Patyk się żeni reż. Martin Lund MATERIAŁY DYDAKTYCZNE DLA NAUCZYCIELI SPIS TREŚCI 1. Scenariusz lekcji. (str. 2) Temat: Co to jest scenografia i czego się dzięki niej dowiadujemy? stowarzyszenie nowe horyzonty zamenhofa 1, 00-153 warszawa, tel. +48 22 530 66 40, fax +48 22 831 06 63, www.nhef.pl
SCENARIUSZ LEKCJI Paulina Krześniak Temat: Co to jest scenografia i czego się dzięki niej dowiadujemy? CELE LEKCJI zwrócenie uwagi uczniów na rolę scenografii i kostiumu w filmie; rozwijanie umiejętności samodzielnego myślenia; doskonalenie umiejętności przedstawiania i uzasadniania swojego zdania oraz formułowania myśli z uwzględnieniem zasad kultury słowa; wzbogacanie wyobraźni; wzbogacanie słownictwa. METODY I FORMY PRACY burza mózgów; pogadanka; praca ze słownikiem; praca indywidualna; karta pracy: rysowanie, praca w parach, krzyżówka. ŚRODKI DYDAKTYCZNE CZAS film Patyk się żeni, reż. M. Lund, Norwegia 2010; karty pracy dla wszystkich uczniów; słownik języka polskiego; karteczki z opisami scenografii. 1 lekcja
PRZEBIEG LEKCJI 1. Wprowadzenie. Nauczyciel pyta uczniów, czy podobał im się obejrzany w kinie film. Warto poprosić, by dzieci zwróciły uwagę na to, co w filmie przypadło im do gustu, a co nie. Można także powiedzieć dzieciom, że film Patyk się żeni to kolejna po Panu Patyku część przygód chłopca Małego i jego niezwykłego przyjaciela ożywionego kawałka drewna, czyli tytułowego Pana Patyka. 2. Burza mózgów. Prowadzący prosi dzieci, by wymieniły miejsca, w których rozgrywają się poszczególne przedstawione w filmie wydarzenia. W razie potrzeby nauczyciel naprowadza uczniów na kolejne lokalizacje (np.: dom Małego i jego rodziców, szpital, wnętrze sklepu, plac przed sklepem, las). Następnie nauczyciel pyta dzieci, czego dowiadujemy się z wyglądu miejsc, w jakich toczy się akcja filmu. Możliwe odpowiedzi: - że Mały i jego rodzina mieszkają w niedużej miejscowości na skraju lasu, - że przedstawione w filmie wydarzenia rozgrywają się w czasach współczesnych 3. Pogadanka. Nauczyciel wprowadza do rozmowy pojęcie scenografia i zwraca uwagę uczniów, że określenie to oznacza wygląd przestrzeni, w której rozgrywają się przedstawione w filmie wydarzenia. 4. Praca ze słownikiem. Prowadzący prosi wybranego ucznia o odszukanie definicji słowa scenografia w słowniku języka polskiego. (Definicja według Innego słownika języka polskiego: scenografia to projekt oprawy plastycznej sztuki teatralnej, filmu itp.). W najmłodszych klasach można pominąć ten element lekcji. Nauczyciel może także sam podać dzieciom definicję lub zapisać ją na tablicy (ewentualnie wyświetlić na tablicy interaktywnej). 5. Praca indywidualna. Każdy z uczniów losuje kartkę z opisem scenografii. Zadaniem dzieci jest zastanowienie się, gdzie i kiedy mogłaby rozgrywać się akcja filmu z taką scenografią oraz o czym mógłby on opowiadać. Przykładowe opisy: Krajobraz księżycowy. Przedmioty unoszą się. Nie ma grawitacji. Ciemno. Dookoła gwiazdy. Zamek z mostem zwodzonym otoczony fosą. Dookoła gęsty las. Wnętrze nowoczesnej kuchni. Szklane blaty. Oświetlone szafki. Bogate wyposażenie. Wulkaniczna góra. Na niej chatka na kurzej stópce. 