Wydział Chemii Katedra Chemii Ogólnej i Nieorganicznej pracownia studencka prowadzący:.. ĆWICZENIE 5 RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ZWIĄZKÓW KOMPLEKSOWYCH Data wykonania ćwiczenia: Skład zespołu (imię i nazwisko): (podkreślić dane osoby piszącej sprawozdanie): Poprawa: Data oddania ćwiczenia: Licencjat BIOTECHNOLOGII MWB UG i GUM-ed semestr pierwszy 2014/2015 ( grupa.) Zaliczenie: Oświadczamy, że zapoznali(ły)śmy się z kartami charakterystyk substancji, stosowanymi podczas wykonywania doświadczeń. Data i podpis Data i podpis Licencjat Biotechnologii, semestr drugi, rok akademicki 2014/2015 1
1. Na podstawie wyników doświadczenia 1 uzupełnić poniższą tabelę: wzór sól bezwodna roztwór soli stały hydrat CuSO 4 NiSO 4 CoSO 4 Przyjmując, że liczba koordynacyjna jonów centralnych w badanych akwakompleksach wynosi 6, napisać równania reakcji, jakie zachodzą w czasie rozpuszczania bezwodnych soli w wodzie. 2. Określić warunki, w jakich napis wykonany roztworem chlorku kobaltu(ii): a) jest widoczny, b) jest niewidoczny. Opisać na jakiej zasadzie dział atrament sympatyczny zawierający chlorek kobaltu(ii). Podać jonowy zapis reakcji oraz wzory przestrzenne reagentów. 3. Na podstawie pomiarów wykonanych w doświadczeniu 2 uzupełnić poniższą tabelę. akwakompleks ph zmierzone ph obliczone pk HA [Mg(OH 2 ) 6 ] 2+ 11.4 [Co(OH 2 ) 6 ] 2+ 10.4 [Ni(OH 2 ) 6 ] 2+ 10.2 [Zn(OH 2 ) 6 ] 2+ 9.6 [Cu(OH 2 ) 6 ] 2+ 6.3 [Al(OH 2 ) 6 ] 3+ 4.8 [Cr(OH 2 ) 6 ] 3+ 3.8 [Fe(OH 2 ) 6 ] 3+ 2.4 Licencjat Biotechnologii, semestr drugi, rok akademicki 2014/2015 2
Przedstawić w formie ogólnej lub na wybranym przykładzie równowagi istniejące w roztworach wodnych zawierających akwajony. Podać poprawne nazwy poznanych akwakompleksów (w pełnej formie). 4. Na podstawie wyników doświadczenia 3 uzupełnić poniższą tabelę, przyjmując, że liczba koordynacyjna jonów centralnych w otrzymanych hydroksokompleksach wynosi 4. W przypadku osadów oznaczyć je znakiem ( ) i podać ich zabarwienie. roztwór NaOH HNO 3 mała ilość nadmiar mała ilość nadmiar Które z badanych jonów metali w warunkach doświadczenia tworzą hydroksokompleksy? Na wybranym przykładzie soli metalu o własnościach amfoterycznych podać równania reakcji zachodzących: a) po dodaniu zasady, b) po dodaniu kwasu. Podać poprawne nazwy poznanych hydroksokompleksów (w pełnej formie). Licencjat Biotechnologii, semestr drugi, rok akademicki 2014/2015 3
5. Na podstawie wyników doświadczenia 4 uzupełnić poniższą tabelę, przyjmując, że liczba koordynacyjna jonów centralnych w otrzymanych amminakompleksach wynosi 6, natomiast dla Cu(II) i Zn(II) wynosi 4. W przypadku osadów oznaczyć je znakiem ( ) i podać ich zabarwienie. roztwór NH 3 HNO 3 mała ilość nadmiar mała ilość nadmiar Które z badanych jonów metali w warunkach doświadczenia tworzą amminakompleksy? Które z badanych jonów metali tworzą kompleksy zarówno z amoniakiem jak i z jonami OH? Podać równania reakcji zachodzących w jednym (wybranym) z badanych roztworów po dodaniu amoniaku, a następnie kwasu. Podać poprawne nazwy poznanych amminakompleksów (w pełnej formie). 6. Na podstawie wyników doświadczenia 5 przedstawić reakcje, które pozwoliły na jakościowe oznaczenie jonów obecnych w roztworze soli Mohra. Dlaczego jon Fe 2+ wykryto w roztworze (NH 4 ) 2 Fe(SO 4 ) 2, a nie wykryto go tą samą metodą w roztworze (NH 4 ) 4 [Fe(CN) 6 ]? Dlaczego jony OH łatwo wypierają amoniak z obu tych związków? Podać poprawne nazwy obu związków. Licencjat Biotechnologii, semestr drugi, rok akademicki 2014/2015 4
7. Na podstawie wyników doświadczenia 6 przedstawić reakcje strącania AgCl oraz powstawania jonów kompleksowych. W każdym przypadku podać wyrażenie na skumulowaną stałą trwałości β oraz podaj jej wartość. Który o otrzymanych kompleksów jest bardziej trwały. Podać pełne nazwy obu związków kompleksowych. 8. Na podstawie wyników doświadczenia 6 uzupełnić poniższą tabelę wpisując wzory powstających związków. I Br S 2 [Ag(S 2 O 3 ) 2 ] 3 [Ag(NH 3 ) 2 ] + Podać zapis zachodzących reakcji chemicznych. W oparciu o wartości β jonów kompleksowych i wartości Kso trudno rozpuszczalnych soli wyjaśnić różne zachowanie się jonów kompleksowych srebra w stosunku do wybranych jonów. 9. Na podstawie wyników doświadczenia 7 uzupełnić poniższą tabelę wpisując wzory powstających związków. F C 2 O 4 2 [Fe(NCS) 6 ] 3 Podać zapis zachodzących reakcji chemicznych. W oparciu o wartości β jonów kompleksowych wyjaśnić zachodzące procesy. W jakim celu na początku reakcji otrzymywania związku kompleksowego Fe(III) dodawano stężony roztwór HCl? Licencjat Biotechnologii, semestr drugi, rok akademicki 2014/2015 5
10. Podać reakcje rozkładu związków kompleksowych w doświadczeniu 8. W oparciu wartości β jonów kompleksowych i wartości Kso trudno rozpuszczalnych soli wyjaśnić zachodzące reakcje rozkładu. 11. Opisać reakcje prowadzące do powstania kompleksu jonów Fe 3+ z jonami rodankowymi oraz reakcje zachodzące z udziałem jonów fluorkowych i szczawianowych. Znaleźć i porównać wartości stałych trwałości otrzymanych związków kompleksowych. Licencjat Biotechnologii, semestr drugi, rok akademicki 2014/2015 6