Politechnika Poznańska - Wydział Inżynierii Zarządzania RAPORT EWALUACYJNY projektu Wiedza dla gospodarki (POKL.04.01.01-00-250/09) (współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego) Ewaluacja procesu kształcenia na III semestrze studiów stacjonarnych II stopnia kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa w roku akademickim 2012/2013 Opracowała: dr inż. Beata Mrugalska Poznań 2013 Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt: Wiedza dla gospodarki Nr: POKL.04.01.01-00-250/09 Realizator projektu: POLITECHNIKA POZNAŃSKA pl. M. Skłodowskiej-Curie 5, 60-965 Poznań tel. 061 665 39 57 fax. 061 665 36 99 e-mail: wdg@put.poznan.pl; www.wdg.put.poznan.pl
Spis treści 1. CEL ANKIETY EWALUACYJNEJ... 3 2. PRZEBIEG BADANIA... 3 3. WYNIKI BADAŃ ANKIETOWYCH... 4 3.1. Pytanie 1... 4 3.2. Pytanie 2... 4 3.3. Pytanie 3... 5 3.4. Pytanie 4... 5 3.5. Pytanie 5... 6 3.6. Pytanie 6... 7 3.7. Pytanie 7... 7 3.8. Pytanie 8... 8 3.9. Pytanie 9... 10 3.10. Pytanie 10... 17 3.11. Pytanie 11... 18 3.12. Pytanie 12... 18 3.13. Pytanie 13... 19 4. PODSUMOWA... 20 2
1. CEL RAPORTU EWALUACYJNEGO Celem raportu jest przeprowadzenie ewaluacji procesu kształcenia na kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa na II stopniu studiów stacjonarnych (semestr trzeci) prowadzonego w ramach projektu Wiedza dla gospodarki (WDG). Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Badanie zostało przeprowadzone za pomocą anonimowej ankiety, rozpowszechnionej wśród studentów tego kierunku (beneficjentów projektu WDG). Umożliwiło to na uzyskanie rzeczywistych wyników badań na temat działań realizowanych w ramach projektu. Studenci mieli możliwość wyrażenia własnej opinii na temat merytorycznej wartości studiowania na kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa oraz zasadności działań podejmowanych w ramach realizacji projektu. 2. PRZEBIEG BADANIA Badanie zostało przeprowadzone w dniach 22-29.04.2013r. w grupie studentów III semestru, studiów stacjonarnych II stopnia, kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa, dwóch specjalności: Ergonomia i Bezpieczeństwo Pracy (EiBP) oraz Zarządzanie bezpieczeństwem pracy (ZBP). Badanie dotyczyło oceny trzeciego semestru studiów semestru letniego 2012/2013. W badaniu uczestniczyło 42 z 53 studentów, co stanowi 79% grupy docelowej (rys.1). 21% 79% Rys.1. Procentowy udział próby badawczej w odniesieniu do grupy docelowej 3
3. WYNIKI BADAŃ ANKIETOWYCH 3.1. Pytanie 1 Czy oferta kształcenia PP, realizowana w ramach projektu Wiedza dla gospodarki spełnia Twoim zdaniem oczekiwania potencjalnych pracodawców, rynku pracy? 6 2 48% 52% Rys. 2. Ocena oferty kształcenia PP, realizowanej w ramach projektu Wiedza dla gospodarki pod względem spełniania oczekiwań potencjalnych pracodawców, rynku pracy Prawie połowa ankietowanych uważa, że oferta kształcenia realizowana w ramach projektu WDG spełnia oczekiwania potencjalnych pracodawców. W porównaniu do wyników ankiet przeprowadzonych w ubiegłym roku akademickim wśród studentów trzeciego semestru zauważa się spadek pozytywnych opinii o 6%. 3.2. Pytanie 2 Czy udział w projekcie WDG przyczynił się do zwiększenia Twojej konkurencyjności na rynku pracy? 64% 6 36% 2 Rys. 3. Ocena udziału w projekcie WDG pod względem zwiększenia konkurencyjności na rynku pracy 4
