SCENARIUSZ LEKCJI Temat: Theaterstück Alex bei der Schneekönigin Poziom: szkoła podstawowa, klasa III Cele: Uczniowie powtarzają słownictwo z rozdziałów Vier Jahreszeiten oraz Auf der Ritterburg; stosują w komunikacji językowej słownictwo z rozdziału Auf der Ritterburg oraz występujące w scenariuszu Alex bei der Schneekönigin; stosują zwrot Hast du gesehen? w zabawie i w komunikacji językowej; poznają postaci z teatrzyku Alex bei der Schneekönigin; rozumieją globalnie treść teatrzyku; potrafią rozpoznać w słuchanym tekście swe role z teatrzyku Alex bei der Schneekönigin. Media/materiały: plakaty do rozdziałów 3 i 8 (Vier Jahreszeiten, Auf der Ritterburg), miś Theo, korona i płatki śniegu z papieru, płyta CD, sukno do wykonania sceny, postaci z teatrzyku Alex bei der Schneekönigin, folia i rzutnik pisma, arkusz pracy, foliogram Czas: 45 min. Autor: Halina Wachowska (edukator WSzPWN) Krok 1 Nauczyciel wita klasę. Rozmawia z uczniami, między innymi o pogodzie. Dla ułatwienia zawiesza w widocznym miejscu plakat do rozdziału 3 i pyta uczniów: Welche Jahreszeit haben wir jetzt?/ Wie heißt diese Jahreszeit? Wie ist das Wetter heute?/ Ist es heute warm/kalt? Was macht die Sonne? Es ist dunkel und es regnet. Welche Jahreszeit ist das? Es ist hell. Die Blumen blühen. Welche Jahreszeit ist das? Poprzez tę rozgrzewkę językową uczniowie przypominają sobie słownictwo z zakresu tematycznego Pogoda, które pomoże w zrozumieniu treści teatrzyku Alex bei der Schneekönigin.
Krok 2 Nauczyciel imituje autentyczną sytuację komunikacyjną. Udaje, że naprawdę szuka swych przyborów do pisania. Prosi o pomoc misia Theo: N Entschuldigung Theo, hast du meinen Spitzer gesehen? T Nein, ich lese. Ich habe den Spitzer nicht gesehen! N Ich muss ihn weiter suchen. Szuka temperówki, a gdy ją znajdzie, mówi: Hier ist mein Spitzer! Podobnie postępuje z kilkoma innymi przyborami, na przykład szuka zeszytu, ołówka, kredy. Następnie zapisuje na tablicy zwroty: Ich habe... gesehen. Ich habe... nicht gesehen. i pyta uczniów, czy widzieli wymienione przez niego przybory szkolne: Hast du ein Buch/eine Schere/ein Lineal/... gesehen? Uczniowie odpowiadają indywidualnie Ja, ich habe... gesehen. Nein, ich habe... nicht gesehen. i pokazują wymienione przez nauczyciela przedmioty. Nauczyciel podpowiada szeptem, jeśli to konieczne. Po zakończeniu rozmowy nauczyciel proponuje zabawę Hast du gesehen?, której przebieg objaśnia przed jej rozpoczęciem: Wybrany za pomocą wyliczanki uczeń X opuszcza klasę. W tym czasie nauczyciel prosi sześciu wskazanych przez siebie uczniów, by wstali na chwilkę, gdy X wróci do klasy, i szybko ponownie usiedli. Nauczyciel pyta powracającego ucznia X: Hast du gesehen? (w miejsce kropek wymienia imię i nazwisko jednego z uczniów z klasy) Uczeń X odpowiada: Ja, ich habe gesehen. / Nein, ich habe nicht gesehen. Odpowiedź zależy od tego, czy X zapamiętał, kto wstał na chwilę. Po udzieleniu odpowiedzi uczeń X przejmuje rolę nauczyciela - wyznacza, kto może jako następny opuścić klasę, wskazuje sześć osób, które wstaną, pyta Hast du gesehen? Zabawa trwa, jak długo uczniowie są nią zainteresowani, maksymalnie jednak 10 minut.
