ODNIESIENIA WIEDZA DO ZDOBYCIA. Herpes virus DO PODSTAW PROGRAMOWYCH

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ODNIESIENIA WIEDZA DO ZDOBYCIA. Herpes virus DO PODSTAW PROGRAMOWYCH"

Transkrypt

1 Rozdział zwraca uwagę, jak kontakty płciowe mogą prowadzić do szerzenia się mikrobów i infekcji. W trakcie ćwiczenia uczniowie przekonują się, jak łatwo można nieświadomie zarazić osobę, na której nam zależy chorobotwórczymi mikrobami. W trakcie eksperymentu obserwują ile osób może ulec zakażeniu w trakcie stosunku płciowego bez zabezpieczenia i jak można temu zapobiec. W ćwiczeniu dodatkowym historyjka obrazkowa prezentuje dwie postacie: Amy i Harry ego, którzy podejmują różne dobre i złe decyzje. W trakcie dyskusji uczniowie oceniają, czy wg nich decyzje te były mądre i trafne. Herpes virus WIEDZA DO ZDOBYCIA Poziom podstawowy: Choroby zakaźne łatwo przenoszą się na drodze kontaktów płciowych Sposoby zapobiegania chorobom przenoszonym drogą płciową ODNIESIENIA DO PODSTAW PROGRAMOWYCH GIMNAZJUM III Etap Edukacyjny: Klasy I-III Biologia Cele kształcenia: I, II, III, IV i V Treści nauczania wymagania szczegółowe: III (6, 11), VI (12(5)), VII (1, 3, 6, 7, 8) Czas realizacji materiału Około 50 minut

2 2.3 Szerzenie się Infekcji Choroby Przenoszone Drogą Płciową (ChPDP) Słowa Kluczowe AIDS Chlamydioza HIV Kiła Kłykciny kończyste Opryszczka Przenoszenie (transmisja) Rzeżączka Seks Seks analny Seks oralny STI Wirusowe Zapalenie Wątroby typu B Potrzebne Materiały Dla każdego ucznia 3 czyste probówki Kopia KU 1 i KU 2 Dla klasy Stojak na probówki Fenolftaleina lub czerwony fenol NaOH roztwór molarny 0.1 HCl Woda Rękawiczki Zdrowie i Bezpieczeństwo Należy chronić oczy przed kwasem solnym (HCl) i po użyciu go należy umyć ręce. Materiały Dostępne na Stronie Internetowej Film demonstrujący ćwiczenie Prezentacja MS PowerPoint pomagająca w przeprowadzeniu lekcji Podstawowe Informacje Choroby przenoszone drogą płciową (ChPDP, ang. STIs Sexually Transmitted Infections),to grupa chorób zakaźnych, które przenoszone (transmitowane) są na drodze kontaktu płciowego z zarażoną osobą. Niektóre ChPDP leczymy za pomocą antybiotykoterapii, niektóre są nieuleczalne. Wiele nieuleczanych ChPDP można leczyć łagodząc ich objawy. Do grupy tych chorób zaliczamy 25 różnych ChPDP. Bakteryjne ChPDP przenoszą się podczas dopochwowych, analnych lub oralnych kontaktów płciowych z osobą zakażoną. Są to np. chlamydioza, rzeżączka, czy kiła. Choroby te leczymy za pomocą antybiotykoterapii. Infekcje wirusowe transmitowane są tymi samymi drogami, ale mogą również przenosić się poprzez kontakt bezpośredni z zakażoną skórą, lub płynami ustrojowymi, tj. krew, ślina, czy sperma osoby zakażonej, jeżeli dostaną się one do krwi osoby narażonej. Choroby wirusowe z grupy ChPDP, to np. wirusowe zapalenie wątroby typu B, opryszczka, kłykciny kończyste, czy zakażenie HIV. Choroby te są nieuleczalne, ale można je leczyć, żeby złagodzić objawy. Większość ChPDP przenosi się poprzez kontakty płciowe, jednak niektóre z nich mogą również przenosić się, jeżeli użyjemy igły, czy strzykawki po osobie zakażonej, poprzez bezpośredni kontakt ze skórą (tak jako przenoszą się bakterie) a także od matki do dziecka podczas ciąży lub porodu. Wirusem HIV można również zarazić się z mleka matki. Szczegóły nt. najczęstszych ChPDP przedstawia prezentacja PowerPoint dostępna na stronie internetowej e-bug a. Należy pamiętać, że zakażenie chorobą przenoszoną drogą płciową może przebiegać bezobjawowo i osoby zakażone mogą nawet o tym nie wiedzieć, że są zakażone. Każdy z nas może zarazić się ChPDP, bez względu na to jaki jest czysty, jak się ubiera, czy jak się zachowuje. Większość osób, które ulegają zakażeniu ChPDP nie wiedzą, że ich partner jest zarażony. Potrzebne Będą 1a. Zestaw probówek uzupełnionych do połowy wodą 1b. Jedna z probówek w tym zestawie uzupełniona 0.1M NaOH 2a. Drugi zestaw probówek uzupełnionych do połowy wodą 2b. Jedna z probówek w tym zestawie uzupełniona 0.1M NaOH 3a. 6 probówek uzupełnionych wodą 3b. Jedna z probówek w tym zestawie uzupełniona 0.1M NaOH 3c. Dodaj 0.1M HCl do trzech probóek uzupełnionych wodą 4. Dla każdego ucznia: kopia KU 1 i KU 2

3 2.3 Szerzenie się Infekcji Choroby Przenoszone Drogą Płciową (ChPDP) Wprowadzenie 1. Na początku wytłumacz uczniom, że mikroby mogą przenosić się na wiele sposobów np. przez dotyk, podczas kichania, poprzez skażoną żywność, czy wodę. Powiedz, że istotną drogą transmisji mikrobów jest również wymiana płynów fizjologicznych np. podczas stosunku płciowego bez zabezpieczenia. 2. Aby uczniowie nie czuli się zawstydzeni tematem zapytaj ich, czy słyszeli o jakichś chorobach przenoszonych drogą płciową i co je wywołuje. Do omówienia tematu można wykorzystać prezentację PowerPoint dostępną na stronie 3. Wytłumacz, że ChPDP najczęściej przenoszą się podczas kontaktów płciowych bez zabezpieczenia, czyli np. bez prezerwatywy, chociaż czasami dochodzi również do zakażenia poprzez skażone igły, kontakty z zakażoną skórą, od matki do dziecka podczas ciąży, czy karmienia piersią. Dzieje się tak, dlatego, że ChPDP przenoszone są drogą krwiopochodną, a więc kontakt ze skażoną krwią również doprowadzić do zakażenia. 4. PODKREŚL, że inne niż prezerwatywa metody antykoncepcji, np. pigułka antykoncepcyjna NIE CHRONIĄ przed ChPDP. Ćwiczenie Podstawowe 1. Ćwiczenie to najlepiej przeprowadzić z udziałem całej klasy. Część 1 2. Wytłumacz uczniom, że podczas ćwiczenia płyny w probówce będą zastępować prawdziwe płyny ustrojowe, a wymiana płynów między probówkami będzie doświadczalnym kontaktem płciowym. Rozdaj wszystkim uczniom uzupełnione probówki. Uczniowie NIE POWINNI WIEDZIEĆ, że jedna z probówek zawiera NaOH ( nosiciel ), chociaż nauczyciel powinien wiedzieć, kto dostał tę probówkę. UWAGA Należy ostrożnie wybrać ucznia, który dostanie zakażoną probówkę, tak aby pozostali uczniowie nie czepiali się go później, kiedy okaże się, że są nosicielami. 3. Poproś uczniów, aby każdy wymienił się płynem z 5 różnymi uczniami (w klasie liczącej mniej niż 25 uczniów zredukuj liczbę wymian do 3-4). Uczniowie powinni zapamiętać i później zapisać w KU 1 z kim wymienili się płynami i w jakiej kolejności. Zachęć uczniów, aby wymienili się z osobami spoza ich paczek, czy też dziewczynki z chłopcami. 4. Po wymienieniu płynów, rozdaj uczniom kopie KU 1. Powiedz uczniom, ze jeden/jedna z nich była nosicielem ChPDP. Następnie dodaj do wszystkich probówek po kropli fenolftaleiny, aby sprawdzić, które probówki zostały zakażone. Płyny w zakażonych probówkach zmienią zabarwienie na różowe. Czy można ustalić kto był źródłem zakażenia? Część 2 5. Powtórz ćwiczenie zmniejszając liczbę wymian płynów ( kontaktów seksualnych ) do 1-2. Czy rtym razem liczba zarażonych uczniów będzie mniejsza? Część 3 6. Wybierz 6 uczniów do wykonania doświadczenia. Wyznacz ucznia, który będzie miał zakażoną probówkę. Resztę probówek rozdaj pozostałym 5 uczniom. Uczniowie NIE POWINNI WIEDZIEĆ, że 3 z nich ma probówki, w których znajduje się HCl. 7. Poproś, aby uczeń z zakażoną probówką wymienił się zawartością ( odbył stosunek płciowy ) kolejno z pozostałymi 5 uczniami. UWAGA Tym razem nie należy wymieniać płynów, tylko uczeń z zakażoną probówką powinien za pomocą zakraplacza, zakroplić kilka kropel płynu ze swojej do pozostałych probówek. Uczniowie po otrzymaniu kropel zakażonego płynu powinni dokładnie wymieszać zawartość swoich probówek. 8. Za pomocą fenoloftaleiny sprawdź, które probówki zostały zakażone. 9. Zapytaj uczniów, jak im się wydaje, dlaczego w niektórych probówkach nie zmienił się kolor. Wyjaśnij, że probówki te były zabezpieczone (tj. podczas stosunków płciowych, kiedy używamy prezerwatywę).

