RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11)175793 (11)B1 (2 1) Numer zgłoszenia: 309375 Urząd Patentowy (22) Data zgłoszenia: 26.06.1995 Rzeczypospolitej Polskiej (51) IntCl6 A61B 17/70 A61F 5/01 (54) Łącznik kręgosłupowych belek nośnych układu korekcyjno-stabilizującego ( 4 3 ) Zgłoszenie ogłoszono: 06.01.1997 BUP 01/97 (73) Uprawniony z patentu: LfC Sp. z o.o., Zielona Góra, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 26.02.1999 WUP 02/99 (72) Twórcy wynalazku: Lechosław F. Ciupik, Zielona Góra, PL Jan Cyganiuk, Zielona Góra, PL Janusz Mstowski, Zielona Góra, PL Julian Jakubowski, Zielona Góra, PL Marek Golik, Świebodzin, PL PL 175793 B1 (5 7 ) 1. Łącznik kręgosłupowych belek nośnych układu korekcyjno-stabilizującego, złożony z elementu łączącego i dwóch zaczepów mocujących belki, znamienny tym, ze element łączący ma postać płytki (1 ) zakończonej z dwóch stron parą wzdłużnych równoległych otwartych ramion (2), z których każde zaopatrzone jest z jednej strony płytki (1 ) w co najmniej dwa, współosiowe dla pary, kształtowe wybrania (4) odpowiadające kształtowi ustalanej belki (5), a pomiędzy każdą parą ramion (2) umieszczony jest przesuwny zaczep (3) ustalający i mocujący belkę (5), dociskany do płytki (1) nakrętką (7) poprzez prostokątną podkładkę (8) o przeciwległych bokach (9) zagiętych z dwóch stron wzdłuż ramion (2). Fig. 3
Łącznik kręgosłupowych belek nośnych układu korekcyjno-stabilizującego Zastrzeżenia patentowe 1. Łącznik kręgosłupowych belek nośnych układu korekcyjno-stabilizującego, złożony z elementu łączącego i dwóch zaczepów mocujących belki, znamienny tym, że element łączący ma postać płytki (1) zakończonej z dwóch stron parą wzdłużnych równoległych otwartych ramion (2), z których każde zaopatrzone jest z jednej strony płytki (1) w co najmniej dwa, współosiowe dla pary, kształtowe wybrania (4) odpowiadające kształtowi ustalanej belki (5), a pomiędzy każdą parą ramion (2) umieszczony jest przesuwny zaczep (3) ustalający i mocujący belkę (5), dociskany do płytki (1) nakrętką (7) poprzez prostokątną podkładkę (8) o przeciwległych bokach (9) zagiętych z dwóch stron wzdłuż ramion (2). 2. Łącznik według zastrz. 1, znamienny tym, że płytka (1) ma w części łącznej ramiona obustronne boczne wybrania (10). 3. Łącznik według zastrz. 1, znamienny tym, że co najmniej jedna para ramion (2) płytki (1) ma zagięte końce (11) z wykonanym od strony wewnętrznej wybraniem (12) tworzącym oporowe gniazdo dla mocowanej belki (5), a zewnętrzna powierzchnia zagiętych ramion (2) zawiera co najmniej dwie płaszczyzny oporowe (13,14) dla zaczepu (3) usytuowane pod różnymi kątami do osi ramion (2). 4. Łącznik według zastrz. 1, znamienny tym, że płytka (1) zawiera na swej długości co najmniej jedno wygięcie, a każde ramię (2) zaopatrzone jest na końcu w zabezpieczający występ (15), natomiast pomiędzy ramionami (2) płytki (1) dodatkowo przesuwnie umieszczone są służące do mocowania elementów układu korekcyjno-stabilizującego prowadniki (16), z których każdy wyposażony jest w otwór (17) i dwa wybrania (19) o wypukłej powierzchni oporowej oraz szerokości i rozstawie odpowiadających szerokości i rozstawowi ramion (2), na których są osadzone. * * * Przedmiotem wynalazku jest łącznik kręgosłupowych belek nośnych układu korekcyjno-stabilizującego przeznaczony do ustalania wzajemnego położenia elementów tego układu i wchodzący w skład implantów stosowanych przy operacyjnym leczeniu schorzeń kręgosłupa. Zestawiony z implantów układ korekcyjno-stabilizujący stosowany w chirurgicznym leczeniu kręgosłupa składa się zwykle z dwóch belek stabilizujących, najczęściej w postaci prętów, i zestawu elementów mocujących te belki do układu kostnego kręgosłupa. Skuteczność operacyjnego leczenia schorzeń i urazów kręgosłupa przy użyciu tego zestawu w istotny sposób zależy od stabilizacji wzajemnego położenia elementów tego układu i leczonych fragmentów kręgosłupa. W celu zapewnienia korekcji i stabilizacji w praktyce chirurgicznej stosowane są również elementy zwane łącznikami lub stabilizatorami. Znany jest z polskiego opisu patentowego nr 114 098 łącznik w postaci gwintowanego trzpienia, na którego jednym końcu osadzony jest zaczep, a na drugim przechylny zaczep z zamkiem gwintowym w postaci gwintowanego otworu ze skośnie ściętą wewnętrzną z jednej strony i wycięciem z drugiej strony. Zaczepy łącznika obejmując pręty wyznaczają odległość między nimi i stabilizują ich wzajemne położenie. Wadą opisanego rozwiązania jest brak zabezpieczenia przed wzdłużnym niekorzystnym przesunięciem haków łączników na stabilizowanych prętach oraz niepożądanego otwarcia się zamka gwintowego przy niekontrolowanych ruchach kręgosłupa.
175 793 3 Z polskiego opisu patentowego nr 124 252 znany jest stabilizator wykonany w postaci odpowiednio w części środkowej ukształtowanej belki, której każdy koniec wyposażony w dwa walcowe rowki i otwór służy do mocowania prostokątnej płytki. Płytka ma centrycznie umieszczony otwór i jedną powierzchnię wyposażoną również w dwa równoległe rowki. Stabilizację wzajemnego położenia prętów układu uzyskuje się przez ich unieruchomienie w rowkach belki i płytek po dokręceniu śrubami płytek do końców belki. Wadą opisanego rozwiązania jest konieczność dysponowania przez chirurga zestawem belek o zróżnicowanej długości i przeznaczony jest do układów stabilizujących złożonych z czterech prętów o specjalnie ukształtowanych końcówkach. Znany jest również z francuskiego opisu patentowego nr 7333916 łącznik w postaci gwintowanego pręta, na którym prowadzone są zaczepy utworzone przez dwie pary elementów zaciskowych w postaci przesuwnych haczyków. Każda para elementów zaciskowych wyposażona jest w gniazdo obejmujące pręt kręgosłupowy. Położenie każdego zaczepu na pręcie ustalane jest dwiema nakrętkami. Niedogodnością stosowania opisanego łącznika jest konieczność wcześniejszego jego przygotowania przez wstępne nałożenie na gwintowany pręt zaczepów i nakrętek przed wprowadzeniem łącznika do pola operacyjnego oraz utrudnione mocowanie przez niewygodne pokręcanie w polu operacyjnym jednocześnie dwóch nakrętek w przeciwnych kierunkach. Taka konstrukcja łącznika zwiększa wysokość układu korekcyjno-stabilizującego, co w przypadku szczupłych pacjentów utrudnia jego przykrycie tkanką mięśniową i powoduje niepożądane jej drażnienie. Wolny od opisanych niedogodności jest łącznik kręgosłupowych belek nośnych układu korekcyjno-stabilizującego według wynalazku złożony z elementu łączącego w postaci płytki i dwóch zaczepów. Płytka zakończona jest z dwóch przeciwległych stron parą otwartych równoległych ramion, z których każde z jednej strony płytki zaopatrzone jest w co najmniej dwa kształtowe wybrania odpowiadające kształtowi ustalanej kręgosłupowej belki nośnej i współosiowe dla każdej pary ramion. Pomiędzy każdą parą ramion umieszczony jest, wyposażony w gwintowany trzpień, zaczep ustalający i mocujący belkę, dociskany do ramion płytki nakrętką. Pomiędzy parą ramion a nakrętką na trzpieniu umieszczona jest prostokątna podkładka o zagiętych z dwóch stron wzdłuż ramion przeciwległych bokach. Dla lepszego dopasowania łącznika do różnych kształtów i wzajemnego usytuowania elementów układu korekcyjno-stabilizującego płytka w części środkowej ma korzystnie wykonane obustronne wybrania tworzące przewężenie. Przewężenie to umożliwia dopasowanie przez wygięcie płytki w dowolnym kierunku zabezpieczającym stabilizację układu. Korzystnym jest również wykonanie płytki z co najmniej jedną parą ramion płytki wyposażoną w zagięte pod kątem do ich osi końce. Wygięcie końców tworzy od strony wewnętrznej, wyposażonej w wybranie, oporowe gniazdo dla mocowanej belki nośnej. Zewnętrzna powierzchnia zagiętych ramion zawiera co najmniej dwie płaszczyzny oporowe dla zaczepu usytuowane pod różnymi kątami do osi ramion, co ułatwia założenie zaczepu pod kątem wynikającym z konfiguracji układu korekcyjno-stabilizującego i budowy anatomicznej pacjenta. Korzystne jest w przypadku wykorzystania łącznika do równoczesnego podciągania elementów układu korekcyjno-stabilizującego, na przykład przy leczeniu kręgozmyku, wykonanie płytki