Klasa V Ogólnokształcącej Szkoły Baletowej im. F. Parnella wymagania edukacyjne ;rok szkolny 2015/2016 WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Człowiek w społeczeństwie - wymienia osiągnięcia cywilizacyjne ludzi na przestrzeni wieków wymienia cechy człowieka wyróżniające go ze świata zwierząt wymienia wartości ważne w jego życiu wymienia wartości uniwersalne rozumie pojęcie więź społeczna wymienia rodzaje więzi społecznych zna definicję grupy społecznej wymienia rodzaje grup społecznych definiuje pojęcia: społeczeństwo, społeczność, zbiorowość wyjaśnia pojęcie struktura społeczna wymienia rodzaje porozumiewania się wymienia techniki skutecznego porozumiewania się zna zasady aktywnego słuchania wyraża emocje w komunikacie Ja asertywność empatia, negocjacje, kompromis odróżnia cechy nabyte od cech wrodzonych podaje przykłady grup pierwotnych, wtórnych, formalnych i nieformalnych wymienia role społeczne jednostki i własne uzasadnia szczególną rolę rodziny w życiu człowieka dokonuje podziału społeczeństwa polskiego na warstwy i klasy wymienia elementy struktury społecznej wypowiada własne zdanie na forum argumentuje wyrażane opinie podejmuje próby stosowania poznanych zasad i technik porozumiewania się w życiu wymienia skutki działalności człowieka na przestrzeni wieków wyjaśnia proces socjalizacji wskazuje różnice między procesem socjalizacji i resocjalizacji wyjaśnia rolę więzi społecznych w życiu ludzkim podaje przykłady zachowań konformistycznych i nonkonformistycznych wymienia przyczyny zróżnicowania społeczeństwa podaje różnicę między warstwą a klasą społeczną stosuje techniki skutecznego porozumiewania się wyraża emocje stosując, techniki niewerbalne stosuje zasady aktywnego słuchania stosuje techniki asertywne w wyrażaniu emocji i własnego zdania uzasadnia wybór wartości własnych dokonuje oceny własnej osoby w kontekście wartości uniwersalnych dokonuje, korzystając z różnych źródeł informacji, oceny wybranej grupy społecznej wskazuje związki między funkcjonowaniem rodziny i społeczeństwa uzasadnia zależność między jednostką a społeczeństwem ocenia wpływ norm i wartości ogólnoludzkich trafnie argumentuje wyrażane opinie Życie szkoły 1
wymienia dokumenty regulujące pracę szkoły wymienia najważniejsze organy szkoły zna struktury szkolnictwa w Polsce zna prawa i obowiązki ucznia zna prawo o obowiązku nauki wymienia formy działalności samorządu uczniowskiego wymienia szkoły znajdujące się w regionie zna najważniejsze osiągnięcia uczniów swojej szkoły planuje ścieżkę własnego rozwoju edukacyjnego zna kompetencje samorządu uczniowskiego wymienia cechy charakteru pożądane w pełnieniu funkcji w samorządzie szkolnym dokonuje samooceny omawia strukturę szkolnictwa wymienia instytucje współpracujące ze szkołą ocenia działalność samorządu uczniowskiego przedstawia swój program wyborczy konstruuje ankietę na temat życia szkoły przeprowadza ankietę w swojej klasie ocenia system oświaty w Polsce opracowuje folder: Szkoły mojego regionu opracowuje wyniki ankiety inicjuje ciekawe przedsięwzięcia aktywizujące uczniów w samorządzie uczniowskim Naród i państwo wymienia polskie symbole narodowe rozumie pojęcia: naród, świadomość narodowa, obywatelstwo zachowuje się godnie wobec symboli uczestniczy godnie i z powagą w obchodach rocznicowych uroczystości państwowych i szkolnych wymienia mniejszości narodowe zamieszkujące Polskę rozumie pojęcia: tolerancja mniejszość narodowa, stereotyp ojczyzna, patriotyzm, nacjonalizm, szowinizm, kosmopolityzm, Polonia wie, że swoją postawą może dbać o dobre imię