SRT TSI CR Bezpieczeństwo w tunelach kolejowych. Wprowadzenie do normy pr EN 45 545 Jolanta Maria Radziszewska-Wolińska 1
ZAKRES SRT TSI CR 2
1. Definiuje spójny pakiet środków obejmujących podsystemy: Infrastruktura (INF), Energia (ENE), Sterowanie (CCS), Tabor (RST), Ruch kolejowy (OPE), pozwalających na zapewnienie optymalnego poziomu bezpieczeństwa w tunelach w najbardziej ekonomiczny sposób. 2. Dotyczy wyłącznie : środków specjalnych, zaprojektowanych w celu redukcji zagrożeń specyficznych dla ruchu w tunelach, systemów nowych, odnawianych oraz modernizowanych. 3
SYSTEM ZAPEWNIENIA BEZPIECZEŃSTWA W TUNELACH KOLEJOWYCH Efficiency 1 2 Prevention Mitigation 3 Escape Rescue 4 wg: Raportu CR SRT 4
SCENARIUSZE ZAGROŻEŃ Zagrożenia dla kolei Nie dotyczące szczególnie tuneli Zastosowanie mają ogólne środki bezpieczeństwa Specyficzne dla tuneli Scenariusze zdarzeń Kolizje Wykolejenia Pożary Wybuchy Emisja gazów toksycznych Ewakuacja spontaniczna Dłuższe zatrzymanie Środki zapobiegawcze Środki łagodzące Środki ewakuacyjne Środki ratownicze Nieuwzględniane Nie wymagane żadne środki 5
Baku -28 października 1995 r. największa katastrofa w historii metra zginęło ponad 300 osób 250 ciężko rannych 6 6
Zuerich, Szwajcaria - 16.04.91 r. 58 osób zatrutych 6 osób rannych 7
Rydułtowy, 1858 r. (727 m) 8
Wagon serii Bdhpumn Lokomotywa serii EU07 9
Spalony wagon osobowy serii Bdhpumn Wylot tunelu liniowego stacja Rydultowy kierunek jazdy pociagu sem. wiazdowy K2 do st. Rydultowy Miejsce zarzucenia drutu na siec trakcyjna oraz powstania pozaru Spalona kabina lok. EU07-236 Lokalizacja zdarzenia, 28 marca 1999 r. 10
11
Rydułtowy, spalona lokomotywa 12
I Rydułtowy, spalona lokomotywa 13
xxx Rydułtowy, spalony wagon piętrowy 14
nnn Rydułtowy, spalony wagon piętrowy 15
I Rydułtowy, spalony wagon piętrowy 16
I Rydułtowy, spalony wagon piętrowy 17
ZAKRES SRT TSI CR W OBSZARZE BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO TABORU - POWIĄZANIA z pr EN 45545 18
Kategorie bezpieczeństwa pożarowego pasażerskiego taboru kolejowego (p. 1.1.3) 1. Tabor dla tuneli o długości do 5 km kategoria A (p.1.1.3.1.) 4 min (80km/h) do obszaru bezpiecznego (ewakuacja boczna lub wyjechanie z tunelu), 2. Tabor dla wszystkich tuneli sieci transeuropejskiej kategoria B (p.1.1.3.2.) przegrody ogniowe 15 min + dodatkowe środki pozwalające dojechać do obszaru bezpiecznego (wyjechać z tunelu), 3. Tabor dla tuneli z podziemnymi stacjami (p.1.1.3.3.) przy odległościach pomiędzy stacjami (wyznaczonymi w planie awaryjnym jako miejsca ewakuacji) oraz stacjami skrajnymi a wjazdem/wyjazdem z tunelu do 5 km kategoria A. 19
Właściwości materiałów konstrukcyjnych taboru pasażerskiego (p.4.2.5.1) Dla taboru kolei konwencjonalnych oraz kolei dużych prędkości wg p.4.2.7.2.2 TSI HS Tabor p.7.1.7 Środki ochrony przeciwpożarowej zgodność materiałów z wymaganiami Do czasu opublikowania normy EN 45545-2 lub załącznika do niniejszej TSI, zgodność z wymaganiami określonymi w p. 4.2.7.2.2 będzie uznana za spełnioną poprzez weryfikację zgodności materiałów z wymaganiami pochodzących z następujących pakietów norm: BS6853, GM/RT2120 wyd. 2 i AV/ST9002 wyd.1, NF F 16-101:1988 i NF F 16-102:1992, DIN 5510-2:2003 + wymagania dot. toksyczności z innych pakietów do czasu uzupełnienia normy DIN o ten zakres, UNI CEI 11170-1:2005 i UNI CEI 11170-3:2005, PN-K-02511:2000 i PN-K-02502:1992. 20
