Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, 90 730 Łódź... Łódź, dnia 20.08.2014 r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: ŻG.8361.139.2014 DECYZJA Nr 21 / KB ŻG / 2014 Na podstawie art. 104 i art. 107 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.), art. 5 ust. 2, art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tj. Dz. U. z 2014 r. poz. 148) oraz 9 ust. 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego trybu pobierania i badania próbek produktów przez organy Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2012 r., poz. 496) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi obciąża przedsiębiorcę Tesco Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, ul. Kapelanka 56 kwotą stanowiącą równowartość kosztów badań pasztetu drobiowo - wieprzowego o masie 130 g, oznaczonego datą minimalnej trwałości 17.03.16 i numerem partii L E1 i konserwy tyrolskiej o masie 300 g, oznaczonej datą minimalnej trwałości 11.2015 i numerem partii 2063036713 AD 454 1, wyprodukowanych dla TESCO Polska Sp. z o.o., ul. Kapelanka 56, 30-347 Kraków przeprowadzonych w Laboratorium Kontrolno - Analitycznym Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z siedzibą w Warszawie, ul. Sienkiewicza 3 w wysokości 1.129,00 zł (słownie: jeden tysiąc sto dwadzieścia dziewięć złotych). Uzasadnienie W dniach od 02 do 06 maja 2014 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.100.2014 z dnia 02.05.2014r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, przeprowadzili kontrolę w hipermarkecie Łódź - Widzew zlokalizowanym w Łodzi przy ul Widzewskiej 22, należącym do TESCO Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, ze zm.), art. 24 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1935/2004 z dnia 27 października 2004 r. w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz uchylającego dyrektywy 80/590/EWG i 89/109/EWG (Dz. U. z 27.10.2004 s. 4 ze zm.), art. 3 1
ust. 1 pkt 1, 2 i 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tj. Dz. U. z 2014 r. poz. 148) w obecności osoby upoważnionej ( ). W toku kontroli w dniu 02 maja 2014 r. pobrano do badań laboratoryjnych próbki: pasztetu drobiowo - wieprzowego o masie 130 g, oznaczonego datą minimalnej trwałości 17.03.16 i numerem partii L E1, wyprodukowanego dla TESCO Polska Sp. z o.o. ul. Kapelanka 56, 30-347 Kraków przez Rolnik Sp. z o.o., Zakład Przetwórstwa Mięsnego Oddział w Orzeszu, ul. Pszczyńska 10, 43-187 Orzesze (ustalono na podstawie numeru weterynaryjnego PL 24084002 WE zamieszczonego na opakowaniu jednostkowym); konserwy tyrolskiej o masie 300 g, oznaczonej datą minimalnej trwałości 11.2015 i numerem partii 2063036713 AD 454 1, wyprodukowanej dla TESCO Polska Sp. z o.o., ul. Kapelanka 56, 30-347 Kraków przez Mispol S.A., Zakład Produkcyjny Nr 4, ul. Szafirowa 17, 16-400 Suwałki (ustalono na podstawie numeru weterynaryjnego PL 20630307 WE zamieszczonego na opakowaniu jednostkowym).. Próbki przedmiotowych produktów zostały opisane w protokole pobrania próbki numer 01516 i przekazane do Laboratorium Kontrolno-Analitycznego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z siedzibą w Warszawie, ul. Sienkiewicza 3 celem przeprowadzenia badań organoleptycznych i fizyczno-chemicznych. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono dla: pasztetu drobiowo - wieprzowego: niższą zawartość białka (deklarowano 9,5g w 100g, a stwierdzono 6,8g w 100g przy niepewności wyniku ± 0,2), wyższą zawartość tłuszczu (deklarowano 11,1g w 100g, a stwierdzono 11,3g w 100g przy niepewności wyniku ± 1,1), niższą zawartość soli (deklarowano 1,75g w 100 g, a stwierdzono 1,20g w 100g przy niepewności wyniku ± 0,03), niższą zawartość węglowodanów (deklarowano 4,6g w 100g, a stwierdzono 4,1g w 100g), konserwy tyrolskiej: wyższą zawartość białka (deklarowano 10g w 100g, a stwierdzono 12,1g w 100g przy niepewności wyniku ± 0,4), niższą zawartość tłuszczu (deklarowano 21,9g w 100g, a stwierdzono 16,0g w 100g przy niepewności wyniku ± 1,6), niższą zawartość węglowodanów (deklarowano 3,8g w 100g, a stwierdzono 3,2g w 100g). Przy ocenie wyników uwzględniono fakt, że informacja dotycząca wartości odżywczej środka spożywczego zawarta w jego oznakowaniu obejmuje wartości średnie ( 12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą - Dz. U. Nr 137, poz. 967, ze zm.) i w związku z tym zastosowano tolerancje wynikające z dokumentu Komisji Europejskiej o nazwie Wytyczne dla właściwych organów w sprawie kontroli zgodności z prawodawstwem UE w odniesieniu 2
