Rozdzia³ 1. Relaks w 90 sekund W tobie jest cisza i schronienie, do którego zawsze powracasz i w którym zawsze mo esz byæ sam ze sob¹. H e r m a n n H e s s e Codzienny stres w czasach nieustannego poœpiechu W przysz³oœci bêdziemy dostawaæ w jeden dzieñ wiêcej informacji ni nasi dziadkowie przez ca³y rok powiedzia³ do mnie twórca Souling-Marketingu, Karl Gamper na jednym z seminariów o mened - mencie wizjonerskim. yjemy w czasach niewiarygodnych przemian i prze³omowych wydarzeñ ich wyznacznikiem jest wiêksza ³atwoœæ i szybkoœæ przemieszczania siê, b³yskawiczny przep³yw informacji i autostrady danych dewiz¹ wspó³czesnego œwiata jest powiedzenie: jeszcze wiêcej, jeszcze szybciej. Reakcj¹ na to 28
jest stres, poœpiech, schorzenia psychosomatyczne, alkoholizm i nikotynizm, przypadki przedawkowania leków i narkotyków. Zanieczyszczone œrodowisko naturalne oraz atmosfera stresu i napiêcia to g³ówni wrogowie naszego uk³adu immunologicznego. Ludzkoœæ yj¹ca na prze³omie tysi¹cleci trawiona jest przez ró norakie zmartwienia i w¹tpliwoœci: Jak bêdzie kszta³towaæ siê w nastêpnym stuleciu sytuacja na rynku pracy, co z emeryturami? Czy na staroœæ zostaniemy bez opieki i co czeka pokolenie naszych dzieci i wnuków? Wci¹ ra ¹cy jest podzia³ œwiata na obszary bogactwa i strefy wiecznej nêdzy i nawet w obrêbie spo³eczeñstw wyraÿnie powiêksza siê dysproporcja pomiêdzy zamo noœci¹ i luksusem jednych, a ubóstwem i nieszczêœciem drugich. Z politycznego punktu widzenia rozpad³y siê dwudziestowieczne potê ne koalicje w³adczych mocarstw, ale co z tego wynika dla nas? Chcia³bym tutaj bez zbytniej przesady przedstawiæ pokrótce czynniki stresotwórcze, na które ka - dy z nas jest dzisiaj nara ony. Gdybyœmy natomiast chcieli wnikliwie rozpatrywaæ ich rzeczywist¹ ró - norodnoœæ i wp³yw, jaki na nas wywieraj¹, jako antidotum na nie musielibyœmy stworzyæ ogromny, 29
ogólnoœwiatowy i uniwersalny program zwalczaj¹co-ochronny. Nie jest to jednak ani mo liwe, ani konieczne, a wrêcz przeciwnie wykazano, e krótkie, jednolub dwuminutowe przerwy na sta³e w³¹czone w dzieñ pracy ca³kowicie wystarcz¹, by odprê yæ i zapewniæ sobie dobre samopoczucie. Poniewa wiêc 90-sekundowe przerwy s¹ w stanie wzmocniæ system immunologiczny i nerwowy, w tym rozdziale chcia³bym ci krótko wyjaœniæ i jednoczeœnie zaproponowaæ pierwsze æwiczenie z tego cyklu: Zatrzymaj siê teraz na 90 sekund. Zrób kilka spokojnych wdechów i wydechów. Pozwól powietrzu przyp³ywaæ i odp³ywaæ. Skoncentruj siê na sobie lub otoczeniu Pozwól duszy i umys³owi odpocz¹æ. Wzmocnienie duszy i cia³a Jak to mo liwe, e tym krótkim æwiczeniom przypisuje siê tak wielkie znaczenie zw³aszcza takim, które sprawiaj¹ wra enie banalnych albo takim, których dzia³anie nie jest widoczne z zewn¹trz? 30
Stres przypomina falowanie morza stresotwórcze czynniki nak³adaj¹ siê na siebie i w rezultacie potêguj¹ swoje negatywne dzia³anie. Wkomponowane w dzieñ pracy minuty odprê enia i relaksu s¹ w stanie zakodowaæ na sta³e w naszym umyœle najlepiej rozwiniêtym biokomputerze natury codzienny program relaksu. St¹d to w³aœnie umys³ powinien otrzymywaæ od nas najwiêcej bodÿców odprê aj¹co-relaksacyjnych. Azjaci powiadaj¹, e obraz mówi wiêcej od tysi¹ca s³ów. A zatem przyst¹pmy do ma³ego æwiczenia na kreowanie wewnêtrznych imaginacji. WyobraŸ sobie, e twój umys³ jest czterozakresowym odbiornikiem, który mo e odbieraæ sygna³y radiowe nadawane z ró nych nadajników. Na programie pierwszym, emitowanym przez nadajnik beta, mo na s³uchaæ agresywnej muzyki, ha³asów otoczenia i innych zak³óceñ. Zakres beta (13 do 30 Hz) jest odpowiedzialny za nasz¹ czujnoœæ, kreatywne myœlenie i szybkoœæ reakcji, ale tak- e rozgor¹czkowanie, poœpiech, chaotycznoœæ, stres i niecierpliwoœæ (uwalnianie hormonów stresowych). Korzystamy z niego w sytuacji zagro enia, gdy zachodzi potrzeba dokonania najwy szego wysi³ku, podjêcia ataku lub ucieczki. 31
32 Na programie drugim, nadawanym przez nadajnik alfa, s³uchamy klasycznej muzyki okresu baroku lub innych uspokajaj¹cych melodii. Ten zakres fal (od 8 do 13 Hz) jest odpowiedzialny za odprê enie, krótkotrwa³¹ pamiêæ (Superlearning), autotrening, zdolnoœæ medytacji wszystko to, co s³u y integracji duszy z cia³em. Na programie trzecim, na którym nadaje theta, odbieramy koj¹ce dÿwiêki i melodie medytacyjne. Ten zakres fal (od 4 do 8 Hz) jest odpowiedzialny za odprê enie, twórcze procesy myœlowe, g³êbok¹ medytacjê, intuicjê, natchnienie, a tak e zdolnoœæ poznawania i zapamiêtywania. Na tej d³ugoœci fali nastêpuje przejœcie od stanu czuwania w sen. Program czwarty, na którym nadaje stacja delta, wp³ywa na g³êboki, równomierny oddech i têtno podczas snu. Zakres ten (od 0.5 do 4 Hz) odpowiada g³êbokiej hipnozie, transowi i tej fazie snu, w której nie wystêpuj¹ marzenia senne. Tu zachodz¹ zjawiska zdrowienia, wzmacniania uk³adu odpornoœciowego i samoregeneracji. Je eli jesteœ bardzo zestresowany, innymi s³owy znajdujesz siê w obszarze beta wówczas przestawiasz siê na zakres alfa albo theta. Mo esz to uczyniæ wykonuj¹c krótkie æwiczenie medytacyjne, które, bezpoœrednio dzia³aj¹c na umys³ jak impuls,
uwalnia go i odprê a. Im czêœciej dostarczasz swojemu biokomputerowi bodÿców w postaci prostych i niemêcz¹cych æwiczeñ relaksacyjnych, tym bardziej œwiadomie jesteœ w stanie kszta³towaæ swoje ycie. Dziêki nim stres i poœpiech nie maj¹ ju na ciebie wp³ywu. Prze³¹czanie siê z jednego zakresu fal na drugi wymaga praktyki. Potrzebujesz zatem regularnego æwiczenia, które twój umys³ i cia³o bêd¹ odczytywaæ jako relaksacyjny impuls i na które bêd¹ reagowaæ. Jest nim 90-sekundowa dawka relaksu, czyli akceptowane przez biokomputer przestawienie siê na zakres alfa. A oto trzy przyk³adowe æwiczenia, które pokazuj¹, jak owo prze³¹czanie wygl¹da w praktyce. Wypróbuj je i sprawdÿ, jaki maj¹ na ciebie wp³yw. 33
Przyk³ad 1: Ciê ki jak kamieñ lekki jak piórko Usi¹dŸ i oddychaj spokojnie. Teraz naprê wszystkie miêœnie i wyobraÿ sobie, e jesteœ ciê ki jak kamieñ lub, je eli wolisz, skupiony i zbieraj¹cy si³y jak przed startem do sprintu. W tym energetyzuj¹cym stanie napiêcia wytrzymaj siedem sekund. Potem, na odwrót, stañ siê lekki jak piórko i rozluÿnij siê podczas spokojnego (czasem te silniejszego) wydechu. Przez kilka chwil wczuj siê w ten stan. Dziêki naprê aniu i rozluÿnianiu cia³a, zmiennym uczuciom lekkoœci i ciê koœci, jak równie naprzemiennemu spokojnemu i mocniejszemu oddychaniu, mo esz szybko i skutecznie osi¹gn¹æ upragniony stan alfa. Polecam, byœ wykona³ to æwiczenie kilka razy. Pamiêtaj, e im czêœciej poœwiêcasz 90 sekund na relaks, tym jesteœ zdrowszy, silniejszy i bardziej wypoczêty. 34