za okres 3 miesięcy zakończony dnia 31 marca 2009 roku Kraków dnia 15 maja 2009 roku
1. Informacje ogólne SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE Grupa Kapitałowa Eurofaktor ( Grupa ) na dzień 31 marca 2009 roku składa się z jednostki dominującej i jednej spółki zaleŝnej (patrz Nota 2). Eurofaktor S.A. (dalej: jednostka dominująca, Spółka lub Emitent ) została utworzona Aktem Notarialnym z dnia 21 marca 1996 roku. Spółka jest wpisana do prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie, Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 38155. Spółce nadano numer statystyczny REGON 273038318. Czas trwania Spółki dominującej oraz jednostki wchodzącej w skład Grupy Kapitałowej jest nieoznaczony. Spółki Grupy Kapitałowej Eurofaktor nie tworzą podatkowej grupy kapitałowej w rozumieniu przepisów Ustawy o Podatku Dochodowym od Osób Prawnych. Podstawowym przedmiotem działania jednostki dominującej są usługi materialne i niematerialne, a w szczególności: - pozostałe pośrednictwo pienięŝne, gdzie indziej niesklasyfikowane, - pozostałe pośrednictwo finansowe, gdzie indziej niesklasyfikowane, - faktoring jako pozostałe formy udzielania kredytów, - zarządzanie rynkiem finansowym, - działalność pomocnicza finansowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, - doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania. Podstawową działalnością Grupy w roku 2009 jest świadczenie usług finansowych dla podmiotów krajowych. Forum XIII Fundusz Inwestycyjny Zamknięty jest podmiotem dominującym w stosunku do Forum XIII Alfa sp. z o.o., która jest podmiotem dominującym w stosunku do Bonum sp. z o.o., a ta z kolei jest podmiotem dominującym w stosunku do Eurofaktor S.A. 2. Skład Grupy Na dzień 31 marca 2009 roku w skład Grupy wchodził Eurofaktor S.A. oraz jej jednostka zaleŝna: Jednostka Siedziba Podstawowy przedmiot działalności Procentowy udział Spółki w kapitale Eurofaktor Cash Solution sp. z o.o. Mysłowice udzielanie poŝyczek dla klientów indywidualnych oraz działalność związana z zarządzaniem portfelem poŝyczek oraz ich zabezpieczeniami 100,00% 2
3. Skład Zarządu i Rady Nadzorczej jednostki dominującej W skład Zarządu jednostki dominującej na dzień 31 marca 2009 roku wchodzili: 1. Prezes Zarządu Artur Rawski 2. Wiceprezes Zarządu - Michał Golicz W skład Rady Nadzorczej jednostki dominującej na dzień 31 marca 2009 roku wchodzili: 1. Przewodniczący Rady Nadzorczej Grzegorz Hajdarowicz 2. Zastępca Przewodniczącego Dorota Hajdarowicz 3. Sekretarz Krzysztof Gajda 4. Członek Rady Nadzorczej Jan Pamuła 5. Członek Rady Nadzorczej Bogusław Kośmider 3
SKONSOLIDOWANE DANE FINANSOWE SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT Okres 3 miesięcy zakończony 31 marca 2009 roku Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2008 roku Okres 3 miesięcy zakończony 31 marca 2008 roku Działalność kontynuowana Przychody z tytułu odsetek 1 621 8 848 1 686 Koszty z tytułu odsetek - (532) (103) Wynik z tytułu odsetek 1 621 8 317 1 583 Przychody z tytułu prowizji 319 7 044 3 574 Koszty z tytułu prowizji (14) (4 084) (2) Wynik z tytułu prowizji 305 2 960 3 572 Przychody z tytułu dywidend - 36 068 36 068 Wynik z obrotu wierzytelnościami - (11) - Wynik na handlowych papierach wartościowych - - - Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych - - - Wynik z tytułu działalności finansowej 1 926 47 334 41 223 Pozostałe przychody operacyjne 314 1 683 106 Pozostałe koszty operacyjne (172) (2 494) (471) Ogólne koszty administracyjne (w tym amortyzacja) (1 600) (11 605) (3 959) Koszty z tytułu trwałej utraty wartości aktywów i rezerwy (1 371) (8 827) (933) Zysk / strata brutto (903) 26 091 35 967 Podatek dochodowy 21 761 544 Zysk / strata netto z działalności kontynuowanej (924) 25 330 35 424 Zysk / strata netto (924) 25 330 35 424 Przypisany: Akcjonariuszom jednostki dominującej (924) 25 099 35 233 Akcjonariuszom mniejszościowym - 231 191 Zysk / strata na jedną akcję podstawowy z zysku za rok obrotowy (0,19) 5,06 7,10 podstawowy z zysku z działalności kontynuowanej (0,19) 5,06 7,10 rozwodniony z zysku za rok obrotowy (0,19) 5,06 7,10 rozwodniony z zysku z działalności kontynuowanej (0,19) 5,06 7,10 SKONSOLIDOWANE ZESTAWIENIE CAŁKOWITYCH DOCHODÓW Okres 3 miesięcy zakończony 31 marca 2009 roku Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2008 roku Okres 3 miesięcy zakończony 31 marca 2008 roku Skonsolidowany zysk / strata netto (924) 25 330 35 424 Inne całkowite dochody netto - - - Całkowite dochody / straty ogółem (924) 25 330 35 424 Przypisane: Akcjonariuszom jednostki dominującej (924) 25 330 35 424 Akcjonariuszom mniejszościowym - - - 4
SKONSOLIDOWANY BILANS Na dzień 31 marca 2009 roku Na dzień 31 grudnia 2008 roku Na dzień 31 marca 2008 roku AKTYWA Aktywa trwałe (długoterminowe) 5 047 6 090 17 424 Rzeczowe aktywa trwałe 270 320 5 993 Wartości niematerialne 1 188 1 208 3 335 Aktywa finansowe 3 589 4 562 6 313 Aktywa z tytułu podatku odroczonego - - 1 783 Aktywa obrotowe (krótkoterminowe) 47 519 48 220 59 271 Krótkoterminowe aktywa finansowe 39 629 40 482 50 183 NaleŜności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe naleŝności 627 607 2 976 Podatek dochodowy 38 38 38 Rozliczenia międzyokresowe 89 54 58 Środki pienięŝne i ich ekwiwalenty 1 012 834 1 399 Grupa aktywów przeznaczonych do sprzedaŝy 6 124 6 205 4 617 SUMA AKTYWÓW 52 566 54 310 76 695 PASYWA Kapitał własny (przypisany akcjonariuszom jednostki 51 861 52 785 62 919 dominującej) Kapitał podstawowy 49 609 49 609 49 609 NadwyŜka ze sprzedaŝy akcji powyŝej ich wartości nomin. 14 485 14 485 14 485 Pozostałe kapitały rezerwowe 12 850 12 820 12 820 Zyski zatrzymane (24 159) (49 228) (49 228) Zysk/strata okresu sprawozdawczego (924) 25 099 35 233 Kapitały akcjonariuszy mniejszościowych - - 1 091 Kapitał własny ogółem 51 861 52 785 64 010 Zobowiązania długoterminowe - - 3 548 Oprocentowane kredyty bankowe i dłuŝne papiery wartościowe - - 1 888 Rezerwy - - - Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego - - 1 660 Zobowiązania krótkoterminowe 705 1 525 9 137 Krótkoterminowe zobowiązania finansowe - - - Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz poz. zob. 600 576 1 078 BieŜąca część oproc. kred. bank. i poŝ. oraz dłuŝne pap.wart. - 848 7 671 Podatek dochodowy - - - Fundusze specjalne 1 1 2 Rozliczenia międzyokresowe 104 100 386 Zobowiązania razem 705 1 525 12 685 SUMA PASYWÓW 52 566 54 310 76 695 5
