Spis Treści 1. Podstawa opracowania...3 2. Przedmiot opracowania....3 3. Zakres opracowania...3 4. Bilans mocy....3 5. Wewnętrzne instalacje elektryczne...4 5.1. Linia zasilająca wlz RSB LP...4 5.2. Linia zasilająca wlz LP RG...4 5.3. System zasilania...4 5.4. Wyłącznik główny P-POŻ...4 5.5. Tablica (rozdzielnia) RG...4 5.6. Tablica (rozdzielnia) RK...5 5.7. Montaż UPS...5 5.8. Zasilanie odbiorników...5 5.9. Zasilanie dedykowanych odbiorników obwody DATA...5 5.10. Oświetlenie...6 5.11. Oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne...6 5.12. Połączenia wyrównawcze...6 5.13. Ochrona przepięciowa...6 5.14. Ochrona odgromowa...6 6. Ochrona przeciwporażeniowa....7 7. Uwagi końcowe...7 8. Załączniki...8 9. Rysunki...9 2
1. Podstawa opracowania. Zlecenie inwestora. Rzuty projektowanego przebudowanego i rozbudowywanego budynku. Obowiązujące normy i przepisy. Warunki Techniczne Budynków i Polskie Normy PN-IEC 60364. 2. Przedmiot opracowania. Przedmiotem opracowania jest projekt budowy i wymiany wewnętrznej zalicznikowej instalacji elektrycznej, instalacji odgromowej oraz instalacji teleinformatycznych w obiekcie budowlanym pn. Rozbudowa wraz z modernizacją niektórych pomieszczeń w istniejącej części budynku Placówki Terenowej KRUS w Chojnie, przy ul. Słowiańskiej 1, 74-500 Chojna. 3. Zakres opracowania Opracowanie obejmuje swoim zakresem: a. zaprojektowanie zalicznikowej linii zasilającej tablicę RG b. zaprojektowanie zalicznikowej linii zasilającej tablicę RK c. zaprojektowanie tablicy RG, d. zaprojektowanie tablicy RK, e. zaprojektowanie instalacji gniazd oraz oświetlenia. f. zaprojektowanie zasilania dedykowanych odbiorników. g. zaprojektowanie instalacji odgromowej. 4. Bilans mocy. Tablica RK Urządzenia Gniazda i wypusty 230V DATA Tablica RG Urządzenia Moc zainstalowana tablicy RK Pz [kw] Współczynik jedn. k 9 0,9 8,1 Moc obliczona dla RK Σpobl=8,1 kw Moc zainstalowana tablicy RG Pz [kw] Współczynik jedn. k Moc obliczona tablic RK Pobl [kw] Moc obliczona tablic RG Pobl [kw] Gniazda i wypusty 22,4 0,3 6,72 230V Oświetlenie 2,17 0,7 1,52 Moc obliczona dla RG Σpobl=8,24 kw Sumaryczna moc obliczona RG' = RG + RK = 8,24+8,1 = 16,34 kw Po przeprowadzeniu bilansu mocy projektowanej tablicy RG' z uwzględnieniem zasilania tablicy RK stwierdzono, że sumaryczna moc obliczeniowa dla tablic RG+RK wynosi 16,34kW przy prądzie obliczeniowym Ib = 26,2A tak więc moc dostarczana do tablicy RSB jest wystarczająca dla potrzeb rozbudowy. 3
5. Wewnętrzne instalacje elektryczne. 5.1.Linia zasilająca wlz RSB LP W ramach opracowania projektuje się wykonanie linii zasilającej WLZ od tablicy RSB do proj. tablicy licznikowej LP przewodem YKY5x25mm 2 (1 żyła w rezerwie). Przewód układac w projektowanej rurce i podtynkowo. Roboty wykonac wg schematu rozdzielni RG (rys E3). 5.2.Linia zasilająca wlz LP RG W ramach opracowania projektuje się wykonanie linii zasilającej WLZ od listwy zaciskowej (przystosowanej do plombowania) przy proj. podliczniku w tablicy LP do proj. rozdzielnicy RG przewodem YLY5x25mm 2 (1 żyła w rezerwie). Przewód układac w istniejącym korytku kablowym i podtynkowo. Roboty wykonac wg schematu rozdzielni RG (rys E3). 