Polski posiada świadomość konieczności wypełnienia obowiązków wobec Ojczyzny wymienia cechy państwa wymienia funkcje państwa czyta ze zrozumieniem tekst źródłowy Kłopoty z państwem wymienia trzy modele ustrojowe państw wymienia monarchie konstytucyjne w Europie wymienia czynniki narodotwórcze wypisuje z konstytucji uprawnienia mniejszości wymienia największe skupiska polonii na świecie wymienia cechy dobrego państwa dokonuje podziału państw ze względu na formę rządów, sposób rządzenia, ustrój terytorialny wymienia wady i zalety państwa demokratycznego odróżnia demokrację bezpośrednią od pośredniej oraz większościową od konstytucyjnej omawia okoliczności powstania polskich symboli poczuwa się do obowiązku ochrony symboli charakteryzuje mniejszości narodowe w Polsce wymienia miejsca konfliktów narodowościowych na świecie propaguje ideę tolerancji wobec innych narodów jako przejaw etycznych zasad życia publicznego porównuje strukturę narodowościową II i III Rzeczypospolitej (wykres zamieszczony w podręczniku) wymienia przyczyny emigracji Polaków prezentuje postacie patriotów polskich jako wzorce osobowe manifestuje swoje postawy patriotyczne poprzez godne zachowanie i wypełnianie obowiązków obywatela omawia genezę państw omawia funkcje państwa charakteryzuje republikę i monarchię definiuje państwo unitarne i złożone charakteryzuje trzy modele ustrojowe państw przedstawia pozycję obywateli w różnych typach państw uzasadnia wyższość demokracji nad innymi systemami współuczestniczy w organizacji uroczystości państwowych i szkolnych propaguje właściwe postawy wobec symboli przeprowadza wywiad na temat tolerancji Polaków z przedstawicielem mniejszości zamieszkującym najbliższą okolicę ocenia postawy nacjonalistyczne ocenia nasze państwo i relacje państwo obywatel ocenia politykę zagraniczną naszego państwa - charakteryzując formy ustrojowe państw we współczesnym świecie argumentuje, prowadząc dyskusję argumentuje w dyskusji na temat wad i zalet demokracji 2
wymienia republiki w Europie czyta ze zrozumieniem wymienia główne cechy państwa totalitarnego i autorytarnego wymienia najważniejsze prawa człowieka wymienia główne cechy państwa demokratycznego wie o konieczności podporządkowania się wymogom procedur demokratycznych we wspólnym działaniu Aktywność obywatelska zna pojęcia czynne prawo wyborcze, bierne prawo wyborcze, frekwencja wyjaśnia pojęcia życie publiczne, cnoty obywatelskie wymienia formy aktywności własnej w szkole i społeczności lokalnej zachęca rodziców do aktywnego udziału w życiu szkoły i środowiska lokalnego wymienia główne cele działalności organizacji pozarządowych wymienia obszary działalności organizacji pozarządowych wolontariat, organizacje pozarządowe, stowarzyszenie, fundacja, organizacja pożytku publicznego doskonali umiejętności niezbędne w działaniu zespołowym zna pojęcia: partia polityczna, system partyjny, statut wymienia najważniejsze partie polskiej sceny politycznej wymienia funkcje partii politycznych zna zasady zakładania podaje propozycje aktywności na rzecz klasy, szkoły, środowiska lokalnego uzasadnia konieczność organizowania się obywateli w celu aktywnego uczestniczenia w życiu społecznym zna zasady zakładania stowarzyszeń uzasadnia szczególną rolę wolontariatu charakteryzuje jedną z wybranych partii politycznych ocenia postawy polskich polityków ocenia znaczenie aktywności obywatelskiej dla dobra ogółu ocenia bierną postawę obywateli wobec życia publicznego wymienia znane stowarzyszenia i fundacje przedstawia sylwetki osób znanych z niesienia pomocy drugiemu człowiekowi wyjaśnia różnicę między stowarzyszeniem a fundacją charakteryzuje systemy partyjne na świecie charakteryzuje najważniejsze partie polskiej sceny politycznej wymienia formy nacisku związków zawodowych na pracodawców charakteryzuje działalność związków zawodowych w Polsce ukazuje konflikt interesów między pracodawcą a pracobiorcą ukazuje przykłady konkretnych osób znanych w Polsce i środowisku lokalnym prowadzących działalność przynoszącą korzyść ogółowi ocenia aktywność własną w pracy na rzecz innych przedstawia osiągnięcia stowarzyszeń pozarządowych działających w środowisku lokalnym ocenia polską scenę polityczną przedstawia wzór polityka polskiego wyszukuje z różnych źródeł informacje i przykłady konkretnych działań związków zawodowych ocenia działalność związków zawodowych argumentuje wpływ informacji na kształtowanie opinii publicznej i postaw wyjaśnia wpływ sondaży na kształtowanie opinii publicznych 3
partii politycznych zna zadania związków zawodowych wymienia związki zawodowe istniejące w Polsce omawia szczególną rolę historyczną NSZZ Solidarność podaje przykłady łamania praw pracowniczych w Polsce strajk, mediacje, rokowania zna pojęcia mass media i opinia publiczna wymienia środki masowego przekazu odróżnia fakt od opinii podaje przykłady wpływu środków masowego przekazu na życie jednostki i społeczeństwa Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej zna pojęcia: konstytucja, preambuła, konkordat, inicjatywa obywatelska zna budowę konstytucji zna datę uchwalenia aktualnej konstytucji wymienia trzy podstawowe rodzaje władzy przyporządkowuje instytucje według zasad trójpodziału władzy wyjaśnia pojęcie pluralizm polityczny wymienia zadania sejmu i senatu zna sposób powoływania parlamentu zna zasady przeprowadzania wyborów do sejmu i senatu zna organizację sejmu i senatu zna pojęcia: kadencja, Zgromadzenie Narodowe, mandat poselski, interpelacja analizuje tekst konstytucji wymienia kluby parlamentarne w sejmie analizuje tekst konstytucji przygotowuje materiały do prasy o pracy rządu lub prezydenta uzasadnia konieczność niezawisłości władzy sądowniczej interpretuje niektóre treści konstytucji wymienia konstytucje polskie na przestrzeni wieków wyjaśnia znaczenie konstytucji w państwie demokratycznym omawia zasady ustrojowe państwa dowodzi szczególnego znaczenia konstytucji wśród innych aktów prawnych wie, jak powstaje ustawa wymienia etapy pracy nad ustawą interpretuje tekst konstytucji zna procedury odwołania premiera (i rządu) porównuje uprawnienia prezydenta i premiera interpretuje tekst konstytucji wymienia kompetencje Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu przedstawia główne elementy procedury sądowej w procesie cywilnym i karnym wymienia organizacje pozarządowe stojące na straży praw obywatelskich 4 interpretuje tekst konstytucji ocenia pracę posłów ocenia pracę marszałka sejmu prezentuje treści artykułów o pracy sejmu formułuje treść interpelacji poselskiej - wie, kto jest marszałkiem sejmu i senatu wymienia prezydentów polskich ocenia pracę prezydenta ocenia pracę rządu - wie, kto jest premierem rządu - zna, nazwiska ważniejszych ministrów ocenia działalność polskiego wymiaru sprawiedliwości wie, kto jest Rzecznikiem Praw Obywatelskich gromadzi, porządkuje i wykorzystuje informacje z różnych źródeł
poselska, immunitet, partia polityczna rozumie pojęcie: władza ustawodawcza analizuje tekst konstytucji zna procedurę wyboru prezydenta wymienia kompetencje prezydenta zna procedurę wyboru premiera i tworzenia rządu wymienia kompetencje premiera wyjaśnia pojęcia administracja publiczna i korpus służby cywilnej wymienia główne dziedziny prawa wymienia organy kontroli i ochrony prawa zna struktury wymiaru sprawiedliwości zna zadania Rzecznika Praw Obywatelskich wymienia podstawowe prawa obywatela wymienia obowiązki obywatela wobec państwa zna procedury odwoławcze w sytuacji łamania praw obywatelskich omawia prawa i obowiązki obywateli podaje przykłady naruszania praw obywatelskich w Polsce wyjaśnia twierdzenie o naturalności i niezbywalności praw człowieka Kryteria ocen z wiedzy o społeczeństwie uwzględniające wszystkie poziomy wymagań 1. Poziom wymagań na ocenę dopuszczającą. Uczeń powinien: - Częściowo rozumieć polecenia nauczyciela. - Zapamiętać wiadomości konieczne do elementarnej orientacji w treściach danego działu tematycznego i przy pomocy nauczyciela je odtwarzać. - Poprawnie, przy pomocy nauczyciela, rozpoznawać, nazywać i klasyfikować poznane pojęcia, zjawiska, procesy, postacie życia publicznego itp. - Współpracować w zespole przy wykonywaniu zadań. - Wykonywać samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela proste ćwiczenia i polecenia. - Prowadzić zeszyt przedmiotowy i zeszyt ćwiczeń. 2. Poziom osiągnięć na ocenę dostateczną. - Rozumieć polecenia i instrukcje. - Zapamiętać podstawowe wiadomości dla danego działu tematycznego i samodzielnie je prezentować. - Rozumieć omawiane zagadnienia. - Dokonywać selekcji i porównania poznanych zjawisk. - Samodzielnie i poprawnie wykonywać proste ćwiczenia i zadania. - Umieć wykorzystać zdobytą wiedzę w praktyce. 5
- Aktywnie uczestniczyć w pracach i zadaniach zespołowych. - Systematycznie prowadzić zeszyt przedmiotowy i zeszyt ćwiczeń. 3. Poziom osiągnięć na ocenę dobrą. - Rozumieć polecenia i instrukcje. - Znać omawianą na lekcji problematykę na poziomie rozszerzonym oraz w sposób logiczny i spójny ją prezentować. - Rozumieć omawiane treści i umieć je wyjaśnić innym. - Uogólniać i formułować wnioski. - Zajmować stanowisko w kwestiach spornych i bronić swych poglądów na forum klasy. - Aktywnie uczestniczyć w zajęciach lekcyjnych. - Poprawnie i sprawnie wykonywać ćwiczenia i inne zadania. - Umieć poprawnie wykorzystać zdobytą wiedzę w praktyce. - Wykazać zainteresowanie problematyka omawiana na zajęciach. - Systematycznie i starannie prowadzić zeszyt przedmiotowy i zeszyt ćwiczeń. 4. Poziom osiągnięć na ocenę bardzo dobrą. Wymagania takie jak na ocenę dobrą i ponadto; - Mieć bogate wiadomości na poziomie treści dopełniających. - Wykazywać zainteresowanie przedmiotem oraz literaturą popularnonaukową dotyczącą omawianych treści. - Umieć samodzielnie poszukiwać informacji w różnych źródłach oraz umieć je selekcjonować. - Właściwie interpretować nowe sytuacje i zjawiska, w sposób twórczy rozwiązywać problemy. - Umieć oceniać otaczającą rzeczywistość społeczno-polityczną zgodnie z przyjętymi kryteriami wartości. - Kierować się dobrem ogółu przy podejmowaniu decyzji, negocjować stanowisko, osiągać kompromis. - Kierować pracą zespołu rówieśników. 5. Poziom osiągnięć na ocenę celującą. Wymagania takie jak na ocenę bardzo dobrą i ponadto: - Wykazywać szczególne zainteresowanie przedmiotem oraz literaturą popularnonaukową i specjalistyczną zgodnie z omawianą na zajęciach tematyką. - Uczestniczyć w konkursach i olimpiadach właściwych dla przedmiotu i odnosić sukcesy, godnie reprezentując szkołę. - Podejmować się wykonania zadań dodatkowych ( indywidualnie lub w zespole ), wykraczających poza podstawę programową. - Aktywnie uczestniczyć w zajęciach realizujących projekty edukacyjne. 6