SKONSOLIDOWANY RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘśNYCH Okres 3 miesięcy zakończony 31 marca 2009 roku Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2008 roku Okres 3 miesięcy zakończony 31 marca 2008 roku Przepływy środków pienięŝnych z działalności operacyjnej Zysk/strata brutto (903) 26 091 35 967 Korekty o pozycje: 1 869 (17 381) (36 145) Amortyzacja 70 1 003 166 Odsetki i dywidendy, netto - (33 568) (35 040) Zysk / strata na działalności inwestycyjnej - 1 955 (1) Zwiększenie / zmniejszenie stanu rezerw - - - Zwiększenie / zmniejszenie stanu naleŝności i aktywów fin. 1 806 10 313 498 Zwiększenie / zmniejszenie stanu zobowiązań (36) (1 243) (1 518) Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych (31) (289) (6) Podatek dochodowy zapłacony (21) (238) (144) Pozostałe 81 4 686 (102) Środki pienięŝne netto z działalności operacyjnej 966 8 710 (179) Przepływy środków pienięŝnych z działalności inwestycyjnej SprzedaŜ rzeczowych aktywów trwałych i wartości niemat. - 43 - Nabycie rzeczowych aktywów trwałych i wartości niemat. - (75) (2 403) SprzedaŜ nieruchomości inwestycyjnych - - 6 Nabycie nieruchomości inwestycyjnych - - (5) SprzedaŜ aktywów finansowych - 246 - Nabycie aktywów finansowych - - - Nabycie jednostki zaleŝnej, po potrąceniu przejętych środków - - - pienięŝnych Dywidendy i odsetki otrzymane - 33 568 36 068 Środki pienięŝne netto z działalności inwestycyjnej - 33 782 33 666 Przepływy środków pienięŝnych z działalności finansowej Wpływy z tytułu emisji akcji - - - Zaciągnięcie kredytów bankowych i emisja obligacji - - 1 876 Spłata kredytów bankowych i obligacji (788) (44 538) (36 845) Dywidendy wypłacone - - - Pozostałe - - - Środki pienięŝne netto z działalności finansowej (788) (44 538) (34 969) Zwiększenie netto stanu środków pienięŝnych i ich ekwiwalentów 178 (2 046) (1 481) RóŜnice kursowe netto - - - Środki pienięŝne na początek okresu 834 2 880 2 880 Środki pienięŝne na koniec okresu, w tym 1 012 834 1 399 O ograniczonej moŝliwości dysponowania - - - 6
ZESTAWIENIE ZMIAN W SKONSOLIDOWANYM KAPITALE WŁASNYM Kapitał akcyjny NadwyŜka ze sprzedaŝy akcji powyŝej ich wartości nominalnej Pozostałe kapitały rezerwowe Zyski zatrzymane / straty niepokryte Kapitał własny (przypisany akcjonarius zom jednostki dominującej) Udziały akcjonarius zy mniejszościo wych Razem Na 1 stycznia 2009 roku 49 609 14 485 12 820 (24 129) 52 785-52 785 Całkowite dochody / straty ogółem - - - (924) (924) - (924) Na dzień 31 marca 2009 roku 49 609 14 485 12 820 (25 053) 51 861-51 861 Na 1 stycznia 2008 roku 49 609 14 485 12 820 (49 228) 27 686 1 002 27 686 Całkowite dochody ogółem - - - 25 099 25 099-25 099 Zbycie jednostki zaleŝnej - - - - - (1 002) (1 002) Na dzień 31 grudnia 2008 roku 49 609 14 485 12 820 (24 129) 52 785-52 785 Na 1 stycznia 2008 roku 49 609 14 485 12 820 (49 228) 27 686 1 002 28 688 Całkowite dochody ogółem - - - 35 424 35 424-35 424 Udział akcjonariuszy - - - (191) (191) 191 - mniejszościowych Zakup udziałów jedn. zaleŝnej - - - - (102) (102) Na dzień 31 marca 2008 roku 49 609 14 485 12 820 (13 995) 62 919 1 091 64 010 7
JEDNOSTKOWE DANE FINANSOWE RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT (EUROFAKTOR S.A.) Okres 3 miesięcy zakończony 31 marca 2009 roku Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2008 roku Okres 3 miesięcy zakończony 31 marca 2008 roku Działalność kontynuowana Przychody z tytułu odsetek 1 586 8 141 1 686 Koszty z tytułu odsetek - (529) (103) Wynik z tytułu odsetek 1 586 7 612 1 583 Przychody z tytułu prowizji 94 517 201 Koszty z tytułu prowizji (14) (20) (2) Wynik z tytułu prowizji 80 497 199 Przychody z tytułu dywidend - 36 068 36 068 Wynik z obrotu wierzytelnościami - (11) - Wynik na handlowych papierach wartościowych - - - Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych - - - Wynik z tytułu działalności finansowej 1 666 44 166 37 850 Pozostałe przychody operacyjne 393 1 910 221 Pozostałe koszty operacyjne (163) (798) (257) Ogólne koszty administracyjne (w tym (1 540) (9 901) (1 668) amortyzacja) Koszty z tytułu trwałej utraty wartości aktywów i rezerwy (1 371) (9 648) (933) Zysk / strata brutto (1 015) 25 729 35 214 Podatek dochodowy - 523 399 Zysk / strata netto z działalności kontynuowanej (1 015) 25 206 34 815 Zysk / strata netto (1 015) 25 206 34 815 Zysk / strata na jedną akcję podstawowy z zysku za rok obrotowy (0,20) 5,08 7,02 podstawowy z zysku z działalności kontynuowanej (0,20) 5,08 7,02 rozwodniony z zysku za rok obrotowy (0,20) 5,08 7,02 rozwodniony z zysku z działalności kontynuowanej (0,20) 5,08 7,02 ZESTAWIENIE CAŁKOWITYCH DOCHODÓW Okres 3 miesięcy zakończony 31 marca 2009 roku Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2008 roku Okres 3 miesięcy zakończony 31 marca 2008 roku Zysk / strata netto (1 015) 25 206 34 815 Inne całkowite dochody netto - - - Całkowite dochody / straty ogółem (1 015) 25 206 34 815 8
BILANS (EUROFAKTOR S.A.) Na dzień 31 marca 2009 roku Na dzień 31 grudnia 2008 roku Na dzień 31 marca 2008 roku AKTYWA Aktywa trwałe (długoterminowe) 5 639 6 245 11 812 Rzeczowe aktywa trwałe 270 320 3 127 Wartości niematerialne 1 188 1 208 1 841 Aktywa finansowe 4 181 4 717 5 061 Aktywa z tytułu podatku odroczonego - - 1 783 Aktywa obrotowe (krótkoterminowe) 46 616 47 847 60 333 Krótkoterminowe aktywa finansowe 38 829 40 218 53 136 NaleŜności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe 568 536 1 923 naleŝności Podatek dochodowy 38 38 38 Rozliczenia międzyokresowe 89 54 39 Środki pienięŝne i ich ekwiwalenty 968 796 626 Grupa aktywów przeznaczonych do sprzedaŝy 6 124 6 205 4 571 SUMA AKTYWÓW 52 255 54 092 72 145 PASYWA Kapitał własny 51 630 52 645 62 254 Kapitał podstawowy 49 609 49 609 49 609 NadwyŜka ze sprzedaŝy akcji powyŝej ich wartości 14 485 14 485 14 485 nominalnej Pozostałe kapitały rezerwowe 12 820 12 820 12 820 Zyski zatrzymane (24 269) (49 475) (49 475) Zysk / strata okresu sprawozdawczego (1 015) 25 206 34 815 Kapitał własny ogółem 51 630 52 645 62 254 Zobowiązania długoterminowe - - 1 660 Oprocentowane kredyty bankowe i dłuŝne papiery - - - wartościowe Rezerwy - - - Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego - - 1 660 Zobowiązania krótkoterminowe 625 1 447 8 231 Krótkoterminowe zobowiązania finansowe - - - Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz 520 498 415 pozostałe zobowiązania BieŜąca część oprocentowanych kredytów - 848 7 599 bankowych i poŝyczek oraz dłuŝne papiery wartościowe Fundusze specjalne 1 1 2 Rozliczenia międzyokresowe 104 100 215 Zobowiązania razem 625 1 447 9 891 SUMA PASYWÓW 52 255 54 092 72 145 9
RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘśNYCH (EUROFAKTOR S.A.) Okres 3 miesięcy zakończony 31 marca 2009 roku Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2008 roku Okres 3 miesięcy zakończony 31 marca 2008 roku Przepływy środków pienięŝnych z działalności operacyjnej Zysk / strata brutto (1 015) 25 729 35 214 Korekty o pozycje: 1 975 (17 517) (34 908) Amortyzacja 70 1 003 130 Odsetki i dywidendy, netto - (33 568) (35 901) Zysk / strata na działalności inwestycyjnej - (17) (1) Zwiększenie / zmniejszenie stanu rezerw - - - Zwiększenie / zmniejszenie stanu naleŝności 1 893 10 699 728 Zwiększenie/ zmniejszenie stanu zobowiązań (38) 233 145 Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych (31) (141) (10) Podatek dochodowy zapłacony - - - Pozostałe 81 4 274 - Środki pienięŝne netto z działalności operacyjnej 960 8 212 306 Przepływy środków pienięŝnych z działalności inwestycyjnej SprzedaŜ rzeczowych aktywów trwałych i wartości - 43 - niematerialnych Nabycie rzeczowych aktywów trwałych i wartości - (75) (6) niematerialnych SprzedaŜ aktywów finansowych - 1 546 - Nabycie aktywów finansowych - - - SprzedaŜ nieruchomości inwestycyjnych - - 6 Nabycie nieruchomości inwestycyjnych - - (5) Dywidendy i odsetki otrzymane - 33 568 36 068 Pozostałe - - - Środki pienięŝne netto z działalności inwestycyjnej - 35 082 36 063 Przepływy środków pienięŝnych z działalności finansowej Zaciągnięcie kredytów bankowych i emisja obligacji - - - Spłata kredytów bankowych i obligacji (788) (43 600) (36 845) Dywidendy wypłacone akcjonariuszom mniejszościowym - - - Środki pienięŝne netto z działalności finansowej (788) (43 600) (36 845) Zwiększenie netto stanu środków pienięŝnych i ich 172 (306) (476) ekwiwalentów RóŜnice kursowe netto - - - Środki pienięŝne na początek okresu 796 1 102 1 102 Środki pienięŝne na koniec okresu, w tym 968 796 626 O ograniczonej moŝliwości dysponowania - - - 10
ZESTAWIENIE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM (EUROFAKTOR S.A.) Kapitał akcyjny NadwyŜka ze sprzedaŝy akcji powyŝej ich wartości nominalnej Pozostałe kapitały rezerwowe Zyski zatrzymane / straty niepokryte Razem Na 1 stycznia 2009 roku 49 609 14 485 12 820 (24 269) 52 645 Całkowite dochody / straty ogółem - - - (1 015) (1 015) Na dzień 31 marca 2009 roku 49 609 14 485 12 820 (25 284) 51 630 Na 1 stycznia 2008 roku 49 609 14 485 12 820 (49 475) 27 439 Całkowite dochody / straty ogółem - - - 25 206 25 206 Na dzień 31 grudnia 2008 roku 49 609 14 485 12 820 (24 269) 52 645 Na 1 stycznia 2008 roku 49 609 14 485 12 820 (49 475) 27 439 Całkowite dochody / straty ogółem - - - 34 815 34 815 Na dzień 31 marca 2008 roku 49 609 14 485 12 820 (14 660) 62 254 11
4. Informacje o zasadach przyjętych przy sporządzeniu raportu kwartalnego za I kwartał 2009 roku 4.1. Podstawa sporządzenia i format sprawozdań finansowych zamieszczonych w raporcie Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z zasadą kosztu historycznego, z wyjątkiem instrumentów finansowych, które są wyceniane według wartości godziwej/zamortyzowanego kosztu. Sprawozdanie finansowe jest przedstawione w złotych ( PLN ), a wszystkie wartości, o ile nie wskazano inaczej, podane są w tysiącach PLN. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy załoŝeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez spółki Grupy w dającej się przewidzieć przyszłości. 4.2. Oświadczenie o zgodności Niniejsze kwartalne skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowym Standardem Rachunkowości ( MSR) 34 Śródroczna Sprawozdawczość Finansowa ( MSR 34 ) oraz zgodnie z odpowiednimi standardami rachunkowości mającymi zastosowanie do śródrocznej sprawozdawczości finansowej przyjętymi przez Unię Europejską, opublikowanymi i obowiązującymi w czasie przygotowywania kwartalnego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Niniejsze kwartalne skonsolidowane sprawozdanie finansowe naleŝy czytać łącznie ze zbadanym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym Eurofaktor S.A. sporządzonym według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej ( MSSF ), zawierającym noty objaśniające, za rok zakończony 31 grudnia 2008r. Kwartalne skonsolidowane sprawozdanie finansowe składa się ze skonsolidowanego bilansu, skonsolidowanego rachunku zysków i strat, skonsolidowanego zestawienia całkowitych dochodów, zestawienia zmian w skonsolidowanych kapitałach własnych, skonsolidowanego rachunku przepływów pienięŝnych oraz wybranych not objaśniających. Jednostka zaleŝna Grupy prowadzi swoje księgi rachunkowe zgodnie z polityką (zasadami) rachunkowości określonymi przez Ustawę z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości ( Ustawa ) z późniejszymi zmianami i wydanymi na jej podstawie przepisami ( polskie standardy rachunkowości ). Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zawiera korekty nie zawarte w księgach rachunkowych jednostek Grupy wprowadzone w celu doprowadzenia sprawozdań finansowych tych jednostek do zgodności z MSSF. Grupa zastosowała MSSF według stanu obowiązującego na dzień 31 marca 2009 roku. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe obejmuje okres trzech miesięcy tj. od dnia 1 stycznia 2009 roku do dnia 31 marca 2009 roku. Dla danych prezentowanych w bilansie zaprezentowano porównywalne dane finansowe na dzień 31 marca 2008 roku oraz na dzień 31 grudnia 2008 roku. Dla danych prezentowanych w rachunku zysków i strat, zestawieniu całkowitych dochodów oraz rachunku przepływów pienięŝnych zaprezentowano porównywalne dane finansowe za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2008 roku. Uwzględnienie standardów, zmian w standardach rachunkowości oraz interpretacji obowiązujących na dzień 1 stycznia 2009 roku. Następujące standardy, zmiany w obowiązujących standardach oraz interpretacje (przyjęte lub będące w trakcie przyjmowania przez Unię Europejską) są obowiązujące na dzień 1 stycznia 2009 roku: MSSF 8 Segmenty operacyjne Zaktualizowany MSR 23 Koszty finansowania zewnętrznego, 12
Zaktualizowany MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych, Zmiana do MSSF 2 Płatności w formie akcji Warunki nabycia uprawnień i anulowanie, Zmiany do MSR 32 Instrumenty finansowe: prezentacja oraz do MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych Instrumenty finansowe z opcją sprzedaŝy i zobowiązania powstałe w wyniku likwidacji, Ulepszenia w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej zbiór zmian do Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej, zmiany mają zastosowanie w większości przypadków dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2009 roku i później, Zmiany do MSSF 1 Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy oraz do MSR 27 Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania finansowe Koszt inwestycji w jednostkę zaleŝną, współzaleŝną lub stowarzyszoną, KIMSF 15 Umowy na budowę nieruchomości. Niniejsza interpretacja nie została zaakceptowana przez Unię Europejską, KIMSF 16 Zabezpieczenie inwestycji netto w jednostkach zagranicznych, zmiany mają zastosowanie w roku finansowym rozpoczynającym się 1 października 2008 roku lub później. Niniejsza interpretacja nie została zaakceptowana przez Unię Europejską. Za wyjątkiem zaktualizowanego MSR 1, przyjęcie powyŝszych standardów i interpretacji nie spowodowało znaczących zmian w polityce rachunkowości Grupy ani w prezentacji sprawozdań finansowych. Standardy oraz interpretacje opublikowane, ale jeszcze nie przyjęte Zarząd nie wybrał opcji wcześniejszego zastosowania następujących standardów oraz interpretacji (juŝ przyjętych lub będących w trakcie przyjmowania przez Unię Europejską): Zaktualizowany MSSF 3 Połączenia jednostek gospodarczych, ma zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 lipca 2009 roku i później. Niniejszy standard nie został zaakceptowany przez Unię Europejską, Zaktualizowany MSR 27 Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania finansowe, ma zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 lipca 2009 roku i później. Niniejszy standard nie został zaakceptowany przez Unię Europejską, Zmiany do MRS 39 Instrumenty finansowe: Pozycje kwalifikujące się do rachunkowości zabezpieczeń, mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 lipca 2009 roku i później. Niniejsze zmiany nie zostały zaakceptowane przez Unię Europejską, Zaktualizowany MSSF 1 Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy, ma zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 lipca 2009 roku i później. Niniejszy standard nie został zaakceptowany przez Unię Europejską, KIMSF 17 Dystrybucja aktywów niepienięŝnych na rzecz właścicieli, ma zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 lipca 2009 roku i później. Niniejsza interpretacja nie została zaakceptowana przez Unię Europejską, KIMSF 18 Nieodpłatne przekazanie aktywów, ma zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 lipca 2009 roku i później. Niniejsza interpretacja nie została zaakceptowana przez Unię Europejską. Ulepszenia w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej zbiór zmian do Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej, zmiany mają zastosowanie w większości przypadków dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2010 roku i później. Niniejsze zmiany nie zostały zaakceptowane przez Unię Europejską. 13
Zarząd analizuje obecnie konsekwencje oraz wpływ zastosowania powyŝszych nowych standardów oraz interpretacji na sprawozdania finansowe. 4.3. Szacunki Sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga dokonania szacunków i załoŝeń, które wpływają na wielkości wykazane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w dodatkowych informacjach i objaśnieniach. Mimo Ŝe przyjęte załoŝenia i szacunki opierają się na najlepszej wiedzy Zarządu na temat bieŝących działań i zdarzeń, rzeczywiste wyniki mogą się róŝnić od przewidywanych. Grupa dokonuje na kaŝdy dzień bilansowy szacunku wartości wybranych instrumentów finansowych według metody zamortyzowanego kosztu przy wykorzystaniu efektywnej stopy procentowej. Szacunek ten jest oparty o ustalone w harmonogramach kwoty i terminy oczekiwanych przepływów pienięŝnych. Grupa nie przewiduje, aby zmiana oczekiwanych kwot i terminów realizacji przepływów pienięŝnych w moŝliwym do przewidzenia zakresie powodowała konieczność skorygowania kwot przedstawionych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym. 4.4. Waluta pomiaru i waluta sprawozdań finansowych Walutą pomiaru Grupy i waluta sprawozdawczą niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego jest złoty polski. 5. Istotne zasady rachunkowości 5.1. Zasady konsolidacji Skonsolidowane sprawozdanie finansowe obejmuje sprawozdanie finansowe Eurofaktor S.A. oraz sprawozdania finansowe jej jednostki zaleŝnej sporządzone za okres 3 miesięcy zakończony dnia 31 marca 2009 roku. Sprawozdania finansowe jednostki zaleŝnej sporządzane są za ten sam okres sprawozdawczy co sprawozdanie jednostki dominującej, w oparciu o jednolite zasady rachunkowości zastosowane dla transakcji i zdarzeń gospodarczych o podobnym charakterze. W celu eliminacji jakichkolwiek rozbieŝności w stosowanych zasadach rachunkowości wprowadza się korekty. Wszystkie znaczące salda i transakcje pomiędzy jednostkami Grupy, w tym niezrealizowane zyski wynikające z transakcji w ramach Grupy, zostały w całości wyeliminowane. Niezrealizowane straty są eliminowane chyba, Ŝe dowodzą wystąpienia utraty wartości. Jednostki zaleŝne podlegają konsolidacji w okresie od dnia objęcia nad nimi kontroli przez Grupę, a przestają być konsolidowane od dnia ustania kontroli. Sprawowanie kontroli przez jednostkę dominującą ma miejsce wtedy, gdy posiada ona bezpośrednio lub pośrednio, poprzez swoje jednostki zaleŝne, więcej niŝ połowę liczby głosów w danej spółce, chyba, Ŝe moŝliwe jest do udowodnienia, Ŝe taka własność nie stanowi o sprawowaniu kontroli. Sprawowanie kontroli ma miejsce równieŝ wtedy, gdy Spółka ma moŝliwość wpływania na politykę finansową i operacyjną danej jednostki. 5.2. Rzeczowe aktywa trwałe Rzeczowe aktywa trwałe wykazywane są według ceny nabycia/kosztu wytworzenia pomniejszonych o umorzenie oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Wartość początkowa środków trwałych obejmuje ich cenę nabycia powiększoną o wszystkie koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika majątku do stanu zdatnego do uŝywania. W skład kosztu wchodzi równieŝ 14
koszt wymiany części składowych maszyn i urządzeń w momencie poniesienia, jeśli spełnione są kryteria rozpoznania. Koszty poniesione po dacie oddania środka trwałego do uŝywania, takie jak koszty konserwacji i napraw, obciąŝają rachunek zysków i strat w momencie ich poniesienia. Środki trwałe w momencie ich nabycia zostają podzielone na części składowe będące pozycjami o istotnej wartości, do których moŝna przyporządkować odrębny okres ekonomicznej uŝyteczności. Częścią składową są równieŝ koszty generalnych remontów. Amortyzacja jest naliczana metodą liniową przez szacowany okres uŝytkowania danego składnika aktywów, wynoszący: Typ Stawka amortyzacyjna Okres Budynki i budowle 2,5-10% 10-40 lat Maszyny i urządzenia techniczne 8-33% 3-12 lat Urządzenia biurowe 8-33% 3-12 lat Środki transportu 20-40% 2,5-5 lat Komputery 33-66% 1,5-3 lat Inwestycje w obcych środkach trwałych 10%* 10 lat * amortyzowane wg krótszego z: okresu ekonomicznej uŝyteczności lub okresu trwania umowy Wartość końcową, okres uŝytkowania oraz metodę amortyzacji składników aktywów weryfikuje się corocznie, i w razie konieczności koryguje z efektem od początku właśnie zakończonego roku obrotowego. Dana pozycja rzeczowych aktywów trwałych moŝe zostać usunięta z bilansu po dokonaniu jej zbycia lub w przypadku, gdy nie są spodziewane Ŝadne ekonomiczne korzyści wynikające z dalszego uŝytkowania takiego składnika aktywów. Wszelkie zyski lub straty wynikające z usunięcia danego składnika aktywów z bilansu (obliczone jako róŝnica pomiędzy ewentualnymi wpływami ze sprzedaŝy netto a wartością bilansową danej pozycji) są ujmowane w rachunku zysków i strat w okresie, w którym dokonano takiego usunięcia. Inwestycje rozpoczęte dotyczą środków trwałych będących w toku budowy lub montaŝu i są wykazywane według cen nabycia lub kosztu wytworzenia, pomniejszonych o ewentualne odpisy z tytułu utraty wartości. Środki trwałe w budowie nie podlegają amortyzacji do czasu zakończenia budowy i przekazania środka trwałego do uŝywania. 