Opoka TFI Przewidywania rynkowe 209
TEZY INWESTYCYJNE NA 209 ROK 2 Świat TEZA NR Koniec podwyżek stóp procentowych w USA. Obligacje USA na najbliższe miesiące najlepszą inwestycją. TEZA NR 2 Przed nami analogia z 200 r. czyli spadki w przyszłym roku. Dołków na światowych rynkach akcji spodziewamy się w drugiej połowie 209 roku i należy je kupić bo przetrwają kilka lat. TEZA NR 3 Rynki wschodzące oraz Europa biją rekordy słabości vs USA i w 209 powinno to wreszcie wygenerować super okazję inwestycyjną na tych aktywach. Polska TEZA NR 4 Polskie małe spółki są już bardzo wyprzedane, zwłaszcza w relacji do całego rynku. Selektywnie można tu już szukać okazji, jednak cały sektor ma przed sobą jeszcze spadki, zwłaszcza spółki przemysłowe. TEZA NR 5 Tak jak na innych rynkach, na polskiej giełdzie spodziewamy się w 209 roku rozpoczęcia kolejnej fazy cyklicznej hossy. TEZA NR 6 Złoty nie ma dużego potencjału do umocnienia. Krajowe obligacje nie oferują premii za ryzyko w relacji do podobnych instrumentów na świecie.
976 978 980 982 984 986 988 990 992 994 996 998 2000 2002 2008 208 988 989 990 99 992 993 994 995 996 997 998 999 2000 200 2002 2003 2005 2007 2008 KONIEC PODWYŻEK STÓP W USA OBLIGACJE USA MOGĄ BYĆ DOBRĄ INWESTYCJĄ 3 9 0 7 5 3 0, - 2 letnie stopy procentowe USA Obligacje Niemieckie Obligacje Japońskie Obligacje USA Kryzys w Turcji, załamanie na Bitcoin, ropie oraz rynkach wschodzących i w końcu duża zmienność na rynku w USA. Wszystko to świadczy o tym, że wytrzymałość świata na podwyżki stóp przez FED się skończyła. Naszym zdaniem podwyżka grudniowa będzie ostatnią w tym cyklu, a modele cykliczne Opoka TFI każą oczekiwać w przyszłym roku obniżek stóp w reakcji na ewentualne negatywne wydarzenie w USA lub na świecie. Rządowe obligacje amerykańskie w ciągu ostatnich trzech dekad nigdy jeszcze nie były tak tanie w relacji do innych państw rozwiniętych. Uważamy, że ten spread się zawęzi przez wzrost cen (spadek rentowności) długu USA.
944 947 950 953 956 959 962 965 968 97 974 977 980 983 986 989 992 995 998 200 2007 969 97 973 974 976 977 979 98 982 984 985 987 988 990 992 993 995 996 998 2000 200 2003 2007 AMERYKAŃSKIE AKCJE EKSTREMALNIE DROGIE 4 0,6,6 0,4,4 0,2,2 0, 0,08 0,8 0,06 0,6 0,04 0,4 0,02 0,2 S&P500 Index / GDP USA vs Świat W chwili obecnej amerykańskie akcje nie oferują naszym zdaniem żadnej sensownej relacji zysk/ryzyko dla długoterminowego inwestora. Zarówno w odniesieniu do PKB (ulubiony wskaźnik Warrena Buffetta) jak i w relacji do całego świata, rynek ten jest na multidekadowych ekstremach. Jeśli historia ma być tu jakimś drogowskazem to potencjalne stopy zwrotu są obecnie bardzo niskie (0-2% średniorocznie na następne 0 lat), a ryzyko obsunięć kapitału bardzo wysokie. Jest to miejsce którego trzeba naszym zdaniem długoterminowo unikać.
JAK DZIAŁA DOLINA KRZEMOWA 5 Dane w milionach. Opracowanie: Opoka TFI. Źródło: Raporty spółek w SEC; prospekty emisyjne spółek; strony internetowe spółek; fortune.com Zarabia Amazon. Oszczędza konsument. Inwestorzy wykładają miliardy dolarów na nierentowne przedsięwzięcia. Warto przypomnieć, że firmy typu Facebook, w przeciwieństwie do powyższych, po 0 latach działalności były już rentowne. Jedną rzeczą jest innowacyjność technologii, jej zdolność do poprawy efektywności działania przedsiębiorstw i życia zwykłych ludzi, a drugą rzeczą są niestabilne strategie agresywnego rozwoju budowane na przepalaniu miliardów dolarów i założeniu, że jak tylko wykończy się całą konkurencję, to zyski przyjdą same, a lata strat (inwestycji) zwrócą się z nawiązką. Jak mawia niemieckie przysłowie, drzewa nie rosną do nieba.
