Edycja IV poziom podstawowy

Edycja IV poziom podstawowy

CZ. I SYSTEM OPERACYJNY WINDOWS Cele: Po ukończeniu pierwszej części kursu, uczestnik przypomni sobie wiadomości poznane w poprzednich edycjach kursu oraz zdobędzie nowe informacje na temat obsługi systemu Windows, a w szczególności: organizowaniu plików i folderów. Pierwsza część kursu trwać będzie 1,5 godziny. czas 40 minut 50 minut Tematyka i zagadnienia Powtórzenie wiadomości praca w systemie Microsoft Windows: uruchamianie i zamykanie systemu Windows, praca z oknami minimalizowanie, maksymalizowanie, funkcja Przyciąganie, tworzenie folderów i podfolderów, korzystanie ze schowka systemowego, operacje na plikach i folderach. Organizowanie plików i folderów: sortowanie, grupowanie, wyszukiwanie, widoki. 2

Powtórzenie wiadomości Praca z oknami Każdy otwierany program, plik lub folder jest wyświetlany na ekranie w polu lub ramce nazywanej oknem (stąd pochodzi nazwa systemu operacyjnegowindows - ang. window znaczy okno ). Ponieważ okna są wszechobecne w systemie Windows, ważne jest, aby zapoznać się ze sposobami, w jakie można je przesuwać i zamykać lub zmieniać ich rozmiar. Elementy okna Chociaż poszczególne okna różnią się zawartością, występują w nich pewne wspólne elementy. Przede wszystkim okna są zawsze wyświetlane na pulpicie - w głównym obszarze roboczym ekranu. Poza tym większość okien zawiera takie same elementy podstawowe. 1. Pasek menu 2. Pasek tytułu 3. Przycisk Minimalizuj 4. Przycisk Maksymalizuj 5. Przycisk Zamknij 6. Pasek przewijania 7. Krawędź Elementy typowego okna Pasek tytułu. Wyświetla nazwę dokumentu i programu (lub nazwę folderu, jeśli użytkownik pracuje w folderze). Przyciski Minimalizuj, Maksymalizuj i Zamknij. Te przyciski umożliwiają odpowiednio: ukrycie okna, powiększenie okna do rozmiarów całego ekranu oraz zamknięcie go (poniżej zamieszczono więcej szczegółów na ten temat). Pasek menu. Zawiera elementy, które można kliknąć, aby dokonać wyboru opcji w programie. Zobacz temat Korzystanie z menu, przycisków, pasków i pól. Pasek przewijania. Umożliwia przewijanie zawartości okna, aby wyświetlić informacje znajdujące się obecnie poza obszarem ekranu. Obramowania i narożniki. Te elementy można przeciągać za pomocą wskaźnika myszy, aby zmieniać rozmiar okna. W innych oknach mogą znajdować się dodatkowe przyciski, pola lub paski. Jednak zawierają one zazwyczaj także przedstawione elementy podstawowe. Przenoszenie okna 3

Aby przenieść okno, wskaż jego pasek tytułu za pomocą wskaźnika myszy. Następnie przeciągnij okno do wybranego miejsca. (Przeciąganie oznacza następujące czynności: wskazanie elementu, przytrzymanie przycisku myszy, przeniesienie elementu za pomocą wskaźnika, a następnie zwolnienie przycisku myszy. Zmienianie rozmiaru okna Aby powiększyć okno na cały ekran, kliknij przycisk Maksymalizuj lub kliknij dwukrotnie pasek tytułu okna. Aby przywrócić zmaksymalizowane okno do poprzedniego rozmiaru, kliknij jego przycisk Przywróć (wyświetlany zamiast przycisku Maksymalizuj) lub kliknij dwukrotnie pasek tytułu okna. Aby zmienić rozmiar okna (zmniejszyć go lub powiększyć), wskaż dowolne obramowanie lub narożniki okna. Gdy wskaźnik myszy zmieni się w dwukierunkową strzałkę (patrz rysunek poniżej), przeciągnij obramowanie lub narożnik, aby zmniejszyć lub powiększyć okno. Przeciągnij obramowanie lub narożnik okna, aby zmienić jego rozmiar Nie można zmienić rozmiaru okna, które zostało zmaksymalizowane. Należy najpierw przywrócić jego poprzedni rozmiar. Ćwiczenie 1. Odnajdź program Notatnik. Zmień rozmiar okna w różnych kierunkach sposobem opisanym powyżej. Ukrywanie okna Ukrywanie okna jest nazywane także minimalizowaniem. Aby tymczasowo ukryć zawartość okna bez jego zamykania, można je zminimalizować. Aby zminimalizować okno, kliknij przycisk Minimalizuj. Okno zniknie z pulpitu i będzie widoczne tylko jako przycisk na pasku zadań - długim poziomym pasku w dolnej części ekranu. Zamykanie okna Zamknięcie okna powoduje usunięcie go z pulpitu i paska zadań. Jeśli praca z programem lub dokumentem została zakończona i nie jest wymagany natychmiastowy powrót do niego, można go zamknąć. Aby zamknąć okno, kliknij przycisk Zamknij. 4

Przełączanie między oknami Jeśli otwarto więcej niż jeden program lub dokument, pulpit może szybko zapełnić się oknami. Śledzenie okien, które pozostają otwarte, nie zawsze jest łatwe, ponieważ niektóre okna mogą częściowo lub całkowicie przykrywać inne okna. Pasek zadań umożliwia organizowanie wszystkich okien. Każdemu oknu odpowiada przycisk na pasku zadań. Aby przełączyć do innego okna, wystarczy kliknąć odpowiadający mu przycisk paska zadań. Okno zostanie wyświetlone przed innymi oknami, stając się oknem aktywnym, tj. oknem, w którym użytkownik właśnie pracuje. Aby uzyskać więcej informacji o przyciskach paska zadań, zobacz temat Pasek zadań (omówienie). Aby w łatwy sposób zidentyfikować okno, należy wskazać jego przycisk na pasku zadań. Wskazanie przycisku paska zadań spowoduje wyświetlenie miniaturowego podglądu okna, niezależnie od tego, czy zawartością okna jest dokument, zdjęcie czy nawet odtwarzany film wideo. Podgląd ten jest szczególnie przydatny w sytuacjach, gdy nie można zidentyfikować okna po samym tytule. Rozmieszczanie okien przy użyciu funkcji Przyciąganie Funkcja Przyciąganie służy do automatycznego zmieniania rozmiaru okien po ich przesunięciu, czy inaczej: przyciągnięciu, do krawędzi ekranu. Funkcja Przyciąganie umożliwia rozmieszczanie okien obok siebie, rozciąganie okien w pionie oraz maksymalizację okna. Aby rozmieścić okna sąsiadująco: 1. Przeciągnij pasek tytułu okna do lewej lub prawej krawędzi ekranu, aż zostanie wyświetlony kontur rozciągniętego okna. 2. Zwolnij przycisk myszy, aby powiększyć okno. 3. Powtórz kroki 1 i 2 z innym oknem, aby rozmieścić okna sąsiadująco. 5