z wygięciem i wydłużonymi ramionami zaopatrzonymi na końcach w zabezpieczające występy. W ramionach tych dodatkowo umieszczane są przesuwnie prowadniki. Każdy prowadnik ma otwór, w którym umieszczone są elementy układu korekcyjno-stabilizującego np. śruby pociągowe, i wyposażony jest w dwa wybrania o wypukłej powierzchni oporowej oraz szerokości i rozstawie odpowiadających szerokości i rozstawowi ramion, na których są osadzone. Łącznik według wynalazku charakteryzuje się prostotą konstrukcji i łatwością montażu istotną dla operacji chirurgicznych kręgosłupa. Rozstaw gniazd w części mocującej płytki umożliwia dobranie odpowiedniej odległości pomiędzy mocowanymi belkami nośnymi, a przewężenie płytki umożliwia dopasowanie jej do wymaganego, narzuconego przez inne elementy układu korekcyjno-stabilizującego kształtu przez jej trwałe odkształcenie. Konstrukcja zagiętych końców jednej z par ramion płytki umożliwia mocowanie pod kątem zaczepu względem płytki korzystne w wielu przypadkach, natomiast wydłużenie ramion i
4 175 793 zastosowanie prowadników ze śrubami podciągowymi pozwała na wykonanie dodatkowych czynności korekcyjnych niezbędnych przy leczeniu kręgozmyków. Przedmiot wynalazku przedstawiony jest bliżej w przykładach wykonania w rzutach aksonometrycznych na rysunkach, na których fig. 1 przedstawia prostą płytkę łącznika, fig. 2 pokazuje zaczep, fig. 3 przedstawia łącznik z płytką z bocznymi wybraniami i zagiętą parą ramion oraz zaczepami mocowanymi na prętach kręgosłupowych, fig. 4 ilustruje łącznik z wygiętą płytką, prętami kręgosłupowymi oraz zamocowanymi w prowadnikach śrubami podciągowymi, natomiast fig. 5 pokazuje prowadnik. Łącznik według wynalazku składa się w płytki i zakończonej z dwóch przeciwległych stron parą wzdłużnych równoległych ramion 2 oraz dwóch zaczepów 3. Każde ramię 2 płytki 1 zaopatrzone jest w pięć, współosiowych dla każdej pary ramion 2, cylindrycznych wybrań 4 o promieniu odpowiadającym promieniowi ustalanego kręgosłupowego pręta 5. Pomiędzy każdą parą ramion umieszczony jest wyposażony w gwintowany trzpień 6 zaczep 3 mocujący kręgosłupowy pręt 5 dociskany do ramion 2 płytki 1 nakrętką 7 poprzez prostokątną podkładkę 8 wyposażoną z dwóch stron w wykonane wzdłuż ramion 2 zagięcia 9 przeciwległych boków. W przykładowym wykonaniu uwidocznionym na fig. 3 płytką 1 łącznika ma wykonane w środkowej części symetryczne wybrania 10 i jedną parą ramion 2 wyposażoną w usytuowane prostopadle do ich osi końce 11. Od strony wewnętrznej; wygiętych końców 11 znajduje się wybranie 12 tworzące oporowe gniazdo dla kręgosłupowego pręta 5. Zewnętrzna powierzchnia zagiętych ramion 2 ma dwie płaszczyzny oporowe 13 i 14, z których płaszczyzna 13 usytuowana jest w stosunku do osi ramion 2 pod kątem 45, a płaszczyzna 14 tworzy z osią ramion kąt 90. W przykładowym wykonaniu uwidocznionym na fig. 4 płytka 1 jest w środkowej części wygięta w kierunku poprzecznym i ma wydłużone ramiona 2 zakończone zabezpieczającymi występami 15. W ramionach tych od strony ich końców umieszczone są przesuwnie prowadniki 16, z przechodzącymi przez ich otwory 17 podciągowymi śrubami 18. Każdy z prowadników 16 wyposażony jest w dwa wybrania 19 o wypukłej powierzchni oporowej, szerokości i rozstawie odpowiadających szerokości i rozstawowi ramion 2, na których są osadzone.
175 793
175 793 Fig. 3
175 793 Fig. 4 Fig. 5
175 793 2 Fig.1 Fig. 2 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 2,00 zł