S&P500 PO PĘKNIĘCIU BAŃKI INTERNETOWEJ I TERAZ 600 6 2950 2850 500 2750 400 2650 300 2550 200 2450 2350 00 2250 000 S&P500 S&P500 lata 2000-200 Jak do tej pory analogia z rokiem 2000 działa idealnie. Krach bitocin w styczniu 208 r., tak jak spadek Nasdaq w marcu 2000 r. rozpoczął proces budowania długoterminowego szczytu na S&P500. Jeśli ta analogia dalej będzie się sprawdzać, to pierwsza połowa 209 roku powinna przynieść silną przecenę na rynkach, a ostatecznego dołka można się spodziewać na jesieni przyszłego roku.
969 97 973 975 977 979 980 982 984 986 988 990 99 993 995 997 999 200 2002 2008 209 969 97 973 974 976 977 979 98 982 984 985 987 988 990 992 993 995 996 998 2000 200 2003 2007 OKAZJA W EUROPIE I NA RYNKACH WSCHODZĄCYCH 7 8 7 6 5,6,5,4,3,2, 4 3 2 0,9 0,8 0,7 0,6 Rynki wschodzące vs świat Europa vs reszta świata Dwie grupy rynków akcji walczą obecnie o palmę pierwszeństwa w rankingu najgorszych inwestycji - Europa oraz rynki wschodzące. O ile rynki wschodzące zaliczały już gorsze momenty w relacji do reszty świata, Europa od przynajmniej pół wieku nie była w gorszej pozycji. Świadczy to o ciągle nierozwiązanych problemach ekonomicznych starego kontynentu, których załatwienie musi się odbyć kosztem kraju, który najbardziej do tej pory skorzystał na tej sytuacji - czyli Niemiec. Zarówno Europa Południowa jak i rynki wschodzące są kandydatami na najlepsze inwestycje giełdowe po 209 roku.
ŚREDNIE I MAŁE SPÓŁKI W NIEMCZECH POWIELAJĄ ZACHOWANIE POLSKICH FIRM 8 4 000 3 000 2 000 000 0 000 9 000 8 000 7 000 sdax, mdax i DAX -208 sdax DAX mdax 30 000 28 000 26 000 24 000 22 000 20 000 8 000 6 000 4 000 2 000 0 000 Sektor mniejszych spółek na świecie przez ostatnie dwie dekady był relatywnie silniejszy od dużych firm, a od roku przeżył dynamiczną hossę. Dotyczyło to również giełdy naszych zachodnich sąsiadów i indeksu niemieckich średniaków (mdax) oraz mniejszych firm (sdax). Od kilku miesięcy trwa na tym rynku załamanie kursów z rocznym opóźnieniem w stosunku do zachowania cen polskich odpowiedników. Ze względu na uzależnienie gospodarki polskiej od niemieckiej naszym zdaniem słabość mdax i sdax oznacza presję na przychody - i tym samym dalszą erozję marży - w polskich firmach przemysłowych. Do tej pory kłopoty z marżowością wynikały prawie wyłącznie z presji kosztowej.
993-0 993-05 993-09 994-0 994-05 994-09 995-0 995-05 995-09 996-0 996-05 996-09 997-0 997-05 997-09 998-0 998-05 998-09 999-0 999-05 999-09 2000-0 2000-05 2000-09 200-0 200-05 200-09 2002-0 2002-05 2002-09 2003-0 2003-05 2003-09 -0-05 -09 2005-0 2005-05 2005-09 -0-05 -09 2007-0 2007-05 2007-09 2008-0 2008-05 2008-09 -0-05 -09-0 -05-09 -0-05 -09-0 -05-09 -0-05 -09-0 -05-09 -0-05 -09-0 -05-09 -0-05 -09 208-0 208-05 208-09 OCHŁODZENIE GOSPODARCZE W POLSCE 9 30 2 25 20 5,5 0 0,5 5 0 0-5 -0-5 -20-0,5 - -,5 Produkcja przemysłowa SWIG80 r/r Wskaźnik wyprzedzający koniunktury Zarówno indeks wskaźników wyprzedzających koniunktury jak i zachowanie się małych spółek na GPW zwiastują ochłodzenie w polskiej gospodarce w przyszłym roku. Naszym zdaniem spowolnienie to nie przerodzi się w recesję. Jednak powyższe wskaźniki oraz dane dotyczące gospodarki europejskiej sugerują że będzie ono znaczące i prawdopodobnie podobne w skali z jakim mieliśmy do czynienia w roku.
999 2000 2000 200 2002 2002 2003 2005 2007 2008 2008 208 208 993 994 995 996 997 998 999 2000 200 2002 2003 2005 2007 2008 208 ZŁOTY I POLSKIE OBLIGACJE BEZ PREMII ZA RYZYKO 0 9,00 0,005 48 7,00 0,0045 43 5,00 3,00 0,004 0,0035 38,00 0,003 33 -,00 0,0025 28-3,00 0,002 23 Spread polskie obligacje G5 Spred polskie obligacje EM Złoty vs waluty EM Złoty vs waluty G5 Polski złoty jest w chwili obecnej najdroższy w swojej historii w relacji do innych walut rynków wschodzących. Natomiast w relacji do głównych walut świata jesteśmy w środku historycznego przedziału. Polskie obligacje notują historycznie bardzo niskie premie zarówno do krajów rozwiniętych jak i wschodzących. Wszystko to świadczy, że jesteśmy już wyceniani podobnie jak rynek rozwinięty. Co jednak, naszym zdaniem, jest nieco zbyt optymistycznym założeniem. W związku z tym zakładamy ograniczony potencjał wzrostu cen długu i naszej waluty.
ODCHYLENIE WIG OD TRENDU NA POZIOMIE WIELKICH KRYZYSÓW MAŁE I ŚREDNIE SPÓŁKI REKORDOWO WYPRZEDANE, 0,8 0,6 0,9 0,4 0,8 0,2 0,7 0 0,6-0,2-0,4 Przeciętne odchylenie spółek GPW od 3 letniego trendu 0,5 0,4 2 3 4 5 6 7 8 9 0234567892022223242526272829303323334353637383940 SWIG/WIG 997- SWIG/WIG 2000- SWIG/WIG 2007- SWIG/WIG - Obecnie średnie odchylenie spółek z GPW od swojego trendu 3 letniego, jest na poziomach notowanych jedynie dwa razy w całej historii - w dnie kryzysów 200 r. oraz r.. Również słabe zachowanie małych spółek do całego rynku (SWIG80 vs WIG) trwa już długo i doszło do poziomów, z których za każdym razem historycznie dochodziło do odbicia. O ile nie spodziewamy się szybkiej hossy w tym sektorze, to historyczne zależności wskazują, że zaczyna się kształtować w nim długoterminowa okazja inwestycyjna.
200 2002 2002 2003 2003 2005 2007 2007 2008 208 WYCENY NISKIE, ALE RENTOWNOŚĆ POD PRESJĄ 2 0,63 0, 0 3,5 0,62 0,6 0,08 9 3 0,6 0,06 8 2,5 0,59 0,58 0,04 7 6 2 0,57 0,56 0,55 0,02 0 5 4,5 0,54-0,02 3 0,5 Udział pracujących w populacji Zyski firm / PKB EV/BITDA Cena/wartość księgowa Wyceny spółek z GPW spadły już do naprawdę rozsądnych poziomów, które historycznie oznaczały, że dołek jest blisko. Trzeba jednak pamiętać, że trendy demograficzne będą pchały koszty pracy w górę, obniżając rentowność przedsiębiorstw. Nie jest to zjawisko chwilowe, wynikające tylko z obecnej polityki rządu. Jest to sytuacja zupełnie odwrotna niż mieliśmy do czynienia w okresie 25 lat po transformacji. Inwestowanie będzie musiało być bardziej selektywne, trzeba się będzie koncentrować na spółkach, które z tym problemem sobie poradzą.
