(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11)

R Z E C ZP O SP O L IT A P O L SK A (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 188056 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21 ) Numer zgłoszenia: 333612 (22) Data zgłoszenia: 09.06.1999 (13) B1 (5 1) IntCl7 A41D 13/00 (54) Ubiór ochronny, zwłaszcza dla motocyklistów (43) Zgłoszenie ogłoszono: 18.12.2000 BUP 25/00 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.12.2004 WUP 12/04 (73) Uprawniony z patentu: Instytut Technik i Technologii Dziewiarskich TRICOTEXTIL, Łódź, PL (72) Twórcy wynalazku: Andrzej Nawrocki, Łódź, PL Andrzej Radek, Łódź, PL Jadwiga Demus, Łódź, PL Elżbieta Maklewska, Łódź, PL Wiesława Danisiewicz, Łódź, PL Krzysztof Zapałowicz, Łódź, PL (74) Pełnomocnik: Kruszyński Tadeusz PL 188056 B1 (57) 1. Ubiór ochronny, zwłaszcza dla motocyklistów, posiadający rozpinany przód połączony z tyłem, uformowany korzystnie w postaci kamizelki, wykonanej z nośnego materiału włókienniczego o dobrej stabilności kształtu, znamienny tym, że ma w górnej części przodu (1) oraz tyłu (2) wzdłuż jego środkowej części, na wysokości kręgów szyjnych, piersiowych i lędźwiowych oraz barków i górnej części ramion rozmieszczone amortyzujące uderzenia płatowe ochraniacze wykonane w postaci dostosowanych do sylwetki użytkownika zestawów (3, 4 i 5) segmentów, połączonych ze sobą funkcjonalnie wzdłuż łukowo wyprofilowanych na obwodzie oporowych ścianek bocznych (6). Fig. 1

Ubiór ochronny, zwłaszcza dla motocyklistów Zastrzeżenia patentowe 1. Ubiór ochronny, zwłaszcza dla motocyklistów, posiadający rozpinany przód połączony z tyłem, uformowany korzystnie w postaci kamizelki, wykonanej z nośnego materiału włókienniczego o dobrej stabilności kształtu, znamienny tym, że ma w górnej części przodu (1) oraz tyłu (2) wzdłuż jego środkowej części, na wysokości kręgów szyjnych, piersiowych i lędźwiowych oraz barków i górnej części ramion rozmieszczone amortyzujące uderzenia płatowe ochraniacze wykonane w postaci dostosowanych do sylwetki użytkownika zestawów (3, 4 i 5) segmentów, połączonych ze sobą funkcjonalnie wzdłuż łukowo wyprofilowanych na obwodzie oporowych ścianek bocznych (6). 2. Ubiór według zastrz. 1, znamienny tym, że płatowe ochraniacze w postaci zestawów (3, 4 i 5) segmentów są umieszczone w kieszeniach (11) trwale połączonych za pomocą szwów (12) z przodem (1) i tyłem (2) i/lub mocowane rozłącznie za pomocą taśm samosczepnych. 3. Ubiór według zastrz. 