Zawód: technik nawigator morski Symbol cyfrowy zawodu: 314[01] Numer zadania: 1 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu 314[01]-01-102 Czas trwania egzaminu: 240 minut ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2010 Informacje dla zdającego: 1. Materiały egzaminacyjne obejmują: ARKUSZ EGZAMINACYJNY z treścią zadania i dokumentacją, zeszyt ze stroną tytułową KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ oraz KARTĘ OCENY. 2. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 6 stron. Sprawdź, czy materiały egzaminacyjne są czytelne i nie zawierają błędnie wydrukowanych stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki w materiałach egzaminacyjnych zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego etap praktyczny. 3. Na KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ: wpisz swoją datę urodzenia, wpisz swój numer PESEL. 4. Na KARCIE OCENY: wpisz swoją datę urodzenia, wpisz swój numer PESEL, wpisz symbol cyfrowy zawodu, zamaluj kratkę z numerem odpowiadającym numerowi zadania, przyklej naklejkę ze swoim numerem PESEL w oznaczonym miejscu na karcie. 5. Zapoznaj się z treścią zadania egzaminacyjnego, dokumentacją załączoną do zadania, a następnie przystąp do rozwiązania zadania. Rozwiązanie obejmuje opracowanie projektu realizacji prac określonych w treści zadania. 6. Zadanie rozwiązuj w zeszycie KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ od razu na czysto. Notatki, pomocnicze obliczenia itp., jeżeli nie należą do pracy, obwiedź linią i oznacz słowem BRUDNOPIS. Zapisy oznaczone BRUDNOPIS nie będą oceniane. 7. Po rozwiązaniu zadania ponumeruj strony pracy egzaminacyjnej. Numerowanie rozpocznij od strony, na której jest miejsce do zapisania tytułu pracy. Wszystkie materiały, które załączasz do pracy, opisz swoim numerem PESEL w prawym górnym rogu. 8. Na stronie tytułowej zeszytu KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ, wpisz liczbę stron swojej pracy i liczbę sztuk załączonych materiałów. 9. Zeszyt KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ i KARTĘ OCENY przekaż zespołowi nadzorującemu etap praktyczny. Powodzenia!
Zadanie egzaminacyjne Opracuj projekt realizacji prac związanych z przygotowaniem nawigacyjnym podróży morskiej statkiem m/s Wodnik. Statek jest jednostką szkolną, a celem rejsu jest nauka prowadzenia nawigacji. Statek odkotwicza dnia 30 sierpnia 2010 r. o godzinie 1819 czasu strefowego, przy stanie logu 00,0 z pozycji, w której namiar rzeczywisty na latarnię Gąski wynosi NR=234º, a namiar rzeczywisty na kościół w Mielnie jest równy NR=180º. Zaplanuj podróż tak, aby przebiegała zgodnie z planem zawartym w Załączniku 1. Warunki hydrometeorologiczne i ostrzeżenia nawigacyjne na obszar Bałtyku Południowego są następujące: wiatr NW 2ºB - nie powoduje dryfu statku, stan morza -2, widzialność 19 mil morskich, akwen 6 zamknięty dla żeglugi i rybołówstwa Uwzględniając zasięgi geograficzne i świetlne widocznych latarni morskich, podaj okresy czasu w których będzie można je wykorzystywać do określania pozycji obserwowanej. Projekt realizacji prac powinien zawierać: 1. Tytuł pracy egzaminacyjnej, wynikający z treści zadania. 2. Założenia do projektu realizacji prac wynikające z treści zadania i załączników uwzględniające: 1) dane techniczne statku, 2) warunki hydrometeorologiczne. 3. Wykaz publikacji nawigacyjnych zawierających informacje niezbędne do wykonania projektu oraz przyborów nawigacyjnych. 4. Opis akwenu, po którym będzie manewrował statek, z uwzględnieniem: 1) obszarów zamkniętych dla żeglugi lub niebezpiecznych dla nawigacji, 2) niebezpieczeństw nawigacyjnych występujących na trasie podróży morskiej, 3) znaków nawigacyjnych umożliwiających określenie pozycji obserwowanej statku, po zachodzie Słońca. Znaki te wyszczególnione są w Tabeli 1 zamieszczonej w Karcie Pracy Egzaminacyjnej. W Tabeli 1 zapisz charakterystykę światła, zasięgu świetlnego i obliczony zasięg geograficzny oraz największą odległość, z której światło to będzie widoczne ze statku m/s Wodnik. 5. Wykonanie niezbędnych obliczeń nawigacyjnych zgodnie z Załącznikiem 2 dotyczących etapów podróży morskiej i zapisanie wyników po znaku = w Tabeli 2 zamieszczonej w Karcie Pracy Egzaminacyjnej. 6. Wykonanie obliczeń okresów czasu, w których latarnie morskie będzie można wykorzystywać do określania pozycji obserwowanej (będą one widoczne ze statku m/s Wodnik) i zapisanie wyników w Tabeli 3 zamieszczonej w Karcie Pracy Egzaminacyjnej. Strona 2 z 6
Dokumentacja z wykonanych prac na kalce: 1. Wykreślenie na kalce obszarów; w których latarnie morskie będą widoczne ze statku. 2. Zaznaczenie obszarów zamkniętych dla żeglugi oraz niebezpieczeństw nawigacyjnych występujących na akwenie, po którym będzie przebiegała trasa podróży morskiej. 3. Wykreślenie kątów drogi nad dnem (KDd) między pozycją odkotwiczenia a pozycją zakotwiczenia statku, z uwzględnieniem etapów podróży morskiej oraz opisanie poszczególnych kursów oraz pozycji zmiany kursów. 4. Konstrukcyjne wykreślenie pozycji z dwóch kątów poziomych. 5. Przedstawienie metodą graficzną biernego i czynnego uwzględniania prądu. Pamiętaj, żeby kalkę opisać swoim numerem PESEL w prawym górnym rogu. Do opracowania projektu realizacji prac wykorzystaj: Plan podróży morskiej Załącznik 1 Przebieg obliczeń nawigacyjnych Załącznik 2 Dane techniczne i wyposażenie statku m/s Wodnik Załącznik 3 Tabelę dewiacji kompasu magnetycznego Załącznik 4 Mapę nawigacyjną Nr 252 Spis Świateł i Sygnałów Nawigacyjnych, tom I (Nr 521) Tablice nawigacyjne The Nautical Almanac 2010 wyciąg Czas przeznaczony na wykonanie zadania wynosi 240 minut. Załącznik 1 Plan podróży morskiej 1. Odkotwiczyć dnia 30 sierpnia 2010 r. o godzinie 1819 czasu strefowego, przy stanie logu 00,0 z pozycji: Lt. Gąski NR=234º, K. Mielno NR=180º (Pozycja-1). 2. Położyć statek na taki kurs i iść taką prędkością aby w momencie rozpoczęcia zmierzchu nawigacyjnego pozycja statku z dwóch kątów poziomych była następująca: Lt. Darłowo α=45º Lt Jarosławiec β=33º Lt. Ustka (Pozycja-2). 3. W Pozycji-2 wykonać zwrot i omijając Akwen 6, w jak najkrótszym czasie osiągnąć Pozycję-5. W pozycji tej odległość od Lt. Ustka wynosi 5 mil morskich a namiar rzeczywisty na tę latarnię będzie wynosił 205º. Aby osiągnąć tę pozycję zmienić dwukrotnie kurs w pozycjach o współrzędnych: φ=54º40,6 N λ=016º16,5 E (Pozycja-3) φ=54º47,5 N λ=016º47,2 E (Pozycja-4) 4. Rozpocząć uwzględniać prąd kierunek prądu K p =160º; prędkość prądu V p =2w. 5. W Pozycji-5 wykonać zwrot na taki kurs kompasowy aby kąt drogi nad dnem (KDd) wynosił 50º. Iść tym kursem przez 2 godziny, z taką prędkością po wodzie aby prędkość nad dnem wynosiła 7 węzłów (Pozycja-6). 