26 maja 2007
O autorze Z wykształcenia informatyk Kampania A rowery swoją drogą w stowarzyszeniu Zielone Mazowsze (Warszawa, Legionowo, Piaseczno, Konstancin, Płock, Radom) (Współ)organizacja międzynarodowych rajdów rowerowych (m.in. dookoła Bałtyku) 7 przewodników rowerowych po Polsce wschodniej, Słowacji, Litwie Mapy Artykuły m.in. dla Logo, POT
1 2
Aktywna forma wypoczynku Dobry sposób na poznanie regionu Długi sezon w porównaniu np. z narciarstwem czy żeglarstwem Niewielkie obciążenie dla środowiska
Rynek turystyki j Stabilna tendencja wzrostowa W Niemczech na rowerze wakacje spędza co roku ponad 2.000.000 osób Rynek turystyki j A.D. 2020 szacowany na 20 miliardów euro rocznie
Grupy turystyki j Jak wygląda turysta rowerowy?
Młody, sprawny, wysportowany?
Rodzina z dzieckiem?
Rodzina z dziećmi?
Osoba starsza?
Dla kogo projektowane są szlaki? młodzież, rodziny z dziećmi czy osoby starsze? rower górski, trekkingowy czy szosowy? z sakwami, z fotelikiem, z przyczepką jedno-, dwukołową? użytkownicy okazjonalni czy doświadczeni? rekreacja, wyczyn czy turystyka? wakacje stacjonarne czy mobilne? grupa zorganizowana czy turysta indywidualny?
Typowy turysta rowerowy
Typowy turysta rowerowy (2) Austriacka Organizacja Turystyczna: turyści rowerowi mają wykształcenie i dochody znacznie wyższe od przeciętnych, wysoki status społeczny, wiek powyżej 50 lat; dziennie wydają ok. 80 euro/osobę ADFC (Niemcy): na szlaku wzdłuż Łaby turyści rowerowi zostawiali w 2004 roku dziennie 62 euro/osobę Veloland (Szwajcaria): większość przychodów (niemal 60%) pochodzi od turystów długodystansowych (5%)
Typowy turysta rowerowy (2) Austriacka Organizacja Turystyczna: turyści rowerowi mają wykształcenie i dochody znacznie wyższe od przeciętnych, wysoki status społeczny, wiek powyżej 50 lat; dziennie wydają ok. 80 euro/osobę ADFC (Niemcy): na szlaku wzdłuż Łaby turyści rowerowi zostawiali w 2004 roku dziennie 62 euro/osobę Veloland (Szwajcaria): większość przychodów (niemal 60%) pochodzi od turystów długodystansowych (5%) Taki turysta jest niezwykle atrakcyjnym klientem, ale jednocześnie wymaga dokładnego zrozumienia jego potrzeb.
Drugi biegun opłacalności Kilkugodzinna pętla po terenach odludnych, z dojazdem własnym samochodem na bezpłatny parking: nocleg brak wyżywienie kanapki, batony energetyczne, izostar zabrane z domu, ew. bar na trasie dojazdu (z reguły poza regionem) transport benzyna na trasie (najczęściej poza regionem) inne usługi niepotrzebne
Przykłady popularnych rowerowych Wlk. Brytania: NCN 4 (EV 2) Niemcy, Austria: Donauradweg (EV 6) Słowacja: Moravská cyklistická cesta Słowacja: Poprad - Svit Litwa: EV 10 Litwa: Szlak Niemna Polska, Słowacja: Przełom Dunajca Polska: Szlak Wisły
Wlk. Brytania: NCN 4, odc. Bristol Bath
Niemcy: Donauradweg
Niemcy: Donauradweg (2)
Austria: Donauradweg
Słowacja: Dunajská cyklocesta
Słowacja: Moravská cyklistická cesta
Słowacja: Moravská cyklistická cesta (2)
Słowacja: Poprad Svit
Litwa: EV 10, odc. Nida Klaipeda
Litwa: EV 10, odc. Klaipeda Palanga
Litwa: Szlak Niemna, Kaunas Klaipeda
Pieniny: Przełom Dunajca
Warszawa: Szlak Wisły
Czego brakuje polskim szlakom? nastawione na quasi-wyczyn młodych rowerzystów na rowerach górskich krótkie trasy, max jednodniowe, nie tworzące dłuższych spójnych ciągów nadających się na wakacje brak integracji zbiorową wymagają dojazdu własnym samochodem, niedostępne dla osób korzystających z pociągu lub samolotu, by dostać się w rejon wypoczynku trudno na nie trafić nie przechodzą przez miejsca pierwszego kontaktu (dworzec kolejowy, centrum)
Szalonego Przewodnika przebieg od atrakcji do atrakcji maksymalizacja liczby zabytków, rezerwatów, pomników znaczne wydłużenie trasy zróżnicowana przejezdność trasy
Szalonego Przewodnika przebieg od atrakcji do atrakcji maksymalizacja liczby zabytków, rezerwatów, pomników znaczne wydłużenie trasy zróżnicowana przejezdność trasy Kręgosłupa i ości kręgosłup główna trasa maksymalnie bezpośrednio, szybko, wygodnie, bezpiecznie łączy centra regionów ości sięgacze, pętle, trasy alternatywne umożliwiają dojazd do poszczególnych atrakcji
Kręgosłup i ości Dobrze zaprojektowany hierarchiczny system daje możliwość dostosowania trasy do własnych zainteresowań i umiejętności, przez co służy wszystkim grupom użytkowników rowerów: rowerzyści okazjonalni krótkie wycieczki po trasach głównych cykliści wyczynowi dojazd trasą główną do bliższych lub dalszych tras terenowych turyści z sakwami przejazd trasą główną pomiędzy kolejnymi miejscami noclegowymi, ewentualnie wycieczki na lekko trasami lokalnymi
Turystyczna infrastruktura? Oznakowanie szlaku? Tablice informacyjne? Wiaty, miejsca odpoczynku?
Ścieżki wzdłuż głównych dróg
Pasy na jezdni
Ścieżki niezależne od układu drogowego
Ścieżki niezależne od układu drogowego (2)
Ścieżki o nawierzchni żwirowej
Uspokojenie ruchu drogowego
Mosty i kładki
Mosty i kładki (2)
Mosty i kładki (3)
Turystyczna infrastruktura Wydzielone drogi (ale: tam, gdzie konieczne nie tam, gdzie najłatwiej zbudować!) Pasy na jezdni, utwardzone pobocza Urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego (azyle, szykany, progi spowalniające) Kładki, tunele i inne skróty Greenways np. utwardzone żwirem drogi i ścieżki leśne, dawne drogi holownicze, drogi technologiczne Stojaki dla rowerów przy IT, gastronomii, plaży itp. Oznakowanie, tablice informacyjne Wiaty, miejsca odpoczynku
zbiorową Dalekobieżne połączenia kolejowe: dojazd z miejsca zamieszkania do miejscowości turystycznej dojazd z lotniska do miejscowości turystycznej Lokalne połączenia kolejowe i cyklobusy : kilkukrotne zwiększenie zasięgu wycieczek możliwość ewakuacji z trasy w przypadku np.: awarii roweru kontuzji turysty załamania pogody przeszacowania swojej kondycji
Pociąg Bełżec Warszawa
Pociąg Jarosław Horyniec Zdrój
Bett und Bike Niemcy
Bett und Bike (2) zadaszone, bezpieczne miejsce do przechowania roweru w nocy możliwość umycia i naprawy roweru ew. przewóz bagażu pomiędzy kolejnymi miejscami noclegowymi na szlaku
Bett und Bike (2) zadaszone, bezpieczne miejsce do przechowania roweru w nocy możliwość umycia i naprawy roweru ew. przewóz bagażu pomiędzy kolejnymi miejscami noclegowymi na szlaku W Polsce - Kwatera dla Rowera (Karkonosze)
rowerowych W Polsce brak formalnych standardów rowerowych, uregulowana tylko kwestia oznakowania Przykłady standardów zagranicznych: CROW EuroVelo
Program 5 wymogów CROW Spójność Bezpośredniość Atrakcyjność Bezpieczeństwo Wygoda i komfort
Standardy EuroVelo Trasy przechodzą przez centra miast Przystosowane do ruchu rowerów z ciężkim bagażem Co najmniej 80% nawierzchni asfaltowej Jeżeli szlak prowadzi jezdnią, ruch na jezdni nie powinien przekraczać 1 000 samochodów dziennie Większość odcinków trasy umożliwia jazdę 2 osób obok siebie Dostępne przez cały rok i przy każdej pogodzie Gastronomia nie rzadziej niż co 30 km, noclegi nie rzadziej niż co 50 km Transport publiczny umożliwiający przewóz roweru nie rzadziej niż co 150 km
Dobry system Zasada kręgosłupa i ości Główne trasy szybkie, wygodne, bezpieczne, przejezdne dla każdego, na każdym rowerze i przy każdej pogodzie System lokalny wpisujący się w system/szlak długodystansowy umożliwiającą przewóz roweru (kolej, cyklobusy)
Literatura Postaw na rower podręcznik projektowania przyjaznej dla rowerów infrastruktury. CROW / PKE. Kraków 1999. Rowerowy Gdańsk, Rowerowa Polska. Gdański Rowerowy Projekt Inwestycyjno-Promocyjny. Marcin Hyła. ZG PKE 2006. Transport Rowerowy. Tadeusz Kopta, Zygmunt Użdalewicz, Wiktor Nowotka. Katowice 2000. Collection of Cycle Concepts. VD 2000. The EuroVelo Guidelines for Implementation. Sustrans Ltd. 2002.