Szanowni Państwo, Panie, Panowie, Drodzy Pacjenci,

Transkrypt

1 SCCS/KCH/ /12 Zabrze, 14 września 2012 r. Szanowni Państwo, Panie, Panowie, Drodzy Pacjenci, Witam serdecznie i z przyjemnością informuję o widocznym w naszym kraju rozwoju kardiochirurgii dorosłych i dzieci. Jest to zasługa bardzo ambitnego i dobrze wyszkolonego środowiska kardiochirurgicznego, które pomimo, że stosunkowo skromne, bowiem liczy tylko 240 specjalistów kardiochirurgów, 229 specjalistów kardioanestezjologów, 177 perfuzjonistów oraz znakomicie wyszkolone zespoły pielęgniarek operacyjnych, intensywnej terapii i pracujących w oddziałach, gwarantuje wysoki poziom i dobrą jakość leczenia. Przypominam, że w Polsce mamy 37 oddziałów kardiochirurgii rozmieszczonych we wszystkich województwach kraju, dzięki czemu dostęp do leczenia kardiochirurgicznego jest stosunkowo dobry, a czas oczekiwania na zabiegi planowe nie jest dłuższy niż 2-3 miesiące (z wyjątkiem województwa kujawsko-pomorskiego). Jest to więc czas porównywalny do czasu oczekiwania w takich krajach europejskich jak Wielka Brytania, Norwegia lub Francja. Przypominamy, że chorzy w trybie ratującym życie są przyjmowani w trybie natychmiastowym, natomiast tryb pilny oznacza czas oczekiwania nie dłuższy niż kilka dni. O trybie przyjęcia pacjenta decyduje stan chorego i ocena konsultującego kardiochirurga, który może zdecydować o pozostawieniu chorego w szpitalu i przegotowaniu do zabiegu w oddziale kardiologicznym współpracującym z kardiochirurgią, lub bezpośrednio w oddziale kardiochirurgii, jeżeli bezpieczeństwo chorego i jego stan tego wymaga. Największa koncentracja ośrodków kardiochirurgicznych znajduje się w Warszawie, gdzie wykonuje się 16,6% wszystkich operacji serca w Polsce, a referencyjnymi oddziałami są Instytut Kardiologii w Warszawie oraz Centrum Zdrowia Dziecka, wspierane przez inne akademickie ośrodki Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Do krajowych ośrodków referencyjnych nalezą również śląskie ośrodki kardiologicznokardiochirurgiczne w Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu i Szpitalu Klinicznym w Katowicach- Ochojcu, gdzie w każdym z tych ośrodków wykonuje sie operacji serca dziennie, a łącznie ponad 4800 operacji serca u dorosłych i dzieci rocznie. Pozostałe silne ośrodki kardiochirurgiczne to

2 Kraków (2800 operacji w dwóch ośrodkach) oraz Wrocław (2100 operacji serca), Poznań (1780) Łódź (1350), Bydgoszcz (1170), Szczecin (1100), Rzeszów (1000), Białystok (619), Lublin (600), Opole (580), Kielce (550), Olsztyn (480), Nowa Sol (470), Zamość (380), Radom (200) i Bielsko Biała dla zabezpieczenia południowej części województwa śląskiego i województwa małopolskiego. Kardiochirurgia dziecięca jest wykonywana w takich ośrodkach referencyjnych kraju jak: Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie, Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi, Szpital Akademickim w Krakowie Prokocimiu, ale także w Szpitalu Dziecięcym ŚUM w Katowicach-Ligocie, Gdańsku, Szpitalu Uniwersyteckim w Poznaniu, Śląskim Centrum Chorób Serca, wyspecjalizowanym w zakresie zabiegów transplantacji serca i płuc u dzieci, mechanicznego wspomagania krążenia, oraz zabiegów wrodzonych wad serca u dzieci i dorosłych (GUCH). Wykonując wszelkie typy operacji kardiochirurgicznych u dorosłych i dzieci, we współpracy z wiodącymi ośrodkami europejskimi i amerykańskimi, coraz rzadziej istnieje konieczność kierowania polskich pacjentów na bardzo kosztowne leczenie w ośrodkach zagranicznych. Rozwój polskiej kardiochirurgii pozwala już od roku 2010 drastycznie zredukować, do niezbędnego minimum, przesyłanie chorych do leczenia za granicę na koszt polskiego płatnika. Wszystko po to, aby w warunkach wciąż skromnego i nadal niewystarczającego budżetu przeznaczyć więcej środków na polską medycynę, w tym także kardiochirurgię i transplantacje. Takie rozważne i pragmatyczne działania nie wykluczają możliwości leczenia w ośrodkach zagranicznych, ale na koszt samego leczącego lub ze środków pozabudżetowych, co nawet w najbogatszych krajach jest dowodem społecznej wrażliwości dla chorego, i nobilituje ofiarodawcę nie uszczuplając środków publicznego płatnika. Przykład społeczeństwa Holandii, gdzie ze środków społecznych (zbiórki społeczne w ramach POLEN-PROJECT) w latach wykonano bezpłatnie operacje serca u 526 polskich dzieci z wrodzonymi wadami serca powinien nas do takich dobroczynnych działań, we współpracy z mediami, mobilizować do działania, zamiast oczekiwać, że za wszystko jest gotowy zapłacić dysponujący ograniczonymi środkami publiczny płatnik. Świadectwem dużej aktywności polskiej kardiochirurgii niechaj będą następujące dane pochodzące z Ogólnopolskiego Rejestru Operacji Kardiochirurgicznych KROK.

3 Kardiochirurgia Polska w roku 2011 i ważniejsze zadania w roku W roku 2011 wykonano ogółem w 37 ośrodkach w kraju operacji serca, co oznacza wzrost o 1200 operacji w porównaniu z rokiem poprzednim. Na ten wzrost składają się głównie chorzy ze stenozą aortalną, tętniakami aorty i pozawałowym CABG+MI. 2. Godny podkreślenia jest fakt, że operacje serca u chorych w wieku starszym, chorych trudnych z obciążeniami, powyżej 75 roku życia, było 4091 tj wzrost o prawie 700 w porównaniu z rokiem poprzednim (2010), w tym powyżej 80 roku życia 1171 chorych, tj. wzrost o 325 (!!!), z frakcją EF poniżej 30% (!!!) 887 chorych, tj. wzrost o 117 w porównaniu z rokiem Operacje nabytych wad zastawkowych w liczbie 4578, tj. wzrost o 270, i duży rozwój operacji małoinwazyjnych. 4. Operacji pomostowania aortalno-wieńcowego wykonano 13792, tj. wzrost o 641. Liczba wieńcowych operacji bez krążenia to Wyrazy uznania należą się wobec operacji małoinwazyjnych MIDCAB/TECAB, które wykonano w liczbie odpowiednio 140/55, oraz hybrydowych operacji wieńcowych, których wykonano 208. Działa to wszystko dobrze, i to dobry znak naszej dobrej współpracy HEART TEAM oraz wytycznych ESC 2010 dotyczących rewaskularyzacji serca. 5. Trudniejsze zawsze operacje skojarzone - chorzy starsi obciążeni (wada + CABG - liczba 2271 operacji rocznie wzrost o Operacji wad wrodzonych serca przeprowadzono 2698, co oznacza wzrost o 47, w tym operacje bez krążenia pozaustrojowego u dzieci do 1 m-ca życia 322, tj. spadek o 46; od 1 miesiąca do roku 284, tj. spadek o 10 operacji; od 1 roku do 18 lat 170 operacji, tj. spadek o 2 operacje. Operacje wrodzonych wad serca w krążeniu pozaustrojowym do 1 miesiąca życia przeprowadzono w liczbie 221, tj. spadek o 47; od 1m-ca do 1 roku- 636, tj. spadek o 79 operacji; od 1 roku do 18 lat- 812 operacji, tj. wzrost o 155(!), i powyżej 18 roku życia 234, tj. wzrost o 61 operacji. Wykonują je głównie Warszawa Anin i Zabrze, czyli kliniki zajmujące się wrodzonymi wadami serca u dorosłych GUCH. Referencyjnymi oddziałami kardiochirurgii dla hipoplazji lewego serca są ośrodki kardiochirurgii dziecięcej w Łodzi (Centrum Zdrowia Matki Polki), Krakowie-Prokocimiu, Warszawie (Centrum Zdrowia Dziecka). 7. Operacji tętniaków aorty wykonano w Polsce 1343, tj. wzrost o 85. To wyjątkowo trudna grupa chorych, zwłaszcza w operacjach pilnych, ratujących życie pacjentów z rozwarstwieniami aorty. Cieszy rozwój operacji tętniaków piersiowo-brzusznych we współpracy z chirurgami naczyniowymi i ośrodkami zagranicznymi. 8. Transplantacje serca- 81, tj. wzrost o 3, głównie w Zabrzu (36), Warszawie (24), Krakowie(10), Poznaniu (7), Gdańsku (3), oraz transplantacje płuc Zabrze (11).

4 9. Małoinwazyjne zabiegi zastawkowe, aortalne (!!), mitralne - 44, trójdzielne - 55, stentgrafty aortalne 61, tj. wzrost o do łuku (procedura Ministerstwa Zdrowia) + 10 łuk hybrydowy, stengraft + kardiochirurgiczna wideotorakoskopowa ablacja 36. Liczba tych zabiegów to wielki postęp, chociaż ciągle jest tych zabiegów za mało, bowiem dotyczą opornego na leczenie, także elektrofizjologiczne, objawowego migotania przedsionków 10. BAZA KARDIOCHIRURGII to 1026 lóżek w 37 ośrodkach. W 76 salach operacyjnych wzrost o 6, w porównaniu z rokiem 2010, pooperacyjnych łóżek - jest ich obecnie 396. Wzrost o 29 liczby operacji na 1 sale obecnie jest to 316 operacji na 1 salę rocznie, co dobrze świadczy o wykorzystaniu istniejących zasobów. 11. Samodzielnych pracowników nauki wśród kardiochirurgów jest 44. (wzrost o 5), z doktoratem mamy 206 lekarzy (wzrost o 5) liczba operacji jaka przypada na specjalistę rocznie, tyle samo przypada na szkolącego się pod kierunkiem kardiochirurga rezydenta Najważniejsze obecnie zadania w kardiochirurgii jeszcze w bieżącym roku : 1. Wprowadzić, wspólnie z kardiologami w kraju i we współpracy z Ministerstwem Zdrowia (Zabrze Warszawa - Anin i Gdańsk) i zarejestrować komory osiowe do wspomagania serca. Od miesiąca nie produkowane są komory typu Religa w Zabrzu, z powodu zaprzestania przez firmę amerykańską Medtronic produkcji sztucznych zastawek typu Medtronic-Hall. Obecnie zabezpieczenie w kraju polega na wykorzystaniu u dzieci pomp Berlin Heart, a u dorosłych pomp osiowych. Niezależnie od tego, trwają intensywne prace nad uruchomieniem kolejnej generacji nowych pomp pneumatycznych w Zabrzu ale najkorzystniejsze dla chorego są pompy długoterminowe, z którymi chory może funkcjonować w domu poza szpitalem. 2. Uporządkować warunki świadczeń w kardiochirurgii, zgodnie ze zgłoszonymi kilka miesięcy temu postulatami zmian 3. Wprowadzić wspólnie z kardiologami i Ministerstwem Zdrowia dostępność do nowych technologii (MitraClip) w rekonstrukcji pozawałowej niedomykalności mitralnej u chorych objawowych udokumentowanego wysokiego ryzyka zgodnie z wytycznymi ESC z roku Zwiększyć liczbę zabiegów TAVI wykonywanych w Polsce przez kardiologów i kardiochirurgów u chorych bardzo trudnych wysokiego ryzyka do w roku Wystąpić o zwiększenie środków na świadczenia w kardiochirurgii na rok 2012 i 2013, wobec obiektywnego wzrostu liczby zabiegów u objawowych chorych z chorobami serca, zarówno ze strony Ministerstwa Zdrowia (procedury, których liczba wzrosła) i NFZ, z powodu wzrostu liczby objawowych chorych do operacji.

5 7. Wprowadzić, we współpracy z Prof. Opolskim i Centralą NFZ, możliwość rozliczenia hospitalizacji w NFZ dla zabiegów MITRACLIP. 6. Przygotować do uruchomienia nowy Ogólnopolski Rejestr Kardiologiczno-Kardiochirurgiczny zabiegów alternatywnych u chorych wysokiego ryzyka - TAVI, MITRACLIP. 7. Przeznaczyć część środków z programu POLKARD na uzupełnienie płatności za zabiegi, na które nie starcza środków, takie jak MitraClip (program), TAVI (nowy program, uzupełniający), sztuczne komory osiowe, czy zabiegi kardiochirurgiczne, na które nie starczy środków w Ministerstwie Zdrowia w tym roku i kolejnym. Prof. Marian Zembala Konsultant krajowy w dziedzinie kardiochirurgii