5.3. System zasilania Instalacja do RSB+LP i od RSB+LP do projektowanej tablicy RG pracuje w układzie TN-C z trzema fazami L1, L2, L3 i przewodem ochronno-neutralnym PEN. Instalacja elektryczna od RG pracuje w układzie zasilania TN-S z trzema fazami L1, L2, L3, przewodem neutralnym N i ochronnym PE. W celu przejścia z systemu zasilania TN-C na TN-S należy: - wykonac instalację uziomu sztucznego otokowego i połączyć z szyną N rozdzielni RG za pomocą złącza kontrolno-pomiarowego w obudowie przyściennej oraz bednarki Zn-FE 30x4, GSW i przewodu LGY16mm 2. - W RG żyłę PEN przychodzącą z układu pomiarowego LP rozdzielić na szynie N rozdzielni na żyły PE i N, a punkt rozdziału uziemić poprzez połączenie go z uziomem poprzez GSW. Roboty wykonać wg schematu ideowego rozdzielni RG- rys E3. 5.4. Wyłącznik główny P-POŻ Ze względu na miejsce posadowienia rozdzielni RG wewnątrz budynku projektuje się zabudowę głównego wyłącznika przeciwpożarowego jako rozłącznika głównego z wyzwalaczem wzrostowym i przełącznikiem faz sterowanego poprzez wyniesienie na ścianę przy drzwiach wejściowych przyciska wyłącznika przeciwpożarowego np. OP1-W02-A-10-230VAC-M prod. Spamel lub odpowiednika umożliwiającego zdalne wyłączenie zasilania części budynku (stanowiącej strefę pożarową). Przycisk zabudować w miejscu pokazanym na planie instalacji wewnętrznej- rys. E1 w widocznym miejscu. Połączenie wyłączniku przeciwpożarowego z rozłącznikiem wykonać wg. schematu ideowego rozdzielni RG - rys E3 przewodem ognioodpornym HDGs 3x2,5mm 2 PH90/FE180, mocowanym podtynkowo/w brużdzie co 30cm za pomocą stalowych kołków. 5.5.Tablica (rozdzielnia) RG Dla celów rozprowadzenia obwodów instalacyjnych w pomieszczeniu korytarza projektuje się zabudowę tablicy zabezpieczeń oznaczonej na planie symbolem RG. Tablicę należy zabudować w miejscu pokazanym na planie wewnętrznych instalacji elektrycznych budynku rys. E1 i E2. Tablicę projektuje się jako podtynkową w obudowie 4x24 modułów prod. Moeller lub równoważnej. Wyposażenie tablicy dotyczące zabezpieczeń poszczególnych obwodów instalacyjnych wykonać według schematu ideowego rozdzielnicy-rys. E3. Tablicę RG należy zasilić kablem YLY5x25mm 2 z zacisków LP. Projektowany WLZ w budynku wykonać podtynkowo i w korytku kablowym. UWAGA: dla celów projektowych przyjęto osprzęt modułowy firmy Moeller, możliwa jest zamiana na inny o równoważnych parametrach 4
5.6.Tablica (rozdzielnia) RK Dla celów rozprowadzenia obwodów instalacyjnych dedykowanych gniazd zasilania odbiorników komputerowych DATA, w pomieszczeniu korytarza projektuje się zabudowę tablicy zabezpieczeń oznaczonej na planie symbolem RK. Tablicę należy zabudować w miejscu pokazanym na planie wewnętrznych instalacji elektrycznych budynku rys. E1 i E2. Tablicę projektuje się jako podtynkową w obudowie 2x12 modułów prod. Moeller lub równoważnej. Wyposażenie tablicy dotyczące zabezpieczeń poszczególnych obwodów instalacyjnych wykonać według schematu ideowego rozdzielnicy-rys. E4. Tablicę RK należy zasilić kablem YLY3x16mm 2 z UPS zainstalowanego w szafie RACK 