4 2.3 Szerzenie się Infekcji Choroby Przenoszone Drogą Płciową (ChPDP) Dyskusja 1. Poniższe pytania pomogą sprawdzić, czy dzieci zrozumiały omówione zagadnienia: a. Co to jest ChPDP? Choroby przenoszone drogą płciową (ChPDP, ang. STIs Sexually Transmitted Infections),to grupa chorób zakaźnych, które przenoszone (transmitowane) są na drodze kontaktu płciowego z zarażoną osobą. Do grupy tych chorób zaliczamy 25 ChPDP o różnych objawach. Mogą szerzyć się podczas dopochwowych, analnych lub oralnych kontaktów płciowych. Niektóre ChPDP leczymy za pomocą antybiotykoterapii, niektóre są nieuleczalne. Wiele nieuleczalnych ChPDP można leczyć łagodząc ich objawy. b. Kto może zarazić się ChPDP? Każdy kto odbywa stosunek płciowy z osobą zakażoną bez prezerwatywy. Wbrew częstemu potocznemu myśleniu, ChPDP nie dotyczą wyłącznie prostytutek, homoseksualistów, czy narkomanów. Aby się zarazić wystarczy jeden kontakt płciowy z osobą zakażoną. c. Jak można zmniejszyć ryzyko zakażenia ChPDP? Istnieją różne sposoby zapobiegania zakażeniu ChPDP i. Abstynencja: Jedynym pewnym sposobem zapobiegania zakażeniu ChPDP jest brak dopochwowych, analnych lub oralnych kontaktów płciowych. ii. Stosowanie prezerwatywy: prezerwatywy są zalecanym sposobem zapobiegania zakażeniu, trzeba pamiętać jednak, że prezerwatywy chronią jedynie skórę, powierzchnię skóry, którą zakrywają, a wszystkie zmiany na skórze w okolicy narządów płciowych, nieosłonięte prezerwatywą nadal mogą być źródłem zakażenia. iii. Rozmowa z partnerem: Rozmowa z partnerem nt. bezpiecznego seksu, np. używaniu prezerwatywy. Jeśli masz nowego partnera warto porozmawiać o przebadaniu się (obojga partnerów) w kierunku ChPDP przed podjęciem decyzji o kontaktach seksualnych. iv. Przebadaj się i poddawaj się regularnie badaniom kontrolnym: Jeżeli odbywasz stosunki płciowe, nawet jeżeli nie obserwujesz żadnych objawów choroby, powinieneś/naś poddawać się regularnym badaniom. Przy zakażeniu ChPDP nie zawsze obserwujemy objawy choroby, a czasami dopiero po jakimś czasie. d. Czy inne niż prezerwatywa metody antykoncepcyjne chronią przed ChPDP? NIE. Inne metody zabezpieczają przed zajściem w ciążę nie chronią nas jednak przed zakażeniem ChPDP. e. Jakie są objawy ChPDP? Objawy ChPDP mogą być różne, jednak do najczęstszych zaliczamy bolesność, owrzodzenia, wysypka, swędzenie, ból podczas oddawania moczu i/lub niecodzienne zmiany w okolicy narządów płciowych., Ćwiczenie Dodatkowe Zaproponuj uczniom do wyboru: a. Przygotowanie plakatu edukacyjnego nt. chorób przenoszonych drogą płciową. b. Omówienie historyjek obrazkowych zawartych w MU 1 i MU 2 (kopie powinien dostać każdy uczeń). Dyskusje można przeprowadzić w całej klasie lub w grupach, uczniowie mogą też przygotować indywidualnie komentarze.

5 2.3 Szerzenie się Infekcji Choroby Przenoszone Drogą Płciową (ChPDP) Jeżeli Harry miał wcześniejsze kontakty seksualne bez zabezpieczenia, istnieje ryzyko, że w ich trakcie doszło do zarażenia chorobą przenoszoną drogą płciową. Wiele ChPDP nie objawia symptomów choroby, dlatego Harry może nawet nie wiedzieć, że jest zarażony ChPDP. Mimo, że kocha Amy powinien poddawać się regularnym badaniom i zabezpieczać się w trakcie stosunków płciowych, aby chronić Amy przed zakażeniem. Amy jest w wielkim błędzie. Stosowanie prezerwatywy chroni nie tylko przed zajściem w ciążę, ale zmniejsza również ryzyko zarażenia się ChPDP. Bardzo często dochodzi do zajścia w ciążę lub zakażenia, kiedy myślimy, że to będzie tylko ten jeden raz. Amy i Harry postępują bardzo rozsądnie używając pigułki antykoncepcyjnej, aby zapobiec ciąży. Muszą jednak pamiętać, że pigułka jest tylko metodą antykoncepcyjną i nie chroni przed ChPDP. Wiele osób bez względu na wiek często czują się zawstydzeni podczas wizyty u lekarza rodzinnego, czy u ginekologa. Należy przekonać uczniów, że nie ma się czego wstydzić. Zarażenie się ChPDP i nie leczenie jej, albo przeniesienie jej na kogoś, na kim nam zależy, może nam narobić więcej wstydu i mieć znacznie poważniejsze skutki. Wśród nastolatków i wielu dorosłych krąży mit, że przy pierwszym stosunku płciowym jesteśmy bezpieczni. Ryzyko zarażenia ChPDP istnieje zawsze, jeżeli bez zabezpieczenia odbywamy stosunek płciowy z osobą zarażoną. Uczniowie powinni wiedzieć, że ChPDP stanowią narastający problem. Chlamydioza na początku nie prezentuje żadnych objawów lub niewielkie i dlatego jest aktualnie najczęściej występującą chorobą przenoszoną drogą płciową wśród młodych osób. Wśród poważnych powikłań chlamydiozy w późniejszym wieku jest np. niepłodność.

6 Przyjrzyj się przedstawionym scenkom. Co sądzisz o poniższych rozmowach? Kocham Cię. Nigdy bym Cię nie zaraził. Amy i Harry myślą o rozpoczęciu życia seksualnego. Harry miał wczseśniej inne dziewczyny i Amy trochę sięmartwi, bo słyszała ostatnio o chorobach przenoszonych drogą płciową. Oj ten jeden raz, nic się nie stanie, nie ma się co martwić Harry i Amy martwią się, że nie mają prezerwatywy. Mamy już test ciążowy. Czy Amy i Harry powinni kupić prezerwatywy?

7 Przyjrzyj się przedstawionym scenkom. Co sądzisz o poniższych rozmowach? Chciałabym się z Tobą przespać, ale najpierw powinieneś się przebadać. Harry jest strasznie zawstydzony podczas wizyty u ginekologa. Słyszałam, że za pierwszym razem nie można niczego złapać! Amy i Julia rozmawiają o tym, jaki będzie ich pierwszy raz i martwią się opryszczką. Chlamydioza! Mówią o tym, żeby nas tylko przestraszyć. Harry i Sandy rozmawiają o tym, co usłyszeli o chlamydiozie na lekcji wychowania seksualnego.

8 3 4 Część 1 Wymień osoby, z którymi w trakcie ćwiczenia miałeś/aś kontakt płciowy, oraz czy osoby te były zakażone chorobą przenoszoną drogą płciową, czy nie: Kontakt płciowy Imię i nazwisko Czy byli zarażeni? Ile osób w klasie uległo zakażeniu? Czy Ty uległeś/aś zakażeniu? Kto był nosicielem? Część 2 Wymień osoby, z którymi w trakcie ćwiczenia miałeś/aś kontakt płciowy, oraz czy osoby te były zakażone chorobą przenoszoną drogą płciową, czy nie: Kontakt płciowy Imię i nazwisko Czy byli zarażeni? 1 2 Ile osób w klasie uległo zakażeniu? Czy Ty uległeś/aś zakażeniu? Dlaczego tym razem mniej osób uległo zakażeniu? Kto był nosicielem? Część 3 Wyniki Osoba Kolor przed Kolor po Przyczyna zmiany koloru Próba dodatnia Próba ujemna Co reprezentują próby? Dodatnia: Ujemna: Czy potrafisz podać powód, dlaczego niektóre osoby nie uległy zakażeniu, mimo, że miały kontakt płciowy z osobą zarażoną?

Ty i Twoje dziecko Wirusowe zapalenie wątroby typub

Ty i Twoje dziecko Wirusowe zapalenie wątroby typub Ty i Twoje dziecko Wirusowe zapalenie wątroby typub Jeżeli chorujesz na wirusowe zapalenie wątroby typu B i jesteś w ciąży, planujesz ciążę, właśnie urodziłaś, albo masz już dzieci, ta ulotka dostarczy

Bardziej szczegółowo

SCENARIUSZ ZAJĘĆ KOŁA NAUKOWEGO. biologiczno - chemicznego

SCENARIUSZ ZAJĘĆ KOŁA NAUKOWEGO. biologiczno - chemicznego SCENARIUSZ ZAJĘĆ KOŁA NAUKOWEGO biologiczno - chemicznego prowadzonego w ramach projektu Uczeń OnLine 1. Autor: Bernadeta Dymek 2. Grupa docelowa: II grupa od 2010 2013 (klasa II) 3. Liczba godzin: 2 4.

Bardziej szczegółowo

TROSKA O SIEBIE I SWOJE ZDROWIE

TROSKA O SIEBIE I SWOJE ZDROWIE TROSKA O SIEBIE I SWOJE ZDROWIE Troska o siebie i swoje zdrowie Dlaczego powinnam leczyć zakażenie w pochwie? Dlaczego powinnam dbać o siebie? Ponieważ nikt inny tego za mnie nie zrobi. Niektóre nieleczone

Bardziej szczegółowo

Co robię, aby nie zachorować na AIDS? Mateusz Hurko kl. III AG

Co robię, aby nie zachorować na AIDS? Mateusz Hurko kl. III AG Co robię, aby nie zachorować na AIDS? Mateusz Hurko kl. III AG -Czym jest HIV? -HIV jest wirusem. Jego nazwa pochodzi od: H human I immunodeficiency ludzki upośledzenia odporności V virus wirus -To czym

Bardziej szczegółowo

Ryzykowne zachowania seksualne aspekt medyczny

Ryzykowne zachowania seksualne aspekt medyczny Konferencja naukowa Wychowanie seksualne w szkole cele, metody, problemy. Lublin, 10 marca 2014 r. Ryzykowne zachowania seksualne aspekt medyczny dr n.med Ewa Baszak-Radomańska Gabinety TERPA ryzykowne

Bardziej szczegółowo

Czy grozi mi wirusowe zapalenie wątroby typu B?

Czy grozi mi wirusowe zapalenie wątroby typu B? Czy grozi mi wirusowe zapalenie wątroby typu B? Co to jest? Wirus zapalenia wątroby typu B (HBW) powoduje zakażenie wątroby mogące prowadzić do poważnej choroby tego organu. Wątroba jest bardzo ważnym

Bardziej szczegółowo

Chronimy Ciebie i Twoje dziecko

Chronimy Ciebie i Twoje dziecko Chronimy Ciebie i Twoje dziecko Badania krwi podczas Twojej pierwszej wizyty przedporodowej Polish (Protecting you and your baby) Niniejsza ulotka opisuje badania krwi, które są zazwyczaj oferowane i zalecane

Bardziej szczegółowo

Uchroń się przed HIV/AIDS

Uchroń się przed HIV/AIDS Uchroń się przed HIV/AIDS Dlaczego wiedza na temat HIV/AIDS jest tak ważna? HIV i AIDS zabiły już miliony ludzi na świecie. Na HIV nie ma lekarstwa. Każdy, kto nie wie jak się ustrzec przed HIV, może się

Bardziej szczegółowo

1 grudnia - Światowy Dzień AIDS

1 grudnia - Światowy Dzień AIDS 1 grudnia - Światowy Dzień AIDS HIV to ludzki wirus upośledzenia (niedoboru) odporności. Może wywołać zespół nabytego upośledzenia odporności AIDS. Ze względu na skalę zakażeń i tempo rozprzestrzeniania

Bardziej szczegółowo

ukąszenie komara używanie tych samych sztućców, co nosiciel wirusa

ukąszenie komara używanie tych samych sztućców, co nosiciel wirusa NIE DAJ SZANSY! AIDS AIDS (AcquiredImmune DeficiencySyndrome) to zespół nabytego niedoboru odporności -nieuleczalna choroba, która niszczy siły samoobronne organizmu. HIV HIV (HumanImmunodeficiencyVirus)

Bardziej szczegółowo

SZKOŁA PODSTAWOWA II Etap Edukacyjny: Klasy IV-VI Przyroda Czas realizacji materiału

SZKOŁA PODSTAWOWA II Etap Edukacyjny: Klasy IV-VI Przyroda Czas realizacji materiału SZKOŁA PODSTAWOWA II Etap Edukacyjny: Klasy IV-VI Przyroda Cele kształcenia: I, II, III, IV i V Treści nauczania wymagania szczegółowe: 1 (1, 5), 5 (1, 2, 3, 4, 5), 9 (1, 2, 3, 4, 9, 11, 13) Czas realizacji

Bardziej szczegółowo

CHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ PŁCIOWĄ (STI)

CHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ PŁCIOWĄ (STI) TEMAT: CHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ PŁCIOWĄ (STI) CELE: Przekazanie wiedzy dotyczącej definicji chorób przenoszonych drogą płciową Omówienie chorób przenoszonych drogą płciową z podziałem na rodzaje Omówienie

Bardziej szczegółowo

Wirusowe zapalenie wątroby typu B Co musisz wiedzieć, gdy zostanie u Ciebie stwierdzone przewlekłe, wirusowe zapalenie wątroby typu B.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B Co musisz wiedzieć, gdy zostanie u Ciebie stwierdzone przewlekłe, wirusowe zapalenie wątroby typu B. Wirusowe zapalenie wątroby typu B Co musisz wiedzieć, gdy zostanie u Ciebie stwierdzone przewlekłe, wirusowe zapalenie wątroby typu B. Co to jest wirusowe zapalenie wątroby typu B? Wirusowe zapalenie wątroby

Bardziej szczegółowo

Mariola Winiarczyk Zespół Szkolno-Gimnazjalny Rakoniewice

Mariola Winiarczyk Zespół Szkolno-Gimnazjalny Rakoniewice Mariola Winiarczyk Zespół Szkolno-Gimnazjalny Rakoniewice Szkolny Konkurs Wiedzy o AIDS i HIV obejmuje dwa etapy. Etap pierwszy przeprowadzany jest ok. 25 października. Biorą w nim udział trój osobowe

Bardziej szczegółowo

Wiedza jest Twoją jedyną obroną!

Wiedza jest Twoją jedyną obroną! Wiedza jest Twoją jedyną obroną! W dzisiejszych czasach nasz organizm jest narażony na ataki tysiąca różnych wirusów i bakterii dziennie. Dzięki naszemu układowi odpornościowemu w większości przypadków

Bardziej szczegółowo

Drogi zakażenia. kontakt seksualny (sperma, preejakulat, śluz szyjkowy), dot. także kontaktów oralnych,

Drogi zakażenia. kontakt seksualny (sperma, preejakulat, śluz szyjkowy), dot. także kontaktów oralnych, Zespół nabytego niedoboru odporności, AIDS końcowe stadium zakażenia wirusem zespołu nabytego braku odporności (HIV) charakteryzujące się bardzo niskim poziomem limfocytów, a więc wyniszczeniem układu

Bardziej szczegółowo

Zespół Szkół Uzdrowiskowych w Rabce

Zespół Szkół Uzdrowiskowych w Rabce Zespół Szkół Uzdrowiskowych w Rabce MAŁOPOLSKI PROGRAM EDUKACJI ZDROWOTNEJ Warsztaty profilaktyczne HIV i AIDS Już od 13 lat uczniowie naszej szkoły z inicjatywy ŚWIATOWEJ ORGANIZACJI ZDROWIA włączają

Bardziej szczegółowo

Statystyki zachorowań

Statystyki zachorowań I AIDS Informacje ogólne Budowa wirusa HIV Statystyki zachorowań Światowy dzień HIV/AIDS Aktywność fizyczna Zapobieganie HIV HIV u kobiet Możliwości z HIV Przeciwskazania Ciąża Ludzie młodzi HIV u dzieci

Bardziej szczegółowo

Fakty na temat HIV i AIDS. Polski /Pólska

Fakty na temat HIV i AIDS. Polski /Pólska Fakty na temat HIV i AIDS Polski /Pólska AIDS jest poważną chorobą, która począwszy od lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku rozprzestrzeniła się w całym świecie. AIDS wywołuje wirus zwany HIV, który przenosi

Bardziej szczegółowo

WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV

WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV Wątroba to największy i bardzo ważny narząd! Produkuje najważniejsze białka Produkuje żółć - bardzo istotny czynnik w procesie trawienia

Bardziej szczegółowo

SZKOŁA PODSTAWOWA II Etap Edukacyjny: Klasy IV-VI Przyroda Czas realizacji materiału

SZKOŁA PODSTAWOWA II Etap Edukacyjny: Klasy IV-VI Przyroda Czas realizacji materiału SZKOŁA PODSTAWOWA II Etap Edukacyjny: Klasy IV-VI Przyroda Cele kształcenia: I, II, III, IV i V Treści nauczania wymagania szczegółowe: 1 (1, 2), 3 (6, 7, 10), 5 (1, 2, 3, 5), 8 (1(b)), 9 (4, 9, 11, 13)

Bardziej szczegółowo

Kwestionariusz wiedzy dla pracowników programów i placówek narkotykowych

Kwestionariusz wiedzy dla pracowników programów i placówek narkotykowych Inicjatywa EMCDDA na rzecz redukcji szkód Zwiększanie testowania na obecność wirusa zapalenia wątroby (WZW) typu C oraz skierowań do leczenia wśród iniekcyjnych użytkowników narkotyków w programach i placówkach

Bardziej szczegółowo

skrót HIV tłumaczymy jako ludzki wirus upośledzenia odpornościł jest to wirus uszkadzający układ odpornościowył AIDS to nabyty

skrót HIV tłumaczymy jako ludzki wirus upośledzenia odpornościł jest to wirus uszkadzający układ odpornościowył AIDS to nabyty HIV i AIDS skrót HIV tłumaczymy jako ludzki wirus upośledzenia odpornościł jest to wirus uszkadzający układ odpornościowył AIDS to nabyty zespół upośledzenia odpornościł AIDS jest końcowym etapem zakażenia

Bardziej szczegółowo

WZW co to jest? Wirusowe Zapalenie Wątroby (WZW) to bardzo groźna i jedna z najczęstszych chorób zakaźnych na świecie.

WZW co to jest? Wirusowe Zapalenie Wątroby (WZW) to bardzo groźna i jedna z najczęstszych chorób zakaźnych na świecie. WZW co to jest? Wirusowe Zapalenie Wątroby (WZW) to bardzo groźna i jedna z najczęstszych chorób zakaźnych na świecie. Ma zasięg globalny. Wywołana jest zakażeniem wirusowym czynnikami sprawczymi zarówno

Bardziej szczegółowo

- Human. - Immunodeficenc. - Virus. (ludzki) (upośledzenie odporności immunologicznej) (wirus)

- Human. - Immunodeficenc. - Virus. (ludzki) (upośledzenie odporności immunologicznej) (wirus) H I V - Human (ludzki) - Immunodeficenc (upośledzenie odporności immunologicznej) - Virus (wirus) Drogi zakaŝenia HIV Kontakt zakaŝonej krwi z krwią lub błoną śluzową osoby niezakaŝonej, np. uŝywanie tej

Bardziej szczegółowo

X8@ www.gay health network.ie

X8@ www.gay health network.ie X8@ www.gay health network.ie Informacje w języku POLSKIM dla mężczyzn, którzy uprawiają seks z innymi mężcyznami, na temat bezpiecznego seksu, testów na HIV, syfilisu, chorób przenoszonych drogą płciową

Bardziej szczegółowo

Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci.

Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. dr n. med. Agnieszka Ołdakowska Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie

Bardziej szczegółowo

Infekcje przenoszone drogą płciową Co to jest infekcja przenoszona drogą płciową? Skąd mam wiedzieć, czy jestem zarażony/a?

Infekcje przenoszone drogą płciową Co to jest infekcja przenoszona drogą płciową? Skąd mam wiedzieć, czy jestem zarażony/a? Infekcje przenoszone drogą płciową Niniejsza ulotka podaje miejsca, w których możesz szukać porady i pomocy, jeśli myślisz, że zaraziłeś/aś się chorobą przenoszoną drogą płciową, martwisz się o swoje zdrowie

Bardziej szczegółowo

[logo Rządu Walii] www.cymru.gov.uk. Twój poradnik na temat szczepienia przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) Pokonać raka szyjki macicy

[logo Rządu Walii] www.cymru.gov.uk. Twój poradnik na temat szczepienia przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) Pokonać raka szyjki macicy [logo Rządu Walii] www.cymru.gov.uk Twój poradnik na temat szczepienia przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) Pokonać raka szyjki macicy Co to jest rak szyjki macicy? Ten typ raka rozwija się w

Bardziej szczegółowo

Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie METODYKA PROGRAMU WIĘCEJ WIEM MNIEJ CHORUJĘ

Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie METODYKA PROGRAMU WIĘCEJ WIEM MNIEJ CHORUJĘ METODYKA PROGRAMU WIĘCEJ WIEM MNIEJ CHORUJĘ STRUKTURA PROGRAMU Bloki tematyczne : I. POZNAJEMY CHOROBY ZAKAŹNE i drogi ich szerzenia II. Profilaktyka chorób zakaźnych (higiena zachowań, szczepienia ochronne)

Bardziej szczegółowo

ODNIESIENIA. Wirusy DO PODSTAW PROGRAMOWYCH. Rozdział porusza temat zapobiegania chorobom poprzez szczepienia.

ODNIESIENIA. Wirusy DO PODSTAW PROGRAMOWYCH. Rozdział porusza temat zapobiegania chorobom poprzez szczepienia. Rozdział porusza temat zapobiegania chorobom poprzez szczepienia. W zaplanowanym ćwiczeniu uczniowie przeprowadzają symulację rozprzestrzeniania się infekcji w populacji, aby przekonać się, na czym polega

Bardziej szczegółowo

Wirusowe zapalenie wątroby typu B. Czy jestem w grupie ryzyka?

Wirusowe zapalenie wątroby typu B. Czy jestem w grupie ryzyka? Wirusowe zapalenie wątroby typu B Czy jestem w grupie ryzyka? Spis treści Nr strony Co to jest WZW B? 2 Jak mogę się zarazić WZW typu B? 3 Skąd mam wiedzieć, czy jestem nosicielem wirusa? 5 Co zrobić,

Bardziej szczegółowo

WYBIERZ ŻYCIE PIERWSZY KROK EDYCJA 2015 / 2016

WYBIERZ ŻYCIE PIERWSZY KROK EDYCJA 2015 / 2016 WYBIERZ ŻYCIE PIERWSZY KROK EDYCJA 2015 / 2016 Opracowanie: mgr Barbara Szlendak Samodzielne Stanowisko Pracy ds. Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia PSSE w Głogowie HPV (Human Papilloma Virus) to skrócona

Bardziej szczegółowo

Każdego to może dotyczyć

Każdego to może dotyczyć Polonais Każdego to może dotyczyć Żółtaczka B i C... i My Dlaczego mówimy o żółtaczkach B i C? Dlatego, że są to choroby Których nie widać, strona p 4 Które są częste, strona p 6 Mogą być groźne, strona

Bardziej szczegółowo

WIEDZA DO ZDOBYCIA ODNIESIENIA DO PODSTAW PROGRAMOWYCH. Wirus Grypy

WIEDZA DO ZDOBYCIA ODNIESIENIA DO PODSTAW PROGRAMOWYCH. Wirus Grypy Rozdział ma zwrócić uwagę uczniów jak niewłaściwa higiena układu oddechowego sprzyja szerzeniu się mikrobów i infekcji. Uczniowie obserwują jak daleko mogą dostać się mikroby podczas kichania. W trakcie

Bardziej szczegółowo

GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ?

GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ? GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ! SZCZEPIONKA PRZECIW GRYPIE CZYM JEST

Bardziej szczegółowo

AIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune

AIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune AIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune (D)eficiency (S)yndrome. Przyczyny zakażenia AIDS Czynnikiem

Bardziej szczegółowo

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /21:04:46 1 GRUDNIA ŚWIATOWYM DNIEM WALKI Z AIDS

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /21:04:46 1 GRUDNIA ŚWIATOWYM DNIEM WALKI Z AIDS 1 GRUDNIA ŚWIATOWYM DNIEM WALKI Z AIDS AIDS (ang. A quired I mmune D eficiency Syndrome) zespół nabytego niedoboru odporności jest późnym (końcowym) etapem zakażenia HIV (ang. H uman I mmunodeficiency

Bardziej szczegółowo

To warto wiedzieć o HIV

To warto wiedzieć o HIV Opracowanie: dr n. med. Dorota Rogowska-Szadkowska Projekt graficzny: heroldart.com To warto wiedzieć o HIV Warszawa 2015 ISBN 978-83-87068-57-8 Egzemplarz bezpłatny sfinansowany przez Krajowe Centrum

Bardziej szczegółowo

HI H V? AI A DS D? J.Kadowska 2006

HI H V? AI A DS D? J.Kadowska 2006 W Ŝyciu jak w tańcu kaŝdy krok ma znaczenie. HIV? AIDS? J.Kadowska 2006 HIV? To ludzki wirus upośledzenia odporności AIDS? To zespół nabytego upośledzenia odporności to końcowy etap zakażenia wirusem HIV

Bardziej szczegółowo

Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Wieruszowie

Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Wieruszowie Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Wieruszowie Hcv HCV to wirus zapalenia wątroby typu C EPIDEMIOLOGIA Wg danych Państwowego Zakładu Higieny i Instytutu Hematologii i Transfuzjologii, uznawanych

Bardziej szczegółowo

WZW co to jest? Wirusowe Zapalenie Wątroby (WZW) to bardzo groźna i jedna z najczęstszych chorób zakaźnych na świecie.

WZW co to jest? Wirusowe Zapalenie Wątroby (WZW) to bardzo groźna i jedna z najczęstszych chorób zakaźnych na świecie. WZW co to jest? Wirusowe Zapalenie Wątroby (WZW) to bardzo groźna i jedna z najczęstszych chorób zakaźnych na świecie. Ma zasięg globalny. Wywołana jest zakażeniem wirusowym czynnikami sprawczymi zarówno

Bardziej szczegółowo

Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV na lata 2012-2016. Realizacja Programu w 2012 r.

Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV na lata 2012-2016. Realizacja Programu w 2012 r. Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV na lata 2012-2016 Realizacja Programu w 2012 r. Zapobieganie zakażeniom HIV wśród ogółu społeczeństwa Cel ogólny 1: Ograniczenie rozprzestrzeniania

Bardziej szczegółowo

Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów

Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Health Protection Scotland Co to są zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A? Paciorkowce z grupy A (ang. Group A Streptococcus,

Bardziej szczegółowo

Szybkie Porady Seksualne. Wprowadzenie

Szybkie Porady Seksualne. Wprowadzenie Szybkie Porady Seksualne Wprowadzenie ANKIETA Cześć, mów Alzadar mam dla Ciebie garść szybkich porad seksualnych do zastosowania praktycznie od zaraz. Te szybkie porady masz rozrzucone po 4 pierwszych

Bardziej szczegółowo

Wirus HPV przyczyny, objawy i leczenie

Wirus HPV przyczyny, objawy i leczenie Wirus HPV przyczyny, objawy i leczenie Spis treści: 1. 2. 3. 4. 5. Informacje ogólne Przyczyny Objawy Leczenie Rodzaje HPV Informacje ogólne Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV Human Papilloma Virus) stanowi

Bardziej szczegółowo

CZYM JEST SZCZEPIONKA?

CZYM JEST SZCZEPIONKA? CZYM JEST SZCZEPIONKA? Szczepionka to preparat biologiczny, stosowany w celu uodpornienia organizmu. Ogólna zasada działania szczepionki polega na wprowadzeniu do organizmu antygenu, który jest rozpoznawany

Bardziej szczegółowo

CO TRZEBA WIEDZIEĆ? Przeprowadzanie testów na HIV dla homoseksualistów i biseksualistów. Publikacja Centrum Zdrowia Homoseksualistów Irlandia 2004

CO TRZEBA WIEDZIEĆ? Przeprowadzanie testów na HIV dla homoseksualistów i biseksualistów. Publikacja Centrum Zdrowia Homoseksualistów Irlandia 2004 X8@ www.gay health network.ie Informacje w języku POLSKIM dla mężczyzn, którzy uprawiają seks z innymi mężcyznami, na temat bezpiecznego seksu, testów na HIV, syfilisu, chorób przenoszonych drogą płciową

Bardziej szczegółowo

Założenia teoretyczne i metodyczne programu WYBIERZ ŻYCIE PIERWSZY KROK. Warszawa, dn r.

Założenia teoretyczne i metodyczne programu WYBIERZ ŻYCIE PIERWSZY KROK. Warszawa, dn r. Założenia teoretyczne i metodyczne programu WYBIERZ ŻYCIE PIERWSZY KROK Warszawa, dn. 17.11.2016r. CEL GŁÓWNY Zmniejszenie występowania raka szyjki macicy i umieralności na tę chorobę Umieralność z powodu

Bardziej szczegółowo

Sprawdź jakie jest Twoje ryzyko zakażenia HIV. Zadanie to ułatwi Ci udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania. Wybierz odpowiedź TAK lub NIE.

Sprawdź jakie jest Twoje ryzyko zakażenia HIV. Zadanie to ułatwi Ci udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania. Wybierz odpowiedź TAK lub NIE. Sprawdź jakie jest Twoje ryzyko zakażenia HIV. Zadanie to ułatwi Ci udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania. Wybierz odpowiedź TAK lub NIE. 1. Czy chociaż raz w swoim życiu zmieniłeś/zmieniłaś partnera

Bardziej szczegółowo

Weronika Dmuchowska I Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie w Starogardzie Gdańskim

Weronika Dmuchowska I Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie w Starogardzie Gdańskim Weronika Dmuchowska I Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie w Starogardzie Gdańskim Szeroko rozpowszechniony wirus, który występuje w około 100 typach, z czego 30 może być niebezpieczne

Bardziej szczegółowo

Łańcuch skojarzeń: Uczniowie kolejno wypowiadają skojarzenia z pojęciem AIDS, a następnie zapisują je na arkuszu szarego papieru.

Łańcuch skojarzeń: Uczniowie kolejno wypowiadają skojarzenia z pojęciem AIDS, a następnie zapisują je na arkuszu szarego papieru. AIDS i HIV 1. Cele lekcji Cel ogólny: Dostarczenie informacji o wirusie HIV i chorobie AIDS. a) Wiadomości Uczeń zna pojęcia AIDS i HIV. Uczeń zna drogi przekazywania zakażenia. b) Postawy Uczeń toleruje

Bardziej szczegółowo

Świadoma zgoda na wykonanie badania na HIV

Świadoma zgoda na wykonanie badania na HIV DEPARTAMENT ZDROWIA STANU NOWY JORK Instytut AIDS Świadoma zgoda na wykonanie badania na HIV Badanie na HIV jest dobrowolne. Zgoda na badanie może być wycofana w każdej chwili. Proszę przeczytać części

Bardziej szczegółowo

HIV i AIDS. Kluczowe terminy. O co tyle hałasu?

HIV i AIDS. Kluczowe terminy. O co tyle hałasu? HIV i AIDS Kluczowe terminy HIV: (ang. human immunodeficiency virus) ludzki wirus niedoboru odporności; wirus wywołujący nieuleczalne zakażenie, przenoszony przez kontakty seksualne, skażone igły, skażoną

Bardziej szczegółowo

01.10 Międzynarodowy Dzień Walki z WZW typu C

01.10 Międzynarodowy Dzień Walki z WZW typu C 01.10 Międzynarodowy Dzień Walki z WZW typu C Problem HCV - epidemiologia Wirusowe zapalenie wątroby typu C zostało uznane przez Światową Organizację Zdrowia za jedno z największych światowych zagrożeń

Bardziej szczegółowo

ODNIESIENIA DO PODSTAW PROGRAMOWYCH WIEDZA DO ZDOBYCIA. Escherichia coli

ODNIESIENIA DO PODSTAW PROGRAMOWYCH WIEDZA DO ZDOBYCIA. Escherichia coli Rozdział ma zwrócić uwagę uczniów, jak niewłaściwa higiena rąk sprzyja szerzeniu się mikrobów i infekcji. Uczniowie w trakcie prowadzonego eksperymentu mogą zaobserwować, w jaki sposób mikroby rozprzestrzeniają

Bardziej szczegółowo

POWSTRZYMANIE WIRUSA HIV TO ODPOWIEDZIALNOŚĆ NAS WSZYSTKICH ZASIĘGNIJ INFORMACJI I PODZIEL SIĘ TYM,

POWSTRZYMANIE WIRUSA HIV TO ODPOWIEDZIALNOŚĆ NAS WSZYSTKICH ZASIĘGNIJ INFORMACJI I PODZIEL SIĘ TYM, POWSTRZYMANIE WIRUSA HIV TO ODPOWIEDZIALNOŚĆ NAS WSZYSTKICH ZASIĘGNIJ INFORMACJI I PODZIEL SIĘ TYM, CO WIESZ O WIRUSIE HIV www.cruzroja.es 900 111 000 POZNAJ ICH HISTORIĘ W NINIEJSZYM KOMIKSIE www.mspsi.es

Bardziej szczegółowo

PRZEDŁUŻA PRZYJEMNOŚĆ. www.aids.gov.pl. Nawet jeśli to szybki seks PARTNERZY: 22 692 82 26 lub 801 888 448* * Płatne za pierwszą minutę połączenia

PRZEDŁUŻA PRZYJEMNOŚĆ. www.aids.gov.pl. Nawet jeśli to szybki seks PARTNERZY: 22 692 82 26 lub 801 888 448* * Płatne za pierwszą minutę połączenia PRZEDŁUŻA PARTNERZY: ORGANIZACJE PRZYJEMNOŚĆ Telefon Zaufania HIV/AIDS: 22 692 82 26 lub 801 888 448* * Płatne za pierwszą minutę połączenia www.aids.gov.pl Ulotka ta jest przeznaczona dla osób dorosłych,

Bardziej szczegółowo

Informacje dodatkowe CHOROBY ZAKAŹNE WYCHODZĘ NA WOLNOŚĆ ZDROWY. Kiła IDS

Informacje dodatkowe CHOROBY ZAKAŹNE WYCHODZĘ NA WOLNOŚĆ ZDROWY. Kiła IDS Informacje dodatkowe CHOROBY ZAKAŹNE W ZW A WZW B Kiła Co-funded by the Health Programme of the European Union WZW Broszurę przygotowało Krajowe Centrum ds. AIDS dla Centralnego Zarządu Służby Więziennej

Bardziej szczegółowo

SZCZEPIENIA OCHRONNE U DOROSŁYCH lek. Kamil Chudziński Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii CSK MSW w Warszawie 10.11.2015 Szczepionki Zabite lub żywe, ale odzjadliwione drobnoustroje/toksyny +

Bardziej szczegółowo

PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE

PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE Koordynator profilaktyki : mgr piel. Anna Karczewska CELE: zwiększanie świadomości pacjenta na temat szczepionek przeciwko grypie zapobieganie zachorowań na grypę zapobieganie

Bardziej szczegółowo

Dzień dobry panie Adamie, proszę usiąść. No, to proszę dać mi ten wynik.

Dzień dobry panie Adamie, proszę usiąść. No, to proszę dać mi ten wynik. Dzień dobry panie Adamie, proszę usiąść. No, to proszę dać mi ten wynik. Panie Adamie, test przesiewowy i test potwierdzenia wykazały, że jest pan zakażony wirusem HIV. MAM AIDS??! Wiemy teraz, że jest

Bardziej szczegółowo

Co oznacza wynik ujemny?

Co oznacza wynik ujemny? Opracowanie: lek. med. Bartosz Szetela Projekt graficzny: heroldart.com Warszawa 2015 ISBN 978-83-87068-54-7 Co oznacza wynik ujemny? Wynik ujemny oznacza dosłownie, że w pobranej próbce krwi nie wykryto

Bardziej szczegółowo

PORADNIK DLA PACJENTKI

PORADNIK DLA PACJENTKI PORADNIK DLA PACJENTKI Walproinian Antykoncepcja i ciąża: Co powinna Pani wiedzieć Niniejsza broszura jest skierowana do kobiet i dziewcząt, które przyjmują jakikolwiek lek zawierający walproinian, lub

Bardziej szczegółowo

Prawo a choroby zakaźne dr n. med. Marta Rorat

Prawo a choroby zakaźne dr n. med. Marta Rorat Prawo a choroby zakaźne dr n. med. Marta Rorat Katedra i Zakład Medycyny Sądowej, Zakład Prawa Medycznego UM we Wrocławiu Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób

Bardziej szczegółowo

Minirozmówki rodzinne

Minirozmówki rodzinne Minirozmówki rodzinne wstęp Czy zdrowie Twoje i Twoich najbliższych jest dla Ciebie ważne? Jesteśmy pewni, że tak! Dlatego chcemy przekonać Cię do rozmowy o HIV i innych chorobach przenoszonych drogą płciową.

Bardziej szczegółowo

Rozszerzona ankieta epidemiologiczna (10.1) Informacja o ankiecie:

Rozszerzona ankieta epidemiologiczna (10.1) Informacja o ankiecie: Ankieta 10.4. Ankieta służąca do analizy potencjalnych źródeł zakażenia u dawców niedawno zakażonych HCV, HBV i HIV (dawcy wielokrotni oraz zakażeni w tzw. okienku serologicznym ) opracowana przez Zakład

Bardziej szczegółowo

Efektywność kampanii społecznych dotyczących

Efektywność kampanii społecznych dotyczących Efektywność kampanii społecznych dotyczących profilaktyki HIV/AIDS Joanna Głogowska Oddział Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Opolu Opole, 7 grudnia

Bardziej szczegółowo

Internetowy test wiedzy i postaw wobec HIV/ AIDS

Internetowy test wiedzy i postaw wobec HIV/ AIDS Internetowy test wiedzy i postaw wobec HIV/ AIDS Raport z badania ilościowego Lipiec 2004 1 Spis treści Cele i metodologia badania...3 Podsumowanie...4 Prezentacja wyników...6 Cechy społeczno demograficzne

Bardziej szczegółowo

Wychowanie do życia w rodzinie - klasa 8. szkoły podstawowej

Wychowanie do życia w rodzinie - klasa 8. szkoły podstawowej Wychowanie do życia w rodzinie - klasa 8 szkoły podstawowej nauczyciel mgr Joanna Brodowy Przygotowane na podstawie programu nauczania Wędrując ku dorosłości Teresy Król NR / TEMAT PODSTAWA PROGRAMOWA

Bardziej szczegółowo

Profilaktyka w przypadku narażenia się na zakażenie wirusem HIV (PEP) Informacje dla mężczyzn homoseksualnych i biseksualnych

Profilaktyka w przypadku narażenia się na zakażenie wirusem HIV (PEP) Informacje dla mężczyzn homoseksualnych i biseksualnych X8@ www.gay health network.ie Informacje w języku POLSKIM dla mężczyzn, którzy uprawiają seks z innymi mężcyznami, na temat bezpiecznego seksu, testów na HIV, syfilisu, chorób przenoszonych drogą płciową

Bardziej szczegółowo

Scenariusz lekcji z biologii w szkole ponadgimnazjalnej

Scenariusz lekcji z biologii w szkole ponadgimnazjalnej Scenariusz lekcji z biologii w szkole ponadgimnazjalnej Temat lekcji: Planowanie doświadczeń biologicznych jak prawidłowo zaplanować próbę kontrolną? Cele kształcenia IV etap edukacyjny: 1. Wymagania ogólne:

Bardziej szczegółowo

4.0 Zapobieganie Infekcjom Szczepienia

4.0 Zapobieganie Infekcjom Szczepienia 4.0 Zapobieganie Infekcjom Szczepienia Odniesienia do Podstawy Programowej GIMNAZJUM - III Etap Edukacyjny: Klasy I-III Biologia Cele kształcenia: I, II, III, IV i V Treści nauczania wymagania szczegółowe:

Bardziej szczegółowo

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna we Wrocławiu GORĄCZKA KRWOTOCZNA E B O L A. Dr n. med. Jacek Klakočar

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna we Wrocławiu GORĄCZKA KRWOTOCZNA E B O L A. Dr n. med. Jacek Klakočar GORĄCZKA KRWOTOCZNA E B O L A Dr n. med. Jacek Klakočar Dolnośląski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny we Wrocławiu Gorączka krwotoczna Ebola (inaczej: choroba wywołana przez wirusa Ebola [Ebola

Bardziej szczegółowo

POLSK HIGIENA ŻYCIA SEKSUALNEGO. broszura informacyjna Kościelnej Misji Miejskiej

POLSK HIGIENA ŻYCIA SEKSUALNEGO. broszura informacyjna Kościelnej Misji Miejskiej POLSK HIGIENA ŻYCIA SEKSUALNEGO broszura informacyjna Kościelnej Misji Miejskiej WIEDZA NA TEMAT HIGIENY ŻYCIA SEKSUALNEGO uchroni przed niebezpieczeństwem Ciebie i innych. pomoże Ci wieść niezakłócone

Bardziej szczegółowo

Mały przewodnik po zdrowiu kobiety

Mały przewodnik po zdrowiu kobiety Mały przewodnik po zdrowiu kobiety Poradnie dla kobiet w ramach podstawowej opieki zdrowotnej w Skåne DOKĄD MAM SIĘ UDAĆ? CZY BĘDĘ MIAŁA BLIŹNIAKI? CZY TO DLA MNIE DOBRE? CZY TO NORMALNE? CZY TO JEST PŁATNE?

Bardziej szczegółowo

Wirusowe Zapalenie Wątroby typu C WZW typu C

Wirusowe Zapalenie Wątroby typu C WZW typu C Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21, Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl Wirusowe Zapalenie

Bardziej szczegółowo

PIERWSZY DZWONEK. Program edukacyjny opracowany w ramach Ogólnopolskiej Kampanii Profilaktyki Zakażeń Meningokokowych Nie!

PIERWSZY DZWONEK. Program edukacyjny opracowany w ramach Ogólnopolskiej Kampanii Profilaktyki Zakażeń Meningokokowych Nie! PIERWSZY DZWONEK Program edukacyjny opracowany w ramach Ogólnopolskiej Kampanii Profilaktyki Zakażeń Meningokokowych Nie! Dla meningokoków Idea programu edukacyjnego Na zakażenie meningokokami narażeni

Bardziej szczegółowo

Postępowanie przed- i poekspozycyjne na patogeny przenoszone przez krew

Postępowanie przed- i poekspozycyjne na patogeny przenoszone przez krew Postępowanie przed- i poekspozycyjne na patogeny przenoszone przez krew Zakład Immunopatologii Chorób Zakaźnych i Pasożytniczych Kamila Caraballo Cortes EKSPOZYCJA ZAWODOWA narażenie na materiał potencjalnie

Bardziej szczegółowo

WIEDZA DO ZDOBYCIA ODNIESIENIA. Staphylococcus DO PODSTAW PROGRAMOWYCH

WIEDZA DO ZDOBYCIA ODNIESIENIA. Staphylococcus DO PODSTAW PROGRAMOWYCH Rozdział 1.3: Złe Mikroby, prezentuje różne choroby zakaźne wywoływane przez chorobotwórcze mikroby. Uczniowie wcielają się w rolę naukowców, których zadaniem jest pogrupowanie chorób wg różnych kryteriów.

Bardziej szczegółowo

Darmowe badania w kierunku HCV dla Pań w ciąży

Darmowe badania w kierunku HCV dla Pań w ciąży Darmowe badania w kierunku HCV dla Pań w ciąży Szanowna Pani, Do listopada 2014r. kobiety ciężarne mają możliwość bezpłatnego przebadania się w kierunku zakażenia wirusem zapalenia wątroby C (HCV). Stanowią

Bardziej szczegółowo

PROCEDURA POSTĘPOWANIA POEKSPOZYCYJNEGO W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA NARAŻENIA ZAWODOWEGO NA MATERIAŁ ZAKAŹNY

PROCEDURA POSTĘPOWANIA POEKSPOZYCYJNEGO W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA NARAŻENIA ZAWODOWEGO NA MATERIAŁ ZAKAŹNY PROCEDURA POSTĘPOWANIA POEKSPOZYCYJNEGO W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA NARAŻENIA ZAWODOWEGO NA MATERIAŁ ZAKAŹNY 1. CEL Celem procedury jest określenie zasad postępowania w przypadku wystąpienia u pracownika ekspozycji

Bardziej szczegółowo

Inauguracja kampanii społecznej HCV Jestem świadom realizowanej przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - PZH

Inauguracja kampanii społecznej HCV Jestem świadom realizowanej przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - PZH Inauguracja kampanii społecznej HCV Jestem świadom realizowanej przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - PZH Po kilku latach intensywnych badań epidemiologicznych, prowadzonych w Polsce w ramach Projektu

Bardziej szczegółowo

Porady. Prezerwatywy

Porady. Prezerwatywy I NIE TYLKO Antykoncepcja Porady Zanim podejmiesz decyzję o współżyciu seksualnym, skonsultuj się ze swoim lekarzem rodzinnym, poradnią planowania rodziny, szkołą, rodzicami lub pielęgniarką diabetologiczną.

Bardziej szczegółowo

Przeziębienia - badanie ankietowe dotyczące zagadnień związanych z infekcjami sezonowymi.

Przeziębienia - badanie ankietowe dotyczące zagadnień związanych z infekcjami sezonowymi. Raport z badania ankietowego Przeziębienia - badanie ankietowe dotyczące zagadnień związanych z infekcjami sezonowymi. Strona 1/32 Spis treści Komentarz autora..................................................

Bardziej szczegółowo

HIV 1.1 CO TO JEST HIV? HIV = Human Immunodeficiency Virus Ludzki Wirus Upośledzenia Odporności

HIV 1.1 CO TO JEST HIV? HIV = Human Immunodeficiency Virus Ludzki Wirus Upośledzenia Odporności HIV 1.1 CO TO JEST HIV? HIV = Human Immunodeficiency Virus Ludzki Wirus Upośledzenia Odporności HIV jest wirusem, który atakuje, osłabia i niszczy system odpornościowy organizmu, w rezultacie czego człowiek

Bardziej szczegółowo

HPV......co to jest?

HPV......co to jest? HPV......co to jest? HPV- wirus brodawczaka ludzkiego Wirus z rodziny papillomawirusów. Szacuje się, że istnieje od 100 do 200 typów tego wirusa, które wywołują różne choroby. CHOROBY WYWOŁYWANE PRZEZ

Bardziej szczegółowo

Światowy Dzień Pamięci o Zmarłych na AIDS

Światowy Dzień Pamięci o Zmarłych na AIDS Światowy Dzień Pamięci o Zmarłych na AIDS 17 maja Warszawa 2015 Międzynarodowy Dzień Pamięci o Zmarłych na AIDS obchodzony jest w trzecią niedzielę maja od 1984 roku. Inicjatorem obchodów była międzynarodowa

Bardziej szczegółowo

Prezentacja z zakresu HIV i AIDS dla uczniów pabianickich szkół (od 14 r.ż.)

Prezentacja z zakresu HIV i AIDS dla uczniów pabianickich szkół (od 14 r.ż.) Prezentacja z zakresu HIV i AIDS dla uczniów pabianickich szkół (od 14 r.ż.) Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Pabianicach HIV i AIDS - mnie to nie dotyczy? Nie ma znaczenia Twoja płeć, wiek,

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN SZKOLNEGO KONKURSU WIEDZY O AIDS

REGULAMIN SZKOLNEGO KONKURSU WIEDZY O AIDS REGULAMIN SZKOLNEGO KONKURSU WIEDZY O AIDS Konkurs jest propozycją dla szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Ponieważ ilość osób zakażonych HIV, a w następstwie tego chorych na AIDS stale rośnie niezwykle

Bardziej szczegółowo

Walka z rakiem szyjki macicy

Walka z rakiem szyjki macicy Polish translation of Beating cervical cancer The HPV vaccine questions and answers for parents of girls in Year 9 Walka z rakiem szyjki macicy Szczepionka przeciwko HPV (wirusowi brodawczaka ludzkiego)

Bardziej szczegółowo

Gorączka krwotoczna Ebola informacja dla podróżnych 21 października 2014 r. Wersja 3

Gorączka krwotoczna Ebola informacja dla podróżnych 21 października 2014 r. Wersja 3 KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA ds. ZDROWIA IKONSUMENTÓW Dyrekcja ds. zdrowia publicznego Wydział zagrożeń dla zdrowia Sekretariat Komitetu Bezpieczeństwa Zdrowia Gorączka krwotoczna Ebola informacja

Bardziej szczegółowo

WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B?

WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? SZCZEPIONKA WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ!

Bardziej szczegółowo

Szybkie Porady Seksualne

Szybkie Porady Seksualne Szybkie Porady Seksualne Wprowadzenie (transkrypt) Autor: Alzadar Tytuł: Szybkie Porady Seksualne wprowadzenie (transkrypt) Autor: Alzadar (www.boskikochanek.pl) Notka prawna: Modyfikowanie niniejszego

Bardziej szczegółowo

Informacje dla użytkownika. 2.1 Instrukcja używania

Informacje dla użytkownika. 2.1 Instrukcja używania Informacje dla użytkownika 2.1 Instrukcja używania Przed użyciem produktu należy dokładnie zapoznać się z niniejszą instrukcją używania. Zachowaj tę instrukcję używania, w razie potrzeby ponownego przeczytania.

Bardziej szczegółowo

Dzień dobry, chciałbym zrobić test na HIV. Dzień dobry... Proszę usiąść...

Dzień dobry, chciałbym zrobić test na HIV. Dzień dobry... Proszę usiąść... Dzień dobry, chciałbym zrobić test na HIV Dzień dobry... Proszę usiąść... Dlaczego chce się pan przebadać? Dziewczyna mi kazała. To co, mogę dostać skierowanie? Mamy taką zasadę, że przed badaniem przeprowadzamy

Bardziej szczegółowo

Ryzyko zakażenia HIV. dr med. Anna Kalinowska-Nowak Klinika Chorób Zakaźnych CMUJ w Krakowie

Ryzyko zakażenia HIV. dr med. Anna Kalinowska-Nowak Klinika Chorób Zakaźnych CMUJ w Krakowie Ryzyko zakażenia HIV profilaktyka przed i poekspozycyjna dr med. Anna Kalinowska-Nowak Klinika Chorób Zakaźnych CMUJ w Krakowie Ekspozycja zawodowa Sytuacja w miejscu pracy, w której dochodzi do narażenia

Bardziej szczegółowo

V MIEJSKI KONKURS HIV/AIDS

V MIEJSKI KONKURS HIV/AIDS Im więcej wiem, tym mniej się obawiam V MIEJSKI KONKURS HIV/AIDS REGULAMIN I. Organizator konkursu IV LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. MARII SKŁODOWSKIEJ CURIE W CHORZOWIE II. Rada Programowa: lekarz specjalista

Bardziej szczegółowo