SZKOŁA PODSTAWOWA II Etap Edukacyjny: Klasy IV-VI Przyroda Cele kształcenia: I, II, III, IV i V Treści nauczania wymagania szczegółowe: 1 (1, 5), 5 (1, 2, 3, 4, 5), 9 (1, 2, 3, 4, 9, 11, 13) Czas realizacji materiału Około 50 minut Celem działu Szerzenie się Infekcji jest zwrócenie uwagi uczniów jak niewłaściwa higiena rąk, układu oddechowego i nieodpowiednie postępowanie z żywnością mogą przyczyniać się do rozprzestrzeniania się mikrobów i infekcji. W rozdziale 2.1 Higiena Rąk, uczniowie w trakcie prowadzonego eksperymentu mogą zaobserwować, w jaki sposób mikroby rozprzestrzeniają się między ludźmi przez zwykłe podanie rąk. Zadaniem uczniów jest ocena, która metoda mycia rąk jest najlepsza. Wiedza do zdobycia Poziom podstawowy Bakterie, wirusy i grzyby to trzy różne rodzaje drobnoustrojów (mikrobów) Mikroby można znaleźć wszędzie Poziom rozszerzony Istnieją różne rozmiary I kształty mikrobów
2.1 Szerzenie się Infekcji Higiena Rąk Słowa Kluczowe Drogi zakażenia Higiena Infekcja Mydło przeciwbakteryjne Zakażenie Zakaźny Potrzebne Materiały Dla każdego ucznia Kopia KU 1 Kopia KU 2 Dla grupy Kopia MU 1 Miska Mydło do rąk Ręczniki papierowe Zimna lub ciepła woda Żel widoczny w UV i lampa UV lub oliwa i cynamon Zdrowie i Bezpieczeństwo Jeżeli zamiast żelu używasz oliwy i cynamonu musisz uważać na dzieci z wrażliwą skórą. Upewnij się, że liderzy grup nie mają uczulenia na mydło lub innych chorób skóry. Materiały Dostępne na Stronie Internetowej Film demonstrujący ćwiczenie Plakat prezentujący rekomendowaną metodę mycia rąk Podstawowe Informacje Szkoła jest doskonałym środowiskiem dla szkodliwych mikrobów, które przez dotyk bez trudu mogą rozprzestrzeniać się między dziećmi. Mycie rąk jest jednym z najlepszych sposobów szerzeniu się drobnoustrojów i zapobiegania chorobom. Nasze dłonie naturalnie pokryte są specjalną, oleistą substancją, która nawilża naszą skórę i chroni ją przed wysychaniem. Substancja ta jednocześnie ułatwia mikrobom przyleganie do powierzchni skóry i stanowi doskonałe środowisko do ich rozwoju i namnażania się. Na powierzchni naszych dłoni obecne są pożyteczne bakterie np. niechorobotwórcze gronkowce (Staphylococcus). Regularne mycie rąk pozwala pozbyć się innych mikrobów, które gromadzą się na naszych dłoniach z naszego otoczenia (domu, szkoły, ogrodu, zwierząt, żywności itd.). Niektóre z tych mikrobów po przedostaniu się do naszego organizmu np. przez zjedzenie lub wdychanie z powietrzem mogą wywołać u nas chorobę. Mycie rąk wodą bez mydła lub zimną wodą pozwala pozbyć się widocznego gołym okiem brudu; aby jednak pozbyć się z powierzchni skóry oleistej substancji z przyczepionymi mikrobami, sama woda nie wystarczy potrzebne jest mydło. Ręce powinniśmy umyć: - Przed, w trakcie i po przygotowywaniu jedzenia, Potrzebne Będą 1. Kopia KU 1 i KU 2 dla każdego ucznia. 2. Kopia MU 1 dla każdej grupy. 3. Ustaw cztery ławki obok siebie, na każdej ławce powinny się znaleźć: a. Znak z napisem bez mycia b. Miska zimnej wody, ręczniki papierowe i znak z napisem mycie rąk zimną wodą c. Miska ciepłej wody, ręczniki papierowe i znak mycie rąk ciepłą wodą d. Miska ciepłej wody, mydło do rąk, ręczniki papierowe i znak mycie rąk ciepłą wodą i mydłem Rozwiązanie Zastępcze Zamiast żelu widocznego w UV i lampy UV, można użyć olej/oliwę kuchenną lub inną podobną bezpieczną substancję, posypaną brokatem lub cynamonem.
2.1 Szerzenie się Infekcji Higiena Rąk Wprowadzenie 1. Rozpocznij lekcję zadając dzieciom pytanie ile z nich myło dzisiaj ręce? Zapytaj dzieci, dlaczego myły ręce (żeby zmyć mikroby) i co by się stało, gdyby nie zmyły z rąk mikrobów (mogłyby zachorować, gdyby mikroby z rąk dostały się do organizmu z jedzeniem lub wdychanym powietrzem). 2. Powiedz uczniom, że w ciągu dnia zbieramy na dłoniach miliony mikrobów i choć większość z nich nie jest szkodliwa, to niektóre z nich mogą być chorobotwórcze. Wytłumacz, że przez dotyk możemy przenosić drobnoustroje na inne osoby, dlatego powinniśmy myć ręce. 3. Wyjaśnij uczniom, że dzięki ćwiczeniu, które wykonają przekonają się, który sposób mycia rąk jest najlepszy i pozwala pozbyć się z dłoni niebezpiecznych mikrobów. Ćwiczenie Podstawowe 1. Podziel klasę na cztery równe grupy. 2. Poproś uczniów, żeby ustawili się w rzędach jedno za drugim i wyznacz następujące grupy: a. Bez mycia b. Mycie rąk zimną wodą c. Mycie rąk ciepłą wodą d. Mycie rąk ciepłą wodą i mydłem 3. Wyznacz po jednej osobie w każdej grupie, zawiąż jej oczy i pokryj dłonie żelem widocznym UV (albo oliwą I posyp cynamonem/brokatem). Zakryte oczy mają zapobiec, aby uczniowie nie myli rąk dokładniej niż normalnie. Poproś wyznaczonych uczniów w poszczególnych grupach aby umyli ręce zgodnie z etykietą grupy. 4. Po umyciu rąk, uczniowie powinni odkryć oczy, odwrócić I się I uścisnąć ręce z osobą, która stoi za nimi. Powinni zrobić to mocno i stanowczo. Osoba druga w szeregu powinna następnie uścisnąć dłoń z kolejną itd., aż wszyscy uczniowie w grupie uścisną dłoń z osobą stojącą przed nimi. 5. Po wykonaniu ćwiczenia, zgaś światło i lampą UV podświetl wszystkim uczniom dłonie rozpoczynając od grupy A. 6. Ask students to fill out their answer sheets (SW 1 and SW 2). Dyskusja 1. Omów z uczniami wyniki. Co było najbardziej zaskakujące? Wytłumacz, że mydło zmywa z dłoni oleistą substancję, do której przyczepiają się mikroby i dzięki której utrzymują się na dłoniach. 2. Zastanówcie się, skąd mikroby biorą się na dłoniach. Zaznacz, że nie wszystkie mikroby na ich dłoniach są złe, że są wśród nich również dobre mikroby! 3. Zwróć uwagę, że ręce należy myć w odpowiedni sposób. Zaznacz, że bakterie lubią ukrywać się między palcami i pod paznokciami! Aby zapobiec szerzeniu się mikrobów i potencjalnych infekcji trzeba wiedzieć JAK i KIEDY należy myć ręce. Nie jest łatwo w szkole myć ręce zawsze wtedy kiedy jest to potrzebne; rozwiązaniem może być np. kichanie w rękaw, a nie w dłonie.
Bardzo Brudna Trochę brudna Czysta 1. Po wykonaniu ćwiczenia, wykorzystując poniższe wskazówki, zanotuj swoje obserwacje i sprawdź jak daleko rozprzestrzeniły się mikroby! Która metoda mycia rąk najlepiej pomaga pozbyć się mikrobów? Po umyciu (lub bez mycia) i uścisku dłoni Uczeń 1 Uczeń 2 Uczeń 3 Uczeń 4 Uczeń 5 Bez Mycia (kontrola) Zimna Woda Ciepła Woda Ciepła Woda z Mydłem 1. Na następnej stronie, narysujcie gdzie w klasie wasza grupa znalazła mikroby po umyciu i uściskach dłoni. 2. Którą metodą mycia rąk (oprócz kontroli) usunięto najwięcej mikrobów z dłoni wyznaczonej osoby? 3. Którą metodą mycia rąk (oprócz kontroli) usunięto najmniej mikrobów z dłoni wyznaczonej osoby? 4. Przy której metodzie mycia rąk mikroby najbardziej się rozprzestrzeniły? 5. Przy której metodzie mycia rąk mikroby najmniej się rozprzestrzeniły? 6. Naszkicuj wykres przedstawiający rozprzestrzenienie się mikrobów we wszystkich czterech grupach (z uwzględnieniem grupy kontrolnej). 1. Jaki jest najlepszy sposób pozbycia się zarazków z naszych dłoni? 2. Jaka jest różnica, jeśli do mycia użyjemy mydła? 3. Kiedy powinniśmy myć ręce? Ciekawostka 90% wszystkich zarazków na naszych dłoniach znajduje się pod paznokciami!
Na poniższych schematach naszkicuj, gdzie znaleźliście mikroby po umyciu i uściśnięciu dłoni: