1 PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLANR 3 IM. JANA BRZECHWY W SIERADZU I.Wstęp Program wychowawczy zakłada podmiotowe traktowanie dzieci, poszanowanie ich godności osobistej, stwarzanie sytuacji wyzwalającej ich aktywnośd oraz warunków do pełnego rozwoju osobowego każdego z wychowanków, zgodnego z ich wrodzonym potencjałem i możliwościami. Program został opracowany w oparciu o diagnozę dzieci oraz wyniki ewaluacji wewnętrznej w roku szkolnym 2011/2012. Z przeprowadzonych badao wynika, że dzieci w małym stopniu potrafią działad zespołowo, nie przestrzegają reguł społeczności dziecięcej, zdarzają się wśród nich konflikty i przypadki agresji wobec innych przedszkolaków lub niszczenia zabawek. Podmiotem działao wychowawczych w stosunku do swoich dzieci są rodzice. Nauczyciele w swojej pracy wychowawczej uzupełniają w tym zakresie obowiązki rodziców oraz współdziałają z nimi. Jednym z najważniejszych zadao wychowawczych jest wspomaganie wszechstronnego rozwoju dzieci. Program wychowawczy stanowi wytyczne do pracy wychowawczej dla dyrektora przedszkola, nauczycieli, pedagoga, pracowników niepedagogicznych oraz organizacji i instytucji wspomagających pracę przedszkola. Realizacja założeo programowych wpłynie na spójnośd i wielokierunkowośd oddziaływao wychowawczych. Podstawy prawne programu wychowawczego: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. (t.j. Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.), Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.),
2 Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 97 poz. 674 ze zm.), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2009 r. Nr 4 poz. 17), Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2 (Dz.U. z 1993 r. Nr 61 poz. 284 ze zm.), Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych (Dz.U. z 1991 r. Nr 120 poz. 526 ze zm.). Statut przedszkola. II.CELE WYCHOWAWCZE PRZEDSZKOLA - kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi i dziedmi, - wyrabianie umiejętności zgodnego funkcjonowania w zabawie i w sytuacjach zadaniowych, - kształtowanie u dzieci czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych, - wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku, - kształtowanie sprawności fizycznej dzieci, - nabywanie nawyków prozdrowotnych, - wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeostwo własne oraz innych. III. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW 1. METODY PRACY: metody podające (przyswajanie) : opowiadanie, pogadanka, historyjka obrazkowa, wiersze, piosenki, praca z tekstem; metody problemowe (odkrywanie): gry dydaktyczne, giełda pomysłów Burza mózgów, inscenizacja; metody aktywizujące (przeżywanie ): drama, wystawa (ekspozycja), pokaz; metody praktyczne (działanie): dwiczenia, gry dydaktyczne, zabawy intelektualne np. krzyżówki, rebusy, puzzle;
3 2. FORMY PRACY: praca indywidualna, zabawa oraz inne rodzaje działalności dzieci pozwalające na rozwijanie własnej inicjatywy, czynności samoobsługowe dzieci (np. związane z utrzymaniem higieny osobistej) oraz praca użyteczna, spacery i wycieczki, zajęcia organizowane przez nauczycielkę z całą grupą lub prowadzone w mniejszych zespołach, udział w imprezach i uroczystościach organizowanych w przedszkolu i poza nim, udział w konkursach, quizach, turniejach. 3. WARUNKI BAZOWE NIEZBĘDNE DO REALIZACJI PROGRAMU: sala dydaktyczna dla każdej grupy, program wychowawczy dla każdej nauczycielki, pomoce dydaktyczne do zajęd, wyposażone kąciki zabaw i sale do zajęd, ogród przedszkolny. IV. PRAWA I OBOWIĄZKI DZIECKA Dziecko w przedszkolu ma wszystkie prawa wynikające z Konwencji Praw Dziecka a w szczególności do: Właściwie zorganizowanego procesu opiekuoczo- wychowawczo-dydaktycznego zgodnie z zasadami higieny pracy umysłowej. Szacunku dla wszystkich jego potrzeb, życzliwego i podmiotowego traktowania. Ochrony przed wszelkimi formami wyrażania przemocy fizycznej bądź psychicznej. Wyrażania swoich uczud i myśli. Do nauki przez zabawę i bycie sobą. Opieki i ochrony. Dziecko w przedszkolu ma zagwarantowane prawo do: Godności i nietykalności osobistej.
4 Wyrażania swobody myśli, sumienia i wyznania. Akceptacji takim jakie ono jest. Warunków sprzyjających jego rozwojowi. Indywidualnego rozwoju i własnego tempa tego procesu. Ochrony zdrowia. Nienaruszalności cielesnej. Korzystania z dóbr kulturalnych. Poszanowania własności. Znajomości swoich praw. Spokoju i samotności, gdy tego potrzebuje. Aktywnej dyskusji z dziedmi i dorosłymi. Aktywnego kształtowania kontaktów społecznych i otrzymania w tym pomocy. Zabawy i wyboru towarzyszy zabawy. Posiadania osób odpowiedzialnych i zaangażowanych, do których może się zwrócid. Spolegliwych umów i kontaktów z dorosłymi. Badania i eksperymentowania. Doświadczania konsekwencji własnego zachowania (ograniczonego względami bezpieczeostwa). Różnorodnego, bogatego w bodźce i poddającego się procesom twórczym otoczenia. Snu i wypoczynku, jeśli jest zmęczone. Jedzenia i picia, gdy jest głodne i spragnione. Prawo do nauki. Regulowania własnych potrzeb. Zdrowego jedzenia. Ochrony zdrowia. Ochrony przed wszelkimi formami wyrażania przemocy fizycznej lub psychicznej. Dziecko w przedszkolu ma obowiązek, w trosce o bezpieczeostwo własne i kolegów: Przestrzegad wszelkie umowy zawarte z nauczycielką, a w szczególności: Nie oddalad się od grupy bez wiedzy nauczycieli;
5 Zgłaszad wszelkie przykre wypadki, uszkodzenia itp. związane ze zdrowiem dzieci, sygnalizowad złe samopoczucie i potrzeby fizjologiczne; Szanowad sprzęt i zabawki znajdujące się w przedszkolu; Dbad o estetykę i czystośd pomieszczeo, w których przebywa; Przejawiad właściwy stosunek do rówieśników, osób starszych, wynikający z postaw respektowania podstawowych norm społecznych i etycznych. V. PRAWA I OBOWIĄZKI RODZICÓW: Rodzice mają prawo : 1) Zapoznania się z programem oraz zadaniami wynikającymi z programu rozwoju przedszkola i planów pracy nauczyciela w danym oddziale. 2) Uzyskiwania na bieżąco rzetelnej informacji na temat swojego dziecka. 3) Wyrażania i przekazywania nauczycielowi oraz dyrektorowi wniosków, propozycji oraz uwag dotyczących pracy przedszkola. 4) Wyrażania i przekazywania opinii na temat pracy przedszkola organowi prowadzącemu i nadzorującemu pracę pedagogiczną poprzez swoje przedstawicielstwa tj. Radę Rodziców. 5) Decydowad o liczbie godzin pobytu dziecka w przedszkolu. 6) Uczestniczyd w zajęciach dydaktyczno-wychowawczych. 7) Znad jadłospis na dany dzieo. 8) Proponowad charakter zajęd dodatkowych. Do podstawowych obowiązków rodziców dziecka należy : 1) Przestrzeganie Statutu Przedszkola nr 3 w Sieradzu. 2) Zaopatrzenie dziecka w niezbędną odzież, przedmioty i przybory. 3) Respektowanie uchwał Rady Pedagogicznej, Rady Przedszkola i Rady Rodziców podjętych w ramach ich kompetencji. 4) Przyprowadzanie i odbieranie dziecka z przedszkola osobiście lub przez upoważnione osoby zapewniające dziecku pełne bezpieczeostwo. 5) Przestrzeganie godzin pracy przedszkola. 6) Terminowe uiszczanie odpłatności za świadczenia usług w przedszkolu, wynikające z umowy.
