Szpital poza siecią Prof. Dr hab. n. med. Paweł Buszman, EMBA SUM Katowice AHP SA, Ustroń
Zalety i wady sieci szpitali Zalety Uzyskanie budżetu na poziomie wykonań 2015 roku. Duża swoboda w realizacji usługi w ramach budżetu. Kryteria wejścia odpowiadające min. podstawowemu szpitalowi powiatowemu/miejskiemu niezależnie od standardów leczenia i niezależnie od map potrzeb zdrowotnych. Wady Brak uwzględnienia wysokospecjalistycznych, wąskoprofilowych szpitali, dysponujących nowoczesną technologią medyczną i dostarczających wysokiej jakości usług medycznych. Brak profilu sercowo-naczyniowego zgodnie z potrzebami epidemiologicznymi w Polsce ( ale wprowadzono profil pediatryczny, pulmonologiczny, onkologiczny). Brak uwzględnienia potrzeb i opinii samorządów lokalnych i lokalnych społeczności.
Niekorzystne działania towarzyszące 1. Obniżenie wycen procedur szpitalnych w oparciu o wadliwe wyceny (kardiologia, chirurgia naczyniowa, ortopedia, okulistyka) oraz nielogiczny system motywacyjny (kardiologia!) 2. Korekta przyznanych budżetów szpitali o nową wycenę 3. Likwidacja programu OZW i zastąpienie go programem OZS 4. Wprowadzenie programu KOZ tylko do szpitali sieciowych. 5. Mapy potrzeb zdrowotnych wykonane nieprawidłowo (wynik kontroli NIK), co wpłynęło na decyzje o dodatkowym kontraktowaniu usług.
Konsekwencje wprowadzenia sieci Kwalifikacja do sieci (zgodnie z ogólnymi zasadami lub w oparciu o decyzje dyrektora NFZ) TAK NIE Kontrakt wg historycznego wykonania: -duża dowolność zarządzania budżetem Konkurs na ogólnych zasadach Kontrakt poniżej wykonań 2015 Brak konkursu Likwidacja szpitala/oddziału Lub działalność prywatna
Konsekwencje wprowadzenia sieci Na przykładzie medycyny sercowo-naczyniowej Likwidacja: 1. Pięciu oddziałów chirurgii naczyniowej 2. Dwóch oddziałów kardiochirurgii 3. Likwidacja trzech i przejęcie przez szpital publiczny 6 oddziałów prywatnych (przy braku kadr i konieczności dodatkowego wydatkowania środków publicznych)
Konsekwencje wprowadzenia sieci Na przykładzie medycyny sercowo-naczyniowej Likwidacja dużych ośrodków sercowo-naczyniowych, dostarczających kompleksowe usługi 1. Świętokrzyskie Centrum sercowo-naczyniowe 2. Gdańskie Centrum Sercowo-Naczyniowe
Grupa AHP Zakres działalności Największy usługodawca w zakresie usług sercowonaczyniowych i rehabilitacyjnych w Polsce 45 tys hospitalizacji 18 000 tys PCI 1200 zabiegów kardiochirurgicznych 7 000 zabiegów naczyniowych 20 tys pobytów rehabilitacyjnych i sanotoryjnych 135 tys porad ambulatoryjnych specjalistycznych Nakłady AHP na rozwój ośrodków kardiologicznych w Polsce: ponad 600 mln pln (tymczasem narodowy program POLKARD 2000-2015: 500 mln pln)
Grupa AHP Zakres działalności Działalność dydaktyczna: szkolenie podyplomowe w zakresie kardiologii, kardiochorurgii i chirurgii naczyniowej (35 rezydentów) Działalność naukowa: -badania przedkliniczne i wdrozeniowe (polskie stenty DES, cewniki balonowe typu DEB, zastawki TAVI, stenty biodegradowalne) -badania kliniczne międzynarodowe i liczne publikacje (IF 650) Wprowadzenie dzięki wsparciu AHP na rynek polskich stentów DES to oszczędność 300 mln rocznie dla całego systemu opieki medycznej w Polsce
GCSN nie został włączony do sieci podstawowego zabezpieczenia szpitalnego w województwie pomorskim! Brak kontraktulikwidacja Gdańskie centrum sercowonaczyniowe Zakontraktowane Oddziały do 2017 roku: Kardiologii inwazyjnej Kardiochirurgii Chirurgii Naczyniowej OAIT Pracownia hemodynamiki i sala hybrydowa Sale operacyjne Izba przyjęć Poradnie specjalistyczne w trzech zakresach Lokalizacja w prywatnym budynku szpitalnym: 80 łóżek, personel 114 osób Wykonanie łącznie 2015: 32,8 mln pln W tym Kardiologia 12,1mln Kardiochirurgia 9,9mln Chirurgia Naczyniowa 9,1 mln OAITM 1,6 mln Nowy kontrakt na kardiochirurgię w Wejherowie na kwotę 2,4 mln na 6 miesięcy.
