Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, 90 730 Łódź... Łódź, dnia 26.10.2012 r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: ŻG.8361.127.2012 DECYZJA Nr 70 / ŻG / 2012 Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi wymierza Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Ozorkowie z siedzibą w Ozorkowie, ul. Cegielniana 27 karę pieniężną w kwocie 500,00 zł (słownie: pięćset złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu jednej partii serka termizowanego brzoskwiniowego o masie 125 g, oznaczonego numerem partii produkcyjnej i terminem przydatności do spożycia 14.05.2012 wartości 18,96 zł. nieodpowiadającego jakości handlowej zadeklarowanej na opakowaniach jednostkowych z uwagi na niższą zawartość białka (deklarowano minimum 17 %, a stwierdzono w próbce produktu 7,4 % przy niepewności pomiaru ± 0,2, zaś w próbce kontrolnej 7,5 % i 8 % przy niepewności pomiaru ± 0,3). Uzasadnienie W dniach od 17 do 19 kwietnia 2012 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.113.2012 z dnia 17.04.2012r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, przeprowadzili kontrolę w sklepie firmowym numer 9 zlokalizowanym w Łodzi przy ul. A. Struga 6, należącym do Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Ozorkowie. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, z późn. zm.) art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 i 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.) w obecności osoby upoważnionej ( ). 1
W toku kontroli w dniu 18 kwietnia 2012 r. pobrano do badań laboratoryjnych próbki przetworów mlecznych wyprodukowanych przez Okręgową Spółdzielnię Mleczarską w Ozorkowie, ul. Cegielniana 27 tj.: masła extra o masie 200g, oznaczonego numerem partii I i datą minimalnej trwałości 09.05.12, serka brzoskwiniowego termizowanego o masie 125 g, oznaczonego numerem partii produkcyjnej i terminem przydatności do spożycia 14.05.12. Próbki przedmiotowych produktów zostały opisane w protokóle pobrania próbki produktu numer 00057 i przekazane do Laboratorium Kontrolno-Analitycznego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Olsztynie, ul. Poprzeczna 19 celem przeprowadzenia badań organoleptycznych i fizyczno-chemicznych. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że: masło extra nie odpowiadało wymaganiom określonym w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 445/2007 z dnia 23 kwietnia 2007 r. ustanawiającym niektóre szczegółowe zasady w celu stosowania rozporządzenia Rady (WE) Nr 2991/94 określającego normy dla tłuszczów do smarowania oraz stosowania rozporządzenia Rady (EWG) Nr 1898/87 w sprawie ochrony nazw stosowanych w obrocie mlekiem i przetworami mlecznymi (Dz. U. L 106 z dnia 24 kwietnia 2007 r. z późn. zm.) oraz w deklaracji producenta zamieszczonej na opakowaniu z uwagi na wyższą zawartość tłuszczu. Na opakowaniu jednostkowym deklarowano 82%, a w badanej próbce średnia zawartość tłuszczu wynosiła 84 %; serek brzoskwiniowy nie odpowiadał deklaracji producenta zamieszczonej na opakowaniu z uwagi na niższą zawartość białka. Na opakowaniu jednostkowym w tabeli wartości odżywczej deklarowano minimum 17 %, a stwierdzono 7,4 % przy niepewności pomiaru ± 0,2. Po zapoznaniu z wynikami badań w dniu 02 maja 2012 r. przedsiębiorca, Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Ozorkowie, złożył wniosek o przeprowadzenie badań próbek kontrolnych przedmiotowych przetworów mlecznych. W związku z powyższym próbki kontrolne, które zostały pobrane i zabezpieczone w trakcie tej samej kontroli w dniu 18 kwietnia 2012 r. za protokołem pobrania próbki kontrolnej numer 00058 w ilościach odpowiadających ilościom produktów pobranych do badań przekazano do Laboratorium Kontrolno Analitycznego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie, ul. Sienkiewicza 3, celem przeprowadzenia badań w zakresie oznaczenia zawartości tłuszczu w maśle oraz zawartości białka w serku. Przeprowadzone analizy wykazały, że badana próbka kontrolna: masła extra nie odpowiadała wymaganiom rozporządzenia Komisji (WE) nr 445/2007 z dnia 23 kwietnia 2007 r. ustanawiającego niektóre szczegółowe zasady w celu stosowania rozporządzenia Rady (WE) Nr 2991/94 określającego normy dla tłuszczów do smarowania oraz stosowania rozporządzenia Rady (EWG) Nr 1898/87 w sprawie ochrony nazw stosowanych w obrocie mlekiem i przetworami mlecznymi (Dz. U. L 106 z dnia 24 kwietnia 2007 r. z późn. zm.) oraz deklaracji producenta zamieszczonej na opakowaniu ze względu na zawyżoną średnią zawartość tłuszczu. Na opakowaniu 2
