w tym czasie nie funkcjonował. zawyŝone zostały koszty remontów domów i stołówek studenckich przez powiększenie kosztów poniesionych na te remonty o 313% kosztów pośrednich w związku z doliczeniem kosztów pośrednich odniesionych do całości funduszu pomocy materialnej dla studentów i doktorantów; niezgodnie z przeznaczeniem wydatkowano kwotę 548 zł z dotacji na zadania związane z realizacją przysposobienia obronnego studentek i studentów. zawarte zostały dwie umowy o dzieło z pracownikiem Uniwersytetu Zielonogórskiego; zakres obowiązków pracownika wynikający z umowy o pracę, pokrywał się z obowiązkami wynikającymi z zawartych umów o dzieło; Rektor prof. dr hab. Czesław Osękowski w piśmie sygn. R-BR-Az/593/10 z dnia 17 sierpnia 2010 r. zawierającym uwagi i wyjaśnienia do protokółu z kontroli informuje o trudnej sytuacji finansowej uczelni, powstałej przed 2005 r. i krokach podejmowanych od 2005 r. ( pierwsza kadencja Rektora ) w celu jej naprawy ( zmniejszenie zadłuŝenia wobec ZUS i banków, dokonywanie odpisów na ZFŚS). Departament Finansowania Szkół WyŜszych w piśmie sygn. MNiSW-DFS-ZFD-1952-4857- 8/EB/10 z dnia 14 października 2010 r. stoi na stanowisku iŝ, kwestie związane z kształtowaniem środków na wynagrodzenia oraz poziom przeciętnych wynagrodzeń, w ramach stosunku pracy, dla pracowników uczelni publicznych, określa art. 93 ust. 1 Wydatki budŝetu państwa planowane na finansowanie działalności uczelni publicznych, w części dotyczącej wynagrodzeń waloryzowane są corocznie, co najmniej o średnioroczny wskaźnik wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budŝetowej ustalony w ustawie budŝetowej na dany rok budŝetowy oraz art. 151 ust. 4 Środki na wynagrodzenia dla pracowników uczelni publicznej określa senat w ramach środków posiadanych przez uczelnię. 9. W wyniku kontroli wnioskuję o wystosowanie w trybie art. 37 ust. 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyŝszym, pisma pokontrolnego do Uniwersytetu Zielonogórskiego z uwagami dotyczącymi konieczności: dokonania zwrotu na konto MNiSW kwoty 5 360 000,10 zł, wydatkowanej niezgodnie z przeznaczeniem na podstawie art. 145 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. nr 249 poz. 2104); wydatkowania dotacji zgodnie z ich przeznaczeniem; przestrzegania procedur zawartych w Regulaminie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych; prawidłowego naliczania kosztów pośrednich; dokonania zwrotu na rachunek dotacji przyznanej na zadania związane z realizacją przysposobienia obronnego studentek i studentów, wydatkowanej niezgodnie z przeznaczeniem, kwoty 548 zł. Bardzo zła sytuacja finansowa Uniwersytetu Zielonogórskiego wymaga szczególnego nadzoru Departamentu Finansowania Szkół WyŜszych MNiSW w zakresie gospodarki finansowej Uczelni. 5
poinformowania do 30 listopada 2010 r. Departamentu Kontroli i Nadzoru oraz Departamentu Finansowania Szkół WyŜszych MNiSW o realizacji zaleceń pokontrolnych. Raport został zatwierdzony przez Ministra Nauki i Szkolnictwa WyŜszego 6