5.3. Koszty finansowania zewnętrznego Koszty finansowania zewnętrznego są odnoszone bezpośrednio w rachunek zysków i strat w okresie, w którym zostały poniesione, zgodnie z wzorcowym podejściem MSSF. 5.4. Wartości niematerialne Wartości niematerialne nabyte w oddzielnej transakcji lub wytworzone (jeŝeli spełniają kryteria rozpoznania dla kosztów prac badawczych i rozwojowych) wycenia się przy początkowym ujęciu odpowiednio w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. Po ujęciu początkowym, wartości niematerialne są wykazywane w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o umorzenie i odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Nakłady poniesione na wartości niematerialne wytworzone we własnym zakresie, z wyjątkiem aktywowanych 15
nakładów poniesionych na prace rozwojowe, nie są aktywowane i są ujmowane w kosztach okresu, w którym zostały poniesione. Grupa ustala, czy okres uŝytkowania wartości niematerialnych jest ograniczony czy nieokreślony. Wartości niematerialne o ograniczonym okresie uŝytkowania są amortyzowane przez okres uŝytkowania oraz poddawane testom na utratę wartości kaŝdorazowo, gdy istnieją przesłanki wskazujące na utratę ich wartości. Okres i metoda amortyzacji wartości niematerialnych o ograniczonym okresie uŝytkowania są weryfikowane przynajmniej na koniec kaŝdego roku obrotowego. Zmiany w oczekiwanym okresie uŝytkowania lub oczekiwanym sposobie konsumowania korzyści ekonomicznych pochodzących z danego składnika aktywów są ujmowane poprzez zmianę odpowiednio okresu lub metody amortyzacji, i traktowane jak zmiany wartości szacunkowych. Odpis amortyzacyjny składników wartości niematerialnych o ograniczonym okresie uŝytkowania ujmuje się w rachunku zysków i strat w cięŝar pozycji: Ogólne koszty administracyjne. Wartości niematerialne o nieokreślonym okresie uŝytkowania oraz te, które nie są uŝytkowane, są corocznie poddawane weryfikacji pod kątem ewentualnej utraty wartości, w odniesieniu do poszczególnych aktywów lub na poziomie ośrodka wypracowującego środki pienięŝne. Okresy uŝytkowania są poddawane corocznej weryfikacji, a w razie potrzeby, korygowane z efektem od początku właśnie zakończonego roku obrotowego. Koszty prac badawczych i rozwojowych Koszty prac badawczych są odpisywane do rachunku zysków i strat w momencie poniesienia. Nakłady poniesione na prace rozwojowe wykonane w ramach danego przedsięwzięcia są przenoszone na kolejny okres, jeŝeli moŝna uznać, Ŝe zostaną one w przyszłości odzyskane. Po początkowym ujęciu nakładów na prace rozwojowe, stosuje się model kosztu historycznego wymagający, aby składniki aktywów były ujmowane według cen nabycia/kosztów wytworzenia pomniejszonych o skumulowaną amortyzację i skumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Wszelkie nakłady przeniesione na kolejny okres są amortyzowane przez przewidywany okres uzyskiwania przychodów ze sprzedaŝy z danego przedsięwzięcia. Koszty prac rozwojowych są poddawane ocenie pod kątem ewentualnej utraty wartości corocznie jeśli składnik aktywów nie został jeszcze oddany do uŝytkowania, lub częściej gdy w ciągu okresu sprawozdawczego pojawi się przesłanka utraty wartości wskazująca na to, Ŝe ich wartość bilansowa moŝe nie być moŝliwa do odzyskania. Podsumowanie zasad stosowanych w odniesieniu do wartości niematerialnych Grupy przedstawia się następująco: Okresy uŝytkowania Nieokreślony. Dla patentów i licencji uŝytkowanych na podstawie umowy zawartej na czas określony, przyjmuje się ten okres uwzględniając dodatkowy okres, na który uŝytkowanie moŝe być przedłuŝone. Wykorzystana metoda Wartości o nieokreślonym okresie uŝytkowania nie są amortyzowane ani przeszacowywane. Patenty i licencje Koszty prac rozwojowych Oprogramowanie komputerowe Dla kosztów prac rozwojowych wykorzystywanych przez linię Cash Solution 5 lat, dla linii Factoring Solution - 0 Koszty prac rozwojowych są amortyzowane Dla oprogramowania komputerowego wykorzystywanego przez linię Cash Solution - 5 lat. Amortyzowane są przez 5 lat - metodą liniową lub nieamortyzaowane ani przeszacowywane. 16
Wewnętrznie wytworzone lub nabyte Weryfikacja pod kątem utraty wartości / badanie wartości odzyskiwalnej SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE Nabyte Nabyte Nabyte Coroczna ocena utraty wartości. Coroczna ocena utraty wartości. Coroczna ocena czy wystąpiły przesłanki świadczące o wystąpieniu utraty wartości lub coroczna ocena utraty wartości. Zyski lub straty wynikające z usunięcia wartości niematerialnych z bilansu są wyceniane według róŝnicy pomiędzy wpływami ze sprzedaŝy netto a wartością bilansową danego składnika aktywów i są ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie ich usunięcia z bilansu. 5.5. Utrata wartości niefinansowych aktywów trwałych Na kaŝdy dzień bilansowy Grupa ocenia, czy istnieją jakiekolwiek przesłanki wskazujące na to, Ŝe mogła nastąpić utrata wartości któregoś ze składników niefinansowych aktywów trwałych. W razie stwierdzenia, Ŝe przesłanki takie zachodzą, lub w razie konieczności przeprowadzenia corocznego testu sprawdzającego, czy nastąpiła utrata wartości, Grupa dokonuje oszacowania wartości odzyskiwalnej danego składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pienięŝne, do którego dany składnik aktywów naleŝy. Wartość odzyskiwalna składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pienięŝne odpowiada wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaŝy tego składnika aktywów lub odpowiednio ośrodka wypracowującego środki pienięŝne, lub jego wartości uŝytkowej, zaleŝnie od tego, która z nich jest wyŝsza. Wartość odzyskiwalną ustala się dla poszczególnych aktywów, chyba Ŝe dany składnik aktywów nie generuje samodzielnie wpływów pienięŝnych, które w większości są niezaleŝne od tych, które są generowane przez inne aktywa lub grupy aktywów. Jeśli wartość bilansowa składnika aktywów jest wyŝsza niŝ jego wartość odzyskiwalna, ma miejsce utrata wartości i dokonuje się wówczas odpisu do ustalonej wartości odzyskiwalnej. Przy szacowaniu wartości uŝytkowej prognozowane przepływy pienięŝne są dyskontowane do ich wartości bieŝącej przy zastosowaniu stopy dyskontowej przed uwzględnieniem skutków opodatkowania, która odzwierciedla bieŝące rynkowe oszacowanie wartości pieniądza w czasie oraz ryzyko typowe dla danego składnika aktywów. Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości składników majątkowych uŝywanych w działalności kontynuowanej ujmuje się w tych kategoriach kosztów, które odpowiadają funkcji składnika aktywów, w przypadku którego stwierdzono utratę wartości. Na kaŝdy dzień bilansowy Grupa ocenia, czy występują przesłanki wskazujące na to, Ŝe odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, który był ujęty w okresach poprzednich w odniesieniu do danego składnika aktywów jest zbędny, lub czy powinien zostać zmniejszony. JeŜeli takie przesłanki występują, Grupa szacuje wartość odzyskiwalną tego składnika aktywów. Poprzednio ujęty odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości ulega odwróceniu wtedy i tylko wtedy, gdy od czasu ujęcia ostatniego odpisu aktualizującego nastąpiła zmiana wartości szacunkowych stosowanych do ustalenia wartości odzyskiwalnej danego składnika aktywów. W takim przypadku, podwyŝsza się wartość bilansową składnika aktywów do wysokości jego wartości odzyskiwalnej. PodwyŜszona kwota nie moŝe przekroczyć wartości bilansowej składnika aktywów, jaka zostałaby ustalona (po odjęciu umorzenia), gdyby w ubiegłych latach w ogóle nie ujęto odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości w odniesieniu do tego składnika aktywów. Odwrócenie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości składnika aktywów ujmuje się niezwłocznie jako przychód w rachunku zysków i strat. Po odwróceniu odpisu aktualizującego, w kolejnych okresach odpis amortyzacyjny dotyczący danego składnika jest korygowany w sposób, który pozwala w ciągu pozostałego okresu uŝytkowania tego składnika aktywów dokonywać systematycznego odpisania jego zweryfikowanej wartości bilansowej pomniejszonej o wartość końcową. 17
5.6. Aktywa finansowe Aktywa finansowe dzielone są na następujące kategorie: Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności, Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, PoŜyczki i naleŝności, Aktywa finansowe dostępne do sprzedaŝy, Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności są to aktywa finansowe niebędące instrumentami pochodnymi, o określonych lub moŝliwych do określenia płatnościach oraz ustalonym terminie wymagalności, które Grupa zamierza i ma moŝliwość utrzymać w posiadaniu do tego czasu, inne niŝ: wyznaczone przy początkowym ujęciu jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, wyznaczone jako dostępne do sprzedaŝy, spełniające definicję poŝyczek i naleŝności. Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności wyceniane są według zamortyzowanego kosztu przy uŝyciu metody efektywnej stopy procentowej. Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności kwalifikowane są jako aktywa długoterminowe, jeŝeli ich zapadalność przekracza 12 miesięcy od dnia bilansowego. Składnikiem aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy jest składnik spełniający jeden z poniŝszych warunków: a) Jest klasyfikowany jako przeznaczony do obrotu. Składniki aktywów finansowych kwalifikuje się jako przeznaczone do obrotu, jeśli są: nabyte głównie w celu sprzedaŝy w krótkim terminie, częścią portfela określonych instrumentów finansowych zarządzanych łącznie i co do których istnieje prawdopodobieństwo uzyskania zysku w krótkim terminie, instrumentami pochodnymi, z wyłączeniem instrumentów pochodnych będących elementem rachunkowości zabezpieczeń oraz umów gwarancji finansowych, b) Został zgodnie z MSR 39 zakwalifikowany do tej kategorii w momencie początkowego ujęcia. Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy są wyceniane w wartości godziwej uwzględniając ich wartość rynkową na dzień bilansowy bez uwzględnienia kosztów transakcji sprzedaŝy. Zmiany wartości tych instrumentów finansowych ujmowane są w rachunku zysków i strat jako przychody lub koszty finansowe. JeŜeli kontrakt zawiera jeden lub więcej wbudowanych instrumentów pochodnych, cały kontrakt moŝe zostać zakwalifikowany do kategorii aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy. Nie dotyczy to przypadków, gdy wbudowany instrument pochodny nie wpływa istotnie na przepływy pienięŝne z kontraktu lub wydzielenie wbudowanych instrumentów pochodnych jest wyraźnie zakazane. Aktywa finansowe mogą być przy pierwotnym ujęciu zakwalifikowane do kategorii wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, jeŝeli poniŝsze kryteria są spełnione: (i) taka kwalifikacja eliminuje lub znacząco obniŝa niespójność traktowania, gdy zarówno wycena jak i zasady rozpoznawania strat lub zysków podlegają innym regulacjom; lub (ii) aktywa są częścią grupy aktywów finansowych, które są zarządzane i oceniane w oparciu o wartość godziwą, zgodnie z udokumentowaną strategią zarządzania ryzykiem; lub (iii) aktywa finansowe zawierają wbudowane instrumenty pochodne, które powinny być oddzielnie ujmowane. Na dzień 31 marca 2009 roku Ŝadne aktywa finansowe nie zostały zakwalifikowane do kategorii wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy (na dzień 31 grudnia 2008 roku: 0) 18
PoŜyczki i naleŝności to niezaliczane do instrumentów pochodnych aktywa finansowe o ustalonych lub moŝliwych do ustalenia płatnościach, nienotowane na aktywnym rynku. Zalicza się je do aktywów obrotowych, o ile termin ich wymagalności nie przekracza 12 miesięcy od dnia bilansowego. PoŜyczki udzielone i naleŝności o terminie wymagalności przekraczającym 12 miesięcy od dnia bilansowego zalicza się do aktywów trwałych. Aktywa finansowe dostępne do sprzedaŝy są to aktywa finansowe niebędące instrumentami pochodnymi, które zostały zaklasyfikowane jako dostępne do sprzedaŝy lub nienaleŝące do Ŝadnej z wcześniej wymienionych trzech kategorii aktywów. Aktywa finansowe dostępne do sprzedaŝy są ujmowane według wartości godziwej, bez potrącania kosztów transakcji sprzedaŝy, z uwzględnieniem wartości rynkowej na dzień bilansowy. W przypadku braku notowań giełdowych na aktywnym rynku i braku moŝliwości wiarygodnego określenia ich wartości godziwej metodami alternatywnymi, aktywa finansowe dostępne do sprzedaŝy wyceniane są w cenie nabycia skorygowanej o odpis z tytułu utraty wartości. Dodatnią i ujemną róŝnicę pomiędzy wartością godziwą aktywów dostępnych do sprzedaŝy (jeśli istnieje cena rynkowa ustalona na aktywnym rynku albo których