Sebastian Lewera Wroclaw University of Economics Planowanie przychodów ze sprzedaży na przykładzie przedsiębiorstwa z branży budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej Working paper Słowa kluczowe: Planowanie finansowe, prognoza, Streszczenie: Praca na temat prognozowania przychodów ze sprzedaży dla przedsiębiorstwa z branży budowy obiektów inżynierii lądowej i wodnej oraz prognozy wybranych składników sprawozdania finansowego danego przedsiębiorstwa.
Sprzedaż jest istotnym elementem w każdej firmie, gdyż to ona w znaczącym stopniu generuje zyski, które z kolei są informacją o kondycji finansowej firmy. Jednak, aby takowe zyski osiągnąć poprzez uzyskanie odpowiedniego poziomu sprzedaży niezbędne jest odpowiednie jej zaplanowanie. Planowanie ułatwia podejmowanie dalszych działań związanych z zapewnieniem i późniejszym wykorzystaniem zasobów organizacyjnych (tj. zasoby ludzkie, rzeczowe, finansowe, informacyjne itd.), których rezultatem będzie realizacja wizji sprzedażowej i tym samym strategii rynkowej, marketingowej i promocyjnej. Zakres analizy sprzedaży, w poszczególnych przedsiębiorstwach jest zróżnicowany i obejmuje różne zagadnienia. Analiza ta powinna w szczególności umożliwić ustalenie i ocenę takich zjawisk jak: źródeł przychodów, ich struktury i dynamiki, pozycji rynkowej przedsiębiorstwa i tendencji w tym zakresie, a także wpływu cen, marż, prowizji, upustów itp. na kształtowanie się przychodów, kształtowania się zapasów innych zjawisk i procesów, w konkretnej spółce. Z analizy sprawozdań finansowych, można wyczytać że badana firma swoją działalność finansową opiera głównie na przychodach ze sprzedaży produktów. W badanych okresach (2010-2011), przedsiębiorstwo osiągnęło zysk z działalności, co przedstawia Tabela 1. Tabela 1. Wybrane wartości ze sprawozdania finansowego przedsiębiorstwa z lat 2010-2011 294 864 013,56 213 263 337,14 5 786 862,13 30 240 288,49 52 665 704,68 52 744 131,27 265 900 885,61 147 023 294,70
62 523 549,81 56 738 687,68 203 377 335,80 90 286 607,02 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Pluta. W., Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 2003 Na podstawie powyższych danych można obliczyć następujące wskaźniki: Tabela 2. Wybrane wskaźniki 1,1 1,45 9.1 1,74 0,02 0,22 3,25 1,59 Źródło: Bednarski L., Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, Warszawa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 2000 Zakładając, że wskaźniki te będą kształtować się na tym samym poziomie w 2012 roku możemy obliczyć planowane przychody ze sprzedaży wg poniższego wzoru: ( ) ( ( )) Źródło: Bednarski L., Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, Warszawa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 2000 Dla powyższych danych jego wartość dla badanej spółki wynosi 81,97%. Jeśli przedsiębiorstwo dalej będzie funkcjonowało w niezmienionych warunkach, czyli dalej będzie osiągało zysk, finansując się w większej części kapitałami obcymi, jego przychody ze sprzedaży wzrosną do poziomu: 294 864 013,56*(1+81,97%)=536 564 045,46 Tak duży zysk wynika prawdopodobnie z wysokości wskaźnika zysku zatrzymanego, oraz tego ze przychody ze sprzedaży są ponad jednokrotnie większe niż aktywa. Nie można przyjąć, że wskaźniki te nie zmienią się, dlatego zostanie wykorzystana metoda procentu od sprzedaży.
W celu przeprowadzenia dokładniejszej analizy przyszłych przychodów ze sprzedaży, przeprowadzone zostanie badanie za pomocą metody średniego procentu od sprzedaży. Jest ona najczęściej wykorzystywaną metodą prognozowania przyszłej sprzedaży. Jest to metoda analityczna, ponieważ przeprowadzając planowanie przychodów ze sprzedaży szacujemy, jakie są składniki sprawozdania finansowego w danej jednostce. Metoda ta stosowana jest głównie w przedsiębiorstwach, w których dużą rolę odgrywa wielkość sprzedaży, dlatego została wybrana spośród innych metod. Przy tym narzędziu planowania, zakładamy, że większość składników sprawozdania finansowego jest zależna od wielkości sprzedaży Z obliczeń powyżej wynika, że przychody ze sprzedaży drastycznie wzrosną (o prawie 90%), lecz obliczenia te nie uwzględniają sytuacji, które mają duży wpływ na sytuacje finansową spółki. Warto więc dla potrzeb badania założyć, że przychody te wzrosną, ale o 6%. Wówczas obliczenia będą wyglądały następująco: 294 864 013,56*(1+6%)=312 555 854,37 Wiemy również, że jednostka posiada majątek, który w pełni wykorzystuje do uzyskania przychodów. Według przyjętej metody obliczania planowanego sprawozdania, powinien on zwiększyć się proporcjonalnie do przychodów ze sprzedaży: 66 121 969,26zł*(1+6%)=70 089 287,42. Można także obliczyć przyszły prognozowany wzrost zapasów, należności i środków pieniężnych za pomocą tej samej metody (proporcjonalnie do prognozowanego wzrostu przychodów ze sprzedaży). Tabela 3. Prognozowane wybrane składniki bilansu. Składnik bilansu Zapasy Należności Środki pieniężne Wynik 18 127 546,36zł*(1+6%)=19 215 199,14zł 130 328 932,90zł*(1+6%)=138 148 668,87zł 33 705 596,73zł*(1+6%)=35 727 932,53zł Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdania finansowego za 2011 rok.
