Dział IV NAUCZYCIELE I INNI PRACOWNICY SZKOŁY Rozdział 1 Zagadnienia podstawowe 69 1. W Szkole zatrudnia się nauczycieli oraz pracowników niepedagogicznych. 2. Zasady zatrudniania nauczycieli i innych pracowników Szkoły określają odrębne przepisy. 3. Kwalifikacje nauczycieli i innych pracowników Szkoły oraz zasady ich wynagradzania określają odrębne przepisy. Rozdział 2 Zakres zadań nauczycieli - przepisy ogólne. 70 1. Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, a także o poszanowanie godności osobistej ucznia. 2. Obowiązkiem każdego nauczyciela jest bezstronne i obiektywne ocenianie oraz sprawiedliwe traktowanie wszystkich uczniów. 71 1. Nauczyciel prowadzi pracę dydaktyczno - wychowawczą i opiekuńczą oraz jest odpowiedzialny za jakość i wyniki tej pracy i bezpieczeństwo powierzonych jego opiece uczniów. 2. W ramach realizacji zadań pedagogicznych nauczyciel przede wszystkim: 1) sprawuje opiekę nad powierzonymi mu uczniami oraz odpowiada, zasadach określonych w przepisach odrębnych, za ich życie, zdrowie i bezpieczeństwo, 2) Zapewnia bezpieczeństwo uczniom na terenie szkoły poprzez m.in.: a) dyżury nauczycielskie podczas przerw lekcyjnych zgodnie z Regulaminem Dyżurów, b) wzmożenie działalności profilaktycznej wśród tej grupy uczniów, która w relacjach rówieśniczych nie sprzyja tworzeniu środowiska bezpiecznego i przyjaznego innym uczniom, c) informuje na bieżąco, policję za pośrednictwem dyrektora szkoły o zdarzeniach noszących znamiona przestępstwa, stanowiących zagrożenie 1
dla życia i zdrowia uczniów oraz przejawach demoralizacji dzieci i młodzieży, d) zawiadamia policję lub sąd,za pośrednictwem dyrektora szkoły o okolicznościach świadczących o demoralizacji nieletniego, d) reaguje na wszystkie, nawet najdrobniejsze przejawy naruszenia przez uczniów zasad zachowania, dyscypliny szkolnej, w szczególności na przemoc fizyczną, agresję, używanie wulgarnych wyrazów i zwrotów, wulgarne gesty. 3) zapewnia prawidłowy przebieg procesu dydaktycznego, w szczególności poprzez: a) realizację obowiązujących programów nauczania, b) stosowanie właściwych metod nauczania, c) systematyczne przygotowywanie się do zajęć, d) pełne wykorzystywanie czasu przeznaczonego na prowadzeniu zajęć, e) właściwe prowadzenie pozostającej w jego gestii dokumentacji działalności pedagogicznej, 4) dba o pomoce dydaktyczne i sprzęt szkolny, 5) wspiera rozwój psychofizyczny uczniów, 6) wspomaga rozwój zdolności oraz zainteresowań uczniów, 7) udziela uczniom pomocy w przezwyciężeniu niepowodzeń szkolnych, w oparciu o rozpoznane potrzeby uczniów. 3. Zadania nauczycieli w zakresie bezpieczeństwa uczniów: 1) Nauczyciel jest odpowiedzialny za życie, zdrowie i bezpieczeństwo uczniów podczas zajęć edukacyjnych organizowanych przez szkołę; 2) Nauczyciel jest zobowiązany skrupulatnie przestrzegać i stosować przepisy i zarządzenia odnośnie bhp i p/poż., a także odbywać wymagane szkolenia z zakresu bhp i p/poż; 3) Nauczyciel jest zobowiązany pełnić dyżur w godzinach i miejscach wyznaczonych przez dyrektora Szkoły. W czasie dyżuru nauczyciel zobowiązany jest do : a) punktualnego rozpoczynania dyżuru i ciągłej obecności w miejscu podlegającym jego nadzorowi, b) aktywnego pełnienia dyżuru reagowania na wszelkie przejawy zachowań odbiegających od przyjętych norm. W szczególności powinien reagować na niebezpieczne, zagrażające bezpieczeństwu uczniów zachowania ( agresywne postawy wobec kolegów, bieganie, siadanie na poręcze schodów, parapety okienne i inne. Nauczyciel nie może zajmować się sprawami postronnymi, jak przeprowadzanie rozmów z rodzicami i innymi osobami i czynnościami, które przeszkadzają w czynnym spełnianiu dyżuru. c) przestrzegania zakazu otwierania okien na korytarzach, obowiązku zamykania drzwi do sal lekcyjnych, d) dbania, by uczniowie nie śmiecili, brudzili, dewastowali ściany, ławki i inne urządzenia szkolne oraz by nie niszczyli roślin, 2