wartość godziwa moŝe być ustalona w inny wiarygodny sposób), a ich ceną nabycia, po pomniejszeniu o podatek odroczony, odnosi się na kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny. Spadek wartości aktywów dostępnych do sprzedaŝy spowodowany utratą wartości odnosi się do rachunku zysków i strat jako koszt finansowy. Nabycie i sprzedaŝ aktywów finansowych rozpoznawane są na dzień dokonania transakcji. W momencie początkowego ujęcia składnik aktywów finansowych wycenia się w wartości godziwej, powiększonej, w przypadku składnika aktywów niekwalifikowanego jako wyceniony w wartości godziwej przez wynik finansowy, o koszty transakcji, które mogą być bezpośrednio przypisane do nabycia. Składnik aktywów finansowych zostaje usunięty z bilansu, gdy Grupa traci kontrolę nad prawami umownymi składającymi się na dany instrument finansowy; zazwyczaj ma to miejsce w przypadku sprzedaŝy instrumentu lub gdy wszystkie przepływy środków pienięŝnych przypisane danemu instrumentowi przechodzą na niezaleŝną stronę trzecią. 5.7. Utrata wartości aktywów finansowych Na kaŝdy dzień bilansowy Grupa ocenia, czy istnieją obiektywne przesłanki utraty wartości składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych. 5.7.1. Aktywa ujmowane według zamortyzowanego kosztu JeŜeli istnieją obiektywne przesłanki na to, Ŝe została poniesiona strata z tytułu utraty wartości poŝyczek udzielonych i naleŝności wycenianych według zamortyzowanego kosztu, to kwota odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości równa się róŝnicy pomiędzy wartością bilansową składnika aktywów finansowych a wartością bieŝącą oszacowanych przyszłych przepływów pienięŝnych (z wyłączeniem przyszłych strat z tytułu nieściągnięcia naleŝności, które nie zostały jeszcze poniesione), zdyskontowanych z zastosowaniem pierwotnej (tj. ustalonej przy początkowym ujęciu) efektywnej stopy procentowej. Wartość bilansową składnika aktywów obniŝa się bezpośrednio lub poprzez odpis aktualizujący. Kwotę straty ujmuje się w rachunku zysków i strat. Grupa ocenia najpierw, czy istnieją obiektywne przesłanki utraty wartości poszczególnych składników aktywów finansowych, które indywidualnie są znaczące, a takŝe przesłanki utraty wartości aktywów finansowych, które indywidualnie nie są znaczące. JeŜeli z przeprowadzonej analizy wynika, Ŝe nie istnieją obiektywne przesłanki utraty wartości indywidualnie ocenianego składnika aktywów finansowych, niezaleŝnie od tego, czy jest on znaczący, czy teŝ nie, to Grupa włącza ten składnik do grupy aktywów finansowych o podobnej charakterystyce ryzyka kredytowego i łącznie ocenia pod kątem utraty wartości. Aktywa, które indywidualnie są oceniane pod kątem utraty wartości i dla których ujęto odpis aktualizujący z tytułu utraty 19
wartości lub uznano, Ŝe dotychczasowy odpis nie ulegnie zmianie, nie są brane pod uwagę przy łącznej ocenie grupy aktywów pod kątem utraty wartości. JeŜeli w następnym okresie odpis z tytułu utraty wartości zmniejszył się, a zmniejszenie to moŝna w obiektywny sposób powiązać ze zdarzeniem następującym po ujęciu odpisu, to uprzednio ujęty odpis odwraca się. Późniejsze odwrócenie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości ujmuje się w rachunku zysków i strat w zakresie, w jakim na dzień odwrócenia wartość bilansowa składnika aktywów nie przewyŝsza jego zamortyzowanego kosztu. 5.7.2. Aktywa finansowe wykazywane według kosztu JeŜeli występują obiektywne przesłanki, Ŝe nastąpiła utrata wartości nienotowanego instrumentu kapitałowego, który nie jest wykazywany według wartości godziwej, gdyŝ jego wartości godziwej nie moŝna wiarygodnie ustalić, albo instrumentu pochodnego, który jest powiązany i musi zostać rozliczony poprzez dostawę takiego nienotowanego instrumentu kapitałowego, to kwotę odpisu z tytułu utraty wartości ustala się jako róŝnicę pomiędzy wartością bilansową składnika aktywów finansowych oraz wartością bieŝącą oszacowanych przyszłych przepływów pienięŝnych zdyskontowanych przy zastosowaniu bieŝącej rynkowej stopy zwrotu dla podobnych aktywów finansowych. 5.7.3. Aktywa finansowe dostępne do sprzedaŝy JeŜeli występują obiektywne przesłanki, Ŝe nastąpiła utrata wartości składnika aktywów finansowych dostępnego do sprzedaŝy, to kwota stanowiąca róŝnicę pomiędzy ceną nabycia tego składnika aktywów (pomniejszona o wszelkie spłaty kapitału i w przypadku aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem metody efektywnej stopy procentowej - amortyzację) i jego bieŝącą wartością godziwą, pomniejszoną o wszelkie odpisy z tytułu utraty wartości tego składnika uprzednio ujęte w rachunku zysków i strat, zostaje wyksięgowana z kapitału własnego i przeniesiona do rachunku zysków i strat. Nie moŝna ujmować w rachunku zysków i strat odwrócenia odpisu z tytułu utraty wartości instrumentów kapitałowych kwalifikowanych jako dostępne do sprzedaŝy. JeŜeli w następnym okresie wartość godziwa instrumentu dłuŝnego dostępnego do sprzedaŝy wzrośnie, a wzrost ten moŝe być obiektywnie łączony ze zdarzeniem następującym po ujęciu odpisu z tytułu utraty wartości w rachunku zysków i strat, to kwotę odwracanego odpisu ujmuje się w rachunku zysków i strat. 5.8. NaleŜności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe naleŝności NaleŜności z tytułu dostaw i usług są ujmowane i wykazywane według kwot pierwotnie zafakturowanych, z uwzględnieniem odpisu na wątpliwe naleŝności. Odpis na naleŝności oszacowywany jest wtedy, gdy ściągnięcie pełnej kwoty naleŝności przestało być prawdopodobne. W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wartość naleŝności jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pienięŝnych do wartości bieŝącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej odzwierciedlającej aktualne oceny rynkowe wartości pieniądza w czasie. JeŜeli zastosowana została metoda polegająca na dyskontowaniu, zwiększenie naleŝności w związku z upływem czasu jest ujmowane jako przychody finansowe. Pozostałe naleŝności obejmują w szczególności zaliczki przekazane z tytułu przyszłych zakupów rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych oraz zapasów. Zaliczki są prezentowane zgodnie z charakterem aktywów, do jakich się odnoszą odpowiednio jako aktywa trwałe lub obrotowe. Jako aktywa niepienięŝne zaliczki nie podlegają dyskontowaniu. NaleŜności budŝetowe prezentowane są w ramach pozostałych aktywów niefinansowych, z wyjątkiem naleŝności z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych, które stanowią w bilansie odrębną pozycję. 20