1, znamienny tym, że płatowe ochraniacze w postaci zestawów (3, 4 i 5) segmentów są wykonane z materiału mikroporowatego np. gumy o grubości od 5 do 14 mm, gęstości od 0,25 do 0,5 g/cm3 i względnym wskaźniku tłumienia energii kinetycznej co najmniej 30%. 4. Ubiór według zastrz. 1, znamienny tym, że zestaw (3) segmentów stanowi wydłużona do przodu i do tyłu kształtka (3a) ochraniająca barki oraz połączona z nią funkcjonalnie od strony bocznej kształtka (3b) o zarysie zbliżonym do owalu, ochraniająca górną część ramienia. 5. Ubiór według zastrz. 4, znamienny tym, że kształtka (3a) ochraniająca barki ma na swoim obwodzie klinowe wycięcia (7) doformowanie jej wypukłości. 6. Ubiór według zastrz. 1, znamienny tym, że zestaw (4) segmentów ochraniający kręgi szyjne jest uformowany w postaci nagłówkowego kołnierza, składającego się z podstawy (4a) rozłożonej wokół wykroju szyi przodu (1) i tyłu (2), z której wyprowadzona jest do góry stójka (4) i podpora (4c) żuchwy. 7. Ubiór według zastrz. 6, znamienny tym, że zestaw (4) segmentów w postaci zagłówkowego kołnierza jest dodatkowo usztywniony od strony tylnej i stron bocznych przylegającym do niego powierzchniowo wspornikiem (8), przymocowanym rozłącznie do przodu (1) i tyłu (2). 8. Ubiór według zastrz. 1, znamienny tym, że zestaw (5) segmentów ochraniający kręgi piersiowe i lędźwiowe składa się z górnej kształtki (5a), obejmującej łukowo łopatki, środkowej wydłużonej i dochodzącej w pobliże linii tali kształtki (5b) oraz dolnej obejmujące kręgi lędźwiowe i częściowo talerz biodrowy kształtki (5c). 9. Ubiór według zastrz. 8, znamienny tym, że środkowa kształtka (5b) ma z obu stron bocznych wykonane wycięcia (10) o zarysie litery V z ramionami w kształcie łuków. 10. Ubiór według zastrz. 8, znamienny tym, że dolna kształtka (5c) ma owalne części boczne wychodzące poza boczne kontury środkowej kształtki (5b). 11. Ubiór według zastrz. 1, znamienny tym, że do przodu (1) i tyłu (2) ma doszyte rękawy (13) zawierające od strony łokci ochraniacze w postaci wypukłe formowanych kształtek (14). 12. Ubiór według zastrz. 11, znamienny tym, że kształtka (14) jest umieszczona w kieszeni trwale połączonej z rękawem (13) i ma na obwodzie wykonane klinowe wycięcie (16) do formowania jej wypukłości. 13. Ubiór według zastrz. 1, znamienny tym, że przód (1) i tył (2) są przytrzymywane za pomocą pasa 17, połączonego z obejmami ud. 14. Ubiór według zastrz. 13, znamienny tym, że obejma ud jest utworzona z pasków (20a i 20b), nałożonych n a pas (17) i połączonych z przodu za pomocą klamry (21). 15. Ubiór według zastrz. 1, znamienny tym, że do tyłu (2) ma doszyty podsiedzeniowy podtrzymywacz (22) zwężający się ku dołowi z rozchodzącymi się na boki paskami.