Ćwiczenie 2. Otwórz program Notatnik oraz folder Dokumenty, który znajduje się w Menu Start. Rozmieść okna na ekranie tak, aby każde z nich zajmowało dokładnie połowę powierzchni ekranu. Następnie ustaw okna odwrotnie względem pierwszego rozmieszczenia. Aby rozciągnąć okno w pionie 1. Wskaż górną lub dolną krawędź otwartego okna tak, aby wskaźnik zmienił kształt w dwukierunkową strzałkę. 2. Przeciągnij krawędź okna w kierunku górnej lub dolnej krawędzi ekranu, aby powiększyć okno na całą wysokość pulpitu. Szerokość okna pozostanie niezmieniona. 6

Ćwiczenie 3. Otwórz okno programu Notatnik. Rozmieść je na ekranie tak, aby zajmowało dokładnie całą wysokość ekranu, jak na obrazku powyżej. Aby zmaksymalizować okno Przeciągnij pasek tytułu okna do górnej krawędzi ekranu. Kontur okna zostanie rozciągnięty i zajmie cały ekran. Zwolnij przycisk myszy, aby okno wypełniło cały pulpit. Ćwiczenie 4. Otwórz folder Dokumenty. Powiększ jego rozmiar do maksymalnego rozmiaru na ekranie za pomocą opisu powyżej. Okna dialogowe Okno dialogowe to specjalny typ okna, w którym jest wyświetlane pytanie lub które umożliwia wybranie opcji wykonania zadania bądź dostarcza użytkownikowi informacji. Okna dialogowe często są wyświetlane wtedy, gdy kontynuowanie działania programu lub systemu Windows wymaga reakcji użytkownika. Próba zakończenia pracy z programem bez zapisania stanu pracy powoduje wyświetlenie okna dialogowego W odróżnieniu od zwykłych okien większości okien dialogowych nie można maksymalizować, minimalizować ani zmieniać ich rozmiaru. Można je jednak przenosić. 7

Tworzenie folderów i podfolderów Folder to lokalizacja, w której można przechowywać pliki. Można tworzyć dowolną liczbę folderów, a nawet przechowywać foldery wewnątrz innych folderów (podfoldery). Poniżej przedstawiono sposób utworzenia nowego folderu: 1. Przejdź do lokalizacji (takiej jak folder lub pulpit), w której chcesz utworzyć nowy folder. 2. Kliknij prawym przyciskiem myszy pusty obszar na pulpicie lub w oknie folderu, wskaż polecenie Nowy, a następnie kliknij polecenie Folder. 3. Wpisz nazwę nowego folderu, a następnie naciśnij klawisz Enter. Nowy folder zostanie wyświetlony w podanej lokalizacji. Ćwiczenie 5. Utwórz strukturę folderów na Pulpicie. Kurs Komputerowy Ćwiczenia Pliki Word Pliki Excel Obrazki Kopiowanie i przenoszenie plików Kopiowanie służy utworzeniu kopii dokumentu, co oznacza, że w kilku folderach możemy mieć ten sam dokument. Przenoszenie oznacza, że zabieramy dokument z jednego folderu a umieszczamy w innym. Najprostszą metodą przenoszenia jest przeciąganie z naciśniętym lewym klawiszem myszy. Usuwanie plików Aby usunąć już niepotrzebne dokumenty należy: 8

Kliknąć w dokument prawym przyciskiem myszy. Z menu kontekstowego wybrać polecenie Usuń. Program wymaga potwierdzenia tej operacji. Po potwierdzeniu dokument trafi do kosza. Korzystanie ze schowka systemowego Schowek systemowy to pamięć komputera, w której może być zapisana porcja danych wskazanych przez użytkownika. Zwykle kopiowanie danych do schowka polega na zaznaczeniu jakiegoś fragmentu tekstu, grafiki, pliku lub innego obiektu i naciśnięciu kombinacji klawiszy CTRL+C (lub CTRL+X, aby dane kopiowane do schowka usunąć z pierwotnej lokalizacji). Wywołanie informacji umieszczonych w schowku uzyskuje się poprzez wciśnięcie CTRL+V. Ćwiczenie 6. 1. Otwórz program Notatnik. Wpisz jego pole tekstowe wyrażenie matematyczne: 5*5+2. 2. Zaznacz wpisany tekst i skopiuj go do schowka za pomocą klawiszy CTRL+C. 3. Otwórz program Kalkulator. Wklej ze schowka systemowego za pomocą kombinacji klawiszy CTRL+V. Użyj klawisza Enter, aby obliczyć skopiowane wyrażenie matematyczne. Organizowanie plików i folderów Rozmieszczanie, sortowanie, grupowanie Cztery podstawowe sposoby organizowania plików i folderów w systemie Windows 7 to rozmieszczanie, sortowanie, grupowanie i zmienianie widoku. Zrozumienie różnic między tymi opcjami ułatwia ich dostosowanie i łączenie ze sobą zgodnie z własnymi upodobaniami. Szybkie porządkowanie plików (funkcja Rozmieść według) Najłatwiejszym i najskuteczniejszym sposobem organizowania zawartości komputera jest użycie opcji rozmieszczania plików w bibliotekach. Pliki w bibliotece Dokumenty można na przykład rozmieścić według autorów, a zawartość biblioteki Muzyka można uporządkować według wykonawców. Ćwiczenie 7. Na pasku zadań kliknij przycisk Eksplorator Windows. W okienku nawigacji (po lewej stronie) kliknij bibliotekę (na przykład Obrazy). W okienku biblioteki nad listą plików kliknij menu Rozmieść według, a następnie wybierz właściwość. Na przykład w bibliotece Muzyka można wybrać właściwość Wykonawca, aby szybko uporządkować kolekcję muzyczną według wykonawców. 9