36% ankietowanych przyznało, że udział w projekcie WDG może przyczynić się do podniesienia ich konkurencyjności na rynku pracy. Analizując wyniki ankiet zaprezentowanych w poprzednim raporcie z tego samego semestru zauważa się spadek pozytywnych opinii o 3%. 3.3. Pytanie 3 Czy wybrałbyś ponownie kierunek Inżynieria Bezpieczeństwa w ramach WDG, gdybyś dziś podejmował decyzje o wyborze studiów, zastanawiając się jak ona wpływie na Twoją przyszłość zawodową? 6 6 2 Rys. 4. Deklaracja ponownego wyboru kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa w ramach WDG badanych zadeklarowało chęć ponownego wyboru studiów na kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa realizowanego w ramach WDG. 3.4. Pytanie 4 Czy wybrałbyś ponownie specjalność w ramach WDG, gdybyś dziś podejmował decyzje o wyborze studiów, zastanawiając się jak ona wpływie na Twoją przyszłość zawodową? 6 2 55% 45% Rys. 5. Deklaracja ponownego wyboru danej specjalności na kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa w ramach WDG 5
Ponad połowa z ankietowanych studentów ponownie wybrałaby tą samą specjalizację na kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa. Jednakże szczegółowa analiza odpowiedzi, zaprezentowana w tabeli 1, wyraźnie wskazuje na pozytywne postrzeganie specjalności EiBP (71%). Z kolei 67% osób nie chciałoby ponownie studiować na specjalności ZBP mając na uwadze swoją przyszłość zawodową. Tabela 1. Deklaracja ponownego wyboru specjalności Specjalność % % Ergonomia i Bezpieczeństwo Pracy 17 71% 7 29% Zarządzanie Bezpieczeństwem Pracy 6 33% 12 67% 3.5. Pytanie 5 Czy według Ciebie nowe otwarte specjalności na studiach II stopnia studiów stacjonarnych kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa przygotowują Cię do wykonywania pracy zawodowej? 6 2 55% 45% Rys. 6. Przygotowanie nowo otwartych specjalności do wykonywania pracy zawodowej Ankietowani uważają, że studiowanie na nowo otwartych specjalnościach na kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa przygotuje ich do wykonywania pracy zawodowej. Odpowiedź twierdzącą zaznaczyło 55% badanych. W poprzednim raporcie respondenci udzieli 61% odpowiedzi pozytywnych, co wskazuje na 6% spadek wyboru odpowiedzi na. 6
3.6. Pytanie 6 Czy uczestniczyłeś w Targach Pracy realizowanych w ramach projektu WDG? 69% 6 31% 2 Rys. 7. Uczestnictwo w Targach Pracy realizowanych w ramach projektu WDG Aż 69% respondentów uczestniczyło w Targach Pracy realizowanych w ramach projektu WDG, co oznacza 3 wzrost zainteresowania tą inicjatywą, pomimo podjętej już aktywności zawodowej przez prawie połowę tej grupy studentów. 3.7. Pytanie 7 Jakie wymierne korzyści przyniósł Tobie udział w Targach Pracy? 3 15% 21% 14% Praktyki, staże Praca Zaproszenie na rozmowę kwalifikacyjną (praca, staż, praktyki) Inne 12% Rys. 8. Wymierne korzyści wynikające z uczestnictwa w Targach Pracy 7
Uczestnictwo w Targach Pracy przyniosło wymierne korzyści przede wszystkim w formie praktyk i staży. Ponadto, 14% respondowanych zostało zaproszonych na rozmowę kwalifikacyjną a 12% z nich dostrzegło inne korzyści niż zdefiniowane w ankiecie (np.: zapoznanie się z rynkiem pracy). 3.8. Pytanie 8 Ocenę wpływu poszczególnych elementów projektu WDG na podniesienie jakości kształcenia przeprowadzono z wykorzystaniem skali 2-5, gdzie 5 oznaczało ocenę bardzo dobrą, a 2 ocenę niedostateczną. a) Zgodność prowadzonych zajęć z programem studiów na kierunku IB 6 2 17% 38% 38% 7% Bardzo dobry Dobry Dostateczny Niedostateczny Rys. 9. Ocena wpływu zgodności prowadzonych zajęć z programem studiów na podniesienie jakości kształcenia na kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa 38% respondentów oceniło wpływ zgodności prowadzonych zajęć z programem studiów na poziom jakości kształcenia jako dobry i dostateczny, a 17% - bardzo dobry. Tylko 7% (3 osoby) określiło ten wpływ jako niedostateczny. 8
b) Zróżnicowanie form prowadzenia zajęć (wykłady, ćwiczenia, laboratoria, projekty) 6 2 17% 38% 36% 9% Bardzo dobry Dobry Dostateczny Niedostateczny Rys. 10. Ocena wpływu zróżnicowania form prowadzenia zajęć na podniesienie jakości kształcenia na kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa 38% ankietowanych studentów kierunku IB stwierdziło, że zróżnicowanie form prowadzenia zajęć ma duży wpływ na podniesie jakości kształcenia. Ponadto, 36% określiło, że wpływ ten jako dostateczny a 17% - bardzo dobry. Tylko 4 osoby (9%) zauważyły brak wpływu różnorodności form prowadzenia zajęć na jakość kształcenia. 9
c) Możliwość uczestnictwa w zajęciach dydaktycznych prowadzonych przez pracodawców 6 26% 14% 22% 38% 2 Bardzo dobry Dobry Dostateczny Niedostateczny Rys. 11. Ocena wpływu możliwości uczestnictwa w zajęciach dydaktycznych prowadzonych przez pracodawców na podniesienie jakości kształcenia na kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa Prawie jedna czwarta studentów (26%) oceniła bardzo dobrze wpływ możliwości uczestnictwa w zajęciach dydaktycznych prowadzonych przez pracodawców na podniesienie jakości kształcenia. Z kolei 14% z nich wybrało odpowiedź dobry a 22% - dostateczny. Aż 38% respondentów nie dostrzegło tej zależności. d) Możliwość uczestnictwa w wykładach wybitnych naukowców z zagranicznych uczelni 6 38% 17% 2 5% Bardzo dobry Dobry Dostateczny Niedostateczny Rys. 12. Ocena wpływu możliwości uczestnictwa w wykładach wybitnych naukowców z zagranicznych uczelni na podniesienie jakości kształcenia na kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa 10
Większość studentów uznało możliwość uczestnictwa w wykładach prowadzonych przez znanych i uznawanych na świecie wykładowców z zagranicznych uczelni za czynnik wpływający na podniesienie jakości kształcenia w stopniu dostatecznym (38%) lub niedostatecznym (). Zaledwie 17% studentów określiło ten wpływ jako dobry a tylko 5% jako bardzo dobry. e) Organizacja dodatkowych szkoleń, kursów i warsztatów 6 24% 14% 33% 29% 2 Bardzo dobry Dobry Dostateczny Niedostateczny Rys. 13. Ocena wpływu organizacji dodatkowych szkoleń, kursów i warsztatów na podniesienie jakości kształcenia na kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa Jedna trzecia ankietowanych studentów kierunku IB realizowanego w ramach WDG stwierdziła, że organizacja dodatkowych szkoleń, kursów i warsztatów ma dostateczny wpływ na podniesienie jakości kształcenia. Aż 29% z nich określiło ten wpływ jako niedostateczny. Ponadto, 24% respondentów oceniło go jako bardzo dobry a 14% jako dobry. 11
f) Wyposażenie studentów w podręczniki i materiały dydaktyczne 6 36% 5 2 12% 2% Bardzo dobry Dobry Dostateczny Niedostateczny Rys. 14. Ocena wpływu wyposażenia studentów w podręczniki i materiały dydaktyczne na podniesienie jakości kształcenia na kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa Połowa respondentów oceniła dobrze wpływ wyposażenia studentów w podręczniki i materiały dydaktyczne na jakość kształcenia. Ponadto, 36% określiło go jako bardzo dobry a 12% jako dostateczny, co ogólnie stanowi 98% pozytywnych wypowiedzi. Tylko 2% oceniło go jako niedostateczny. 12
g) Zwiększenie liczby laboratoriów oraz wyposażenie ich w nowe komputery, dzięki finansowaniu WDG 6 24% 24% 2 12% Bardzo dobry Dobry Dostateczny Niedostateczny Rys. 15. Zwiększenie liczby laboratoriów oraz wyposażenie ich w nowe komputery, dzięki finansowaniu WDG na podniesienie jakości kształcenia na kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa Studenci kierunku IB realizowanego w ramach WDG stwierdzili, że zwiększenie liczby laboratoriów oraz wyposażenie ich w nowe komputery w bardzo dobrym (24%), dobrym (24%) lub dostatecznym () stopniu wpływa na podniesienie jakości kształcenia. Zaledwie 12% z nich określiło ten wpływ jako niedostateczny. 3.9. Pytanie 9 W pytaniu 9 studenci kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa jako przyszli absolwenci Politechniki Poznańskiej mieli ustosunkować się do 5 tez. 13
1) Posiadam dobre (pozytywnie oceniane, akceptowane, wystarczające) kompetencje fachowe (profesjonalne, zawodowe) 6 2 48% 52% Rys. 16. Kompetencje fachowe (profesjonalne, zawodowe) Prawie połowa respondentów (48%) stwierdziła, że jako absolwenci Politechniki Poznańskiej posiadają profesjonalne, zawodowe kompetencje, które są pozytywnie oceniane na rynku pracy. Odmiennego zdania była pozostała część ankietowanych. 2) Posiadam w stopniu wystarczającym tzw. kompetencje miękkie 83% 6 17% 2 Rys. 17. Kompetencje miękkie 14
Aż 83% ankietowanych przyznało, że posiada kompetencje miękkie w stopniu zadowalającym. Jedynie 17% uznało, że nie nabyło ich na wystarczającym poziomie. 3) Prezentuję wystarczający poziom znajomości języków obcych 64% 6 36% 2 Rys. 18. Poziom znajomości języków obcych Prawie dwie trzecie studentów kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa stwierdziło, że ich znajomość języków obcych jest na niewystarczającym poziomie. Tylko 36% uznało, że opanowało język obcy w stopniu zadowalającym. 15
4) Posiadam wystarczającą wiedzę techniczną niezbędną do spełnienia swoich ról zawodowych 6 45% 55% 2 Rys. 19. Wiedza techniczna 55% studentów oceniło swój poziom wiedzy technicznej, nabytej w okresie studiów na kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa, jako niezadowalający i jednocześnie uniemożliwiający na wypełnienie ról zawodowych. Pozostała część (45%) określiła jej poziom jako wystarczający. 5) Przewidywany czas mojej adaptacji zawodowej, niezbędny do prawidłowej realizacji obowiązków zawodowych 6 45% 29% 26% 2 3 miesiące 6 miesięcy 12 miesięcy Rys. 20. Przewidywany czas adaptacji zawodowej, niezbędny do prawidłowej realizacji obowiązków zawodowych 16
Ankietowani studenci najczęściej zaznaczali 6 miesięcy (45%) jako czas konieczny do zaadaptowania się do pracy zawodowej. Tylko 29% respondentów wskazywało, że 3 miesiące wystarczą do przystosowania się do realizacji obowiązków zawodowych a 26% twierdziło, że należałoby przeznaczyć aż cały rok. 3.10. Pytanie 10 Jaki jest Twój status na rynku pracy? 6 52% 17% 31% 2 Nieaktywny zawodowo Praca związana z kierunkiem studiów Praca nie związana z kierunkiem studiów Rys. 21. Status na rynku pracy Na III semestrze studiów na kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa 48% studentów podjęło już pracę zawodową, przy czym 17% wykonywało pracę związaną z kierunkiem studiów. Z kolei 52% było jeszcze nieaktywnych zawodowo. 17