GCSN AHP Działalność medyczna 2016 Hospitalizacje 2741 Kardiochirurgia 633 Kardiologia Inwazyjna -1422 w tym OZW - 508 Chirurgia Naczyniowa 686 Porady specjalistyczne 5 659
Konsekwencje decyzji dyrektora Pomorskiego NFZ Likwidacja nowoczesnego ośrodka sercowo-naczyniowego wybudowanego kosztem 30 mln pln (w tym środki UE!). Niepotrzebne wydatki 8 mln ze środków publicznych UM na utworzenie osrodka w Wejherowie. Spadek liczby zabiegów kardiochirurgicznych do 50% liczby w GCSN, ograniczenie zakresu wykonywanych zabiegów przez pół roku (i tylko jeden typ OPCAB). Ograniczenie dostępności. Deficyt na dzialalności oddziału (potrzeba powołania fundacji na dofinansowanie).
Wyniki Rejestr KROK (Krajowy Rejestr Operacji Kardiochirurgicznych) INDEKS 2016 śmiertelność obserwowana do przewidywanej wg Euroscore INDEKS 2015 śmiertelność obserwowana do przewidywanej wg Euroscore 17. AHP GCSN Gdańsk 6. AHP Bielsko Biała 27 14 11 24 8 18 7 3 10 16 29 31 13 średnia 2 15 5 23 22 1 30 19 28 9 12 20 26 25 21 4 0,2 0,3 0,4 0,5 0,5 0,7 0,8 0,8 0,8 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,1 1,2 1,2 1,2 1,3 1,3 1,4 1,4 1,4 1,5 1,9 2,0 2,1 2,1 2,2 2,2-0,50 1,00 1,50 2,00 2,50 3,00 3,50 4,00 LICZBY NA OSI Y TO OŚRODKI PONUMEROWANE WZGLĘDEM LICZBY ZABIEGÓW OD NAJWIĘKSZEJ DO NAJMNIEJSZEJ 3,9 3 14. AHP GCSN Gdańsk 6. AHP Bielsko Biała 27 10 13 7 24 28 29 18 4 2 9 17 20 średnia 8 15 16 3 1 22 21 31 11 12 30 5 19 25 26 23 0,2 0,3 0,6 0,7 0,8 0,8 0,8 0,9 0,9 0,9 1,0 1,0 1,0 1,0 1,2 1,2 1,3 1,3 1,3 1,3 1,4 1,4 1,4 1,5 1,7 1,9 2,2 2,2 2,3 2,3-0,50 1,00 1,50 2,00 2,50 3,00 3,50 4,00 LICZBY NA OSI Y TO OŚRODKI PONUMEROWANE WZGLĘDEM LICZBY ZABIEGÓW OD NAJWIĘKSZEJ DO NAJMNIEJSZEJ 2,7 3,8 4
KROK Zabiegi skojarzone zastawkowowieńcowe; wyniki KROK 2015 %zgonów ryzyko wg Index wewnątrzszpitalnych Euroscore2 GCSN AHP 1,63 8,79 0,18 BB AHP 2,99 7,41 0,40 IK Anin 2,12 2,99 0,70 SCCS Zabrze 7,81 6,30 1,24 GCM Katowice 7,34 5,92 1,24 Kraków JP2 11,3 6,23 1,81 GUM Rogowski 6,06 1,60 3,79 WIM Wwa 18,8 2,12 8,86 Opole 20,0 7,20 2,78 Kielce 33,3 7,6 4,38 Olsztyn 20,2 7,20 2,81
Starachowice Świętokrzyskie centrum sercowo-naczyniowe Oddział Kardiologii inwazyjnej Oddział Chirurgii Naczyniowej Oddział AOIT Poradnie Specjalistyczne Pracownia TK, Pracownia Hemodynamiki, Sale operacyjne, Izba przyjeć Lokalizacja w prywatnym budynku (3500 m2), nakłady 35 mln pln Wykonanie usług 2015: 25,9 ml pln W tym Kardiologia 12,3 mln Chirurgia naczyniowa 13,0 mln Ośrodek nie został włączony do sieci pomimo długiej historii działania (od 2007 roku). Rozdział środków SCSN: kardiologia 0, chirurgia naczyniowa 4 mln do szpitala woj. w Koninie.
MORTALITY. LIFE EXPECTANCY Współczynniki zgonów spowodowanych chorobami układu krążenia w powiatach w 2015 r. Deaths rates due to diseases of the circulatory system by powiats in 2015 Starachowice Na 10 tys. ludności Per 10 thous. population 60,1 79,6 55,1 60,0 50,1 55,0 45,1 50,0 40,1 45,0 35,1 40,0 24,6 35,0 64
Likwidacja ośrodków PAKS Niepowetowana strata dla lokalnych społeczeństw, którym zabrano dostęp do wysokiej jakości usług sercowo-naczyniowych na podstawie decyzji polityków w Warszawie. Tymczasem politycy w Warszawie leczą się w szpitalach rządowych, które uzyskały wyższą wycenę świadczeń!
Nysa Ośrodek sercowo-naczyniowy Oddział Kardiologii Inwazyjnej i elektroterapii Oddział Chirurgii Naczyniowej Izba przyjęć Lokalizacja: prywatny budynek, połączony ze szpitalem publicznym. Wykonanie 2015: 29,6 mln W tym kardiologia : 17,4 mln Chirurgia naczyniowa 12,3 Nowy kontrakt: Kardiologia: 9,0 mln Chirurgia naczyniowa: 0
Kędzierzyn-Koźle Oddział kardiologii inwazyjnej i elektrofizjologii Kardiologia Inwazyjna Oddział Elektroterapii i Niewydolności Serca OINK Wykonanie 2015 Kardiologia: 24,8 Kontrakt 2018 16,1 mln
CKJ Józefów Wykonania 2016: Kardiologia 16,9 mln Chirurgia naczyniowa: 8,7 mln Razem: 25,6 Projektowany konkurs 2018: Kardiologia ok. 6 mln/rok Chirurgia naczyniowa: brak
Konsekwencje 1. Wypieranie lepszej usługi przez gorszą. 2. Leczenie skutków, a nie przyczyny. 3. Zastąpienie usług niezbędnych i ratujących życie, usługami mniej priorytetowymi. 4. Tworzenie nowych usług wbrew potrzebom wynikającym z map potrzeb zdrowotnych: marnotrawienie środków publicznych. 5. Wydatkowanie większych pieniędzy, przy braku zaspokojenia potrzeb niezbędnych: -medycyna sercowo-naczyniowa -intensywna opieka medyczna 6. Wpływ reformy na epidemiologię i demografię.
Konsekwencje Spadek procedur w medycynie sercowo-naczyniowej (2017 vs 2015): 1. Stały spadek liczby zabiegów kardiochirurgicznych (KROK): 322 mniej zabiegów 2. Spadek liczby koronarografii (ORKI) mniej o ponad 23 tys. 3. Spadek liczby PCI (ORKI) mniej o 10 tys. 4. Spadek liczby zabiegów na tętnicach obwodowych (ok. 7 tys) (dane AHP)
Liczba koronarografii Interventional Cardiology in Poland Coronary angiography in Poland in 2002-2017 5153 angiographies / 1 mln inhabitants / 1 year -23 263
Liczba zabiegów PCI w Polsce Interventional Cardiology in Poland PCI in Poland in 2002-2017 2983 PCI / 1 mln inhabitants / 1 year -10 594
Umieralność z powodu chorób układu krążenia poniżej oraz powyżej 65 r.ż. w Polsce Polska: duża nadumieralność z powodu chorób serca i naczyń w wieku poniżej 65 roku życia Potencjał obniżenia w Polsce umieralności sercowo-naczyniowej o 50% Obniżenie śmiertelności sercowo-naczyniowej o 10% daje wzrost PKB o 1% (M.Surhcke,et al. Healt Economics, 2010) Mężczyźni Kobiety Mężczyźni Kobiety CVD CVD Cała populacja <65 Cała populacja <65 Austria 240,7 45,3 160,7 14,7 Belgia 205,7 47,7 132,1 19,2 Dania 243,8 50,4 154,4 20 Francja 155,8 37 90,7 12 Niemcy 231 49,7 163,9 18,2 Irlandia 237,9 50,3 151,4 19,4 Włochy 196,4 36,5 131 12,5 Luxemburg 211,2 42,4 134 15,9 Holandia 170,9 34 113,4 15,6 Norwegia 183,6 67,8 116 12 Portugalia 174,7 37,3 136,8 13,5 Polska 415,5 119,4 244,8 34,2 CHD CHD Cała populacja <65 Cała populacja <65 Austria 125,1 27,9 65,2 6,3 Belgia 76,3 21,1 32,2 5,8 Dania 97,7 20,8 51,7 5,9 Francja 49,7 14,8 18,8 2,5 Niemcy 103 24,8 52,5 5,7 Izrael 70,3 13,7 35,2 2,5 Włochy 76,9 17,6 37,6 3,6 Luxemburg 68,8 20,3 27 3,6 Holandia 54,6 12 24,5 4,2 Norwegia 82,5 19,1 39,8 4,4 Portugalia 49,1 15 24,2 3,6 Polska 128,2 40,4 59,5 8,7 CVD choroby układu krążenia CHD choroba wieńcowa
Konsekwencje sieciowe - Brak poziomu sercowo-naczyniowego w sieci - zmian wycen w kardiologii - limitowanie stanów przedzawałowych Niekorzystnych zmian dokonano w sytuacji gdy wyż demograficzny z lat 50 i 60 wchodzi w okres najwiekszego narażanienia na zgony sercowo-naczyniowe Wzrost liczby zawałów w Polsce w 2017 roku Wzrost liczby hospitalizowanych z powodu niewydolności serca Wzrost liczby zgonów i wskaźników umieralności (do 12,3 promila w Q1 2018)
Konsekwencje demograficzne wprowadzenia wycen w kardiologii i zmian sieciowych
Sytuacja epidemiologiczna w Polsce Konsekwencje miażdżycy 100 tys. zawałów serca 90 tys. udarów mózgu 30 tys. amputacji kończyn 800 tys. chorych z niewydolnością serca
Raport roczny Przeciętne GUS trwanie życia za 2017 mężczyźni... 66,2 67,6 69,7 70,8 72,1 72,4 72,7 73,1 73,8 73,6 73,9. Dramatyczna sytuacja demograficzna w kobiety 2017... 75,2 76,4 78,0 79,4 80,6 80,9 81,0 81,1 81,6 81,6 81,9. Warszawa, 29 stycznia 2018 r. 17,3 17,8 18,4 19,0 19,6 20,2 20,8 0 14 lat (dzieci)... 24,4 21,6 19,1 16,2 15,2 15,1 15,0 15,0 15,0 15,0 15,0 15,1 65 lat i więcej... 10,2 11,3 12,4 13,3 13,5 13,8 14,2 14,7 15,3 15,8 16,4 17,0 Dodatkowe 15,5 tys zgonów w Polsce oraz skrócenie okresu życia Małżeństwa nowo zawarte Czy to wynik drastycznego obniżenia wycen w kardiologii inwazyjnej i nieefektywnej dystrybucji środków NFZ. w tys.... 255,4 207,1 211,2 206,9 228,3 206,5 203,9 180,4 188,5 188,8 193,5 193,0 Sytuacja na 1000 ludności demograficzna... 6,7 Polski 5,4 5,5 5,4 5,9 5,4 5,3 4,7 4,9 4,9 5,0 17 5,0 Rozwody GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY w tys.... 42,4 38,1 42,8 67,6 61,3 64,6 64,4 66,1 65,8 67,3 63,5 65,0 na 1000 ludności... 1,1 1,0 1,1 1,8 1,6 1,7 1,7 1,7 1,7 1,8 1,7 1,7 Separacje (w tys.)... - - 1,3 11,6 2,8 2,8 2,5 2,2 1,9 1,7 1,6 1,6 Urodzenia żywe w tys.... Podstawowe 547,7 433,1 378,3 dane 364,4 demograficzne 413,3 388,4 dla 386,3 lat 369,6 1990 2017 375,2 369,3 382,3 403,0 INFORMACJA O SYTUACJI na 1000 ludności... 14,3 11,3 9,9 9,6 10,7 10,1 10,0 9,6 9,7 9,6 9,9 10,5 SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ KRAJU Współczynnik Wyszczególnienie dzietności... 1990 1,99 1995 1,55 2000 1,37 2005 1,24 2010 1,38 2011 1,30 2012 1,30 2013 1,26 2014 1,29 2015 1,29 2016 1,36 2017 b. W 2017 ROKU Ludność Zgony ogółem ogółem w tys. w tys.... (stan w dn. 31 XII)... 390,3 386,1 368,0 368,3 378,5 375,5 384,8 387,2 376,5 394,9 388,0 403,5 38073 38284 38254 38157 38530 38538 38533 38496 38479 38437 38433 38434 na 1000 ludności... 10,2 10,1 9,6 9,7 9,8 9,7 10,0 10,1 9,8 10,3 10,1 10,5 Przyrost wg przyczyn rzeczywisty (w %): w tys.... 85 19-9 -17 33 9-5 -37-17 -41-4,0 1,0 w %... 0,22 0,05-0,02-0,04 0,08 0,02-0,01-0,10-0,04-0,11-0,01 0,00 Mężczyźni (w tys.)... 18552 18628 18537 18454 18653 18655 18649 18630 18620 18598 18593 18594 Ludność miejska choroby układu krążenia 52,2 50,4 47,7 45,7 46,0 45,2 46,1 46,1 45,1 45,8 43,3. nowotwory złośliwe... 18,7 20,2 23,0 24,5 24,5 24,6 24,6 24,3 25,4 25,5 25,8. urazy i zatrucia... 7,6 7,5 7,0 6,9 6,2 6,3 6,1 5,8 5,7 5,0 4,9. w tym: wypadki drogowe... 2,12 1,83 1,58 1,37 1,10 1,09 0,81 0,73 0,72 0,70 0,68. samobójstwa... 1,27 1,42 1,59 1,64 1,68 1,63 1,65 1,60 1,58 1,37 1,20. przyczyny niedokładnie w tys.... 23546 23675 23670 23424 23429 23386 23336 23258 23216 23166 23129 23122 w %... 61,8 61,8 61,9 61,4 60,8 60,7 60,6 60,4 60,3 60,3 60,2 60,2
Raport GUS Informacja o sytuacji społecznogospodarczej Q1 2018: wzrost liczby zgonów o 1 tys!
Konsekwencje demograficzne: dane Eurostat
Atlas demograficzny Polski 2017 Spadek ludności Polski o 10% do 2014 roku POPULATION. PROJECTION Ludność w latach 1950 2016 oraz w prognozie do 2040 r. Population in 1950 2016 and the projection until 2040 mln 40 Prognoza Projection Powierzchnia i ludność w 2016 r. Total area and population in 2016 Powierzchnia Ludność 7,0% Total area Population 312 679 km 2 38,4 mln 35 30 60,2% 25 20 93,0% Ogółem Total 15 Miasta Urban areas Wieś Rural areas 10 5 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 Miasta Urban areas Wieś Rural areas 39,8% Wskaźnik urbanizacji (udział ludności zamieszkałej w miastach w ogólnej liczbie ludności) Urbanization rate (share of urban population in the total population) Polska Poland = 60,2% Ludność i gęstość zaludnienia w 2016 r. Population and the population density in 2016 Polska Poland = 123 2016 % 69,1 77,0 62,1 69,0 55,1 62,0 48,1 55,0 41,2 48,0 Ludność na 1 km 2 Population per 1 km 2 171 370 141 170 111 140 81 110 59 80 % 80 40 Ludność w mln Population in mln 6 1990 2016 2040 0 3 0 8
Czy korzystne trendy w leczeniu chorób układu krążenia w Polsce po 2015 roku zostaną odwrócone? UMIERALNOŚĆ. TRWANIE ŻYCIA Współczynniki zgonów spowodowanych wybranymi chorobami układu krążenia Deaths rates due to selected diseases of the circulatory system 25 Na 10 tys. ludności Per 10 thous. population 20 15 Miażdżyca Atherosclerosis Choroba niedokrwienna serca Ischaemic heart diseases Choroby naczyń mózgowych Cerebrovascular diseases Choroba nadciśnieniowa Hypertensive diseases 10 5 0 1980 1990 2000 2010 2015 2000 2015 Polska Poland = 46 Zgony w wyniku chorób układu krążenia ogółem na 10 tys. ludności Total deaths due to diseases of the circulatory system per 10 thous. population Polska Poland = 47 51,1 63,8 47,1 51,0 43,1 47,0 39,1 43,0 29,5 39,0 Miażdżyca Atherosclerosis Choroba niedokrwienna serca Ischaemic heart diseases Wybrane przyczyny na 10 tys. ludności Selected causes per 10 thous. population 20 10 0 Choroba nadciśnieniowa Hypertensive diseases Choroby naczyń mózgowych Cerebrovascular diseases 63
Stan zanieczyszczenia powietrza w dn. 7.02.2018. oraz emisja CO2 w Europie
Stan zanieczyszczenia powietrza w dn. 20.02.2018.
Czy chcemy być zdrowi, bogaci i żyć długo, czy być biednymi, chorymi i wcześnie umierać?
J. Kochanowski: Polak nową przypowieść sobie kupi, że i przed, i po szkodzie głupi
Wnioski Sieć szpitali nie zapewniła pokrycia strategicznych potrzeb społecznych w zakresie ratujących życie procedur medycznych. Niezbędną korektą działania sieci to: Wprowadzenie poziomu szpitali sercowo-naczyniowych Niezbędną potrzebą jest wdrożenie programu prewencji i leczenia chorób układu krążenia w Polsce w oparciu o współpracujące i koordynujące wzajemnie ośrodki publiczne i prywatne. Brak poprawy jakości powietrza w Polsce nasili liczbę zgonów sercowo-naczyniowych.