jednostkowym deklarowano 82 %, a w badanej próbce średnia zawartość tłuszczu wynosiła 84 %; serka brzoskwiniowego nie odpowiadała deklaracji producenta zamieszczonej na opakowaniu z uwagi na niższą zawartość białka. Na opakowaniu jednostkowym w tabeli wartości odżywczej deklarowano minimum 17 %, a stwierdzono odpowiednio 7,5 % i 8 % przy niepewności pomiaru ± 0,3. Przy ocenie wyników badań serka uwzględniono fakt, iż deklarowane na opakowaniu wartości odżywcze są wartościami średnimi ( 12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania wartością odżywczą (Dz. U. nr 137 poz. 967 z późn. zm.) i w związku z tym zastosowano 15 % tolerancję, która winna być wystarczająca dla uwzględnienia tego faktu. Uzasadnieniem do przyjęcia granicy tolerancji na poziomie 15% jest definicja znaczącej ilości określona w dyrektywie Rady 90/496/EWG z dnia 24 września 1990 r. w sprawie oznaczania wartości odżywczej środków spożywczych (Dz. U. L 276 z 06.10.1990 r. z późn. zm.). Według tej definicji znacząca ilość, co do zasady, oznacza 15 % zalecanego spożycia zawartego w 100g lub 100 ml produktu lub w opakowaniu produktu jeśli opakowanie zawiera jedną porcję. Z motywu dwunastego preambuły do dyrektywy Komisji 2008/100/WE z dnia 28 października 2008 r. zmieniającej dyrektywę Rady 90/496/EWG w sprawie oznaczania wartości odżywczej środków spożywczych w odniesieniu do zalecanego dziennego spożycia współczynników przeliczeniowych energii oraz definicji (Dz. U. L 285 z 29.10.2008 r.) wynika, że zasada dotycząca znaczącej ilości określonej w załączniku do dyrektywy 90/496/EWG, winna mieć zastosowanie dla pozostałego prawodawstwa wspólnotowego. Po uwzględnieniu tolerancji oraz niepewności pomiaru należało uznać, iż serek nie spełniał wymagań określonych w deklaracji producenta. Powyższe nieprawidłowości zostały udokumentowane w sprawozdaniach z badań numer 302/2012 z dnia 26 kwietnia 2012 r. i 303/2012 z dnia 27 kwietnia 2012 r., wystawionych przez Laboratorium Kontrolno-Analityczne Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Olsztynie, ul. Poprzeczna 19 oraz numer 275/2012 z dnia 24 maja 2012 r. i 276/2012 z dnia 08 maja 2012 r., wystawionych przez Laboratorium Kontrolno-Analityczne Urzędu Ochrony Konkurencji w Warszawie, ul. Sienkiewicza 3 oraz w protokole kontroli numer ŻG.8361.127.2012 z dnia 02 maja 2012 r. W związku z powyższym w dniu 27 sierpnia 2012 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie wymierzenia, na podstawie art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005r. nr 187, poz. 1577, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o jakości, kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu przetworów mlecznych nieodpowiadających jakości handlowej. Strona została poinformowana o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów. Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok 2011. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 29 sierpnia 2012 r. 3
W dniu 06 września 2012 r. do tutejszego Inspektoratu wpłynęło pismo, w którym strona wniosła o odstąpienie od ukarania Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Ozorkowie, gdyż zdaniem Spółdzielni, by zastosować sankcje jedną z przesłanek powinno być wykazanie zawinienia konkretnych osób, które spowodowały zaistnienie niewłaściwego zdarzenia. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej nie podzielił stanowiska strony i o tym fakcie poinformował spółkę pismem numer ŻG.8361.127.2012 z dnia 25 września 2012 r. Jednocześnie w piśmie tym poinformowano stronę o przedłużeniu terminu zakończenia toczącego się postępowania administracyjnego oraz ponownie poproszono o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok 2011. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 26 września 2012 r. W dniu 03 października 2012 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi wpłynęło pismo, w którym kontrolowany przedsiębiorca podał wielkość obrotów za rok 2011 r. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze powyższe ustalił i stwierdził. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds.. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach zgodność żywności z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Zgodnie z art. 2 ust 1 lit. b rozporządzenia Komisji (WE) nr 445/2007 z dnia 23 kwietnia 2007 r. ustanawiającego niektóre szczegółowe zasady w celu stosowania rozporządzenia nr 2991/94 określającego normy dla tłuszczów do smarowania oraz stosowania rozporządzenia Rady (EWG) nr 1898/87 w sprawie ochrony nazw stosowanych w obrocie mlekiem i przetworami mlecznymi (Dz. U L 106 z 24.04.2007 r.) średnia zawartość tłuszczu nie może się różnić o więcej niż jeden punkt procentowy od 4
zadeklarowanej wartości procentowej, a poszczególne próbki nie mogą się różnić o więcej niż dwa punkty procentowe od zadeklarowanej wartości procentowej. Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) produktów mlecznych nieodpowiadających jakości handlowej, jednak ustalając wysokość kary wziął pod uwagę fakt, iż odchylenie parametrów jakościowych dla masła (wyższa zawartość tłuszczu) nie naruszało interesów konsumentów i w związku z tym nie wymierzał kary pieniężnej za ten produkt. Natomiast w odniesieniu do serka ustalając wysokość kary Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę: 1. średni stopień szkodliwości czynu, gdyż wprowadzenie do obrotu serka o obniżonej zawartości białka naruszało interesy konsumentów. Konsument dokonując zakupu przedmiotowego przetworu mlecznego został wprowadzony w błąd, ponieważ otrzymał produkt niezgodny z charakterystyką jakościową podaną na opakowaniu jednostkowym; 2. najwyższy stopień zawinienia, ponieważ przedmiotowy serek został wyprodukowany w zakładzie należącym do strony, a następnie wprowadzony do obrotu w sklepie firmowym, zatem to obowiązkiem strony było dokonanie oceny jakościowej wyrobu przed wprowadzeniem go do obrotu. Strona jednak tego nie uczyniła i wprowadziła do obrotu produkt o znacznie obniżonej zawartości białka. Wyjaśnienie strony, iż serek produkowany był na starej linii technologicznej (skraplanie pary, powstawanie produktu niestandardowego) nie zwalnia strony z odpowiedzialności, tym bardziej strona winna częściej poddawać produkt badaniu we własnym laboratorium, by uniknąć wprowadzenia do obrotu środka spożywczego nieodpowiadającego jakości handlowej; 3. średni zakres naruszenia, bowiem wprowadzony do obrotu środek spożywczy nie spełniał wymagań w zakresie jakości dość istotnych z punktu widzenia właściwości produktu, zadeklarowanych na opakowaniu jednostkowym; 4. dotychczasową działalność przedsiębiorcy z dokumentacji zgromadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowany przedsiębiorca w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz pierwszy naruszył przepisy ustawy o jakości; 5. średnią wielkość obrotu, podaną przez kontrolowanego przedsiębiorcę. W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości, stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów do obrotu, lecz nie mniejszej niż 500,00 zł, a także z treści art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego 5
Europejski Urząd ds.. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę minimalną w wysokości 500,00 zł. Pouczenie: 1. Zgodnie z art. 127 1 i 2 kpa, art. 129 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie (00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 730 Łódź, ul. Gdańska 38). 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Ozorkowie, ul. Cegielniana 27 - powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź nr 91101013710007652231000000 NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie Inspektoratu w Łodzi, ul. Gdańska 38 (pok. 11) w dniach urzędowania w godz. 7 30 9 30 i 13 30 14 30 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz. 8 00 10 00 i 14 00 15 00 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). w z. Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Łodzi mgr inż. Barbara Warzywoda Zastępca Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) Otrzymują: 1. Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Ozorkowie 2. a/a ul. Cegielniana 27 95 035 Ozorków 6