2008 208 208 209 209 2020 2020 2020 0-208 02-208 03-208 04-208 05-208 06-208 07-208 08-208 09-208 0-208 -208 2-208 0-209 02-209 03-209 04-209 05-209 06-209 07-209 08-209 09-209 0-209 -209 W POŁOWIE DROGI DO DOŁKA 3 4 70000 3 65000 0,95 2 60000 55000 50000 0,9 0,85 0 45000 0,8-40000 0,75 35000 0,7-2 30000 0,65-3 25000 0,6-4 20000 Projekcja cykli WIG WIG20 208- WIG20 fazy spadkowe cykli trzyletnich Nasz model - będący wypadkową wielu działających na naszym rynku cykli - sugeruje, że zbliżamy się do półmetka spadkowej fazy. Porównanie wszystkich podobnych spadkowych fal jakie miały miejsce od momentu powstania GPW wyznacza dołek na drugą połowę 209 r. Będzie to ostatnia okazja do zakupów przed silnym ożywieniem jakie powinno później przyjść. Spodziewamy się, że następująca potem hossa potrwa co najmniej dwa lata.
STAN EMOCJI POKAZUJE, ŻE DNO NIE JEST DALEKO 4 NA TYM RYNKU JEST ŁATWO O NISKĄ STOPĘ ZWROTU I NIEPROPORCJONALNIE DUŻE RYZYKO zainwestuj i zarabiaj 8% rocznie gwarantowany 6% czynsz roczny zwrot dla inwestorów indywidualnych 7% rocznie NA TYM RYNKU BĘDZIE ŁATWO O WYSOKĄ STOPĘ ZWROTU I NISKIE RYZYKO Afera Getback: kim byli naciągacze? trwa odpływ kapitału z funduszy inwestycyjnych Afera KNF degraduje Polskę Rynek apartamentów na wynajem przeżywa rozkwit. Ze względu na uwarunkowania kulturowe Polacy mają tendencję do inwestowania w nieruchomości. Rynek wynajmu obiecuje brak zmienności i wysoką stopę zwrotu. Oczywiście część inwestycji jest racjonalna ale to jest dokładnie ten sam mechanizm, który spowodował kłopoty na rynku finansowym w Polsce w ubiegłych miesiącach. Polski rynek akcji przeżywa zapaść wstrząsany aferami. W ciągu ostatnich kilkunastu lat Polacy wielokrotnie sparzyli się na samej giełdzie i oferowanych instrumentach finansowych. Sytuacja jest kryzysowa - jak na wielu rynkach wschodzących przed nami i po nas. Kryzysy stwarzają najbardziej wartościowe okazje kupna aktywów.
PODSUMOWANIE 5 Bessa na rynkach finansowych trwa od stycznia 208 roku i dołączają do niej kolejne giełdy. Na polskim rynku proces ten został zapoczątkowany wcześniej w marcu roku. Zgodnie z modelami cyklicznym Opoka TFI oraz biorąc pod uwagę, jak długo trwa zazwyczaj proces korekcyjny, rok 209 jest idealnym kandydatem do zakupu aktywów finansowych przy niskim ryzyku. Poziom wycen oraz stan nastrojów sugeruje, że w przypadku lokalnego rynku możemy mieć do czynienia z okazją jaka zdarza się raz na wiele lat.
TOWARZYSTWO FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH S.A. Treść tej prezentacji została przygotowana przez Opoka Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. (dalej Towarzystwo lub Opoka TFI ) wg danych na dzień 5 grudnia 208 r.; jest wyrazem opinii Opoka TFI, które mogą ulec zmianie, a Opoka TFI nie ma obowiązku informowania o tych zmianach; ma charakter wyłącznie informacyjny i nie może stanowić wystarczającej podstawy dla podjęcia decyzji inwestycyjnej; nie stanowi rekomendacji dotyczących instrumentów finansowych, ich emitentów lub wystawców; została przygotowana w oparciu o dane i informacje pochodzące ze źródeł uznanych przez Opoka TFI za wiarygodne, ale Towarzystwo nie może zapewnić o ich kompletności, dokładności i wiarygodności. Pomimo dochowania staranności przy opracowaniu niniejszej prezentacji, Opoka TFI nie może zagwarantować, że opinie wyrażone na tych stronach okażą się trafne. Sytuacja na rynkach finansowych może ulec zmianie. Towarzystwo nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek decyzje podjęte na podstawie treści niniejszej prezentacji ani za szkody poniesione w wyniku takich decyzji. Tam gdzie nie zaznaczono źródła wykresów korzystano z serwisu Bloomberg. ul. Królewska 6 PL 00-03 Warszawa Tel. +48 22 330 66 30 Fax +48 22 330 66 3 www.opokatfi.pl biuro@opokatfi.pl