188 056 3 16.Ubiór według zastrz. 13, znamienny tym, że podsiedzeniowy podtrzymywacz (22) ma przy końcu pasków taśmy samosczepne, łączone do dolnej części przodu (1). * * * Przedmiotem wynalazku jest ubiór ochronny, zwłaszcza dla motocyklistów, zabezpieczający przed groźnymi kontuzjami w wyniku wypadku. Motocykliści w czasie jazdy na ogół ubrani są w zwykłą codzienną odzież, która zapewnia bardzo niewielką ochronę ciała w przypadku uderzeń o przeszkody i powierzchnię jezdni. Motocykliści startujący w zawodach używają ubrań ze skóry, przy czym tylko gruba skóra zapewnia częściową ochronę przed uszkodzeniem ciała w razie upadku. Ochrona przed skutkami tarcia o powierzchnię w przypadku uderzania o przeszkody w ubraniach dla motocyklistów - zawodników zapewniana jest częściowo przez stosowanie materiałów włókienniczych o wielowarstwowej strukturze. W miarę odpowiednią ochronę, ale tylko ochronę określonych części ciała, zapewniają wykonane z materiałów tworzywowych lub z syntetycznej gumy porowatej jednolite ochraniacze np. barków, zakładane pod spód odzieży. Jednym z groźnych urazów odnoszonych w wypadkach motocyklowych są urazy z wyrwaniem zespołu korzeni nerwowych splotu ramiennego z rdzenia kręgowego, ze względu na brak skutecznej metody ich leczenia. Nie są znane rozwiązania konstrukcyjne odzieży, która chroniłaby skutecznie motocyklistów przed tego rodzaju urazami, a jednocześnie zapewniałaby odpowiedni komfort jazdy. Celem wynalazku jest opracowanie konstrukcji ubioru ochronnego, przeznaczonego przede wszystkim dla użytkowników pojazdów jednośladowych, a zwłaszcza motocyklistów, zabezpieczającego w razie wypadku i uderzenia o przeszkody przed urazami ze skutkiem wyrwania zespołu korzeni nerwowych splotu ramiennego z rdzenia kręgowego. Zgodnie z wynalazkiem opracowano ubiór ochronny, uformowany korzystnie w postaci kamizelki posiadający rozpinany przód połączony z tyłem, wykonany z nośnego materiału włókienniczego o dobrej stabilności kształtu. Ubiór ma w górnej części przodu oraz tyłu wzdłuż jego środkowej części, na wysokości kręgów szyjnych, piersiowych i lędźwiowych oraz barków i górnej części ramion rozmieszczone amortyzujące uderzenia płatowe ochraniacze, wykonane w postaci dostosowanej do sylwetki użytkownika zestawów segmentów, połączonych ze sobą funkcjonalnie wzdłuż łukowo wyprofilowanych na obwodzie oporowych ścianek bocznych. Segmenty zestawów są umieszczone w kieszeniach trwale połączonych za pomocą szwów z przodem i tyłem i/lub połączonych rozłącznie za pomocą taśm samosczepnych. Wykonane są z materiału mikroporowatego np. gumy o grubości od 5 do 14 mm, gęstości od 0,25 do 0,5 g/cm3 i względnym wskaźniku tłumienia energii kinetycznej co najmniej 30%. Zestaw segmentów chroniących barki i górną część ramion stanowi wydłużona do przodu i tyłu kształtka z formowaną wypukłością oraz połączona z nią funkcjonalnie od strony bocznej kształtka o zarysie zbliżonym do owalu. Zestaw segmentów ochraniający kręgi szyjne jest uformowany w postaci zagłówkowego kołnierza i składa się z podstawy rozłożonej wokół wykroju szyi, z której wyprowadzona jest do góry stójka i podpora żuchwy, obejmujące szyję, przy czym całość jest usztywniona od strony tylnej i stron bocznych wspornikiem. Zestaw segmentów ochraniający kręgi piersiowe i lędźwiowe składa się z górnej kształtki obejmującej łukowo łopatki, środkowej kształtki wydłużonej i dochodzącej w pobliże talii oraz dolnej kształtki obejmującej kręgi lędźwiowe i częściowo talerz biodrowy. Ubiór w postaci kamizelki jest obciągnięty za pomocą pasa z obejmami ud lub za pomocą podsiedzeniowego podtrzymywacza przyszytego do tyłu i łączonego u dołu z przodem za pomocą taśm samosczepnych. Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia prezentowany na użytkowniku ubiór ochronny w postaci kamizelki