do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat Żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. U. UE. L 304 z 22.11.2011, s. 18) oraz dyrektywy Rady 90/496/EWG z dnia 24 września 1990 r. w sprawie oznaczania wartości odżywczej środków spożywczych oraz dyrektywy 2002/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do suplementów żywnościowych w zakresie określenia limitów tolerancji dla składników odżywczych wymienionych na etykiecie zwanego dalej przewodnikiem KE. Limity tolerancji oznaczają możliwe do przyjęcia różnice między wartościami dotyczącymi składnika odżywczego podanymi na etykiecie, a wartościami stwierdzonymi w trakcie kontroli urzędowych. Limity dla żywności innej niż suplementy diety obejmujące niepewność pomiaru zostały określone w tabeli 1 przewodnika KE. Dla żywności zawierającej: <10g białka na 100g limit tolerancji wynosi ± 2g; od 10 do 40 g białka i tłuszczu na 100 g limit tolerancji wynosi ± 20%; <10 g węglowodanów na 100 g limit tolerancji wynosi ± 2g; 1,25g soli na 100g limit tolerancji wynosi ± 20%. Po uwzględnieniu limitów tolerancji oraz biorąc pod uwagę fakt, iż oznakowanie, w szczególności określające charakter i właściwości produktu, musi zagwarantować konsumentowi dokonanie świadomego wyboru z pełną wiedzą o stanie faktycznym Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej stwierdził, że: pasztet wieprzowo - drobiowy był niezgodny z deklaracją z uwagi na niższą zawartość białka i soli, gdyż otrzymane wyniki (6,8g i 1,20g w 100g) nie mieściły się w granicach tolerancji (rzeczywista zawartość białka uznana byłaby za zgodną z deklaracją wówczas, gdyby mieściła się w przedziale od 7,5g do 11,5g w 100g, zaś soli, gdyby mieściła się w przedziale od 1,40g do 2,10g w 100g produktu), odpowiadał natomiast deklaracji w zakresie zawartości tłuszczu i węglowodanów; konserwa tyrolska była niezgodna z deklaracją z uwagi na niższą zawartość tłuszczu gdyż otrzymany wynik (16,0g w 100g) nie mieścił się w granicach tolerancji (rzeczywista zawartość tłuszczu uznana byłaby za zgodną z deklaracją wówczas, gdyby mieściła się w przedziale od 17,5g do 26,3g w 100g), odpowiadała natomiast deklaracji w zakresie zawartości białka i węglowodanów. Powyższe nieprawidłowości zostały udokumentowane w protokole kontroli z dnia 04 czerwca 2014 r. Kontrola została przeprowadzona na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.139.2014 z dnia 04.06.2014r. w obecności osoby upoważnionej ( ). W trakcie kontroli poinformowano stronę, że przysługuje jej prawo do zbadania próbek kontrolnych, które zostały pobrane z tych samych partii, za protokołem pobrania próbki numer 01517 w dniu 02 maja 2014 r. w trakcie tej samej kontroli w ilościach odpowiadających ilościom produktów pobranych do badań laboratoryjnych. Powyższy fakt został odnotowany w protokole kontroli z dnia 04.06.2014 r. 3
(nr akt ŻG.8361.139.2014). Strona z tego prawa nie skorzystała - nie złożyła wniosku o przeprowadzenie badań próbek kontrolnych. Działając na podstawie art. 33 ust. 1 i art. 34 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 148) Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej o stwierdzonych nieprawidłowościach poinformował kontrolowanego przedsiębiorcę TESCO Polska sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie (pismo numer ŻG.8361.139.2014 z dnia 09.07.2014r.) oraz producentów kwestionowanych środków spożywczych - Rolnik Sp. z o.o., Zakład Przetwórstwa Mięsnego Oddział w Orzeszu, ul. Pszczyńska 10, 43-187 Orzesze oraz Mispol S.A., Zakład Produkcyjny Nr 4, ul. Szafirowa 17, 16-400 Suwałki - (pisma numer ŻG.8361.139.2014 z dnia 25.07.2014 r.) i jednocześnie wniósł o podjęcie działań zmierzających do zapewnienia zgodności wyrobu z deklaracją podaną w oznakowaniu. O fakcie tym powiadomione zostały również Powiatowe Stacje Sanitarno-Epidemiologiczna w Tychach i w Suwałkach. Strona nie udzieliła odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne (termin 31.07.2014r.). Natomiast firma Rolnik Sp. z o.o., Zakład Przetwórstwa Mięsnego Oddział w Orzeszu, ul. Pszczyńska 10, 43-187 Orzesze (pismo z dnia 31.07.2014 r.) poinformowała, że zakończyła współpracę z Tesco Polska Sp. z o.o. w zakresie sprzedaży konserw typu pasztet marki Tesco, zaś Mispol S.A., Zakład Produkcyjny Nr 4, ul. Szafirowa 17, 16-400 Suwałki (pismo z dnia 05.08.2014r.) stwierdziła, że parametry deklarowane na opakowaniu dotyczą szacunkowej wartości odżywczej, podstawą do określania jakościowej zgodności wyrobu gotowego jest specyfikacja produktu, a nie wartość odżywcza z opakowania, na chwilę obecną nie ma przepisów prawnych dotyczących zakresu określania limitów tolerancji dla składników odżywczych wymienionych na etykiecie, a jedynie trwają prace Komisji Europejskiej w tym temacie i zgodnie z art. 54 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, Środki spożywcze wprowadzone na rynek lub opatrzone etykietą przed dniem 13.12.2016 r., które nie spełniają wymogu określonego w art. 9 ust. 1, lit. l), mogą pozostać w obrocie do czasu wyczerpania zapasów tych środków. Jednocześnie poinformowała, iż w związku z wejściem w życie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności prowadzone są prace nad dostosowaniem etykiet do wymagań tego rozporządzenia, które obejmują m.in. wykonanie badań na wartość odżywczą w celu uaktualnienia średnich wartości deklarowanych na etykiecie. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej po zapoznaniu się z przedmiotowym pismem nie podzielił zawartego w nim stanowiska producenta, gdyż: 1) Przy ocenie wyników badań konserwy tyrolskiej o masie 300 g, oznaczonej datą minimalnej trwałości 11.2015 i numerem partii 2063036713 AD 454 1, wyprodukowanej dla TESCO/POLSKA Sp. z o.o., uwzględniono fakt, iż deklarowane na opakowaniu wartości odżywcze są wartościami średnimi ( 12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania wartością odżywczą - Dz. U. nr 137 poz. 967 z późn. zm.) - zastosowano tolerancję wynikającą z tabeli nr 1 przewodnika KE. 4
2) Przewodnik KE odnosi się również do dyrektywy Rady 90/496/ EWG z dnia 24 września 1990 r. w sprawie oznaczania wartości odżywczej środków spożywczych zaimplementowanej do krajowych przepisów w postaci ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 nr 136, poz. 914 ze zm.) i rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą (Dz. U. Nr 137, poz. 967, ze zm.), a zatem wbrew stwierdzeniom producenta ma on zastosowanie w odniesieniu do tych przepisów. 3) Zasady dotyczące znakowania żywności zostały zawarte w rozdziale 11 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U z 2010 r. nr 136 poz. 914 z późn. zm.), która implementuje w tym zakresie między innymi przepisy dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 marca 2000 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw Państw członkowskich w zakresie etykietowania, prezentacji i reklamy środków spożywczych (Dz. U. L 109 z 06.05.2000 r. z późn. zm.). Motyw szósty preambuły w/w dyrektywy 2000/13/WE stanowi, że zasadniczym względem branym pod uwagę przy przyjmowaniu wszelkich przepisów dotyczących etykietowania środków spożywczych powinna być potrzeba informowania i ochrony konsumenta, zaś motyw ósmy stanowi, że etykietowanie, w szczególności określające charakter i właściwości produktu muszą zagwarantować konsumentowi dokonanie wyboru z pełną wiedzą o stanie faktycznym. 4) Do dnia 13 grudnia 2016 r. zgodnie z art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.) informacje dotyczące wartości odżywczej są podawane w oznakowaniu środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, a w odniesieniu środków spożywczych powszechnie spożywanych jeżeli w oznakowaniu, prezentacji albo reklamie tego środka jest podawane oświadczenie żywieniowe, zaś w pozostałych przypadkach znakowanie środków spożywczych wartością odżywczą jest dobrowolne (ust.3). W tym przypadku producent dobrowolnie zamieścił na opakowaniu wartość odżywczą zatem podlega tym przepisom. 5) Zgodnie z art. 46 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.) oznakowanie środka spożywczego nie może wprowadzać konsumenta w błąd, w szczególności co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju, właściwości, składu ( ). 6) Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2014, poz. 669) przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, że zastosowane tolerancje wynikające z przewodnika KE są wystarczające do uwzględnienia faktu, iż podane na opakowaniach wartości odżywcze są wartościami średnimi 5