Opcje sortowania są podobne do rozmieszczania, z tym że nie modyfikują sposobu wyświetlania plików, a jedynie powodują zmianę ich kolejności. Pliki są zwykle wyświetlane w kolejności alfabetycznej według nazw. Jednak ta konwencja nie zawsze sprawdza się najlepiej. Przykładowo podczas wyświetlania listy zdjęć zrobionych przy użyciu aparatu cyfrowego pliki mogą mieć trudne do zapamiętania nazwy, np. IMG_0450. Jednak jeśli użytkownik oznaczy zdjęcia, posortowanie ich według znaczników będzie lepszym rozwiązaniem niż wyświetlenie w kolejności alfabetycznej. Aby posortować pliki 1. Otwórz folder lub bibliotekę, którą chcesz posortować. 2. Kliknij prawym przyciskiem myszy puste miejsce, wskaż polecenie Sortuj według, a następnie kliknij właściwość (np. Znaczniki). 10

3. Jeśli nie widzisz poszukiwanej właściwości w menu Sortuj według, kliknij polecenie Więcej, aby wyświetlić dodatkowe właściwości. Tworzenie podziałów wizualnych w celu łatwiejszego organizowania zawartości (funkcja Grupuj według) Oprócz rozmieszczania i sortowania można także grupować pliki według właściwości. Grupowanie (podobnie jak sortowanie) nie powoduje istotnych zmian w sposobie wyświetlania plików. Umożliwia po prostu podzielenie listy plików na różne sekcje w zależności od właściwości wybranej przez użytkownika. Na przykład jeśli w folderze znajduje się wiele dokumentów tekstowych, użytkownik może pogrupować je według typów, aby sprawdzić, jakiego programu użyto do ich utworzenia. W przypadku zdjęć można pogrupować pliki według dat, aby oddzielić od siebie zdjęcia zrobione w innych dniach. Aby pogrupować pliki według właściwości 1. Otwórz folder lub bibliotekę, którą chcesz pogrupować. 2. Kliknij prawym przyciskiem myszy puste miejsce, wskaż polecenie Grupuj według, a następnie kliknij właściwość (np. Typ). 3. Jeśli nie widzisz poszukiwanej właściwości w menu Grupuj według, kliknij polecenie Więcej, aby dodać właściwości. Aby usunąć podział na grupy w folderze lub w bibliotece, kliknij prawym przyciskiem myszy puste miejsce, wskaż polecenie Grupuj według, a następnie kliknij polecenie (Brak). Wyszukiwanie System Windows umożliwia wyszukiwanie plików i folderów na wiele sposobów. Nie ma jednego najlepszego sposobu wyszukiwania - w różnych sytuacjach można stosować różne metody. Korzystanie z pola wyszukiwania w menu Start Przy użyciu pola wyszukiwania w menu Start można znajdować pliki, foldery, programy i wiadomości e-mail przechowywane na komputerze. Aby znaleźć element przy użyciu menu Start: 1. Kliknij przycisk Start, a następnie wpisz słowo lub część słowa w polu wyszukiwania. 11

Korzystanie z pola wyszukiwania w folderze lub bibliotece Prawdopodobnie najczęściej są wyszukiwane pliki, o których wiadomo, że znajdują się w konkretnym folderze lub konkretnej bibliotece, na przykład Dokumenty lub Obrazy. Ręczne szukanie takiego pliku może oznaczać przeglądanie setek plików i podfolderów. Aby oszczędzić sobie czasu i wysiłku, należy skorzystać z pola wyszukiwania u góry otwartego okna. Pole wyszukiwania filtruje bieżący widok na podstawie wpisanego tekstu. Wyszukiwarka szuka tekstu w nazwie pliku i jego zawartości, a także we właściwościach pliku, na przykład w tagach. W przypadku biblioteki wyszukiwanie obejmuje wszystkie foldery uwzględnione w danej bibliotece oraz podfoldery w tych folderach. Aby wyszukać plik lub folder przy użyciu pola wyszukiwania: 1. W polu wyszukiwania wpisz słowo lub jego część. W miarę pisania zawartość folderu lub biblioteki jest stopniowo filtrowana w odpowiedzi na każdy kolejno wpisywany znak. Gdy zostanie wyświetlony potrzebny plik, można zatrzymać wpisywanie. Rozszerzanie wyszukiwania poza określoną bibliotekę lub folder Jeśli nie można znaleźć poszukiwanego elementu w danej bibliotece lub konkretnym folderze, wyszukiwanie można rozszerzyć, aby objąć nim inne lokalizacje. 2. Wpisz słowo w polu wyszukiwania. 3. Przewiń na dół listy wyników wyszukiwania. W obszarze Wyszukaj ponownie w wykonaj jedną z następujących czynności: Kliknij łącze Biblioteki, aby przeszukać wszystkie biblioteki. Kliknij łącze Komputer, aby przeszukać cały komputer. W ten sposób można wyszukiwać pliki, które nie są indeksowane (na przykład pliki systemowe lub pliki programów). Należy jednak pamiętać, że takie Kliknij łącze Niestandardowy, aby przeszukać określone lokalizacje. Kliknij łącze Internet, aby przeprowadzić wyszukiwanie w trybie online za pomocą domyślnej przeglądarki sieci Web oraz domyślnego dostawcy wyszukiwania. 12

