3 KAMPANIE Która jest dla ciebie? Badania nad przygotowywaniem alternatywnych i dekonstrukcyjnych kampanii wskazują, że wiele z nich nie jest budowanych w sposób mający wzbudzić zainteresowanie określonej grupy docelowej albo zmienić czyjś sposób myślenia lub zachowanie. Kampanie często nie mają wyraźne nakreślonych ani mierzalnych celów, cierpią na niedostatek dogłębnej wiedzy o grupie docelowej i brakuje w nich wezwania do działania lub interwencji 1-2-1. W konsekwencji mogą sprawiać wrażenie monologów, w których jedna strona opowiada historię, a druga często przypadkowe osoby z szerszej grupy ma jej słuchać. Wyobraź sobie kogoś stojącego na placu w swojej miejscowości, kto opowiada ważną dla siebie historię przypadkowym przechodniom. Jakiego efektu i oddziaływania można oczekiwać? Ten artykuł ma być pomocny w pokonywaniu niezbędnych etapów na drodze do udanej kampanii. Kampania powinna być naszym zdaniem ukierunkowana na pomaganie ludziom w zmianie ich punktu widzenia lub zachowania. Należy zatem zapoznać się ze wszystkimi wymienionymi poniżej 12 etapami (//03 ODDZIAŁYWANIE). Nawet najbardziej pełna dobrych intencji i zmotywowana organizacja społeczeństwa obywatelskiego (OSO) może czasami borykać się z ograniczeniami czasowymi, budżetowymi i pracowniczymi, które obniżają jej sprawność. Nadal jednak istnieją kampanie, które można realizować, aby promować swoją organizację i ważne sprawy, którymi się zajmuje (//01 WIDOCZNOŚĆ) albo pokazać swoim odbiorcom alternatywne sposoby działania (//02 DZIAŁANIE). //01 WIDOCZNOŚĆ Etapy 1-8 //02 DZIAŁANIE Etapy 1-10 //03 ODDZIAŁYWANIE Etapy 1-12 //01... 1
1. Określ swój cel: Zadbaj, aby był klarowny, realistyczny i mierzalny 2. Poznaj swojego odbiorcę: Poświęć czas na znalezienie i zrozumienie swoich 3. Wybierz cel: Zawęź, na tyle na ile to możliwe, docelową grupę 4. Monitoruj i przeprowadzaj ewaluacje: Przygotuj mierniki i narzędzia społecznościowe 5. Wybierz kanały komunikacji: Korzystaj tylko z tych, których używają twoi odbiorcy 6. Dostosuj swój komunikat: Przygotuj komunikaty, które zainteresują twoich 7. Znajdź orędownika: Wybierz orędownika wiarygodnego w oczach twoich 8. Zadbaj o bezpieczeństwo: Przygotuj się na zniewagi słowne i groźby //02... 9. Wsłuchuj się w reakcje: Czy docierasz do odpowiednich osób? 10. Wezwanie do działania: Co odbiorcy powinni teraz zrobić? Jak mogą pomóc? //03... 11. Interwencja 1-2-1: Angażuj poszczególne osoby, rozmawiaj, skłaniaj do (prze)myślenia albo wzmacniaj ich pozycję 12. Nie przestawaj się uczyć: Poświęć czas na dogłębną ewaluację, aby następnym razem osiągnąć jeszcze lepsze wyniki Kampania //01 WIDOCZNOŚĆ Chcesz im powiedzieć: przyjrzyjcie się temu, co robimy! 2
Twój cel to przede wszystkim bycie postrzeganym i uznawanym za podmiot działający na rzecz zapobiegania i przeciwdziałania ekstremizmowi oraz podnoszenie świadomości. Dysponujesz ograniczoną zdolnością i wiedzą ekspercką w zakresie nawiązywania kontaktów z odbiorcami. Przykład: Posłużmy się przykładem OSO, która pracuje nad istotnymi powiązanymi problemami, np. prawami człowieka lub sprawiedliwością społeczną, ale nie zajmuje się bezpośrednio zapobieganiem ani przeciwdziałaniem ekstremizmowi: może nie dysponować na chwilę obecną zdolnością do moderowania dyskusji online ani nawiązywania kontaktu z odbiorcami, ale może chcieć zbadać grunt i przygotować później bardziej zaawansowaną kampanię. PODSTAWY Rozpowszechniaj informacje Podnoś świadomość //01... 1. Określ swój cel: Zadbaj, aby był klarowny, realistyczny i mierzalny 2. Poznaj swojego odbiorcę: Poświęć czas na znalezienie i zrozumienie swoich 3. Wybierz cel: Zawęź, na tyle na ile to możliwe, docelową grupę 4. Monitoruj i przeprowadzaj ewaluacje: Przygotuj mierniki i narzędzia społecznościowe 5. Wybierz kanał komunikacji: Korzystaj tylko z tych, których używają twoi odbiorcy 6. Dostosuj swój komunikat: Przygotuj komunikaty, które zainteresują twoich 7. Znajdź orędownika: Wybierz orędownika wiarygodnego w oczach twoich 8. Zadbaj o bezpieczeństwo: Przygotuj się na zniewagi słowne i groźby Kampania //02 DZIAŁANIE 3