6. W Pozycji-6 zmienić prędkość oraz kurs na taki aby na 7 minut przed momentem widocznego wschodu Słońca pozycja obserwowana wskazywana przez odbiornik GPS była następująca φ=55º06 N λ=017º13,5 E (Pozycja-7).. 7. W Pozycji-7 wykonać zwrot, położyć się na kurs rzeczywisty KR = 135º i iść nim do pozycji zakotwiczenia z prędkością wskazywaną przez log równą 9 węzłów. Strona 3 z 6
8. Zakotwiczyć statek po upływie 2 godzin od wykonania ostatniego zwrotu. Przebieg obliczeń nawigacyjnych Załącznik 2 1. Obliczenia i czynności dotyczące pierwszego etapu podróży: nanieś na kalkę pozycję odkotwiczenia statku: Lt. Gąski NR=234º, K. Mielno NR=180º (Pozycja-1) nanieś na kalkę (konstrukcyjnie) pozycję, dla której kąt poziomy między Lt. Darłowo, a Lt Jarosławiec będzie wynosił α=54º oraz poziomy między Lt Jarosławiec a Lt. Ustka będzie wynosił β=33º (Pozycja-2) oblicz moment, w którym w Pozycji-2 rozpocznie się zmierzch nawigacyjny. oblicz czas, który będzie potrzebny do przejścia statku Z Pozycji-1 do Pozycji-2. połącz dwie naniesione pozycje.odcinek łączący te pozycje będzie KDd odczytaj jego wartość i zmierz drogę statku oblicz aktualną deklinację magnetyczną (d), dewiację (δ) oraz całkowitą poprawkę kompasu mając daną drogę i czas oblicz prędkość statku na tym odcinku podróży morskiej. obliczone i odczytane wartości (KDd, d, δ, cp, v, KK) wpisz w odpowiednie miejsce pierwszego wiersza Tabeli 2 2. Obliczenia i czynności dotyczące drugiego etapu podróży: oblicz czas (T) osiągnięcia Pozycji-2 oraz odczyt logu (OL) w tej pozycji. Obliczone wartości wpisz w odpowiednie miejsce drugiego wiersza Tabeli 2 odczytaj z mapy KDd między Pozycją-2 a Pozycją-3 obliczone i odczytane wartości (KDd, d, δ, cp, KK) oraz przyjętą przez Ciebie prędkość statku, wpisz w odpowiednie miejsce drugiego wiersza Tabeli 2 3. Obliczenia i czynności dotyczące trzeciego etapu podróży: oblicz czas (T) osiągnięcia Pozycji-3 oraz odczyt logu (OL) w tej pozycji. Obliczone wartości wpisz w odpowiednie miejsce trzeciego wiersza Tabeli 2 zmierz drogę statku między Pozycją-3 a Pozycją-4 odczytaj z mapy KDd między Pozycją-3 a Pozycją-4 obliczone i odczytane wartości (KDd, d, δ, cp, KK) wpisz w odpowiednie miejsce trzeciego wiersza Tabeli 2 4. Obliczenia i czynności dotyczące czwartego etapu podróży: wykreśl pozycję: Lt. Ustka NR=205º d = 5 mil morskich (Pozycja-5) oblicz czas (T) osiągnięcia Pozycji-4 oraz odczyt logu (OL) w tej pozycji. Obliczone wartości wpisz w odpowiednie miejsce czwartego wiersza Tabeli 2 zmierz drogę statku między Pozycją-4 a Pozycją-5 odczytaj z mapy KDd między Pozycją-4 a Pozycją-5 obliczone i odczytane wartości (KDd, d, δ, cp, KK) oraz zdjęte z mapy współrzędne Pozycji- Strona 4 z 6