Krok 3 Nauczyciel zawiesza plakat Auf der Ritterburg. Ogląda go wraz z misiem Theo, który zaczyna rozmowę: T Hast du die Königin gesehen? N Ja, hier (pokazuje). Die Königin ist glücklich. T Und hast du den König gesehen? N Ja, hier (pokazuje). Aber der König ist wütend. (naśladuje wściekłość) T Hast du auch die Prinzessin gesehen? N Ja, hier (pokazuje). Die Prinzessin ist traurig. (naśladuje smutek) Teraz Theo kontynuuje analogiczną rozmowę z uczniami, aż wymieni wszystkie postaci z plakatu. Uczniowie wykonują zadanie z Arkusza pracy 1: Zadanie 1 W jakim nastroju są te postaci? Wpisz słówko z ramki tak, by pasowało ono do buźki a. Der Geist ist... b. Der König ist... c. Die Königin ist... d. Der Ritter ist... e. Die Prinzessin ist... mutig fröhlich traurig wütend glücklich Wyniki pracy odczytane są w plenum. Krok 4 Nauczyciel zwraca się do dowolnego ucznia z pytaniem: Du hast eine Königin gesehen. Hast du auch eine Schneekönigin gesehen? Uczeń zapewne nie zrozumie w pytaniu słówka Schneekönigin, dlatego nauczyciel skieruje pytanie do kolejnych uczniów. Ważne jednak, by to nowe słówko padło wielokrotnie, by uczniowie mogli się z nim osłuchać. Celem wyjaśnienia nauczyciel pokazuje koronę i rzuca kilka płatków śniegu wykonanych z papieru. Pokazuje foliogram (dostępny w załączniku) i pyta: Wo ist hier eine Schneekönigin?
Ochotnicy podchodzą do projektora, pokazują postać, która jest według nich Królową Śniegu i mówią: Hier ist die Schneekönigin. Nauczyciel pozwala kilku uczniom na wyrażenie swojego zdania, lecz nie komentuje żadnej z odpowiedzi. Dopiero, gdy zdanie padło 4-5 razy, mówi: Richtig, hier ist die Schneekönigin! Uczniowie rozwiązują drugie zadanie z Arkuszu pracy 1. Zadanie 2 Zapisz literki w kwadracikach w takiej kolejności, by powstała z nich niemiecka nazwa Królowej Śniegu. H G N Ö N I E S E C N K I
Krok 5 Nauczyciel mówi, że uczniowie usłyszą dziś bajkę o Królowej Śniegu. Najpierw jednak poznają jej bohaterów, którzy przedstawią się osobiście. Buduje scenę (np. zawiesza sukno na przeciągniętej lince lub zarzuca je na oparcia dwóch krzeseł stojących siedziskami w stronę klasy), chowa się za nią i prezentuje wykonane z papieru (A5) i patyczka postaci. (Ponieważ postaci jest wiele, nauczyciel może tak zaplanować pracę, by uczniowie przygotowali po jednej na wcześniejszych zajęciach, na przykład podczas pracy nad rozdziałem 8. Wystarczy je zebrać i przechować do czasu pracy nad sztuką teatralną.) Mówi: Hallo, ich bin die Krähe / der König / die Königin / die Prinzessin / der Ritter / der Geist / der Clown / der Zaubermeister / die Seiltänzerin / der Artist / der Löwe / der Känguru / der Eisbär / der Zirkusdirektor / die Lehrerin / die Freundin. Prosi uczniów, by witali gości na scenie brawami i mówili Oh, die Krähe! Bravo! / Oh, der König! Bravo! /. Krok 6 Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie zadania nr 3 podczas słuchania bajki. Włącza nagranie numer 87 i równocześnie pokazuje zza sceny postaci, które właśnie wypowiadają swe kwestie. Zadanie 3 W jakiej kolejności usłyszałaś/usłyszałeś te postaci? Ponumeruj. der Geist die Prinzessin der Zirkusdirektor der König der Zauberer Klucz: 1. der König 2. die Prinzessin 3. der Geist 4. der Zauberer 5. der Zirkusdirektor