Chcesz im powiedzieć: możecie zrobić to i to! Twój cel to być widocznym dla docelowej grupy, docieranie do nich i słuchanie ich. Chcesz także pokazać swoim odbiorcom co sami mogą zrobić w sprawach, które leżą im na sercu poprzez zasugerowanie jakiegoś konkretnego działania. Możesz jednak nie mieć zasobów albo wiedzy eksperckiej do przeprowadzenia kompetentnej rozmowy z osobami sympatyzującymi z ekstremistycznymi ideologiami albo z takimi, które noszą się z zamiarem opuszczenia ekstremistycznej organizacji (patrz etap 11). Przykład: Twoja OSO osiągnęła pierwszy cel: rozpowszechniła informacje, dociera do ludzi i twoja sprawa nabiera rozmachu. W praktyce może to oznaczać, że otrzymujesz polubienia, komentarze i podaj dalej. Warto przejrzeć komentarze, aby zapoznać się z reakcjami, niemniej nie dysponujesz w swoim zespole wiedzą ekspercką, aby nawiązać kompetentny dialog z osobami reagującymi na twoją kampanię. Masz jednak świadomość, że większość osób sympatyzujących z ekstremizmem odczuwa potrzebę podjęcia jakiś działań związanych ze sprawami, na których im tak zależy, a więc podsuwasz im alternatywne działania. To może oznaczać zaangażowanie polityczne lub społeczne, np. wolontariat w określonej OSO albo zorganizowanie demonstracji. PODSTAWY Słuchaj swoich Podpowiadaj im działania //02... 9. Wsłuchuj się w reakcje: Czy docierasz do odpowiednich osób? 10. Wezwanie do działania: Co odbiorcy powinni teraz zrobić? Jak mogą pomóc? Kampania //03 ODDZIAŁYWANIE 4
Chcesz nawiązać z nimi kontakt i zmienić ich poglądy! Twoim celem jest pomaganie ludziom w zmianie sposobu myślenia i zachowania, aby nie dopuszczać do radykalizacji albo wesprzeć kogoś w znalezieniu drogi wyjścia z ekstremizmu. Skutecznym podejściem doprowadzania do zmiany zachowania jest rozmowa. Tak właśnie postępują ekstremiści trudniący się rekrutacją, którzy nawiązują bezpośredni kontakt online i offline z osobami reagującymi na ich propagandę. Interwencje 1-2-1 i bezpośrednia rozmowa to potencjalnie najskuteczniejsza część twojej kampanii, ale ona również wymaga konkretnej i kompetentnej kadry, np. pracowników społecznych czy psychologów. Byli ekstremiści również mogą być wiarygodni i skuteczni w przeprowadzaniu interwencji. Przykład: Twoja OSO chce wprowadzić realne zmiany. Pracujesz głównie offline i na skalę lokalną, np. z podatnymi na zagrożenia młodymi ludźmi i chcesz dotrzeć do szerszego odbiorcy oraz wywierać jeszcze większy wpływ poprzez podjęcie działalności online. Albo twoja NGO ma doświadczenie online, ale brakuje jej potrzebnej praktyki w kontaktach bezpośrednich, możesz rozważyć partnerstwo z kompetentną OSO (np. EXIT Sweden albo EXIT Germany), aby zwielokrotnić efektywność obydwu organizacji. W niektórych przypadkach celem OSO mogą być nie tyle osoby podatne na zagrożenia albo zradykalizowane, lecz raczej osoby z ich otoczenia, np. rodzice czy nauczyciele, i wzmacnianie ich pozycji. To również wymaga kompetentnej kadry albo zwrócenia się do OSO, która dysponuje niezbędną wiedzą fachową. PODSTAWY Nawiązuj kontakty Zachęcaj do przemyśleń Przeprowadzaj ewaluacje swojej //03... 11. Interwencja 1-2-1: Angażuj poszczególne osoby, rozmawiaj, skłaniaj do (prze)myślenia albo wzmacniaj ich pozycję 12. Nie przestawaj się uczyć: Poświęć czas na dogłębną ewaluację, aby następnym razem osiągnąć jeszcze lepsze wyniki. Użyteczne informacje na temat cyfrowych interwencji 1-2-1 można znaleźć w publikacji Grupa robocza RAN ds. komunikacji i narracji (CTRL+klik): 5
www.europeandemocracy.eu 6