4 188 056 z zaznaczonymi liniami przerywanymi ochraniaczami i przypiętym pasem z obejmami ud w widoku z przodu, fig. 2 - ten sam ubiór w postaci kamizelki z zaznaczonymi liniami przerywanymi ochraniaczami i przypiętym pasem z obejmami ud w widoku z tyłu, fig. 3 - segmenty zestawu ochraniającego bark i górę części ramienia w pozycji rozłożonej, fig. 4 - segmenty zestawu ochraniającego kręgi szyjne w postaci zagłówkowego kołnierza w pozycji rozłożonej, fig. 5 - segmenty zestawu ochraniającego kręgi piersiowe i lędźwiowe w pozycji rozłożonej, fig. 6 - kształtkę ochraniacza łokcia w pozycji rozłożonej, fig. 7 - wspornik kołnierza zagłówkowego w widoku z góry, fig. 8 - kamizelkę w przekroju pionowym po linii A - A według fig. 2 i ujęciu schematycznym z zaznaczoną linią przebiegu kręgosłupa fig. 9 - fragment przedniej i tylnej części kamizelki z rozmieszczonymi ochraniaczami w pozycji rozłożonej, fig. 10 - rękaw w widoku z boku, a fig. 11 - podsiedzeniowy podtrzymywacz tyłu w pozycji rozłożonej. Ubiór według wynalazku uformowany korzystnie w postaci kamizelki, przewidzianej do zakładania pod kurtkę, stanowiącą okrycie zewnętrzne dla jej użytkownika, ma przód 1 i tył 2, wykonane z nośnego materiału włókienniczego o dobrej stabilności kształtu, nie przekraczającej 2% wymiarów nominalnych. Materiał stanowi korzystnie dzianina o wysokiej wytrzymałości mechanicznej i dobrej przepuszczalności powietrza ponad 100 dm3/m2s. Kamizelka zapinana jest na zamek błyskawiczny zakryty zachodzącymi za siebie częściami przodu. Brzegi zabezpieczone są przed strzępieniem się naszytymi lamówkami. Przód przyłączony jest u góry z tyłem szwami barkowymi, zaś od strony bocznej szwami pionowymi. Kamizelka ma w górnej części przodu 1 i tyłu 2 wzdłuż jego środkowej części, na wysokości kręgów szyjnych piersiowych i lędźwiowych oraz barków i górnej części ramion rozmieszczone amortyzujące uderzenia o przeszkody płatowe ochraniacze, wykonane w postaci dostosowanych do sylwetki użytkownika zestawów 3, 4 i 5 segmentów, połączonych ze sobą funkcjonalnie wzdłuż łukowo wyprofilowanych na obwodzie oporowych ścianek bocznych 6. Płaty ochronne są wykonane z materiału mikroporowatego o odpowiedniej sprężystości np. gumy o grubości od 5 do 14 mm, gęstości od 0,25 do 0,5 g/cm3 i względem wskaźniku tłumieniu energii kinetycznej co najmniej 30%. Dla zwiększenia przewiewności w materiale porowatym może być wykonana perforacja. Dwa takie same zestawy 3 segmentów, wykonane z płatów tworzywa, są utworzone z wydłużonej do przodu i tyłu kształtki 3a ochraniającej barki, oraz połączonej z nią funkcjonalnie od strony bocznej, kształtki 3b o zarysie zbliżonym do owalu, ochraniającej górną część ramienia. Kształtka ochraniająca barki ma na swoim obwodzie wykonane klinowe wycięcia 7 kształtujące jej wypukłość, ustalaną przez łączniki z taśm samosczepnych. Kształtka ta może stanowić również jednolitą wypraskę z ustaloną wypukłością. Zestaw 4 segmentów ochraniających kręgi szyjne jest uformowany w postaci zagłówkowego kołnierza, składającego się z podstawy 4a, rozłożonej wokół wykroju szyi przodu i tyłu, z której wyprowadzona jest do góry stójka 4b i podpora 4c żuchwy. Do materiału nośnego obejmującego stójkę z lewej jej strony doszyty jest pasek z taśmą samosczepną, zamykający jej obwód i ograniczający zbytnie wychylanie głowy. Wysokość stójki i podpory żuchwy oraz ich obwody są tak dobrane, że po założeniu przez użytkownika kasku, umożliwiają swobodny ruch głową w niezbędnym zakresie kątowym. Od wewnątrz zagłówkowy kołnierz jest wykładany osłoną z miękkiego materiału, w którą zaopatrzona jest odzież zakładana na ten ubiór ochronny. Kołnierz jest dodatkowo usztywniony od strony tylnej i stron bocznych, przylegającym do niego powierzchniowo wspornikiem 8. Wspornik wykonany z tworzywa sztucznego o odpowiedniej sztywności jest tak przestrzennie uformowany, że podstawa jest oparta na barkach i obejmuje część karku. Natomiast górna jego część tworząca rodzaj stójki jest dostosowana kształtem do zagłówkowego kołnierza. W podstawie, z tyłu oraz z boków, wykonane są po dwa podłużne otwory 9, usytuowane równolegle względem siebie, przez które przekładane są taśmy samosczepne, umożliwiające rozłączne mocowanie wspornika do przodu 1 i tyłu 2 kamizelki. Zestaw 4 zabezpiecza użytkownika przed nadmiernym odchyleniem głowy z nałożonym kaskiem od linii barku podczas