Widoki Zmienianie sposobu wyświetlania plików (funkcja Widok) Oprócz modyfikowania sposobu organizacji plików można także zmieniać sposób ich wyświetlania. Aby zmienić widok 1. Otwórz folder lub bibliotekę. 2. Na pasku narzędzi kliknij strzałkę obok przycisku Widoki, a następnie przesuń suwak. Zastosowanie opcji widoków w połączeniu z różnymi opcjami rozmieszczania, sortowania lub grupowania umożliwia uzyskanie ciekawych i pomocnych rezultatów. Przykładowo po rozmieszczeniu zawartości biblioteki Obrazy w określony sposób można także zmienić widok, aby powiększyć obrazy. 13

CZ. II EDYTOR TEKSTU WORD Cele: Po ukończeniu drugiej części kursu, uczestnik przypomni sobie wiadomości poznane w poprzednich edycjach kursu oraz zdobędzie nowe informacje na temat obsługi edytora tekstu Microsoft Word, a w szczególności: umieszczania obiektów graficznych oraz tabel w dokumencie, zapisywania stworzonych dokumentów oraz drukowania. Druga część kursu trwać będzie 4 godziny. czas 40 minut 60 minut 120 minut 20 minut Tematyka i zagadnienia Powtórzenie wiadomości: obsługa interfejsu programu, wprowadzanie tekstu, podstawowe formatowanie tekstu, tworzenie listy punktowanej i numerowanej, zmiana orientacji strony. Wstawianie obiektów do dokumentów: obrazów, kształtów, pól tekstowych. Praca z tabelami: wstawianie tabel o określonej konfiguracji, formatowanie tabel, dodawanie / usuwanie kolumn i wierszy dostosowanie rozmiaru kolumn i wierszy. Zarządzanie dokumentami zapisywanie utworzonego dokumentu i przygotowanie do drukowania. 14

Powtórzenie wiadomości Obsługa interfejsu programu Program Microsoft Word służy do edytowania tekstu i ułatwia tworzenie dokumentów o profesjonalnym wyglądzie. Dzięki doskonałym narzędziom do formatowania usprawnia pisanie dokumentów i ułatwia ich organizowanie. wstążki z funkcjami i opcjami formatowania tekstu obszar roboczy Podstawowe formatowanie tekstu regulacja powiększenia krój czcionki rozmiar czcionki kolor czcionki efekty czcionki Tworzenie listy punktowanej i numerowanej Tworzona lista może być jednopoziomowa lub wielopoziomowa, aby wewnątrz listy były wyświetlane kolejne listy. Można korzystać z domyślnych formatów punktowania i numeracji list, dostosowywać listy lub wybierać inne formaty z bibliotek punktorów i numeracji, które znajdują się na karcie Narzędzia główne w sekcji Akapit. 15

1. Wybierz dowolny punktor z Biblioteki punktorów, aby rozpocząć listę punktowaną, lub wpisz 1., aby rozpocząć listę numerowaną, a następnie naciśnij klawisz SPACJA lub TAB. 2. Wpisz odpowiedni tekst. 3. Naciśnij klawisz ENTER, aby dodać następną pozycję listy. 4. Kolejny punktor lub numer zostanie wstawiony automatycznie przez program Word. 5. Aby zakończyć tworzenie listy, naciśnij dwukrotnie klawisz ENTER. Możesz też nacisnąć klawisz BACKSPACE, aby usunąć ostatni punktor lub numer z listy. Ćwiczenie 8. Utwórz dokument zgodnie ze wzorem poniżej: Lista nr 1. 1. Microsoft Office 1.1. Początek pracy 1.2. Programy pakietu 1.2.1. Uruchamianie i zamykanie programów 2. Operacje na plikach 2.1. Tworzenie nowego pliku 2.2. Zapisywanie pliku 2.3. Otwieranie pliku Umieszczanie tekstu w kolumnach W przypadku dużej ilości tekstu warto ułożyć go w kilku kolumnach na stronie. Dzięki temu tekst jest bardzo czytelny i może zajmować mniej miejsca. Aby zmienić ilość kolumn na stronie należy zaznaczyć odpowiedni akapit, a następnie z karty Układ strony wybrać pod przyciskiem Kolumny odpowiednią ilość kolumn. Ćwiczenie 9. Przepisz poniższy tekst i rozmieść go w jednej, dwóch, a następnie trzech kolumnach jak na wzorze poniżej. 16

Wraz z rozwojem nauki, techniki, kultury przeobraża się również świadomość społeczna ludzi. Każdy z nas ma określone potrzeby, oczekiwania, pragnienia i dążenia. To one są wyznacznikami naszej aktywności. Kierunek zaś naszych dążeń wyznaczają wartości, które dla jednych są bardziej ważne, a dla drugich mniej ważne. Trudno mówić o występowaniu pojedynczych wartości. Tworzą one hierarchię. Dla jednych wartością nadrzędną jest zdrowie i życie ludzkie, które uważane są za wartości ponadczasowe, dla innych władza i chęć posiadania. Dla każdej jednostki ludzkiej jest to swoisty układ nazywany hierarchią wartości. Postępowanie człowieka zgodne z własnymi przekonaniami, kierowanie się własnymi celami i wartościami tworzą określony pogląd na świat. Wraz z rozwojem nauki, techniki, kultury przeobraża się również świadomość społeczna ludzi. Każdy z nas ma określone potrzeby, oczekiwania, pragnienia i dążenia. To one są wyznacznikami naszej aktywności. Kierunek zaś naszych dążeń wyznaczają wartości, które dla jednych są bardziej ważne, a dla drugich mniej ważne. Trudno mówić o występowaniu pojedynczych wartości. Tworzą one hierarchię. Dla jednych wartością nadrzędną jest zdrowie i życie ludzkie, które uważane są za wartości ponadczasowe, dla innych władza i chęć posiadania. Dla każdej jednostki ludzkiej jest to swoisty układ nazywany hierarchią wartości. Postępowanie człowieka zgodne z własnymi przekonaniami, kierowanie się własnymi celami i wartościami tworzą określony pogląd na świat. Wraz z rozwojem nauki, techniki, kultury przeobraża się również świadomość społeczna ludzi. Każdy z nas ma określone potrzeby, oczekiwania, pragnienia i dążenia. To one są wyznacznikami naszej aktywności. Kierunek zaś naszych dążeń wyznaczają wartości, które dla jednych są bardziej ważne, a dla drugich mniej ważne. Trudno mówić o występowaniu pojedynczych wartości. Tworzą one hierarchię. Dla jednych wartością nadrzędną jest zdrowie i życie ludzkie, które uważane są za wartości ponadczasowe, dla innych władza i chęć posiadania. Dla każdej jednostki ludzkiej jest to swoisty układ nazywany hierarchią wartości. Postępowanie człowieka zgodne z własnymi przekonaniami, kierowanie się własnymi celami i wartościami tworzą określony pogląd na świat. 17