Gaśnice dla taboru pasażerskiego (p.5.2.5.2) Dla taboru kolei konwencjonalnych oraz kolei dużych prędkości wg TSI HS RST Tabor p.4.2.7.2.3.2 Gaśnica Tabor musi być wyposażony w odpowiednią ilość wystarczająco wydajnych gaśnic zawierających wodę z domieszkami, zgodnych z wymaganiami norm EN3-3:1994, EN3-6:1999 i EN3-7:2004 rozmieszczonych w odpowiednich miejscach 21
Przegrody ogniowe dla taboru pasażerskiego (p.4.2.5.4.) Dla taboru kolei konwencjonalnych oraz kolei dużych prędkości wg TSI HS RST Tabor p. 4.2.7.2.3.3. Odporność ogniowa W celu uzyskania kategorii B bezpieczeństwa pożarowego taboru warunek co najmniej 15 min integralności konstrukcji wg EN 1363-1:1999 dla: przegród zamykających całkowicie przekrój poprzeczny w obszarach dla pasażerów/załogi rozmieszczonych co < 28m, barier ogniowych między: kabiną maszynisty, a przestrzenią pasażerską, silnikiem spalinowym, a przestrzenią pasażerską/załogi, przedziałem zasilania i/lub napędu elektrycznego, a przestrzenią pasażerską/załogi. 22
Dodatkowe środki dla utrzymania zdolności ruchu taboru pasażerskiego z pożarem na pokładzie (p.4.2.5.5.) Ogólne przepisy i wymagania (p. 4.2.5.5.1.) Wymagania w celu zachowania zdolności do jazdy : przez 4 min dla taboru kategorii A spełnienie p. 4.2.5.5.2 (hamulce), przez 15 min dla taboru kategorii B - spełnienie p. 4.2.5.5.2 (hamulce) i p. 4.2.5.5.3 (trakcja), w tunelach > 20 km (dodatkowe zabezpieczenia dla infrastruktury tunelu). Wymagania dotyczące hamulców (p. 4.2.5.5.2) Wg TSI HS RST Tabor p. 4.2.7.2.4 dla taboru kategorii A i B hamulce nie mogą włączyć się automatycznie i zatrzymać pociąg w wyniku awarii układu spowodowanej pożarem. Wymagania dotyczące trakcji (p. 4.2.5.5.3) Wg TSI HS RST Tabor p. 4.2.7.2.4. dla taboru kategorii B rezerwa 50% mocy trakcyjnej lub automatyczna instalacja gaśnicza. 23
Pokładowe czujki pożarowe (p.4.2.5.6.) Dla taboru kolei konwencjonalnych oraz kolei dużych prędkości wg TSI HS RST Tabor p. 4.2.7.2.3.3.1. Wymagania działania automatyczne : przedziały techniczne: powiadomienie maszynisty, odcięcie wymuszonej wentylacji i wysokiego napięcia/paliwa do urządzeń dotkniętych pożarem, przedziały sypialne: powiadomienie maszynisty i kierownika pociągu odpowiedzialnego za obszar, włączenie lokalnego alarmu dźwiękowego. 24
Środki łączności w pociągach (p.4.2.5.7.) Dla taboru kolei konwencjonalnych oraz kolei dużych prędkości wg TSI HS RST Tabor p. 4.2.5.1. System rozgłoszeniowy Wymagany zapewniony przez 3 godziny kontakt: personel do pasażerów, pasażerowie do personelu, personel z maszynistą i między sobą. 25
Blokada (zadziałania) ręcznego hamulca bezpieczeństwa (p.4.2.5.8.) Dla taboru kolei konwencjonalnych oraz kolei dużych prędkości wg TSI HS RST Tabor p. 4.2.5.3. Alarm dla pasażerów Zainstalowane układy powinny umożliwić maszyniście ingerowanie w proces hamowania w taki sposób, aby był w stanie wybrać miejsce, w którym pociąg się zatrzyma. 26
System oświetlenia awaryjnego w pociągach (p.4.2.5.9.) Dla taboru kolei dużych prędkości oraz kolei konwencjonalnych (za wyjątkiem możliwości samodzielnej pracy przez 90 min po awarii zasilania głównego) wg TSI HS RST Tabor p. 4.2.7.12. Oświetlenie awaryjne minimalny czas działania: 3 godziny od utraty głównego zasilania, Natężenie światła na poziomie podłogi: > 5 lx 27
