DECYZJA Nr 102 / ŻG / 2014

Transkrypt

1 Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, Łódź... Łódź, dnia r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: ŻG DECYZJA Nr 102 / ŻG / 2014 Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 669 ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2013, poz. 267 ze zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi wymierza przedsiębiorcy Jolancie Banaszkiewicz wykonującej działalność gospodarczą pod nazwą Sklep Wielobranżowy Żywność Bezglutenowa Jolanta Banaszkiewicz w Łodzi, ul. Kilińskiego 30 karę pieniężną w kwocie 500,00 zł (słownie: pięćset złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu jednej partii ciasteczek o smaku maślanym niskobiałkowych PKU, o masie 150g, oznaczonych datą minimalnej trwałości , stanowiącą jednocześnie numer partii, wyprodukowanych przez Wytwórnię Artykułów Bezglutenowych BEZGLUTEN s. c. Mariusz Koczwara, Magdalena Stefanik, Posądza 128, Koniusza, wartości 31,70 zł nieodpowiadających jakości handlowej zadeklarowanej na opakowaniach jednostkowych z uwagi na wyższą zawartość białka i tłuszczu. Uzasadnienie W dniach od 25 do 29 kwietnia 2014 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG z dnia r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi przeprowadzili kontrolę w sklepie wielobranżowym, należącym do Jolanty Banaszkiewicz wykonującej działalność gospodarczą pod nazwą Sklep Wielobranżowy Żywność Bezglutenowa Jolanta Banaszkiewicz w Łodzi przy ul. Kilińskiego 30. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, ze zm.) w związku z art. 3 ust. 1 pkt 6 oraz art. 3 ust. 1 1

2 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tj. Dz. U. z 2014 r. poz. 148) w obecności przedsiębiorcy Jolanty Banaszkiewicz. W toku kontroli w dniu 28 kwietnia 2014 r. na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 10 i rozdziału 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2014 r. poz. 148 ze zm.), zwanej dalej ustawą o Inspekcji Handlowej z partii liczącej 5 sztuk pobrano do badań laboratoryjnych (w tych samych ilościach) próbki (podstawową i kontrolną) ciasteczek o smaku maślanym niskobiałkowych PKU o masie 150g, oznaczonych datą minimalnej trwałości , stanowiącą jednocześnie numer partii, wyprodukowanych przez Wytwórnię Artykułów Bezglutenowych BEZGLUTEN s.c. Mariusz Koczwara, Magdalena Stefanik, Posądza 128, Koniusza. Próbka podstawowa przedmiotowych ciasteczek została opisana w protokole pobrania próbki numer i przekazana do Laboratorium Kontrolno-Analitycznego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z siedzibą w Warszawie, ul. Sienkiewicza 3 zwanego dalej Laboratorium w Warszawie celem przeprowadzenia badań organoleptycznych i fizyczno-chemicznych, zaś próbka kontrolna została opisana w protokole pobrania próbki numer 01417, zabezpieczona i pozostawiana w kontrolowanej placówce do czasu jej zwolnienia przez Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w warunkach uniemożliwiających zmianę jakości lub cech charakterystycznych produktu. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono: wyższą zawartość białka - na opakowaniu jednostkowym producent deklarował 0,14 g w 100 g produktu, a stwierdzono 0,31 g przy niepewności wyniku ± 0,01, wyższą zawartość tłuszczu - na opakowaniu jednostkowym producent deklarował 6,9 g w 100 g produktu, a stwierdzono 25,5 g przy niepewności wyniku ± 1,7. Powyższe wyniki zostały udokumentowane w sprawozdaniu z badań numer 187/2014 z dnia 15 maja 2014r. wystawionym przez Laboratorium w Warszawie. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej po uwzględnieniu tolerancji wynikających z tabeli numer 1 (w odniesieniu do tłuszczu) i numer 3 (w odniesieniu do białka - produkt oznaczony był oświadczeniem żywieniowym niskobiałkowe ) dokumentu Komisji Europejskiej o nazwie Wytyczne dla właściwych organów w sprawie kontroli zgodności z prawodawstwem UE w odniesieniu do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. U. UE. L 304 z , s. 18) oraz dyrektywy Rady 90/496/EWG z dnia 24 września 1990 r. w sprawie oznaczania wartości odżywczej środków spożywczych oraz dyrektywy 2002/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstwa państw członkowskich odnoszących się do suplementów żywnościowych w zakresie określenia limitów tolerancji dla składników odżywczych wymienionych na etykiecie stwierdził, że badane ciasteczka nie 2

3 odpowiadały deklaracji podanej na opakowaniu z uwagi na wyższą zawartość białka i tłuszczu, gdyż otrzymane wyniki (25,5 g tłuszczu i 0,31 g białka) nie mieściły się w granicach tolerancji. Rzeczywista zawartość tłuszczu byłaby uznana za zgodną z deklaracją wówczas gdyby mieściła się w przedziale od 5,4 do 8,4 g w 100 g produktu, zaś białka gdyby mieściła się w przedziale od 0 do 0,14 g w 100 g produktu (analiza wyników z dnia 21 maja 2014 r.). Z wynikami badań laboratoryjnych strona została zapoznana w trakcie ponownej kontroli przeprowadzonej w dniu 23 maja 2014 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG z dnia 23 maja 2014 r. Nie stwierdzono wówczas w kontrolowanym sklepie kwestionowanej partii ciastek. Powyższe udokumentowano w protokole kontroli (numer akt ŻG ) z dnia 23 maja 2014 r., który został przekazany stronie wraz ze sprawozdaniem z badań numer 187/2014 z dnia 15 maja 2014 r. wystawionym przez Laboratorium w Warszawie. Po zapoznaniu się z wynikami badań strona oświadczyła (pismo z dnia 23 maja 2014 r.), iż rezygnuje z badania próbki kontrolnej i zobowiązuje się do zagospodarowania tej próbki we własnym zakresie. Działając na podstawie art. 34 ustawy o Inspekcji Handlowej Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej o stwierdzonej nieprawidłowości poinformował producenta Wytwórnię Artykułów Bezglutenowych BEZGLUTEN s. c. Mariusz Koczwara, Magdalena Stefanik, Posądza 128, Koniusza (pismo numer ŻG z dnia 29 maja 2014 r.) i jednocześnie wniósł o podjęcie niezwłocznych działań zmierzających do zapewnienia zgodności wyrobu z deklaracją podaną w oznakowaniu. O fakcie wprowadzenia do obrotu środka spożywczego nieodpowiadającego deklaracji producenta zamieszczonej w tabeli wartości odżywczej na opakowaniu jednostkowym powiadomiony został również Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Proszowicach. W odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne (pismo z dnia 11 czerwca 2014 r.) producent poinformował, że wartości odżywcze na opakowaniu zadeklarował na podstawie badań wykonanych w 2004 roku w laboratorium Wojewódzkiej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Krakowie. Nie widział podstaw aby zmieniać recepturę i poddawać produkt nowemu badaniu, ponieważ surowce do produkcji kupował od tych samych dostawców od 10 lat. Jednocześnie poinformował, że w bieżącym roku zleci wykonanie badań ciasteczek o smaku maślanym niskobiałkowych PKU i dokona aktualizacji etykiety. W związku z wprowadzeniem do obrotu środka spożywczego nieodpowiadającego jakości handlowej w dniu 20 października 2014 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie wymierzenia, na podstawie art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 669 ze zm.) zwanej dalej ustawą o jakości kary pieniężnej. Strona została poinformowana o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów. Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 23 października 2014 r. 3

4 W dniu 29 października 2014 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi wpłynęło pismo, w którym strona podała tylko obrót zakwestionowanymi ciastkami w 2013 roku i wniosła o odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej gdyż: wina za niewłaściwą jakość produktu leży po stronie producenta, który powinien ponosić odpowiedzialność za jego jakość handlową, jako sprzedawca detaliczny nie ma możliwości, by kontrolować parametry jakościowe każdego sprzedawanego towaru, może jedynie przestrzegać dat ważności i właściwych warunków przechowywania. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustosunkowując się do wniosku strony o odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej podkreślił, że przyjęte przez ustawodawcę brzmienie art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości wprowadza mechanizm polegający na tym, że każdy w stosunku do kogo zostanie spełniona przesłanka wprowadzenia do obrotu artykułu rolno spożywczego nieodpowiadającego jakości handlowej podlega karze określonej w tym przepisie. Ustawodawca zakłada więc istnienie odpowiedzialności w każdej sytuacji wymierzania kary pieniężnej z tytułu naruszenia przepisów prawa żywnościowego. Oznacza to, że samo stwierdzenie udowodnienie faktu wprowadzenia do obrotu produktu nieodpowiadającego jakości handlowej, powoduje konieczność nałożenia stosowanej kary (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 04 sierpnia 2010 r. sygn. VI SA/Wa894/10). Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej stwierdził, że brak jest podstaw do odstąpienia od wymierzenia kary, gdyż naruszone zostały przepisy regulujące jakość handlową artykułów rolno spożywczych skutkujące naruszeniem interesów konsumentów. Ponad dwukrotne przekroczenie zawartości białka dla ciasteczek oznakowanych jako niskobiałkowe i ponad trzykrotne przekroczenie zawartości tłuszczu w stosunku do deklaracji zamieszczonej w oznakowaniu produktu w istotny sposób narusza interesy konsumentów, gdyż konsumenci zostali wprowadzeni w błąd co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego właściwości i składu. O zajętym stanowisku Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej poinformował stronę pismem z dnia r., w którym ponownie wnosił o przesłanie obrotu za rok Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 07 listopada 2014 r. W dniu 13 listopada 2014 r. bezpośrednio w Wojewódzkim Inspektoracie Inspekcji Handlowej w Łodzi strona złożyła pismo, w którym podała wielkość obrotu osiągniętego w 2013 roku i ponownie wniosła o odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej, gdyż jak stwierdziła, wymierzenie kary choćby w najniższym możliwym wymiarze naruszy zasadę proporcjonalności wynikającą z przypisów rozporządzenia (WE) 178/2002, zwłaszcza, że zakwestionowano niewielką partię ciasteczek, a ich sprzedaż w 2013 roku była niewielka. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze powyższe ustalił i stwierdził. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania 4

5 prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność żywności z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) produktu nieodpowiadającego jakości handlowej i na skutek przeprowadzonego postępowania wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę: 1. wysoki stopień szkodliwości czynu polegającego na wprowadzeniu do obrotu środka spożywczego nieodpowiadającego jakości handlowej z uwagi na wyższą zawartość białka i tłuszczu, gdyż ponad dwukrotne przekroczenie zawartości białka dla produktu oznaczonego jako niskobiałkowy (deklarowano 0,14g/100g, a stwierdzono 0,31 g przy niepewności wyniku ± 0,01), a także ponad trzykrotne przekroczenie zawartości tłuszczu w stosunku do deklaracji zamieszczonej w tabeli wartości odżywczej (deklarowano 6,9g/100g, a stwierdzono 25,5 g przy niepewności wyniku ± 1,7) w istotny sposób narusza interesy konsumentów. Konsumenci nabywając produkt zostali wprowadzeni w błąd co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego właściwości i składu ponieważ otrzymywali wyrób o innych parametrach jakościowych niż wynikało to z zamieszczonej na opakowaniu deklaracji; 2. średni stopień zawinienia, chociaż nieprawidłowość powstała na etapie produkcji z winy producenta, to jednak kontrolowany przedsiębiorca jako podmiot działający na rynku spożywczym od kilku lat (co ustalono na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej), prowadzący specjalistyczny sklep z żywnością bezglutenową, ekologiczną oraz specjalnego przeznaczenia żywieniowego powinien dołożyć wszelkich starań, by zapewnić właściwą jakość handlową oferowanych do sprzedaży wyrobów, lecz tego nie uczynił i wprowadził do obrotu środek spożywczy nieodpowiadający jakości handlowej; 5

6 3. średni zakres naruszenia, bowiem wprowadzenie do obrotu środka spożywczego o kilkakrotnie wyższej zawartości składników niż podano w oznakowaniu wyrobu narusza przepisy mające na celu ochronę konsumentów. Ponadto stwierdzone nieprawidłowości naruszały wymagania w zakresie jakości i były istotne z punktu widzenia właściwości tego produktu; 4. dotychczasową działalność przedsiębiorcy z dokumentacji zgromadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowany przedsiębiorca w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz pierwszy naruszył przepisy ustawy o jakości; 5. niską wielkość obrotu, podaną przez kontrolowanego przedsiębiorcę. W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości, stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów do obrotu, lecz nie mniejszej niż 500,00 zł, a także z treści art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z r. ze zm.) ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę minimalną w wysokości 500,00 zł. Pouczenie: 1. Zgodnie z art i 2 kpa, art i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie ( Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej ( Łódź, ul. Gdańska 38) w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości strona jest zobowiązana uiścić należność pieniężną w wysokości 500,00 zł na rachunek Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, Łódź, nr NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie tego Inspektoratu (pok. 11) w dniach urzędowania w godz i (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz i (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Marek Jacek Michalak... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) 6

7 Otrzymują: 1. Jolanta Banaszkiewicz ( ) 2. a/a 7