22U. Projektowany WLZ w budynku wykonać podtynkowo. UWAGA: dla celów projektowych przyjęto osprzęt modułowy firmy Moeller, możliwa jest zamiana na inny o równoważnych parametrach 5.7. Montaż UPS Urządzenia przyłączone do dedykowanej sieci elektrycznej (DATA) należy zabezpieczyc przed przerwami w zasilaniu. W tym celu w szafie RACK (ujętej w projekcie teleinformatycznym) projektuje się montaż układu UPS o mocy min. 8kW/10kVA o wysokości montażowej 6U. Układ UPS wyposażony w BYPASS zasilic z wypustu zasilania z rozdzielni głównej kablem YLY5x16mm2 zabezpieczonym rozłącznikiem bezpiecznikowym z wkładką gg63a. Z UPS zasilic rozdzielnię RK kablem YLY3x16mm2. UWAGA: dla celów projektowych przyjęto UPS firmy APC SURT10000XLI, możliwa jest zamiana na inny o równoważnych parametrach 5.8. Zasilanie odbiorników. Instalację oświetlenia i gniazd wtykowych należy wykonać przewodami YDY 4/3x1,5mm 2 i DY1,5mm 2, YDY 3x2,5mm 2 ułożonymi pod tynkiem lub w posadzce (w rurkach peschla 750N). Instalację elektryczną w pom. wilgotnych należy wykonać bez puszek rozgałęzionych. Wyłączniki światła proponuje się zainstalować na wys. 1,2m od posadzki, natomiast gniazda na wys. 0,3 m (pokoje biurowe, korytarze), 1,1m (pokój socjalny) lub 1,4m (łazienki) od posadzki. Wypusty zasilania zakończyc na wysokości montażu dedykowanych urządzeń z pozostawieniem zapasu 1,0m (zapas dla ewentualnych korekt montażu dedykowanego urządzenia). Rozmieszczenie gniazd, opraw oświetleniowych, wyłączników, wypustów pokazano na rys. E1-E2. Kable układac pod tynkiem oraz w posadzce lub w uzasadnionych przypadkach natynkowo w korytkach kablowych. W pomieszczeniach suchych należy stosować osprzęt melaminowy zwykły IP 20, natomiast w pomieszczeniach wilgotnych osprzęt szczelny IP 44. Przy lokalizacji elementów elektrycznych rozłącznych takich jak łączniki, gniazda wtykowe, puszki rozgałęzione itp. należy pamiętać, aby elementy te nie były instalowane bliżej niż w odległości 60cm od ewentualnych przyborów gazowych, liczników gazu, elementów rozdzielczych i złączek. 5.9. Zasilanie dedykowanych odbiorników obwody DATA. Instalację zasilania dedykowanych urządzeń teleinformatycznych należy wykonać przewodami YDYp 3x2,5mm 2 ułożonymi pod tynkiem. Obwody w RK zabezpieczyć wyłącznikiem nadmiarowo-prądowym 16A o charakterystyce C. Gniazda typu DATA z kluczem i z przesłoną torów prądowych należy montować na wys. 0,3 m w wspólnej poczwórnej ramce z gniazdem elektrycznym ogólnym i teleinformatycznym. 5
5.10. Oświetlenie. Dla budynku zaprojektowano oświetlenie z pomocą programu komputerowego, zgodnie z normą oświetleniową PN-EN 12464-1-2004. Dla poszczególnych pomieszczeń przyjęto następujące parametry oświetlenia: komunikacja-korytarz 100 luxów na poziomie podłogi. pom. sanitarne 200 luxów na poziomie 0,85m od podłogi. pom. biurowe 500 luxów na poziomie 0,85m od podłogi. awaryjne i ewakuacyjne na drogach ewakuacyjnych - min 1lx na poziomie podłogi, UWAGA: dla celów obliczeniowych przyjęto oprawy prod. PHILIPS I KANLUX, możliwa jest zamiana na inne o równoważnych parametrach pod warunkiem powtórnych obliczeń fotometrycznych i zachowaniu odpowiednich, zgodnych z normą, natężenia oświetlenia i współczynników równomierności. 5.11. Oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne. Dla części budynku objętej opracowaniem zaprojektowano oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne z podtrzymaniem 1h zgodnie z normą oświetleniową PN-EN 12464-1-2004 oraz rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków umożliwiające przygotowanie sprzętu pożarniczego do akcji gaśniczej w przypadku zaniku zasilania budynku. Oświetlenie awaryjne zaprojektowano poprzez montaż niezależnych opraw awaryjnych LED z podtrzymaniem 1h. Do opraw tych należy zabudować dodatkową żyłę wykonaną przewodem Dy 1,5mm 2 sprzed włącznika oświetlenia. Oprawy ewakuacyjne kierunkową zasilić przewodem YDY 4x1,5mm 2 z rozdzielni RG. Oświetlenie ewakuacyjne zaprojektowano zgodnie z normą PN-EN 1838 oświetlenie ewakuacyjne tak, aby przy wyłączeniu zasilania zapewniało przez 1h natężenie oświetlenia na poziomie co najmniej 1 luxa na środku drogi ewakuacyjnej. 5.12. Połączenia wyrównawcze. W budynku projektuje się wykonanie połączeń wyrównawczych celem uniknięcia niebezpiecznych napięć różnicowych. Od szyny PE (GSW zlokalizowanej w pomieszczeniu socjalnym) do metalowych części w pom. socjalnym, a także do rur wodnych i CO wyprowadzić należy połączenia wyrównawcze przewodami o przekroju pokazanym na schemacie ideowym RG i przyłączyć do wszystkich nieuziemionych metalowych konstrukcji znajdujących się poniżej 2,5m od podłogi. Oprócz GSW zaprojektowano LSW (miejscowe szyny wyrównawcze). Do LSW przyłączyc należy metalowe kanały wentylacyjne, metalowe stoły, blaty, lady, oraz wszystkie nieuziemione metalowe konstrukcje znajdujące się poniżej 2,5m od podłogi. 5.13. Ochrona przepięciowa. Dla części budynku stanowiącej wydzielony lokal zaprojektowano dwustopniową ochronnę przeciwprzepięciową poprzez zastosowanie ochronnika np. B+C np. SPBT12-280-3+NPE prod. Moeller Electric lub równoważnego zabudowanego w RG. 5.14. Ochrona odgromowa. Zgodnie z normą odgromową PN-EN 62305-1 według obliczeń wskaźnika zagrożenia piorunowego obiektu budowlanego zamieszczonego w podpunkcie Obliczenia, dla budynku wymagane jest wykonanie instalacji odgromowej. Na dachu rozbudowywanej części należy ułożyć siatkę odgromową o oku max 15m, wykonaną drutem ф8mm. Drut układać na dachu na wspornikach np. A-11G lub równoważnych spełniających wymóg instalacji drutu odgromowego w odległości nie mniejszej niż 0,1m od palnej powierzchni dachu płaskiego. 6
Uchwyty należy instalowac do pokrycia dachowego na lepik przy zachowaniu max. odstępu do 1,0m pomiędzy poszczególnymi uchwytami. Drut odgromowy łączyć między sobą za pomocą złącz krzyżowych. Do wykonanej siatki odgromowej należy przyłączyc wszystkie metalowe elementy zagospodarowania dachu tj. np rynny, opierzenia, metalowe konstrukcje wsporcze itp. przy użyciu dedykowanych uchwytów np. uchwytów rynnowych, uchwytów na blachę itp.. Wykonaną siatkę odgromową połaczyc z istniejącą instalacją odgromową na istniejącym dachu istniejącej części budynku. W celu uziemienia siatki odgromowej wykonać z bednarki