6. Karta pracy. Nauczyciel rozdaje uczniom karty pracy i prosi o wykonanie polecenia 1. Zadaniem uczniów jest zaprojektowanie scenografii do filmu. Najpierw muszą więc wyobrazić sobie, o czym mógłby opowiadać reżyserowany przez nich film. Następnie każdy uczeń w przeznaczonym do tego polu rysuje swoją propozycję scenografii. Po jej stworzeniu uczniowie wymieniają się w parach swoimi kartami pracy. Każdy z nich na podstawie zaproponowanej przez sąsiada scenografii nadaje jego filmowi tytuł. Po zakończeniu pracy uczniowie wymieniają się w parach uwagami, wyjaśniają sobie nawzajem, jakie były ich pomysły i sprawdzają, czy zostały one odczytane na podstawie rysunku. 7. Pogadanka. Prowadzący zwraca uwagę, że informacji o czasie i miejscu akcji, które w książce są opisane wprost, w filmie widz domyśla się właśnie m.in. na podstawie scenografii. Odwołując się do doświadczeń dzieci związanych z poprzednim ćwiczeniem, warto zauważyć, że jeśli ktoś narysował w swojej pracy np. zamek, a przed nim rycerzy w zbrojach, kolega z łatwością mógł domyślić się, że z dużą pewnością będzie to film historyczny lub niezwykła baśń. 8. Karta pracy. Nauczyciel podkreśla, że poza samą scenografią informacje o czasie i miejscu akcji oraz realiach przekazują nam w filmie również inne jego elementy. Są one hasłami w krzyżówce, o której rozwiązanie dzieci są proszone (polecenie 2. z kart pracy). Osoby, które jakie pierwsze poprawnie rozwiążą krzyżówkę można nagrodzić w ustalony wcześniej sposób. Gdy wszystkie dzieci wykonają zadanie, wybrana osoba odczytuje hasło. (Prawidłowe odpowiedzi: 1. kostium, 2. scenografia, 3. maska, 4. rekwizyt, 5. peruka, hasło: teatr. Nauczyciel podkreśla, że scenografia, kostiumy i rekwizyty mają ogromne znaczenie nie tylko w filmie, ale także w teatrze.
9. Pogadanka. Na zakończenie warto zapytać dzieci, czy pamiętają jakiś spektakl teatralny lub film, w którym scenografia i kostiumy zrobiły na nich szczególnie duże wrażenie. Nauczyciel może wykorzystać to pytanie do przypomnienia uczniom seansów i spektakli, w których uczestniczyli wspólnie. Jeśli nauczyciel ma taką możliwość, może wyświetlić na tablicy fotosy z wybranych filmów. Praca domowa Czy Pan Patyk to, Twoim zdaniem, filmowy rekwizyt, czy też bohater filmu? Uzasadnij swoją odpowiedź.
Karta pracy Zadanie 1. Wyobraź sobie, że jesteś reżyserem. Zastanów się, o czym będzie opowiadać Twój film i w polu poniżej narysuj swoją propozycję scenografii do niego. Następnie przekaż swoją kartę koledze/koleżance) z ławki i poproś o zaproponowanie tytułu filmu na podstawie Twojego rysunku. Ty zrób to samo na karcie pracy kolegi/koleżanki z ławki. Tytuł filmu Zadanie 2. Rozwiąż krzyżówkę i odczytaj hasło. 1. 2. 3. 4. 5. 1. Ubiór, który aktor zakłada, aby wyglądać na kogoś innego. 2. Oprawa plastyczna sztuki teatralnej lub filmu. 3. Przykrycie twarzy lub jej części nakładane przez aktora. 4. Przedmiot używany przez aktora na scenie lub w filmie. 5. Nakrycie głowy w formie fryzury z włosów sztucznych lub prawdziwych. Wykorzystywane m.in. przez aktorów. HASŁO: