DOKUMENTACJA BADAŃ STRATYGRAFII WARSTW MALARSKICH Stolarki okiennej w lokalu mieszkalnym przy ul. Jagiellońskiej 21/8 w Olsztynie Autor dokumentacji konserwatorskiej : Danuta Pestka Anna Krause OLSZTYN 2013 D O K U M E N T A C J A C H R O N I O N A P R A W E M A U T O R S K I M 1
SPIS TREŚCI DOKUMENTACJI 1.0. KARTA IDENTYFIKACJI ZABYTKU I DOKUMENTACJI 2.0. ZAGADNIENIA HISTORYCZNE 3.0. OPIS, ANALIZA FORMY, FUNKCJI I TREŚCI 4.0. STAN ZACHOWANIA 5.0. METODYKA BADAŃ 6.0. WYNIKI BADAŃ 7.0. PODSUMOWANIE BADAŃ 2
1. KARTA IDENTYFIKACJI ZABYTKU I DOKUMENTACJI NUMER REJESTRU ZABYTKÓW: A-2634 z dn. 19 stycznia 1989 r. RODZAJ: stolarka okienna DATOWANIE: 1910-1913r. LOKALIZACJA: ul. Jagiellońska 21/8 w Olsztynie MATERIAŁ I TECHNIKA: Konstrukcja skrzynkowa, drewno sosnowe, malowane, okucia metalowe DANE DOTYCZĄCE OPRACOWANIA: INWESTOR: Zakład Lokali i Budynków Komunalnych w Olsztynie, 10-313 Olsztyn, ul Cicha 5 ADMINISTRATOR: Zakład Lokali i Budynków Komunalnych w Olsztynie, 10-313 Olsztyn, ul Cicha 5 AUTOR DOKUMENTACJI: Danuta Pestka, Anna Krause MIEJSCE PRZECHOWYWANIA DOKUMENTACJI: 1. EGZ.: Miejski Konserwator Zabytków, Pl. Jana Pawła II 1, Olsztyn 2. EGZ.: Zakład Lokali i Budynków Komunalnych w Olsztynie, 10-313 Olsztyn, ul Cicha 3. EGZ.: Danuta Pestka, ul. Zabłockiego 1a/8, 80-287 Gdańsk 3
2. ZAGADNIENIA HISTORYCZNE Budynek wzniesiony został w stylu historyzującym w latach 1910-1913. Przetrwał drugą wojnę światową. Wykorzystywany jest na cele mieszkalne, w części parterowej znajduje się przestrzeń użytkowa. 3. OPIS, ANALIZA FORMY, FUNKCJI I TREŚCI Przedmiotowa stolarka okienna znajduje się na trzecim piętrze elewacji od podwórza kamienicy przy ulicy Jagiellońskiej 21 w lokalu nr 8. Według przekazu ustnego lokatorki zamieszkującej dany lokal od czasów powojennych, oba okna zostały wymienione w 1967 r. i noszą znamiona typowe, współczesne dla tego okresu: proste, nieprofilowane listwy, aluminiowe proste w formie szyldy i klamki. 4
Okna drewniane o konstrukcji skrzynkowej, dwuskrzydłowe, z dwuskrzydłowym przeszklonym nadświetlem, o stałym ślemieniu, skrzydła okna 1 polowe z listwą przymykową, słupkiem stałym, skrzydła nadświetla 1 polowe z listwą przymykową i słupkiem stałym, parapet wewnętrzny drewniany. Okucia metalowe, aluminiowe. Zachowane okno historyczne, nieobjęte niniejszymi badaniami (niewielkie okno komórki, w elewacji od podwórza, pomiędzy oknami wskazanymi do badań), to okno jednoramowe, dwupolowe, z profilowanym szprosem, profilowanymi krawędziami ramiaka, stalowymi, stylizowanymi okuciami. 4. STAN ZACHOWANIA I PRZYCZYNY ZNISZCZEŃ Stan zachowania skrzydeł zewnętrznych określa się jako relatywnie dobry, wyjąwszy mocowanie ościeżnicy (w partii zewnętrznej widoczne duże ubytki tynku). Skrzydła wewnętrzne zostały oczyszczone z przemalowań i pokryte ponownie białą farbą. Skrzydła zewnętrzne i elementy stałe zostały pomalowane bez usuwania wcześniejszych powłok okna, widok z zewnątrz 5
5.0 METODYKA BADAŃ Wykonano dokumentację fotograficzną, następnie na elementach drewnianych okien wykonano odkrywki sondażowe aż do warstwy pierwotnej. Wykonano analizę porównawczą do zachowanego okna historycznego. Odkrywki oraz miejsca pobrania próbek ponumerowano oraz udokumentowano na zdjęciach. Wyniki analiz przedstawiono w formie opisowej i fotograficznej. Określenie pierwotnej kolorystyki zostało przedstawione w tabeli. 6. WYNIKI BADAŃ okno prawe, widok z zewnątrz lokalizacja odkrywki: nr 1, wnętrze 6
ślemię, wnętrze odkrywka nr 1: ślemię okna prawego, widoczne warstwy: szara(1), kremowa(2), kremowa ciemna(3), kremowa(4), biała(5) okno historyczne lokalizacja odkrywki nr 2. zachowane okno historyczne, wnętrze 7
odkrywka nr 2:widoczna warstwa pierwotna, zielona(1), oraz wtórne przemalowania: zielona jasna(2), szara jasna(3), biała(4), biała(6), miejsce pobrania próbki okno historyczne, okucie 8
okno historyczne, stan zachowania 9
naszlify próbek Próbka nr 1. Warstwy malarskie elementów zewnętrznych są luźno związane z podłożem, dlatego na przekroju widoczne są tylko pojedyncze drzazgi ( D). Próbka pokazuje warstwę pierwotną: zieloną (1) oraz wtórne warstwy: białą(2, 3, 4). Numeracja wg Tab. 1. Tab. 1. Stratygrafia warstw, detal na ramiaku, wnętrze, próbka nr 1 Nr warst wy faza chronol ogiczna oznaczenie graficzne warstwy charakterystyka warstwy kolor oznaczenie koloru NCS 0 drewno 1 I warstwa malarska pierwotna zielony NCS S3005-Y20R 2 II warstwa malarska wtórna biały 3 III warstwa wtórna biały 4 IV warstwa malarska wtórna biały 10
7. PODSUMOWANIE BADAŃ Na podstawie przekazu ustnego od lokatorki, analizy porównawczej, wykonanych stratygrafii stwierdzono, że przedmiotowa stolarka jest wtórna, a pokrywające ją warstwy malarskie nie stanowią wartości w kontekście kolorystyki stolarki oryginalnej. Analiza zachowanego okna historycznego jest pewnym wskazaniem w tym kierunku, nie przesądza go jednak, z uwagi na odmienny typ tej stolarki. TABELA PIERWOTNEJ KOLORYSTYKI STOLARKI OKIENNEJ miejsce kolor nr NCS okno ramowe, wnętrze zielony NCS S3005-Y20R 11