4 wpisz w odpowiednie miejsce czwartego wiersza Tabeli 2 5. Obliczenia i czynności dotyczące piątego etapu podróży: oblicz czas (T) osiągnięcia Pozycji-5 oraz odczyt logu (OL) w tej pozycji. Obliczone wartości wpisz w odpowiednie miejsce piątego wiersza Tabeli 2. zdejmij z mapy współrzędne geograficzne Pozycji-5. Rozpocznij uwzględniać prąd kierunek prądu Kp=160º; prędkość prądu Vp=2w z Pozycji-5 wykreśl drogę statku nad dnem. na drodze tej zaznacz pozycję (Pozycja-6), którą statek poruszający się z prędkością nad dnem vd=7 węzłów, osiągnie po upływie 2 godzin wykorzystując metodę graficzną i uwzględniając parametry prądu, oblicz kąt drogi po wodzie (KDw) oraz prędkość statku po wodzie (vw) obliczone i odczytane wartości (KDw, d, δ, cp, vw, KK) oraz zdjęte z mapy współrzędne Pozycji-5 wpisz w odpowiednie miejsce piątego wiersza Tabeli 2 6. Obliczenia i czynności dotyczące szóstego etapu podróży: oblicz czas (T) osiągnięcia Pozycji-6 oraz odczyt logu (OL) w tej pozycji. Obliczone wartości wpisz w odpowiednie miejsce szóstego wiersza Tabeli 2 zdejmij z mapy współrzędne geograficzne Pozycji-6 wyznacz na kalce pozycję Pozycja-7 którą statek ma osiągnąć na 7 minut przed widocznym wschodem Słońca odczytaj KDd oraz drogę statku nad dnem między Pozycją-6 z Pozycją-7 oblicz czas osiągnięcia Pozycji-7 czyli oblicz moment widocznego wschodu Słońca dla współrzędnych Pozycji -7 i od obliczonej wartości odejmij 7 minut oblicz czas jaki upłynie od zwrotu w Pozycj-6 do osiągnięcia Pozycji-7 oraz prędkość statku nad dnem (vd) wykorzystując metodę graficzną i uwzględniając parametry prądu, oblicz kąt drogi po wodzie (KDw) oraz prędkość statku po wodzie (vw) obliczone i odczytane wartości (KDd, KDw, d, δ, cp, vw, vd, KK) oraz zdjęte z mapy współrzędne Pozycji-6 wpisz w odpowiednie miejsce szóstego wiersza Tabeli 2 7. Obliczenia i czynności dotyczące siódmego etapu podróży: oblicz odczyt logu (OL) jaki będzie w Pozycji-7 a obliczoną wartość oraz czas osiągnięcia Pozycji-7, wpisz w odpowiednie miejsce siódmego wiersza Tabeli 2 wykorzystując metodę graficzną i uwzględniając parametry prądu (Kp, vp), kąt drogi po wodzie (KDw) oraz prędkość statku po wodzie (vw), obliczyć kąt drogi nad dnem (KDd) oraz prędkość statku nad dnem (vd) z Pozycji-7 wykreśl linię drogi nad dnem obliczone i odczytane wartości (KDd, KDw, d, δ, cp, vd, KK) oraz zdjęte z mapy współrzędne Pozycji-7 wpisz w odpowiednie miejsce siódmego wiersza Tabeli 2 8. Obliczenia i czynności dotyczące wyznaczenia pozycji zakotwiczenia statku: oblicz jaką drogę pokona statek, poruszający się przez 2 godziny prędkością vw = 9 węzłów na wykreślonej linii drogi nad dnem wyznacz pozycję zakotwiczenia statku. zdejmij z mapy współrzędne tej pozycji oblicz czas (T) osiągnięcia oraz odczyt logu (OL) w tej pozycji obliczone wartości (T, OL) oraz zdjęte z mapy współrzędne pozycji zakotwiczenia wpisz w Strona 5 z 6
odpowiednie miejsce ósmego wiersza Tabeli 2 Załącznik 3 Dane techniczne i wyposażenie statku m/s Wodnik długość 61,45 m, szerokość 11,5 m, zanurzenie 3,35 m prędkość maksymalna 13 węzłów kompas magnetyczny przekaźnikowy 2 namierniki optyczne umieszczone na powtarzaczach kompasu magnetycznego na wysokości 6 m. n.p.m. odbiornik systemu GPS radar nawigacyjny odbiornik systemu NAVTEX echosonda nawigacyjna, log ciśnieniowy środki łączności zgodne z wymogami GMDSS Załącznik 4 Tabela dewiacji kompasu magnetycznego KM δ KM δ 0 2,0 180-1,5 10 2,0 190-1,0 20 1,5 200 0,0 30 1,0 210 1,0 40 0,5 220 1,5 50 0,0 230 2,0 60-1,0 240 2,5 70-1,5 250 3,0 80-2,0 260 3,5 90-2,5 270 4,0 100-3,0 280 4,5 110-3,5 290 4,0 120-4,0 300 3,5 130-4,5 310 3,0 140-4,0 320 3,0 150-3,5 330 2,5 160-3,0 340 2,0 170-2,5 350 2,0 360 2,0 Strona 6 z 6