6 7) Informowanie o przyczynach nieobecności dziecka w przedszkolu, niezwłocznie zawiadamianie o zatruciach pokarmowych i chorobach zakaźnych. 8) Przestrzeganie zasad higieny i bhp na terenie przedszkola. 9) Wykazywanie zainteresowania postępami dziecka w procesie dydaktycznowychowawczym, uczestniczyd w zebraniach rodziców, utrzymywad stały kontakt z nauczycielem bądź dyrektorem przedszkola w celu uzyskania aktualnych informacji o dziecku. VI. ZADANIA NAUCZYCIELA W PRZEDSZKOLU NR 3 W SIERADZU Nauczyciel: 1) Współdziała z rodzicami i opiekunami prawnymi: - współpracuje w zakresie realizacji zadao wynikających z podstawy programowej wychowania przedszkolnego, - włącza rodziców w życie przedszkola. 2) Planuje i prowadzi pracę dydaktyczno wychowawczą oraz jest odpowiedzialny za jej efekty. 3) Zbiera informacje o dzieciach prowadzi obserwacje pedagogiczne mające na celu poznanie i zabezpieczenie potrzeb rozwojowych dziecka. 4) Współpracuje ze specjalistami świadczącymi pomoc psychologiczno pedagogiczną, opieką zdrowotną i inną. 5) Wspiera każdego wychowanka w jego rozwoju. 6) Kształci i wychowuje dzieci w umiłowaniu Ojczyzny w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka. 7) Dba o kształtowanie u wychowanków postaw moralnych i obywatelskich. 8) Tworzy warunki wspomagające rozwój dzieci, ich zdolności i zainteresowania oraz dąży dopobudzenia procesów rozwojowych, do optymalnej aktywizacji dzieci poprzez wykorzystywanie ich własnej inicjatywy. 9) Wspiera rozwój aktywności poznawczej dziecka nastawionej na poznawanie samego siebie orazrzeczywistości społeczno - kulturalnej i przyrodniczej. 10) Otacza indywidualną opieką każdego z wychowanków i dostosowanie metody i formy pracy do jego możliwości.
7 11) Utrzymuje stały kontakt z rodzicami (opiekunami) oraz udziela im rzetelnych informacji na temat dziecka, jego zachowania i rozwoju. 12) Współpracuje z domem rodzinnym wychowanka w celu ujednolicenia oddziaływao wychowawczych. 13) Dba o zdrowie i bezpieczeostwo wychowanków. 14) Codziennie sumiennie przygotowuje się do pracy z dziedmi. 15) Prowadzi dokumentacji zgodnie z określonymi przepisami. 16) Doskonali swoje kwalifikacje zawodowe. 17) Dąży do pełni własnego rozwoju osobowego. 18) Współtworzy dobrą atmosferę pracy w Przedszkolu, 19) Przestrzega podstawowe zasady BHP i ppoż. oraz dyscyplinę pracy, VII. REALIZACJA PROGRAMU Bloki tematyczne Sposoby realizacji Ewaluacja Sukces POSTRZEGANIE SIEBIE I ROZUMIENIE SWOICH UCZUD 1. Prowadzenie zajęd: - poznanie siebie (sytuacje naturalne i inspirowane), - wyrażanie swoich uczud mimiką, - zabawy ruchowe prowadzone metodami R. Labana, W. Sherbone), - zabawy relaksacyjne, - pantonima, - burza mózgów, - rysunki, - przedstawienia kukiełkowe, - krótkie opowiadania. 2. Rozmowy indywidualne z dziedmi celem poznania ich potrzeb. - Scenariusze zajęd, - Zapisy w dzienniku. Każda grupa przeprowadzi co najmniej dwa zajęcia dotyczące poznania własnej osoby. POZNANIE REGUŁ ŻYCIA W - Stwarzanie atmosfery przyjaźni i wspólnego - Integracja wszystkich grup. Utworzenie Kodeksów grup -