(zawartość określonego składnika przy przyjętej tolerancji 20 %, zarówno na plus jak i na minus może różnić się w rzeczywistości o 40 %), a ich przekroczenie wprowadza konsumenta w błąd. W związku z powyższym podtrzymał swoje stanowisko, że wprowadzona do obrotu konserwa tyrolska z uwagi na niższą zawartość tłuszczu nie odpowiadała deklaracji producenta podanej w oznakowaniu środka spożywczego zamieszczonego na opakowaniu jednostkowym. Ponieważ przeprowadzone badania wykazały, iż konserwy nie odpowiadały jakości zadeklarowanej na opakowaniu w dniu 21 lipca 2014 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie zobowiązania do uiszczenia, przez Tesco Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, ul. Kapelanka 56, kwoty stanowiącej równowartość kosztów przeprowadzonych badań (art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej tj. Dz. U. z 2014 r. poz. 148). Strona została poinformowana o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów, lecz z tego prawa nie skorzystała. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 25 lipca 2014 r. Jak wynika z informacji uzyskanej od jednostki przeprowadzającej badania - pisma numer 208/2014 i 209/2014 z dnia 10 lipca 2014 r. koszt badań wynosił łącznie 1.129,36 zł (538,52 zł pasztet i 590,84 zł - konserwa). Po uwzględnieniu zaokrąglenia wynikającego z art. 63 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) koszt tych badań stanowił kwotę 1.129,00 zł. W związku z wykazaniem, iż badane produkty nie odpowiadały jakości zadeklarowanej na opakowaniach jednostkowych zobowiązanym do uiszczenia wskazanej należności pieniężnej Łódzkiemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Inspekcji Handlowej, na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 148) oraz 9 ust. 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów dnia 27 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego trybu pobierania i badania próbek produktów przez organy Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2012 r., poz. 496) jest kontrolowany przedsiębiorca. Z tych względów orzekam jak w sentencji. Pouczenie: 1. Od niniejszej decyzji przysługuje stronie odwołanie do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie (00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1) składane na piśmie za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 730 Łódź, ul. Gdańska 38), w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia (art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 15.12.2000 r. o Inspekcji Handlowej tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 148 oraz art. 127 1 i 2 kpa, art. 129 1 i 2 kpa). 2. Na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 15.12.2000 r. o Inspekcji Handlowej (tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 148) w związku z 9 ust. 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego trybu pobierania i badania próbek produktów przez organy Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2012 r., poz. 496) oraz art. 130 Kpa, strona jest zobowiązana uiścić należność pieniężną, w wysokości 1.129,00 zł na rachunek Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź nr 91101013710007652231000000 w NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w Kasie Inspektoratu (pok. 11) w dniach urzędowania w godz. 7 30 9 30 i 13 30 14 30 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) 6
oraz w godz. 8 00 10 00 i 14 00 15 00 (wtorek), w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja określająca wysokość należności pieniężnej stała się ostateczna. Należność niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 1ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.). Otrzymują: 1. TESCO Polska Sp. z o.o. 2. a/a ul. Kapelanka 56 30 347 Kraków Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Marek Jacek Michalak... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) 7