Krok 7 Nauczyciel mówi, że wszyscy będą mogli zagrać w przedstawieniu, ale muszą wylosować dla siebie role (załącznik nr 2). Wkłada do kapelusza karteczki z rolami, na których znajduje się tekst, ale obok tekstu brakuje nazwy postaci. Uczniowie losują po jednej karteczce. Nauczyciel prosi o otwarcie podręcznika na str. 44 i włącza ponownie nagranie 87. Podczas słuchania zadaniem uczniów jest znalezienie w scenariuszu wylosowanej przez siebie roli i napisanie, której postaci ta rola dotyczy. Role Karin i Alexa, jako szczególne, zostaną pominięte w tej fazie. Po ustaleniu odpowiednich kryteriów nauczyciel obsadzi je na kolejnej lekcji, ponieważ obsadzenie tych trudnych ról nie może być przypadkowe (przez losowanie). Erzähler 1: Karin und Alex spielen draußen. Plötzlich kommt ein Sturm und es wird dunkel. Schneekönigin: Alex, komm mit! Ich wohne weit weg in den Bergen. Bei mir kannst du alles machen - Eis essen, Gameboy spielen, Roller fahren. Beeil dich! Mein Schlitten wartet schon. Alex: Ich habe Angst. Wo ist meine Schwester? Schneekönigin: Ich habe viele Spielsachen. Komm, wir spielen zusammen! Alex: Ja, meine Königin. Erzähler 2: Es wird hell. Die Sonne scheint wieder. Karin: Alex, wo bist du denn? Alex! Alex! Krähe: Alex ist doch weg. Die Schneekönigin war hier. Alex ist in ihrem Schloss. Karin: Ich muss ihn finden. Alex, Alex, wo bist du? Erzähler 3: Karin geht auf die Suche: Sie geht und geht, über den Berg und Tal. Sie kommt auf eine Burg. Karin: Entschuldigung, König: Ich bin wütend, störe mich nicht! Mein Pudding schmeckt mir nicht, mein Auto ist weg! Karin: Danke schön! Ich muss ihn weiter suchen. Entschuldigung, hast du meinen Bruder gesehen? Königin: Heute ist ein schöner Tag. Ich bin so glücklich. Wie findest du mein neues Kleid? Ist es nich schön? Karin: Danke, ich muss ihn weiter suchen. Entschuldigung, Prinzessin: Ich weiß nicht. Ich bin so traurig. Ich will den Prinzen Kunibart nich heiraten. Der ist so doof. Lass mich in Ruhe! Karin: Danke,ich muss weiter suchen. Entschuldigung, Ritter: Ich bin so mutig. Heute töte ich den Drachen. Ich habe es eilig. Karin: Danke, ich muss ihn weiter suchen. Entschuldigung,
Geist: Deinen Bruder? Nein, hier ist er nicht. Hier wohnen nur wir. Erzähler 4: Karin ist müde und traurig. Sie geht aber weiter. Karin: Alex, Alex, wo bist du? Erzähler 5: Sie kommt in ein Zirkusland. Karin: Entschuldigung, Clown: Nein, ich hüpfe und springe Seil. Ich habe keine Zeit. Ich habe deinen Bruder nicht gesehen. Zaubermeister: Ich mache hier Zaubertricks. Ich habe ihn nicht gesehen. Seiltänzerin: Ich tanze auf dem Seil. Ich weiß es nicht. Artist: Ich fahre Rad und spiele Klarinette. Ich habe viel zu tun! Löwe: Ich komme aus Afrika. Ich habe deinen Bruder nicht gesehen. Du musst das Känguru fragen. Känguru: ich komme aus Australien. In Australien war er nicht. Frag bitte den Eisbären! Eisbär: Ich komme aus dem Land der Kälte. Dort wohnt die böse Schneekönigin in ihrem Eisschloss. Dort ist dein Bruder. Zirkusdirektor: Störe uns nicht! Das Publikum wartet! Auf Wiedersehen, Mädchen! Karin: Alex, Alex, wo bist du? Lehrerin: Karin, wach auf! Komm an die Tafel! Freundin: Karin, Karin, wach auf! Wir haben Deutsch! Karin: Oh, je! Das war nur ein Traum! Krok 8 Nauczyciel włącza nagranie po raz trzeci. Uczniowie zamykają podręczniki. W chwili, gdy słyszą swą rolę, wstają. Gdy zacznie się kolejna rola, siadają. Krok 9 Nauczyciel prosi uczniów o posłuchanie w domu przynajmniej jeden raz całego nagrania bajki oraz nauczenie się płynnie czytać swą rolę.