8 GRUPIEJESTEM SAMODZIELNY, UMIEM WSPÓŁŻYD I WSPOŁDZIAŁAD Z INNYMI akceptowania. - Przykład osobowy nauczyciela i osóbznaczących w życiu dziecka. - Współtworzenie z dziedmi norm i zasadobowiązujących w grupie, oraz ich respektowanie. - Prowadzenie zajęd profilaktycznych; Dobre maniery, Ja i inni Poznajemy swoje prawa, Jesteśmy przyjaciółmi - Słuchanie opowiadao związanych z zachowaniami społecznymi iwartościami przyjaźni (pozytywnych, negatywnych postaw). -Zawieranie przedszkolnych przyjaźni, mówienie sobie miłych słów, sprawianie innym radości, uczestniczenie w ich kłopotach i radościach. - Wymiana koleżeoska w Zakresie doświadczeo. - Realizacja kalendarza imprez, uroczystości i świąt, -Organizacja dnia solenizanta. - Tablice (gazetki) dotyczące sposobu poprawnego zachowania się w każdej grupie. - Zapisy w dziennikach zajęd - Prowadzenie Zajęd koleżeoskich. -Kolorowy wystrój sal Zaakceptowanego przez wszystkich zainteresowanych. Wykaz literatury, do tematu. Scenariusze zajęd, Pomoce dydaktyczne. ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW I KONFLIKTÓW - Zorganizowanie dla rodziców warsztatów pedagogicznych i psychologicznych w celu uświadomienia konieczności ujednolicenia oddziaływao wychowawczych w domu i w przedszkolu. - Zapoznanie rodziców z programem wychowawczym Przedszkola Nr 3, oraz Kodeksami grupy, opracowanymi przez dzieci i nauczycieli. - Omawianie historyjek Obrazkowych przedstawiających konflikty - Spotkania z rodzicami. - Zebrania grupowe. - Rezygnacja z kar na rzecz ponoszenia ustalonych konsekwencji, -Wykaz sposobu nagradzania, - Wykaz środków zaradczych. Uczestnictwo rodziców w spotkaniu z psychologiem pedagogiem. protokoły zebrao Akceptacja przez rodziców. Nagroda Kara
9 społeczne. - Rozwiązywanie konfliktów na drodze obopólnego porozumienia. - Ustalenie środków zaradczych Przy nie respektowaniu ustalonych norm i zasad. - Ustalenie form nagradzania zachowao respektujących ustalone przez dzieci normy i zasadyzachowao. DBANIE O ZDROWIE I BEZPIECZEOSTWO DZIECKA - Organizowanie sytuacji edukacyjnych; Jesteśmy bezpieczni Prowadzimy zdrowy styl życia. Policjant ostrzega - spotkanie Z policjantem. Pielęgniarka radzi spotkanie Z pielęgniarką. -Praca prewencyjna z dziedmi: - Nauka dziecka pełnego imienia I nazwiska, adresu, numeru telefonu, - Wpajanie dziecku, by nie nawiązywało kontaktów z osobami obcymi, - Respektowanie regulaminów bezpiecznego poruszania się po budynku, placu zabaw na spacerach i wycieczkach, - Poznanie zabaw grożących zdrowiu i życiu dziecka, - Dostosowanie się do Regulaminu spożywania posiłków, - Likwidowanie uprzedzeo do niektórych potraw, - Pomoc dziecku w ustaleniu zaufanych dorosłych, do którychmoże się zwrócid o pomoc, - Nauczenie dziecidzwonid pod numery alarmowe, - Scenariusze zajęd. - Zapisy w dziennikach zajęd. - Wycieczki do gabinetów lekarskich. - Spotkania ze służbą zdrowia, policjantem, strażakiem, - Wspólne z dziedmi wykonywanie sałatek, surówek, - Prowadzenie zabaw ruchowych i gimnastycznych - Zabawy na świeżym powietrzu. - Spacery i wycieczki Udział dzieci w konkursach grupowych i międzygrupowych. Plany współpracy z rodzicami i środowiskiem. Kryteria spożywania posiłków. Kryteria zachowania bezpieczeostwa na placu zabaw i w budynku przedszkolnym, Regulaminwyciecze k Uczestnictwo dzieci w zawodach sportowych.