5.9. Środki pienięŝne i ekwiwalenty środków pienięŝnych Środki pienięŝne i lokaty krótkoterminowe wykazane w bilansie obejmują środki pienięŝne w banku i w kasie oraz lokaty krótkoterminowe o pierwotnym okresie zapadalności nieprzekraczającym trzech miesięcy. Saldo środków pienięŝnych i ich ekwiwalentów wykazane w skonsolidowanym rachunku przepływów pienięŝnych składa się z określonych powyŝej środków pienięŝnych i ich ekwiwalentów, pomniejszonych o niespłacone kredyty w rachunkach bieŝących. 5.10. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług wykazywane są w kwocie wymagającej zapłaty. Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy obejmują zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu oraz zobowiązania finansowe pierwotnie zakwalifikowane do kategorii wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy. Zobowiązania finansowe są klasyfikowane jako przeznaczone do obrotu, jeŝeli zostały nabyte dla celów sprzedaŝy w niedalekiej przyszłości. Instrumenty pochodne, włączając wydzielone instrumenty wbudowane, są równieŝ klasyfikowane jako przeznaczone do obrotu, chyba Ŝe są uznane za efektywne instrumenty zabezpieczające. Zobowiązania finansowe mogą być przy pierwotnym ujęciu zakwalifikowane do kategorii wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, jeŝeli poniŝsze kryteria są spełnione: (i) taka kwalifikacja eliminuje lub znacząco obniŝa niespójność traktowania, gdy zarówno wycena jak i zasady rozpoznawania strat lub zysków podlegają innym regulacjom; lub (ii) zobowiązania są częścią grupy zobowiązań finansowych, które są zarządzane i oceniane w oparciu o wartość godziwą, zgodnie z udokumentowaną strategią zarządzania ryzykiem; lub (iii) zobowiązania finansowe zawierają wbudowane instrumenty pochodne, które powinny być oddzielnie ujmowane. Na dzień 31 marca 2009 roku Ŝadne zobowiązania finansowe nie zostały zakwalifikowanie do kategorii wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy (na dzień 31 grudnia 2008 roku: zero). Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy są wyceniane w wartości godziwej, uwzględniając ich wartość rynkową na dzień bilansowy bez uwzględnienia kosztów transakcji sprzedaŝy. Zmiany w wartości godziwej tych instrumentów są ujmowane w rachunku zysków i strat jako koszty lub przychody finansowe. Inne zobowiązania finansowe, niebędące instrumentami finansowymi wycenianymi w wartości godziwej przez wynik finansowy, są wyceniane według zamortyzowanego kosztu przy uŝyciu metody efektywnej stopy procentowej. Grupa wyłącza ze swojego bilansu zobowiązanie finansowe, gdy zobowiązanie wygasło to znaczy, kiedy obowiązek określony w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł. Zastąpienie dotychczasowego instrumentu dłuŝnego przez instrument o zasadniczo róŝnych warunkach dokonywane pomiędzy tymi samymi podmiotami Grupa ujmuje jako wygaśniecie pierwotnego zobowiązania finansowego i ujęcie nowego zobowiązania finansowego. Podobnie znaczące modyfikacje warunków umowy dotyczącej istniejącego zobowiązania finansowego Grupa ujmuje jako wygaśniecie pierwotnego i ujecie nowego zobowiązania finansowego. Powstające z tytułu zamiany róŝnice odnośnych wartości bilansowych wykazuje się w rachunku zysków i strat. Pozostałe zobowiązania niefinansowe obejmują w szczególności zobowiązania wobec urzędu skarbowego z tytułu podatku od towarów i usług oraz zobowiązania z tytułu otrzymanych zaliczek, które będą rozliczone poprzez dostawę towarów, usług lub środków trwałych. Pozostałe zobowiązania niefinansowe ujmowane są w kwocie wymagającej zapłaty. 21
5.11. Oprocentowane kredyty bankowe, poŝyczki i papiery dłuŝne W momencie początkowego ujęcia, wszystkie kredyty bankowe, poŝyczki i papiery dłuŝne są ujmowane według wartości godziwej, pomniejszonej o koszty związane z uzyskaniem kredytu lub poŝyczki. Po początkowym ujęciu oprocentowane kredyty, poŝyczki i papiery dłuŝne są następnie wyceniane według zamortyzowanego kosztu, przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej. Przy ustalaniu zamortyzowanego kosztu uwzględnia się koszty związane z uzyskaniem kredytu lub poŝyczki oraz dyskonta lub premie uzyskane przy rozliczeniu zobowiązania. Przychody i koszty są ujmowane w rachunku zysków i strat z chwilą usunięcia zobowiązania z bilansu, a takŝe w wyniku rozliczenia metodą efektywnej stopy procentowej. 5.12. Rezerwy Rezerwy tworzone są wówczas, gdy na Grupie ciąŝy istniejący obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych, i gdy prawdopodobne jest, Ŝe wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wypływu korzyści ekonomicznych oraz moŝna dokonać wiarygodnego oszacowania kwoty tego zobowiązania. JeŜeli Grupa spodziewa się, Ŝe koszty objęte rezerwą zostaną zwrócone, na przykład na mocy umowy ubezpieczenia, wówczas zwrot ten jest ujmowany jako odrębny składnik aktywów, ale tylko wtedy, gdy jest rzeczą praktycznie pewną, Ŝe zwrot ten rzeczywiście nastąpi. Koszty dotyczące danej rezerwy są wykazane w rachunku zysków i strat po pomniejszeniu o wszelkie zwroty. W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wielkość rezerwy jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pienięŝnych do wartości bieŝącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej odzwierciedlającej aktualne oceny rynkowe wartości pieniądza w czasie oraz ewentualnego ryzyka związanego z danym zobowiązaniem. JeŜeli zastosowana została metoda polegająca na dyskontowaniu, zwiększenie rezerwy w związku z upływem czasu jest ujmowane jako koszty finansowe. 5.13. Rezerwy na odprawy emerytalne Średnia wieku pracowników Grupy oraz ich liczba jest niska, więc Grupa nie rozpoznaje rezerwy na świadczenia emerytalne. Grupa dokonała szacunku wartości rezerwy na odprawy emerytalne jednak, ze względu na nieistotność kwoty, jej wartość nie została zaksięgowana. 5.14. Płatności w formie akcji własnych Członkowie Zarządu jednostki dominującej otrzymują nagrody w formie akcji własnych, w związku z czym świadczą usługi w zamian za akcje lub prawa do akcji ( transakcje rozliczane w instrumentach kapitałowych ). Transakcje rozliczane w instrumentach kapitałowych Koszt transakcji rozliczanych w instrumentach kapitałowych jest wyceniany przez odniesienie do wartości godziwej na dzień przyznania praw. Wartość godziwa ustalana jest w oparciu o model dwumianowy. Przy wycenie transakcji rozliczanych w instrumentach kapitałowych nie są uwzględniane Ŝadne warunki dotyczące efektywności/wyników, poza tymi, które są związane z ceną akcji spółki dominującej ( uwarunkowania rynkowe ). Koszt transakcji rozliczanych w instrumentach kapitałowych jest ujmowany wraz z odpowiadającym mu wzrostem wartości kapitału własnego w okresie, w którym spełnione zostały warunki dotyczące efektywności/wyników, kończącym się w dniu, w którym określeni pracownicy zdobędą pełne uprawnienia 22