Zobowiązania przedsiębiorstwa (krótkoterminowe) spółki w 2011 roku, to głownie zobowiązania wobec dostawców (139 214 105,38 zł) stanowiące 75,11% oraz kredyty i pożyczki (36 797 642,85 zł), które są jednak już znacznie mniejszą częścią zobowiązań 19,85%. Przypuszczalnie, jednostka może zaciągnąć nowe kredyty krótkoterminowe na rozwój jednostki, lub finansowanie zobowiązań, dlatego tylko one mogą wzrosnąć proporcjonalnie do przychodów ze sprzedaży. Tabela 4. Prognozowane zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek krótkoterminowych. Składnik bilansu Zobow. z tyt. kredytów i pożyczek krótkoterminowych Wynik 36 797 642,85*(1+6%)=39 005 501,421 Źródło :Opracowanie własne na podstawie sprawozdania finansowego za 2011 rok. Zobowiązania długoterminowe będą prawdopodobnie stopniowo się zmniejszały. Spowodowane to będzie spłacaniem ich, oraz krótszych okresem ich wymagalności. Przyszły prognozowany bilans analizowanej firmy wyglądać będzie następująco: Tabela 5. Bilans Pro-forma na 2012 r. Aktywa Pasywa 2012 rok 2011 rok 2012 rok 2011 rok Aktywa trwałe 70089287,42 66 121 969,26 Kapitał Własny 66274962,80 62523549,81 Aktywa obrotowe 211765651,32 199 778 916,35 Rezerwy na zobowiązania 1587217,02 1497374,55 Zapasy 19215199,14 18127546,36 Nal.krótk. 138148668,87 130328932,90 Inw. Krótk. 38907932,53 36705596,73 Zobowiązania długoterminowe Zobowiązania krótkoterminowe Zobow. wobec dostawców 6640110,80 6989590,26 196470048,87 185349102,71 147566951,70 139214105,38
Rozlicz. międzyokres. AKTYWA Razem 15493850,78 14616840,36 Kredyty i pożyczki 39005501,42 36797642,85 281854938,75 265900885,61 Inne 9897595,75 9337354,48 Rozliczenia międzyokresowe 10882599,26 9541268,28 PASYWA Razem 281854938,75 265900885,61 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Pluta. W., Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 2003 Prognozowany bilans nie uwzględnia jednak zmian w zobowiązaniach krótkoterminowych, które będą również ulegały zmniejszeniu (zakładając, że nie zostaną zaciągnięte nowe). Prognoza przyszłorocznego Rachunku zysków i strat: Tabela 6. Rachunek zysków i strat pro-forma na 2012 r. Planowany ( 2012 r.) 2011 Przychody ze sprzedaży 312 555 854,37 294 864 013,56 Koszty 303 662 888,03 286 474 422,67 EBIT 8 892 966,34 8 389 590,89 Odsetki -3 123 945,17-3 123 945,17 EBT 5 769 021,17 5 265 645,72 Podatek 1 096 114,02 1 000 472,69 Zysk netto 4 672 907,15 4 265 173,03 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Pluta. W., Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 2003
Zysk operacyjny EBT dla 2011 roku wyniósł 5 265 645,72, zaś dla prognozowanego okresu (2012 rok) 5 769 021,17, przy założeniu, że wysokość odsetek nie zmieni się. Zysk netto, wzrósł w stosunku do 2011 roku o 6% i wynosi 4 672 907,15, zakładając że przedsiębiorstwo będzie płacić podatek dochodowy 19%. Podsumowując, przedsiębiorstwo zajmujące się usługami w zakresie budowy mostów i wiaduktów, dróg i autostrad oraz stacji i linii kolejowych, pomimo bardzo wysokiego poziomu marż w ostatnich latach, w branży budowy dróg, mostów czy kolei osiągało zysk (w roku 2010 30 240 288,49zł, w 2011 roku - 4 265 173,03zł). Zysk ten jednak drastycznie zmalał w stosunku roku 2011 do 2010. Spowodowane to jednak zostało dużym kredytowaniem należności, (w roku 2011 wyniosły one 130 328 932,90zł) które w 2012 roku przyniosą przychód. Spółka zaciągnęła jednak wysokie zobowiązania bieżące (185 289 656,96zł), które także będą miały ogromny wpływ na sytuacje finansową firmy w przyszłym okresie. Jednostki działające w różnych branżach mogą wiele zyskać dzięki sporządzaniu przyszłościowych prognoz. Dzięki temu, mogą ustalić jakie w szczególności zjawiska będą miały wpływ na ich sytuacje finansową. Istotną rzeczą jest również wybór metody przeprowadzania analizy. Każde przedsiębiorstwo ma inną specyfikę działalności, więc nie było by słusznym wykorzystywać jedną metodę badawczą we wszystkich firmach.
Bibliografia: 1. Bednarski L., Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, Warszawa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 2000 2. Bernaś B., Pluta W., Zarządzanie finansami firm teoria i praktyka, Akademia Ekonomiczna im. Oskara Langego, Wrocław 2007 3. Duda-Piechaczek E., Analiza i planowanie finansowe, Helion, 2007 4. Gorczyńska M., K. Znaniecka, Zarządzanie finansami przedsiębiorstw, SKwP, Warszawa 2006. 5. Kopiński A., Finanse przedsiębiorstw, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, 2010 6. Leszczyński Z., Skowronek-Mielczarek A., Analiza ekonomiczno-finansowa spółki, PWE, Warszawa 2004 7. Michalski G., Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach, PWN, 2013 8. Pluta W., Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, PWE, 2003 9. Walczak M., Prospektywna analiza finansowa w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 1998 10. http://controlling.info.pl 11. http://pl.wikipedia.org 12. http://planowanie-finansowe.pl