Fe-Zn 30x4 uziom otokowy wokół dobudowywanej części budynku połączony poprzez spawanie z istniejącym uziomem otokowym. Bednarkę układać w odległości co najmniej 1m od krawędzi zewnętrznej fundamentu budynku na głębokości 0,7m. Przy krańcach budynku w celu zmniejszenia oporności wypadkowej uziomu otokowego przyłączyć uziomy pionowe (pręty uziemiające ф16mm, 3m wbite w ziemię). Uziomy pionowe łączyć z uziomem otokowy bednarką Fe-Zn za pomocą spawania, miejsce spawania zabezpieczyć antykorozyjnie. W celu połączenia siatki odgromowej z uziomem otokowy wykonać 2 zwody odprowadzające z druta odgromowego ф8mm układane pod elewacją budynku w rurze niepalnej SVR. Zwody odprowadzające połączyć z jednej strony z siatka odgromową za pomocą złącz krzyżowych, z drugiej strony z uziomem otokowym za pomocą spawania. Miejsce spawania zabezpieczyć antykorozyjnie. Na zwodach odprowadzających w celu dokonywania późniejszych pomiarów oporności instalacji odgromowej zabudować złącza kontrolno-pomiarowe w obudowie przyściennej na wysokości 1.2m od poziomu ziemi. Całość robót montażowych wykonać według rys. E5. 6. Ochrona przeciwporażeniowa. System zasilania budynku typu TN-C. Jako Ochronę przed dotykiem bezpośrednim zaprojektowano: 1. ochronę poprzez izolowanie części czynnych (izolacja podstawowa), 2. ochronę przy użyciu ogrodzeń i obudów, osłon o stopniu ochrony co najmniej IP2X Jako Ochronę przed dotykiem pośrednim zaprojektowano: 1. SAMOCZYNNE WYŁĄCZENIE ZASILANIA w układzie sieci TN-S, stosując wyłączniki różnicowo-prądowe o prądzie różnicowym 30mA oraz w obwodach odbiorczych jako elementy wykonawcze wyłączniki instalacyjne nadmiarowo-prądowe. Przewód ochronny koloru żółto-zielonego, który należy prowadzić we wszystkich obwodach i łączyć go z bolcami gniazd wtykowych, metalowymi obudowami i zaciskami ochronnymi stosowanych urządzeń elektrycznych. 7. Uwagi końcowe całość instalacji wykonać zgodnie z obowiązującymi normami i przepisami z zachowaniem przepisów BHP, instalacje elektryczne układać po wykonaniu głównych robót budowlanych przed wykonaniem tynków, posadzek, podwieszeniem sufitów, ociepleniem elewacji. po wykonaniu instalacji wykonać pom. odbiorcze inst., dla każdego punktu zasilania (np. punktów oświetlenia, gniazd, wypustów zasilania) osobno: tj. pomiar impedancji 7
pętli zwarcia, sprawdzenie ciągłości przewodów, pomiar rezystancji izolacji przewodów, badanie wyłączników różnicowo-prądowych, pomiar natężenia oświetlenia podstawowego i awaryjnego, Zaproponowane w projekcie rozwiązania materiałowe, urządzenia, elementy i technologie należy traktować jako wymagany standard jakości a nie wybór producenta. Dopuszcza się rozwiązania równorzędne pod warunkiem spełnienia założonych parametrów technicznych, estetycznych i formalno-prawnych zgodne z opisem technicznym rozwiązań materiałowych. 8. Załączniki 1. Obliczenia instalacji elektrycznej. 2. Obliczenia instalacji oświetleniowej. 8
9. Rysunki. E1 Rzut pomieszczeń gniazda i wypusty. E2 Rzut pomieszczeń instalacja oświetleniowa. E3 Schemat rozdzielni RG. E4 Schemat rozdzielni RK. E5 - Rzut dachu instalacja odgromowa. 9