188 056 5 upadku i uderzenia o twardą przeszkodę. Konstrukcja zagłówkowego kołnierza usztywniona wspornikiem ogranicza uszkodzenie kręgów szyjnych. Zestaw 5 segmentów ochraniający kręgi piersiowe i lędźwiowe składa się z górnej kształtki 5a, obejmującej łukowo łopatki, środkowej wydłużonej i dochodzącej w pobliże linii talii kształtki 5b oraz dolnej obejmującej kręgi lędźwiowe i częściowo talerz biodrowy kształtki 5c o owalnych częściach bocznych, wychodzących poza boczne kontury kształtki środkowej. Kształtka środkowa ma z obu stron bocznych wykonane poziome wycięcia 10 o zarysie litery V z ramionami w kształcie łuków. Umożliwia to większą swobodę ruchów i przyjęcie w pewnych granicach zmiennej pozycji kręgosłupa podczas jazdy na motocyklu. Poszczególne kształtki zestawów segmentowych są umieszczone w kieszeniach 11, utworzonych przez naszycie drugiej warstwy nośnego materiału, przy czym stójka 4b i podpora 4c żuchwy są umieszczone w kieszeniach utworzonych przez zeszycie ze sobą dwóch dostosowanych wymiarowo elementów, wykrojonych z materiału nośnego i doszytych do przodu i tyłu kamizelki wzdłuż wykroju szyi. Wielkość i ukształtowanie kieszeni odpowiada danej kształtce. Szwy 12 rozdzielające poszczególne segmenty ochraniaczy są wykonane na jednoigłowej maszynie do szycia, ściegiem łańcuszkowym lub stębnowym. Oporowe ścianki boczne 6 sąsiadujących ze sobą kształtek zestawów jak i ścianki kształtek w każdym zestawie są usytuowane w bezpośredniej bliskości siebie i oddalone od siebie tylko podwójną grubością materiału nośnego. Tak przylegającego do siebie łukowo ścianki boczne stanowią połączenia oporowe, zestalające wszystkie zestawy segmentowe w jednolite płatowe ochraniacze. W razie uderzenia o przeszkodę np. górną częścią ramienia czy barkiem, zestalone zarówno w kierunku podłużnym jak i poprzecznym kształtki stanowią w miarę elastyczne połączenia amortyzujące te uderzenia, przez znaczne wytłumienie energii kinetycznej, co w połączeniu z usztywnionym kołnierzem zagłówkowym zapobiega w znacznym stopniu przed urazami bezpośrednimi z wyrwaniem zespołu korzeni nerwowych splotu ramiennego z rdzenia kręgowego. Jednocześnie segmentowa konstrukcja ochraniaczy pozwala w miarę na swobodne wykonywanie ruchów przez użytkownika podczas jazdy, zachowując komfort jazdy i zwiększając bezpieczeństwo. W innym przykładzie wykonania, zamiast kieszeni 11 kształtki trzech zestawów, korzystnie bez zestawu w postaci zagłówkowego kołnierza, mają na brzegach i w części środkowej przymocowane taśmy samosczepne, łączone z drugą częścią taśm przymocowanych do materiału nośnego przodu i tyłu. W tym wykonaniu oporowe ścianki boczne 6 poszczególnych kształtek stykają się bezpośrednio ze sobą. Kamizelka może być bez rękawów lub mieć doszyte rękawy 13, zawierające od strony łokcia ochraniacze w postaci wypukłe formowanej z płata tworzywa mikroporowatego kształtki 14, umieszczonej w kieszeni utworzonej przez naszycie na zewnętrznej stronie rękawa elementu 15, wykrojonego z nośnego materiału. Na obwodzie kształtka ma wykonane wycięcia 16 do formowania jej wypukłości. Kształtki w zastawach mogą być zatem umieszczone w kieszeniach i/lub mocowane rozłącznie za pomocą taśm samosczepnych. W celu zabezpieczenia przed przemieszczaniem się kamizelki z ochraniaczami podczas upadku, kamizelka jest uzupełniona pasem opinającym sylwetkę, wykonanym z materiału włókienniczego mocowanego za pomocą np. taśm samosczepnych lub pasem 17 np. z taśmy tkanej, połączonym z obejmami ud. Pas z taśm włókienniczego spinany z pomocą taśm samosczepnych umożliwia dociśnięcie i utrzymanie w odpowiednim położeniu zestawu kształtek chroniących kręgosłup. Pas ten przeznaczony jest w szczególności gdy kamizelka jest noszona pod ubraniem w postaci kombinezonu lub ubrania dwuczęściowego o trwałym połączeniu części górnej i dolnej np. za pomocą zamka błyskawicznego. Pas z obejmami ud jest przeznaczony w przypadku samodzielnego używania kamizelki lub łącznie z zewnętrznym okryciem w postaci kurtki. Pas przełożony przez podtrzymywacze 18, naszyte na przedzie i tyle kamizelki, jest zapinany z przodu na zatrzaskową klamrę 19. Obejma jednego uda składa się z dwóch pasków 20a i 20b, z których dłuższy nałożony jest na tylną część pasa, zaś krótszy nałożony jest na przednią jego część.

6 188 056 Z dłuższego paska 20b tworzona jest pętla otaczająca biodro i udo. Po przełożeniu przez łącznik naszyty na linii bioder, pasek ten dopięty jest do przedniego za pomocą zatrzaskowej klamry 21. Zamiast pasków kamizelka może mieć podsiedzeniowy podtrzymywacz 22, doszyty u dołu tyłu 2, wykonany z materiału nośnego w kształcie klina, zwężającego się ku dołowi z rozchodzącymi się na boki paskami, zawierającymi przy końcu taśmy samosczepne, które przełożone pod siedzeniem łączone są do dolnej części przodu 1. Ubiór w postaci kamizelki może być nakładany na bieliznę odpowiednią do pory roku, najkorzystniej wykonaną z mieszanek włókien polipropylenowych z bawełną w okresie lata lub z wełną w okresie zimy, albo też na ocieplacz z dzianin drapanych, wykonanych z włókien kanalikowych gwarantujących dobre właściwości termoizolacyjne.

188 056 Fig. 8 Fig.9 Fig. 10 Fig.11

188 056 Fig. 3 Fig.4 Fig. 5 Fig. 6 Fig. 7

188 056 Fig. 2

188 056 Fig. 1 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.