3.11. Pytanie 11 Jeśli jesteś aktywny zawodowo, to w jakim wymiarze czasu pracujesz? 6 24% 2 1 5% 7% 2% 1/2 etatu 3/4 etatu pełen etat własna działalność inne Rys. 22. Wymiar czasu pracy Ankietowani studenci podjęli przede wszystkim pracę na ½ etatu (24%), ¾ etatu (1) i pełen etat (5%). Trzy osoby prowadziły własną działalność gospodarczą. Na wykresie wprowadzono dodatkową pozycję Inne zgodnie z informacją uzyskaną w ankiecie od jednego z respondentów, który pracował na umowę zlecenia. 3.12. Pytanie 12 Czy projekt WDG przyczynił się do podniesienia Twojej aktywności zawodowej w czasie studiów? 81% 6 19% 2 Rys. 23. Wzrost aktywności zawodowej w związku z uczestnictwem w projekcie WDG 18
Na podstawie wyników ankiety można stwierdzić, że projekt WDG raczej nie przyczynił się wzrostu aktywności zawodowej jego uczestników. Tylko 19% studentów zauważyło jej zwiększenie. 3.13. Pytanie 13 Oczekiwania dotyczące pracy zawodowej - zgodność z kierunkiem studiów 35 30 25 20 15 10 5 0 Poszukuję pracy/zamierzam podjąć pracę zgodną z moim wykształceniem Podjęcie pracy uzależniam od wynagrodzenia, zgodność pracy z wykształceniem nie ma dla mnie znaczenia O podjęciu pracy zadecydują inne czynniki Rys. 24. Oczekiwania dotyczące pracy zawodowej - zgodność z kierunkiem studiów Większość ankietowanych (31 osób) poszukuje lub zamierza podjąć pracę zgodną z uzyskanym wykształceniem. 10 ankietowanych uzależnia swoją decyzję od zaproponowanego wynagrodzenia. W 5 ankietach wskazano również na istotę innych czynników przy wyborze pracy tj. miejsce zamieszkania. Ponadto, 4 osoby wybrały pierwszą i drugą lub trzecią opcję, co może oznaczać brak jednoznacznie określonych oczekiwań odnośnie do przyszłej pracy zawodowej. 19
4. PODSUMOWA Przeprowadzone badanie dotyczące opinii studentów ostatniego semestru studiów na kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa na temat działań podjętych w projekcie Wiedza dla gospodarki wskazuje, że prawie połowa respondentów oceniła projekt jako właściwie podjętą inicjatywę, która spełnia oczekiwania pracodawców. Ponadto, na uwagę zasługuje fakt, że studenci ponownie wybraliby ten kierunek studiów, a zwłaszcza specjalność Ergonomię i Bezpieczeństwo Pracy. Ponadto, poszukują lub zamierzają podjąć pracę zgodną ze swoim wykształceniem. Dla ankietowanych istotne jest przede wszystkim wyposażenie studentów w bezpłatne podręczniki i materiały dydaktyczne oraz liczba laboratoriów i ich wyposażenie. Kolejnym wyróżnionym elementem jest zgodność prowadzonych zajęć z programem studiów oraz zróżnicowanie form prowadzenia zajęć. Z kolei zajęcia dydaktyczne prowadzone przez pracodawców oraz organizacja dodatkowych kursów i szkoleń są ważne, ale mają mniejszy wpływ na podniesienie jakości kształcenia. Najniżej oceniono możliwość uczestnictwa w wykładach prowadzonych przez wybitnych naukowców. Uczestnicy tego projektu bardzo licznie brali udział w Targach Pracy realizowanych w ramach projektu WDG. Uczestnictwo przyniosło im wymierne korzyści polegające przede wszystkim na otrzymaniu propozycji praktyki/stażu oraz zaproszenia na rozmowę kwalifikacyjną. Ponadto, należy podkreślić fakt, że na III semestrze studiów prawie połowa respondentów była już aktywna zawodowo. Opracowała: dr inż. Beata Mrugalska Zatwierdził: dr inż. Grzegorz Dahlke, koordynator zadania nr 4, kierunku Inżynieria Bezpieczeństwa w projekcie Wiedza dla gospodarki 20