Zmiana orientacji strony Orientację pionową lub poziomą można określić dla całego dokumentu lub tylko jego części. Gdy zostanie zmieniona orientacja dokumentu, zmieni się również orientacja stron, w tym stron wstępnie zdefiniowanych i stron tytułowych dostępnych w galeriach. Zmienianie orientacji całego dokumentu 1. Na karcie Układ strony w grupie Ustawienia strony kliknij pozycję Orientacja. 2. Kliknij opcję Pionowa lub Pozioma. Stosowanie orientacji pionowej i poziomej w tym samym dokumencie 1. Zaznacz strony lub akapity, dla których chcesz zmienić orientację na pionową lub poziomą. UWAGA: Jeśli zaznaczysz tylko fragment tekstu na stronie w celu zmiany orientacji na poziomą lub pionową, zaznaczony tekst zostanie umieszczony na osobnej stronie. Tekst, który pierwotnie otaczał oddzielony fragment, również znajdzie się na osobnych stronach. 2. Na karcie Układ strony w grupie Ustawienia strony kliknij pozycję Marginesy. 3. Kliknij pozycję Marginesy niestandardowe. 4. Na karcie Marginesy kliknij pozycję Pionowa lub Pozioma. 5. Na liście Zastosuj do kliknij pozycję Zaznaczony tekst. 18

Wstawianie obrazów, kształtów i pól tekstowych Aby wstawić obiekt graficzny do dokumentu w programie MS Word należy w karcie Wstawianie wybrać przycisk Obrazy. Otworzy się okno dialogowe, gdzie należy wskazać lokalizację pliku graficznego, a następnie kliknąć przycisk Otwórz. Wybrany obraz pojawi się w tekście w miejscu gdzie aktualnie stoi kursor. Aby wstawić dowolny kształt do dokumentu w programie MS Word należy z karty Wstawianie wybrać Kształty. 19

Aby przemieścić element graficzny (obraz lub kształt) po powierzchni dokumentu w linii prostej (pionowo lub poziomo) względem pierwotnego położenia, podczas przeciągania przytrzymaj przycisk Shift. Użyj tego samego przycisku podczas rysowania linii, aby zachować ich poziome lub pionowe położenie. Aby dodać tekst wewnątrz obiektu graficznego typu Kształt, kliknij prawym przyciskiem myszy w obiekt i wybierz opcję Dodaj tekst. Po kliknięciu w wybrany kształt umieszczony w dokumencie pojawia się nowa karta Formatowanie. W niej możesz zmienić wygląd dowolnego kształtu pod względem koloru, grubości i stylu jego krawędzi oraz wypełnienia. Ćwiczenie 10. Narysuj schemat zgodnie ze wzorem poniżej. 20

Ćwiczenie 11. Używając możliwości wstawiania kształtów narysuj wzór karty gwarancyjnej wg wzoru poniżej. Praca z tabelami Ćwiczenie 12. 1. Do nowego dokumentu wstaw tabelę o 7 kolumnach i 7 wierszach. W karcie Wstawianie wybierz przycisk Tabela oraz określ liczbę wierszy i kolumn. 2. Scal wszystkie komórki z pierwszego wiersza tabeli. Zaznacz je, kliknij prawym przyciskiem myszy w zaznaczony obszar i wybierz polecenie Scal komórki. 21

3. Wypełnij komórki tekstem tak, aby utworzyć kalendarz jak na wzorze poniżej. Marzec 2013 poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota niedziela 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 1 2 3 4. Na karcie Projektowanie w obszarze Narzędzia tabel wybierz opcję obramowanie i ukryj poziome linie tabeli, aby uzyskać efekt takiego kalendarza: Marzec 2013 poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota niedziela 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 1 2 3 5. Zaznacz kolumny Sobota i Niedziela i wypełnij je kolorem zielonym. Kliknij kartę Projektowanie, a następnie polecenie Cieniowanie i określ kolor, aby uzyskać efekt jak na przykładzie. 22

Marzec 2013 poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota niedziela 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 1 2 3 Zmiana kierunku tekstu w komórkach Aby zmienić kierunek tekstu w wybranych komórkach zaznacz te komórki, a następnie na karcie Układ wybierz opcję Kierunek tekstu, aż do uzyskania pożądanego efektu. Zmiana szerokości kolumn lub wierszy Aby zmienić szerokość kolumn lub wierszy chwyć lewym przyciskiem myszy za krawędź między komórkami i przesuwając mysz reguluj wielkość komórki, aż do uzyskania pożądanego efektu. Dodawanie, usuwanie kolumn lub wierszy Gdyby okazało się, że utworzona tabela ma za mało kolumn lub wierszy możesz dodać je poprzez zaznaczenie kolumny bądź wiersza obok miejsca, którego brakuje komórek. Następnie na karcie Układ użyj opcji Wstaw poniżej/ powyżej/z lewej/z prawej. Ćwiczenie 13. Korzystając ze wskazówek powyżej oraz z Ćwiczenia 18. wykonaj tabelę według wzoru poniżej. Sprzedam samochód Ford Mondeo Kombi 1,8TD, kolor śliwkowy. Wyposażenie: ABS, ERF, PPS, CZ, hak. 2 poduszki, komplet kół zimowych. Po wymianie rozrządu stan bardzo dobry. Cena 5500zł. Więcej informacji pod numerem 781409339. 987654321 987654321 987654321 987654321 987654321 987654321 987654321 987654321 987654321 987654321 23

Zarządzanie dokumentem Zapisywanie dokumentu do pliku i wysłanie wiadomością elektroniczną Pracę w programie Microsoft Word można zapisać w pliku o różnym formacie. Domyślnym formatem programu Microsoft Word 2010 jest plik o rozszerzeniu.docx, który jest obsługiwany przez program Microsoft Word 2010 i 2007. Kompatybilnym (zgodnym) formatem dokumentu programu Word jest format pliku o rozszerzeniu.doc, który jest zgodny z wersją programu Microsoft Word 97, 2000, XP, 2003, 2007 i 2010. Innym ważnym formatem zapisu dokumentów z programu Microsoft Word jest format o rozszerzeniu.pdf. Jest to format bardzo uniwersalny i można go otworzyć na większości komputerów, z tym, że nie jest już możliwa jego dalsza edycja. Ćwiczenie 14. Utworzony dokument w Ćwiczeniu 17. zapisz w formacie docx. 1. Kliknij przycisk Plik i polecenie Zapisz jako. 2. Określ lokalizację i nazwę pliku. 3. Określ format pliku na PDF i kliknij przycisk Zapisz. Wysłanie takiego pliku polega na dodaniu go jako załącznika do wiadomości e-mail. Przygotowanie dokumentu do druku Aby wydrukować dokument wybierz kartę Plik oraz polecenie Drukuj. Wyświetli się karta zawierająca takie opcje jak: liczba kopii, wybór drukarki, zakres drukowanych stron wprowadza się go w postaci zakresów np.: 8-12 lub pojedyncza strona np.: 9, orientacja kartki: pozioma lub pionowa, rozmiar papieru: wybór z listy ważne, aby w drukarce był umieszczony papier w rozmiarze takim jak określony w programie Word, skalowanie. 24

liczba kopii podgląd wydruku wybór drukarki zakres drukowanych stron orientacja i rozmiar kartki opcje zaawansowane skalowanie Po wejściu w Ustawienia strony jest możliwość ustawienia bardziej zaawansowanych opcji układu strony i wydruku między innymi: rozmiar marginesów, wielkość papieru, położenia nagłówków i stopek. 25

CZ. IV INTERNET Cele: Po ukończeniu trzeciej części kursu, uczestnik przypomni sobie wiadomości poznane w poprzednich edycjach kursu oraz zdobędzie nowe informacje na temat obsługi przeglądarki internetowej oraz sieci Internet, a w szczególności: bezpieczeństwa pracy w sieci Internet, drukowania stron internetowych praktycznych stron internetowych, obsługi komunikatorów internetowych. Trzecia część kursu trwać będzie 4,5 godziny. czas 40 minut 20 minut 90 minut 60 minut 60 minut Tematyka i zagadnienia Powtórzenie wiadomości: poczta elektroniczna, wyszukiwanie informacji za pomocą wyszukiwarki internetowej Google, zakładki dodawanie, usuwanie, importowanie i eksportowanie. Przeglądarka internetowa: bezpieczeństwo tryb incognito, historia przeglądania, drukowanie stron internetowych. Ciekawe strony www: informacyjne, pogodowe, rozrywkowe. Komunikator internetowy: Skype. Portale społecznościowe: fora dyskusyjne. 26

Powtórzenie wiadomości Poczta elektroniczna Mając połączenie z Internetem możemy nie tylko przeglądać strony ale również komunikować się z innymi użytkownikami sieci. Potrzebna jest tylko elektroniczna skrzynka pocztowa. Każda skrzynka ma niepowtarzalny adres. Aby wiadomość dotarła do adresata, musimy znać jego adres elektroniczny, wpisać treść wiadomości, ewentualnie dodać załączniki (np. zdjęcia) i całość wysłać. Adres skrzynki pocztowej składa się z trzech części: nazwy naszego konta pocztowego (loginu) - może to być nasze imię, nazwisko lub dowolna kombinacja liter i cyfr, znaku @ (zwany małpa lub at) który odróżnia adres mailowy od innych informacji w Internecie oraz nazwy strony internetowej na której założyliśmy skrzynkę. Np. Jan.Kowalski@wp.pl, Nowak@onet.pl Poniżej opisane zostało jak założyć skrzynkę pocztową w serwisie Wirtualna Polska Uruchom przeglądarkę internetową i wejdź na stronę www.wp.pl Kliknij w ikonę Poczta Na stronie logowania wybierz polecenie zakładania konta. Wypełnij formularz 27

W dolnej części formularza zapoznaj się z regulaminem i potwierdź chęć założenia konta przepisując kod z obrazka. Jeśli wszystko poszło bez problemów, konto zostało założone. Logowanie do skrzynki pocztowej Wejdź na stronę www.wp.pl Kliknij w ikonę poczty Wpisz dane logowania, naciśnij przycisk Zaloguj się 28

Po zalogowaniu wyświetli się taki ekran Po prawej stronie okna znajdują foldery: Odebrane to miejsce gdzie trafiać będą wszystkie odebrane przez Ciebie maile, Wysłane to maile które wysłałeś, Robocze to maile które zacząłeś pisać ale nie wysłałeś, Kosz to maile, które wyrzuciłeś oraz Spam to niechciane maile np. uciążliwe reklamy. Po lewej stronie okna przycisk Wyloguj, który służy do zamykania skrzynki pocztowej. Wyszukiwanie informacji za pomocą wyszukiwarki Google Informacje zawarte w Internecie mają różny charakter. Mogą to być artykuły z kraju i ze świata, plotki albo wiedza encyklopedyczna. Jeśli nie znamy adresu konkretnej strony lub chcemy znaleźć strony, które publikują informacje na interesujący nas temat musimy posłużyć się wyszukiwarką internetową. Wskazówki, które warto przestrzegać wyszukując informacje za pomocą wyszukiwarki Google: Nie przejmuj się pisownią - wyszukiwarka Google sprawdza pisownię i automatycznie wybiera najbardziej powszechną pisownię słowa, niezależnie od tego, czy wpiszesz je poprawnie. Stosuj słowa używane w Internecie - działanie wyszukiwarki polega na dopasowywaniu wpisanych przez Ciebie słów do treści stron internetowych. Dlatego najlepsze wyniki uzyskasz, używając słów typowych dla stron internetowych. Na przykład zamiast wpisywać boli mnie głowa, wpisz ból głowy, bo raczej taki termin będzie używany na stronie z poradami medycznymi. Mniej znaczy więcej - najwięcej wyników uzyskasz zazwyczaj dla haseł złożonych z jednego lub dwóch słów. Zacznij od wyszukania niezłożonych haseł, a następnie zawężaj zakres wyników przez dodawanie kolejnych słów. Szukaj dokładnego wyrażenia - umieść dowolne wyrażenie w cudzysłowie "[dowolne słowa]", by szukać dokładnie tego wyrażenia w podanej kolejności słów. Pamiętaj, że wyszukiwanie z 29

cudzysłowami może powodować odrzucanie niektórych trafnych wyników. Na przykład wyszukiwanie hasła "Maria Curie-Skłodowska" spowoduje pominięcie stron, na których występuje Maria Skłodowska-Curie. Używaj słów opisowych - im powszechniej używane jest dane słowo, tym większa szansa na uzyskanie trafnych wyników. Dlatego hasło [dzwonki z przebojami] będzie prawdopodobnie lepsze niż [dźwięki z przebojami]. Pamiętaj jednak, że nawet słowo o właściwym znaczeniu nie zawsze pozwoli odnaleźć właściwe wyniki, jeśli nie jest powszechnie używane. Nie przejmuj się wielkością liter - wyszukiwarka nie rozróżnia wielkości liter. Wyniki wyszukiwania dla hasła gazeta wyborcza będą takie same jak dla Gazeta Wyborcza. Przeszukaj określoną witrynę - jeśli chcesz uzyskać wyniki tylko z określonej witryny lub danej domeny (np..org lub.edu), na początku wyszukiwanego hasła wpisz operator site: z odpowiednią wartością. Na przykład: site:edu lub site:wyborcza.pl. Nie przejmuj się interpunkcją - wyszukiwarka nie zwraca uwagi na interpunkcję. Dotyczy to również znaków @#%^*()=+[]\ i innych znaków specjalnych. Szukaj według typu pliku - aby szukać tylko określonych rodzajów plików, na przykład PDF, PPT lub XLS, dodaj do wyszukiwanego hasła operator filetype: i trzyliterowy skrót typu pliku. Uwzględnij lub zignoruj słowa i znaki w wyszukiwaniu - wyróżnij często używane słowa i znaki, takie jak i oraz ;, jeśli są niezbędne w zapytaniu (na przykład w tytule książki lub filmu). By to zrobić, umieść je w cudzysłowie, np "i". Używając minusa (-), możesz wskazać słowa, których nie chcesz widzieć w wynikach, na przykład wśród składników przepisu kulinarnego. Szukaj stron pokrewnych - operator related: umożliwia znajdowanie stron o podobnej zawartości po prostu wpisz related: i adres strony. Jeśli na przykład znajdziesz stronę, która bardzo Ci się podoba, możesz wyszukać podobne, wpisując related:[url strony]. Szukaj liczb z określonego zakresu - wstaw znaki.. i nie przekrocz budżetu dzięki możliwości wyszukiwania w ramach zakresu liczbowego. Przeliczaj wartości i jednostki - aby przeliczyć dowolną jednostkę na inną, na przykład mile na kilometry lub uncje na litry, wpisz liczbę i jednostkę np. mile na km. Sprawdź godzinę - aby sprawdzić godzinę w dowolnym miejscu na świecie, wpisz w wyszukiwarce czas oraz miasto lub kraj np.: czas Japonia. Przelicz waluty - sprawdź aktualne kursy wymiany walut, wyszukując hasło [waluta 1] na [waluta 2]. Szukaj w Internecie we wszystkich językach - podczas wyszukiwania kliknij na stronie wyników Więcej narzędzi wyszukiwania w lewym panelu, a następnie Przetłumaczone strony. Ta funkcja wybiera język, w którym najlepiej jest wyszukać wpisane hasło, i wyświetla wyniki automatycznie przetłumaczone na polski. Sprawdź pogodę - wpisz hasło pogoda oraz nazwę dowolnego miasta na świecie lub amerykański kod pocztowy, by zobaczyć aktualną pogodę i prognozę pogody. Wpisz samo hasło pogoda, by zobaczyć raport pogodowy dla miejsca, w którym się znajdujesz. Korzystaj z zaawansowanego wyszukiwania grafiki - skorzystaj z Zaawansowanego wyszukiwania grafiki, aby znaleźć zdjęcie lub rysunek określonej wielkości, koloru lub typu. Przy użyciu narzędzi w lewym panelu możesz filtrować wyniki wyszukiwania, by wyświetlić tylko zdjęcia z twarzami, cliparty, zdjęcia w wysokiej rozdzielczości lub obrazy, których można używać w celach komercyjnych. Oblicz, co tylko chcesz wpisz w polu wyszukiwania dowolne działanie matematyczne. Google wyświetli wynik. 30