10 - Wykorzystanie w zabawach ruchowych i zajęciach gimnastycznych różnych metod pracy. - Stosowanie zasady W Zdrowym ciele zdrowy duch - Rozumienie znaczenia Świeżegopowietrza dla zdrowia,potrzeby aktywnego wypoczynku, - Uświadomienie rodzicom, że ruch to zdrowie Spodziewane efekty: Ukształtowanie pokolenia empatycznego, wrażliwego na potrzeby i krzywdę innych. Dzieci rozumieją potrzebę poszanowania cudzej własności. Znają i cenią wartości moralne. Rozumieją konsekwencje kłamstwa dla siebie i innych. Znają swoje prawa i obowiązki. Posiadają umiejętnośd współżycia w społeczeostwie, zgonie z przyjętymi normami. Zawierane są przyjaźnie przedszkolne. Są tolerancyjne, szanują odmiennośd i indywidualnośd innych ludzi. Znają dobre maniery i je stosują w Życiu codziennym. Posiadają umiejętnośd ponoszenia konsekwencji swoich czynów. Rozumieją potrzebę stosowania się do zasad bezpieczeostwa. Znają podstawy bezpiecznego i zdrowego stylu Życia i się do nich dostosowują. VIII. MODEL ABSOLWENTA PRZEDSZKOLA NR 3 W SIERADZU: ABSOLWENT PRZEDSZKOLA 1. Posiada umiejętnośd wykorzystywania swoich mocnych stron oraz pokonywania własnych słabości, 2. Osiągnął dojrzałośd szkolną - jest doskonale przygotowany do obowiązku szkolnego, 3. Szanuje środowisko przyrodnicze,
11 4. Jest aktywny, dociekliwy, kreatywny i ambitny, 5. Ma pozytywny obraz samego siebie, 6. Ma świadomośd własnej tożsamości, 7.Jest komunikatywny, 8. Nie boi się wyrażad własnych opinii, 9. Dąży do rozwiązywania problemów, 10. Rozumie świat i nagromadzone w nim wartości, 11. Ma ukształtowaną postawę patriotyczną: Miłuje Ojczyznę, ma poczucie tożsamości narodowej i przynależności paostwowej, 12. Funkcjonuje w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka, 13. Ma ukształtowaną postawę moralną i obywatelską, 14. Jest tolerancyjny i otwarty wobec innych, 15. Aktywnie uczestniczy w życiu rodzinnym, życiu przedszkola i grupy, 16. Dba o swoje zdrowie i bezpieczeostwo, 17. Pomaga innym potrzebującym pomocy. IX. MODEL WYCHOWAWCY DOBRY WYCHOWAWCA I NAUCZYCIEL TO KTOŚ, KTO: 1. Jest przyjacielem dziecka. 2. Zna i przestrzega praw dziecka. 3. Odznacza się kulturą osobistą i taktem pedagogicznym. 4. Jest kreatywny. 5. Jest otwarty na problemy dziecka i otoczenia. 6. Potrafi współpracowad w zespole, jest koleżeoski. 7. Łatwo nawiązuje kontakty, jest komunikatywny. 8. Identyfikuje się z przedszkolem i pracą pedagogiczną. 9. Potrafi zaplanowad pracę opiekuoczo -wychowawczo dydaktyczną zgodnie z misją i strategią rozwoju przedszkola. 10. Posiada wysokie kwalifikacje zawodowe i stale wzbogaca swój warsztat pracy dbając o swój rozwój. 11. Sumiennie i starannie przygotowuje się do zajęd z dziedmi.
12 12. Podejmuje z własnej inicjatywy różnorodne czynności poza ustalonym harmonogramem godzin. 13. Wspiera każdego wychowanka w jego rozwoju. 14. Dba o kształcenie u wychowanków postaw moralnych i obywatelskich. X. SYSTEM INFORMACJI O POSTĘPACH EDUKACYJNYCH DZ IECKA: Informacja o postępach edukacyjnych dziecka ma: Służyd jego rozwojowi, wskazywad jego mocne i słabe strony; Motywowad do osiągania postępów rozwojowych i edukacyjnych; Służyd jako podstawa do rozmowy z rodzicami; Ułatwid kontakt z rodzicami tworząc w ten sposób partnerski układ mający na celu pomoc dziecku w osiągnięciu jak najpełniejszego rozwoju; Formy przekazywania informacji: rozmowa indywidualna, zebrania ogólne i grupowe, kąciki dla rodziców, informacja pisemna, zajęcia otwarte, strona internetowa, platforma info rodzic, wspólne uroczystości i imprezy. XI. EWALUACJA : W ewaluacji uwzględnia się opinie wychowanków, rodziców, nauczycieli, pracowników przedszkola, przedstawicieli organów prowadzących oraz sugestie nadzoru pedagogicznego. Sposoby ewaluacji: Analiza dokumentów dziennik,
13 Arkusze obserwacji, Ocena realizacji Programu Wychowawczego na koocowej radzie pedagogicznej. Opracowały: