Zadania regulatora w obszarze utrzymania bezpieczeństwa dostaw energii Sławomir Siejko Konferencja Gospodarka jutra Energia Rozwój - Środowisko Wrocław 20 stycznia 2016 r.
Prezes Rady Ministrów Regulator Prezes URE centralny organ administracji rządowej regulacja przedsiębiorstw energetycznych ustawa prawo energetyczne promowanie konkurencji ustawa o odnawialnych źródłach energii ustawa o efektywności energetycznej polityka energetyczna państwa Minister Energii polityka energetyczna UE polityka klimatyczna UE pakiet o unii energetycznej 2
Bezpieczeństwo Energetyczne zrównoważenie popytu i podaży na paliwa i energię (ustawa Prawo energetyczne); stan gospodarki umożliwiający pokrycie bieżącego i perspektywicznego zapotrzebowania odbiorców na paliwa i energię w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony, przy zachowaniu wymagań ochrony środowiska (polityka energetyczna Polski do 2030 r.) zapewnienie stabilnych dostaw paliw i energii na poziomie gwarantującym zaspokojenie potrzeb krajowych i po akceptowanych przez gospodarkę i społeczeństwo cenach, przy założeniu optymalnego wykorzystania krajowych zasobów surowców energetycznych oraz poprzez dywersyfikację źródeł i kierunków dostaw ropy naftowej, paliw ciekłych i gazowych 3
4 Bezpieczeństwo Energetyczne
Bezpieczeństwo Energetyczne Struktura produkcji energii elektrycznej w elektrowniach krajowych, wielkości wymiany energii elektrycznej z zagranicą i krajowe zużycie energii 5
Jak zapewnić bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej Polska samobilansowanie zapewnienie źródeł energii dywersyfikacja źródeł energii Komisja Europejska uzupełnianie niedoborów mocy w ramach regionów a nie budowa nowych elektrowni w każdym kraju wspólny rynek energii rozbudowa interkonektorów i połączeń transgranicznych sprawne sieci przesyłowe i dystrybucyjne konkurencyjny rynek energii elektrycznej przypadek sierpniowego niedoboru mocy (nieplanowane przepływy kołowe) 6
Wspólny rynek a nieplanowane przepływy energii dostępne zdolności przesyłowe są wykorzystywane na realizację przepływów wynikających z niemiecko austriackich umów handlowych uniemożliwia to praktycznie wymianę handlowa pomiędzy systemem polskim i niemieckim interwencja Prezesa URE w ACER i decyzja ACER stwierdzająca ograniczenia strukturalne na granicy polsko niemieckiej wskutek austriacko niemieckiej transgranicznej wymiany handlowej straty wynikające z niemożliwości uczestniczenia w wymianie transgranicznej w regionie ACER wyszacował na 87,5 mln EURO w 2011 r., 116,7 mln EURO w 2012 r. i 108,6 mln EURO w 2013 r 7
Jak rozwiązać problem deficytu mocy źródła węglowe (emisja CO2, KE) odnawialne źródła energii generacja rozproszona, prosumenci, samochód elektryczny (OSP i OSD) atom ( koszty, opinia społeczna) efektywność energetyczna (białe certyfikaty) wirtualne elektrownie (negawaty, mechanizm zarządzania popytem, DSR) rynek mocy (mechanizmy zachęcające do inwestycji) 8
9 Konkurencyjny rynek energii
10 Monopol
Unbundling wytwórca dystrybutor obrotowiec przedsiębiorstwo skonsolidowane pionowo 11
Gracze na rynku energii Wytwórcy Odbiorcy Operatorzy Systemu Dystrybucji Operator Systemu Przesyłowego Prezes URE Obrotowcy 12
Wytwórcy energii elektrycznej Udział grup kapitałowych w wolumenie energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w 2014 r. 13
14 Struktura produkcji energii elektrycznej
15 Operatorzy Systemu Dystrybucji
Sprzedawcy energii 5 sprzedawców z urzędu (sprzedawcy zasiedziali) (PGE Obrót S.A., Tauron Sprzedaż Spółka z o.o., Energa Obrót S.A., Enea SA, RWE Polska SA) Ponad 100 alternatywnych przedsiębiorstw obrotu Około 160 sprzedawców zintegrowanych z OSD 16
Odbiorcy końcowi 17 mln odbiorców końcowych 90% ponad 15 mln stanowią odbiorcy grupy G 14 mln odbiorców w gospodarstwach domowych Grupy A i B stanowią odbiorcy zasilani z sieci wysokiego i średniego napięcia i są to tzw. odbiorcy przemysłowi Grupa C odbiorcy przyłączeni do sieci niskiego napięcia- tzw. odbiorcy biznesowi. 17
1 lipca 2007 r. otwarcie rynku energii elektrycznej powszechne prawo wyboru i zmiany sprzedawcy 18
19 TPA
20 Zmiana sprzedawcy energii
Generalna Umowa Dystrybucji GUDk Generalna Umowa Dystrybucji kompleksowa (opracowany przez TOE oraz PTPiREE wzorzec wprowadzony od 1 stycznia 2014 r.) 21 Problemy z rozpowszechnieniem wysokie zabezpieczenia wymagane przez OSD od sprzedawców
Towarowa Giełda Energii TGE S.A. obowiązek publicznej sprzedaży energii elektrycznej wytworzonej przez przedsiębiorstwa wytwórcze (obligo giełdowe) przed wprowadzeniem obowiązku sprzedaż energii elektrycznej odbywała się w zdecydowanej mierze w ramach własnej grupy kapitałowej, co było główną przyczyną ograniczeń w rozwoju konkurencji i problemów w rozliczaniu pomocy publicznej rozporządzenie unijne REMIT (i odpowiednia nowela PE w życie 7.10.2015 i 7.04.2016 r.)) obowiązek rejestracji uczestników rynku obowiązek raportowania ACER zawieranych kontraktów na sprzedaż i przesył energii, obowiązki regulatora monitorowania rynków hurtowych, wykrywania i zapobiegania manipulacjom na tym rynku i próbom wykorzystania informacji wewnętrznej 22
23 Działania Prezesa URE wpływające na bezpieczeństwo dostaw energii
24 Działania Prezesa URE wpływające na bezpieczeństwo dostaw energii
Koncesjonowanie udzielanie/zmiana/cofanie koncesji i promes koncesji wytwarzanie/przesyłanie/dystrybucja/obrót/ energią 25
Taryfowanie 17 grudnia 2015 r. nowe taryfy dla OSD i sprzedawców z urzędu (efekt regulacji - prawie pół miliarda złotych) spadek opłat dla gospodarstw domowych średnio o 1,6 % Zmiana dotychczasowego modelu regulacji OSD na model regulacji jakościowej Wskaźniki: czasu przerw zasilaniu SAIDI/ liczby przerw w zasilaniu SAIFI/ czasu przekazywania danych pomiarowych sprzedawcom energii i czasu przyłączenia odbiorcy/ Cel: zmniejszenie wymienionych wskaźników o 50% w okresie 2016-2020 26
OSD/Obrót Taryfowanie - skutki zatwierdzonych Zmiana taryfy sprzedawców Zmiana taryfy w Zmiana taryfy w dystrybucji dystrybucji ogółem dla odbiorców w grupach G z urzędu dla odbiorców w grupach G Łączna zmiana rachunku dla odbiorców w grupach G % % % % ENEA Operator Sp. z o.o. / ENEA S.A. -1,0-1,0-0,7-0,9 ENERGA Operator S.A. / ENERGA- OBRÓT S.A. -0,3-1,1-1,0-1,1 PGE Dystrybucja S.A. / PGE Obrót S.A. -2,6-1,9-0,9-1,4 RWE Stoen Operator Sp. z o.o. -0,9-0,4 * * TAURON Dystrybucja S.A. / TAURON Sprzedaż Sp. z o.o. -1,9-3,3-0,9** -2,6** 27 RAZEM -1,6-2,0-0,9*** -1,6***
28 Taryfowanie - Ciepło
Rozstrzyganie sporów Prezes URE w roli sądu cywilnego odmowa zawarcia umowy o przyłączenie do sieci odmowa zawarcia umowy sprzedaży energii lub umowy kompleksowej odmowa zawarcia umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji paliw lub energii nieuzasadnione wstrzymania dostaw paliw lub energii Art.8 ust.2 PE postanowienie o podjęciu lub kontynuowaniu dostaw 29
30 Kontrolowanie zapasów paliw
31 Rozstrzyganie skarg na działania przedsiębiorstw energetycznych
32 Rozstrzyganie skarg na działalność przedsiębiorstw ciepłowniczych
Sławomir Siejko slawomir.siejko@ure.gov.pl 717-254-608 dziękuję za uwagę Wrocław 20 stycznia 2016 r.