Sprawdź lokalne godziny wschodu/zachodu słońca - aby zobaczyć dokładne godziny wschodów i zachodów słońca w miastach na całym świecie, wpisz wschód słońca lub zachód słońca i nazwę miasta. Znajdź adres - aby zobaczyć dowolne miejsce na mapie, wpisz nazwę miasta lub kod pocztowy i słowo [mapa], a zostanie wyświetlona mapa tego miejsca. Kliknij ją, by zobaczyć lokalizację w Mapach Google. Podobne hasła - aby widzieć również wyniki dotyczące synonimów, poprzedź wyszukiwane hasło znakiem ~. Na przykład wyszukanie hasła Wielkanoc przepisy ~ciasto spowoduje zwrócenie wyników zawierających baby wielkanocne, mazurki i inne pyszności. Wyszukiwanie głosowe - aby korzystać z wyszukiwania głosowego, kliknij przycisk mikrofonu na stronie głównej wyszukiwarki Google lub przytrzymaj w telefonie naciśnięty klawisz wyszukiwania, aż pojawi się ekran Mów teraz. Zakładki Poniższe informacje będą dotyczyć jednej z najpopularniejszej przeglądarki internetowej Chrome. Zakładki możesz wyświetlać na pasku u góry wszystkich stron internetowych. Elementy na tym pasku możesz też dodawać, usuwać i porządkować w dowolnym momencie. Pokazywanie i ukrywanie paska zakładek Aby włączyć lub wyłączyć pasek zakładek, wykonaj te czynności: 1. W prawym górnym rogu okna przeglądarki kliknij menu Chrome. 2. Wybierz kolejno Zakładki > Pokaż pasek zakładek. Możesz też użyć skrótów klawiaturowych: Ctrl+Shift+B. Dodawanie kolejnych zakładek do paska Na pasku zakładek zmieści się więcej elementów, jeśli skrócisz lub usuniesz ich etykiety. Aby to zrobić: 1. Kliknij prawym przyciskiem myszy (w systemie Windows), którą chcesz edytować. 2. Wybierz Edytuj. 3. W polu Nazwa wpisz krótszą nazwę. Możesz też całkiem usunąć nazwę, tak by na pasku była wyświetlana tylko favikona. 4. Kliknij Zapisz. Zmienianie kolejności zakładek Aby przesunąć element na pasku zakładek, po prostu kliknij go i przeciągnij w nowe miejsce. Usuwanie zakładki z paska Aby trwale usunąć zakładkę, wykonaj te czynności: 1. Kliknij zakładkę prawym przyciskiem myszy (w systemie Windows). 2. Wybierz Usuń. Aby usunąć więcej niż jedną zakładkę w danym momencie, użyj menedżera zakładek. Ćwiczenie 15. Dodaj klika stron internetowych do paska zakładek. Następnie utwórz folder na pasku zakładek o nazwie Szkolenie i umieść te zakładki w tym folderze. 31

Przeglądarka internetowa Bezpieczeństwo tryb incognito Jeśli nie chcesz, by Google Chrome zapisywał informacje o tym, co przeglądasz i pobierasz, możesz korzystać z Internetu w trybie incognito. Ćwiczenie 16. 1. Otwórz okno Chrome. 2. W prawym górnym rogu okna przeglądarki kliknij menu Chrome. 3. Wybierz Nowe okno incognito. 4. Otworzy się okno z szarą postacią w prawym górnym rogu. 5. Aby wyjść z trybu incognito, kliknij X w rogu każdego okna incognito. Aby otworzyć okno incognito, możesz też nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl + Shift + N. Historia przeglądania Strona Historia zawiera listę witryn otwieranych przez Ciebie w Google Chrome w ciągu ostatnich 90 dni. Brak na niej informacji o witrynach zabezpieczonych, odwiedzonych w trybie incognito oraz usuniętych z historii przeglądania. Ćwiczenie 17. Wyświetl historię przeglądania Internetu w przeglądarce Chrome. 1. Kliknij menu Chrome w prawym górnym rogu okna przeglądarki. 2. Wybierz Historia. Ćwiczenie 18. 1. Kliknij menu Chrome w prawym górnym rogu okna przeglądarki. 2. Wybierz Historia. 3. Kliknij przycisk Wyczyść dane przeglądania. Pojawi się okno dialogowe. 4. Użyj menu, by określić ilość danych, które zostaną usunięte. Wybierz opcję od samego początku, by wyczyścić całą historię przeglądania. 5. Zaznacz pola obok typu danych, które chcesz usunąć, w tym obok elementu Historia przeglądania. Zobacz, jakie inne dane przeglądania możesz usuwać. 6. Kliknij przycisk Wyczyść dane przeglądania. Drukowanie stron internetowych Każdą stronę internetową można wydrukować. Aby to zrobić naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+P. Otworzy się okno z ustawieniami drukowania. 32

wybór drukarki strony liczba kopii druk dwustronny układ strony Ciekawe strony www W tej części kursu polecam ciekawe i użyteczne strony internetowe: Informacyjne: wiadomości.tvp.pl www.tvp.info www.tvn24.pl Pogodowe: meteo.pl twojapogoda.pl Rozrywkowe: zszywka.pl zrobiszsam.muratordom.pl mozgowiec.pl Fora internetowe: kuchnia.o2.pl/forum 33

pasja-eksploracja.com/forum podrozeforum.pl Zakładanie konta na portalu społecznościowym Fora dyskusyjne Fora internetowe są to portale społecznościowe skupiające ludzi o podobnych zainteresowaniach. Dzięki takim stronom użytkownicy Internetu mogą ze sobą dyskutować i wymienić się poglądami albo doświadczeniami. Zasadę działania takiego portalu zaprezentuję na przykładzie forum kulinarnego kuchnia.o2.pl/forum. Wejdź na stronę pod adresem kuchnia.o2.pl/forum. kategorie tematyczne Wybierz interesującą Ciebie kategorię. 34

Wyświetli się lista tematów, które ostatnio zostały poruszone na forum. Jeśli chcesz przeczytać dyskusję innych użytkowników kliknij w wybrany temat. Kliknij przycisk ODPOWIEDZ, aby udzielić się wypowiedzią w wybranym temacie. Wypełnij formularz i wyślij odpowiedź pamiętając, że pola oznaczone gwiazdką są obowiązkowe. 35

Komunikatory internetowe Skype Obsługa programu Skype do rozmów przez Internet został opisany w I edycji tego szkolenia. Warto jednak zwrócić uwagę, że firma Microsoft rozwija komunikator Skype i obecnie można używać tej platformy komunikacyjnej bez instalacji programu. Wystarczy uruchomić swoją przeglądarkę, aby przeprowadzić rozmowy głosowe oraz wideo. Ćwiczenie 19. 1. Wejdź na stronę pod adresem web.skype.com. 2. Wpisz swoje dane do logowania i kliknij przycisk Zaloguj. Jeśli jeszcze nie posiadasz konta Skype kliknij Utwórz nowe konto i przejdź nieskomplikowany proces rejestracji. 36

3. Jeśli na danym komputerze pierwszy raz został uruchomiony Skype przez przeglądarkę, zobaczysz komunikat, że należy zainstalować odpowiednie rozszerzenie do przeglądarki. Kliknij Pobierz wtyczkę i postępuj zgodnie z instrukcjami na ekranie. 37