Regeneracja i zagospodarowanie terenów przemysłowych INICJATYWA ZIELONEGO PARKU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W USTRONIU ZAWARTOŚĆ: 1. część opisowa; 2. część rysunkowa: - wizja projektowa, - szkice przygotowała : mgr inż. arch. Anna Skrzyńska
POZORNY KONFLIKT FUNKCJI Tereny objęte inicjatywą Zielonego Parku Przedsiębiorczości w Ustroniu znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie Wisły, a na drugim brzegu rzeki leży część uzdrowiskowa miasta. Lokalizacja ta jest uwarunkowana historia miejsca dla historycznie znajdującej się w tym miejscu funkcji związanej z kuźnią był to bowiem niegdyś teren najdogodniejszy. Kuźnictwo na tym terenie ma długie tradycje i jest związane z początkami przemysłu dziś może stać się kolejna atrakcją Ustronia w powiązaniu z istniejącym Muzeum Kuźnictwa i Hutnictwa w Parku Kuracyjnym. Wobec strategii rozwoju miasta oraz zgodnie z zapisami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego intencją władz miasta jest stworzenie wzdłuż Wisły ciągu rekreacyjnego. W obecnym kształcie działalność przedsiębiorstw zlokalizowanych w rejonie Kuźni stoi w sprzeczności z tymi postulatami, mimo zachowania w planie zagospodarowania przestrzennego dotychczasowej funkcji. Utworzenie Zielonego Parku Przedsiębiorczości może się przyczynić do zmniejszenia uciążliwości związanych z działalnością gospodarczą w rejonie obszarów rekreacyjnych. WIZJA Leżący nad Wisłą Zielony Park Przedsiębiorczości w Ustroniu jest nowoczesnym, mało uciążliwym dla środowiska obszarem biznesowym, opartym na tradycji oraz bezkonfliktowo wtopionym w rekreacyjny pas nadwiślański. KONCEPCJA FUNKCJONALNA Obszary gdzie dominują funkcje produkcyjne, składowe i magazynowe (na planszy projektowej określone jako PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ ) oraz stacja przeładunkowa ( LOGISTYKA, RECYKLING ), Kuźnia ( PRODUKCJA, ENERGETYKA ) i oczyszczalnia ścieków ( OCHRONA ŚRODOWISKA ) są flankowane z jednej strony klubem sportowym wraz z boiskiem, z drugiej zaś zrekultywowanymi obszarami stawów wraz ze składowiskiem odpadów organicznych zaadaptowanymi na park i przystanek przy trasie rowerowej Greenway. Wzdłuż trasy rowerowej i brzegu Wisły poprowadzona
zostaje oznakowana ścieżka przyrodnicza wzbogacona o obszar piknikowy i kładkę pieszo rowerową wiodącą na drugi brzeg. KIERUNKI DZIAŁANIA Zmniejszenie uciążliwości wiąże się po pierwsze z ograniczeniem ruchu ciężkich samochodów dostawczych wzdłuż ulicy Sportowej. Rozwiązanie problemu stwarza możliwość wykorzystania do celów transportu materiałów linii i bocznicy kolejowej zamiast jej likwidacji jako nieopłacalnej. Stowarzyszenie się przedsiębiorców działających na tym obszarze pozwoliłoby im jako grupie wynegocjować korzystne warunki od przewoźnika. Poza tym, uspokojenie i ograniczenie ruchu umożliwiłoby swobodny ruch pieszych i rowerów (obecnie na odcinku od skrzyżowania z ulicą Grażyńskiego do mostu przy Kuźniczej brak wytyczonej ścieżki rowerowej, mimo oznakowania szlaku ). Po drugie, konieczna jest odpowiednia izolacja akustyczna terenów zakładów generujących hałas. Konieczne jest uzupełnienie istniejących i zaproponowanie nowych ciągów zieleni izolacyjnej. Dotyczy to przede wszystkim szpalerów z topoli, które są dosyć stare i niedługo powinny zostać uzupełniane sukcesywnie nowymi nasadzeniami oraz gęstymi żywopłotami, gdyż same tylko wysokie drzewa nie zapewniają izolacji na wysokości do 2 2.5 m. możliwe jest zastosowanie ogrodzeń z materiałów wtórnie przetworzonych obrośniętych pnączami, które szybko rosną i dają ciekawy efekt estetyczny: gęstej zielonej ściany. Na terenie gdzie działają firmy (na planie - PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ ), konieczne jest poprawienie stanu nawierzchni komunikacyjnych. Tutaj zieleń izolacyjna będzie mogła pełnić też funkcje estetyczną, może więc być niższa i składać się z bardziej ozdobnych gatunków. Ze względu na wandalizm i kradzieże wskazane jest posadzenie jej za ogrodzeniem, już na terenie firm. Obszary zrekultywowane mogą zostać przekształcone w niewielki miejski park ekologiczny, czyli miejsce obserwacji i nauki pewnych procesów dotyczących biologicznej regeneracji terenów zniszczonych. Można np. we współpracy z oczyszczalnią ścieków zbudować przykładowy system oczyszczania biologicznego oraz ekologiczny pawilon informacyjny. Stawy mogą zostać zarybione, a korzystając z sąsiedztwa Greenway można otworzyć wypożyczalnię rowerów, a w zimie - nart biegowych.
Przebiegający wzdłuż ulicy Sportowej ciąg AKTYWNEGO WYPOCZYNKU to oprócz istniejącego szlaku rowerowego, możliwość pieszego przejścia na drugą stronę Wisły oraz przystanek w sąsiedztwie progu wodnego punkt piknikowy na ścieżce przyrodniczej obrazującej różnorodność biologiczną doliny Wisły w jej górskim odcinku. Interesującym sposobem nawiązania i zobrazowania historycznych tradycji hutniczych i kuźniczych Ustronia byłaby plenerowa wystawa wielko formatowych fotografii archiwalnych i współczesnych, dotyczących zarówno samego hutnictwa, jak i konkretnie tego obszaru; umiejscowionych właśnie na trasie z Parku Kuracyjnego wzdłuż Wisły, aż po rejon obecnych zakładów Kuźnia Ustroń. Z pewnością takie przedsięwzięcie pomogłoby również w identyfikacji i ukształtowaniu pozytywnego wizerunku Zielonego Parku Przedsiębiorczości. WARUNEK KONIECZNY Warunkiem, choćby częściowej, realizacji pomysłu jest zgrana współpraca wszystkich firm i podmiotów działających na tym obszarze. Wspólne działania będą miały szanse powodzenia jeżeli na początku dokonane zostanie rozeznanie kto, za co będzie odpowiedzialny oraz jakie są możliwości pozyskania solidnych partnerów i sprzymierzeńców w działaniu i pozyskiwaniu funduszy na cel rozwoju Parku. Wyjątkowe warunki w jakich jest położony obszar przyszłego Zielonego Parku Przedsiębiorczości w Ustroniu, mimo pozornego konfliktu funkcji, są jego ogromnym atutem. Rysunek 1. Ulica Sportowa - część środkowa
Rysunek 2. Szkic projektowy - możliwość kształtowania otoczenia ulicy Rysunek 3. Styk boiska sportowego i terenów przedsiębiorstw Rysunek 4. Ekran akustyczny i zieleń izolacyjna
Rysunek 5. Widok na dolinę Wisły, tereny ZPP po lewej stronie Rysunek 6. Wizja projektowa - po wydzieleniu ścieżki rowerowej, w tle most pieszy na brzeg uzdrowiskowy Ustronia
Rysunek 7. Widok na Wisłę Rysunek 8. Szkic projektowy - widok kładki pieszej
Rysunek 9. Skrzyżowanie ulicy Grażyńskiego i Sportowej Rysunek 10. To samo skrzyżowanie po zamieszczeniu wspólnej tablicy orientacyjnej Zielonego Parku Przedsiębiorczości