Wyłączanie klimatyzacji w pociągach (p.4.2.5.10.) Dla taboru kolei konwencjonalnych oraz kolei dużych prędkości wg TSI HS RST Tabor p. 4.2.7.11.1. Obszary w pociągu dla pasażerów oraz obsługi wyposażone w klimatyzację Możliwość wyłączenia lub zamknięcia wszystkich dróg dopływu powietrza z zewnątrz oraz wyłączenia klimatyzacji (zdalnie lub na poziomie pojedynczych pojazdów) 28
Projektowanie dróg ewakuacji dla taboru pasażerskiego (p.4.2.5.11.) Wyjścia ewakuacyjne dla pasażerów (p.4.2.5.11.1) Dla taboru kolei konwencjonalnych wg TSI HS RST Tabor p. 4.2.7.1.1. A Rozmieszczenie (< 16 m od każdego miejsca do siedzenia) B Działanie (po wypchnięciu szyby: okna, drzwi przedziałów, drzwi wejściowe), C Oznakowanie (jednoznaczne piktogramy). Dostępność drzwi wejściowych dla pasażerów (p.4.2.5.11.2) Wg TSI HS RST Tabor p. 4.2.2.4.2.1. g) Dostęp do urządzeń otwierających w sytuacji awaryjnej wewnątrz i z zewnątrz przy prędkości < 10 km/h lub niezależnie od prędkości (uruchamiane przez wykonanie kolejno przynajmniej 2 czynności) 29
Informowanie i dostęp dla służb ratowniczych (p.4.2.5.12) Opis taboru, w tym sposób dostania się do wnętrza 30
Właściwości materiałów konstrukcyjnych taboru towarowego (p.4.2.5.1) Wymagania wg p.4.2.7.2.2.4. TSI CR RST freight wag Tabor wagony towarowe (wersja EN07 z dn. 5.01.2005) przewody elektryczne wg EN 50355, materiały drobne (<0,25 m2) wg PN EN ISO 4589-2-2006, materiały powierzchniowe wg: PN EN ISO 5658-2 PN EN ISO 5659-2 31
Ochrona przeciwpożarowa pociągów towarowych (p.4.2.5.3) 1. Zdolność ruchu (p.4.2.5.3.1.) w jednostkach napędnych - czujki pożarowe (wg p.4.2.5.6.) 2. Ochrona maszynisty (p.4.2.5.3.2.) przegrody ogniowe 15 min wg EN 1363-1:1999, wg p. 4.7.1 urządzenia do samoratowania (zgodnie z EN 403:2003 lub EN 404:2004) 3. Ochrona przeciwpożarowa pociągów przewożących pasażerów i towary lub pojazdy drogowe (p.4.2.5.3.) spełnienie wszystkich wymagań wg p. 4.2.5 i przywołanych w nim TSI związanych. 32
pr EN 45545 2:2010 Kolejnictwo. Ochrona przeciwpożarowa pojazdów szynowych. Część 1: Postanowienia ogólne. 33
Część 1 Postanowienia ogólne. Część 2 Wymagania dla materiałów i elementów w zakresie właściwości palnych. Część 3 Wymagania odporności ogniowej dla barier i ścian przeciwpożarowych. Część 4 Wymagania bezpieczeństwa pożarowego przy projektowaniu pojazdów szynowych. Część 5 Wymagania bezpieczeństwa pożarowego dla urządzeń elektrycznych trolejbusów, autobusów szynowych i pojazdów na poduszkach magnetycznych. Część 6 Systemy sygnalizacji pożarowej. Część 7 Wymagania bezpieczeństwa pożarowego dla instalacji palnych cieczy i gazów. 34
Zakres stosowania normy lokomotywy i inne pojazdy szynowe z własnym napędem, jednostki trakcyjne, wagony pasażerskie, lekkie pojazdy kolejowe (autobusy szynowe), pojazdy metra, tramwaje, bagażowe i pocztowe wagony w składzie pociągów pasażerskich, przedziały pasażerskie pojazdów torowych, szerokotorowe autobusy, pojazdy na poduszkach magnetycznych. 35
Klasyfikacja pojazdów kategorie projektowe (N, D, A, S) kategorie operacyjne (1, 2, 3, 4) 36
Dziękuję za uwagę! 37