Materiały do kopiowania
Erzähler 1: Karin und Alex spielen draußen. Plötzlich kommt ein Sturm und es wird dunkel. Schneekönigin: Alex, komm mit! Ich wohne weit weg in den Bergen. Bei mir kannst du alles machen - Eis essen, Gameboy spielen, Roller fahren. Beeil dich! Mein Schlitten wartet schon. Alex: Ich habe Angst. Wo ist meine Schwester? Schneekönigin: Ich habe viele Spielsachen. Komm, wir spielen zusammen! Alex: Ja, meine Königin. Erzähler 2: Es wird hell. Die Sonne scheint wieder. Karin: Alex, wo bist du denn? Alex! Alex! Krähe: Alex ist doch weg. Die Schneekönigin war hier. Alex ist in ihrem Schloss. Karin: Ich muss ihn finden. Alex, Alex, wo bist du? Erzähler 3: Karin geht auf die Suche: Sie geht und geht, über den Berg und Tal. Sie kommt auf eine Burg. Karin: Entschuldigung, König: Ich bin wütend, störe mich nicht! Mein Pudding schmeckt mir nicht, mein Auto ist weg! Karin: Danke schön! Ich muss ihn weiter suchen. Entschuldigung, Königin: Heute ist ein schöner Tag. Ich bin so glücklich. Wie findest du mein neues Kleid? Ist es nich schön? Karin: Danke, ich muss ihn weiter suchen. Entschuldigung, Prinzessin: Ich weiß nicht. Ich bin so traurig. Ich will den Prinzen Kunibart nich heiraten. Der ist so doof. Lass mich in Ruhe! Karin: Danke,ich muss weiter suchen. Entschuldigung, Ritter: Ich bin so mutig. Heute töte ich den Drachen. Ich habe es eilig. Karin: Danke, ich muss ihn weiter suchen. Entschuldigung, Geist: Deinen Bruder? Nein, hier ist er nicht. Hier wohnen nur wir. Karin: Alex, Alex, wo bist du? Erzähler 5: Sie kommt in ein Zirkusland. Karin: Entschuldigung, Clown: Nein, ich hüpfe und springe Seil. Ich habe keine Zeit. Ich habe deinen Bruder nicht gesehen. Zaubermeister: Ich mache hier Zaubertricks. Ich habe ihn nicht gesehen. Seiltänzerin: Ich tanze auf dem Seil. Ich weiß es nicht. Artist: Ich fahre Rad und spiele Klarinette. Ich habe viel zu tun! Löwe: Ich komme aus Afrika. Ich habe deinen Bruder nicht gesehen. Du musst das Känguru fragen. Känguru: ich komme aus Australien. In Australien war er nicht. Frag bitte den Eisbären! Eisbär: Ich komme aus dem Land der Kälte. Dort wohnt die böse Schneekönigin in ihrem Eisschloss. Dort ist dein Bruder. Zirkusdirektor: Störe uns nicht! Das Publikum wartet! Auf Wiedersehen, Mädchen! Karin: Alex, Alex, wo bist du? Lehrerin: Karin, wach auf! Komm an die Tafel! Freundin: Karin, Karin, wach auf! Wir haben Deutsch! Karin: Oh, je! Das war nur ein Traum! Erzähler 4: Karin ist müde und traurig. Sie geht aber weiter. Materiały do kopiowania
Arkusz pracy Zadanie 1 W jakim nastroju są te postaci? Wpisz słówko z ramki tak, by pasowało ono do buźki a. Der Geist ist... b. Der König ist... c. Die Königin ist... d. Der Ritter ist... e. Die Prinzessin ist... mutig fröhlich traurig wütend glücklich Zadanie 2 Zapisz literki w kwadracikach w takiej kolejności, by powstała z nich niemiecka nazwa Królowej Śniegu. H G N Ö N I E S E C N K I Zadanie 3 W jakiej kolejności usłyszałaś/usłyszałeś te postaci? Ponumeruj. der Geist die Prinzessin der Zirkusdirektor der König der Zauberer Materiały do kopiowania