e) zwracania uwagi na przestrzeganie przez uczniów ustalonych zasad wchodzenia do budynku szkolnego lub sal lekcyjnych, f) egzekwowania, by uczniowie nie opuszczali terenu szkoły podczas przerw, g) nie dopuszczanie do palenia papierosów na terenie szkoły szczególnie w toaletach szkolnych. h) natychmiastowego zgłoszenia dyrekcji szkoły faktu zaistnienia wypadku i podjęcia działań zmierzających do udzielenia pierwszej pomocy i zapewnienia dalszej opieki oraz zabezpieczenia miejsca wypadku, 4) Nauczyciel nie może pod żadnym pozorem zejść z dyżuru bez ustalenia zastępstwa i poinformowania o tym fakcie dyrektora Szkoły lub wicedyrektora; 5) Nauczyciel obowiązany jest zapewnić właściwy nadzór i bezpieczeństwo uczniom biorącym udział w pracach na rzecz szkoły i środowiska. Prace mogą być wykonywane po zaopatrzeniu uczniów w odpowiedni do ich wykonywania sprzęt, urządzenia i środki ochrony indywidualnej ; 6) Nauczyciel jest zobowiązany do niezwłocznego przerwania i wyprowadzenia z zagrożonych miejsc osoby powierzone opiece, jeżeli stan zagrożenia powstanie lub ujawni się w czasie zajęć; 7) Zaznajamiania uczniów przed dopuszczeniem do zajęć przy maszynach i innych urządzeniach technicznych w warsztatach, laboratoriach i pracowniach z zasadami i metodami pracy zapewniającymi bezpieczeństwo i higienę pracy przy wykonywaniu czynności na stanowisku roboczym. Rozpoczęcie zajęć może nastąpić po sprawdzeniu i upewnieniu się prze prowadzącego zajęcia, iż stan maszyn i urządzeń technicznych, instalacji elektrycznej i narzędzi pracy, a także inne warunki środowiska pracy nie stwarzają zagrożeń dla bezpieczeństwa uczniów. 8) Nierozpoczynanie zajęć, jeżeli w pomieszczeniach lub innych miejscach, w których mają być prowadzone zajęcia stan znajdującego się wyposażenia stwarza zagrożenia dla bezpieczeństwa; 9) Nauczyciel zobowiązani są do przestrzegania ustalonych godzin rozpoczynania i kończenia zajęć edukacyjnych oraz respektowania prawa uczniów do pełnych przerw międzysekcyjnych; 10) Obowiązki nauczyciela w przypadku zagrożenia pożarowego: Nauczyciel ma obowiązek zapoznać się i przestrzegać Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego w szkole. 11) Nauczyciel organizujący wyjście uczniów ze Szkoły lub wycieczkę ma obowiązek przestrzegać zasad ujętych w procedurze Organizacji wycieczek szkolnych i zagranicznych, obowiązującej w Szkole; 12) Nauczyciel w trakcie prowadzonych zajęć w klasie : a) ma obowiązek wejść do sali pierwszy, by sprawdzić czy warunki do prowadzenia lekcji nie zagrażają bezpieczeństwu uczniów i nauczyciela. Jeżeli sala lekcyjna nie odpowiada warunkom bezpieczeństwa nauczyciel ma obowiązek zgłosić to do dyrektora Szkoły celem usunięcia usterek. Do 3
czasu naprawienia usterek nauczyciel ma prawo odmówić prowadzenia zajęć w danym miejscu, b) Podczas zajęć nauczyciel nie może pozostawić uczniów bez żadnej opieki, c) W razie stwierdzenia niedyspozycji ucznia, jeśli stan jego zdrowia pozwala, należy skierować go w towarzystwie drugiej osoby do pielęgniarki szkolnej. Jeśli zaistnieje taka potrzeba udzielić mu pierwszej pomocy. O zaistniałej sytuacji należy powiadomić rodziców ucznia niepełnoletniego. Jeśli jest to nagły wypadek powiadomić dyrektora Szkoły, d) Nauczyciel powinien kontrolować właściwą postawę uczniów w czasie zajęć. Korygować zauważone błędy i dbać o czystość, ład i porządek podczas trwania lekcji i po jej zakończeniu, e) Po skończonej lekcji nauczyciel powinien sam otworzyć drzwi, by nie dopuścić do gwałtownego ich otwarcia przez wybiegających uczniów, f) Uczniów chcących skorzystać z toalety nauczyciel zwalnia pojedynczo, g) Przed rozpoczęciem lekcji nauczyciel zobowiązany jest do wywietrzenia sali lekcyjnej, zapewnienia właściwego oświetlenia i temperatury, h) Nauczyciel ustala zasady korzystania z sali lekcyjnej. 13) Wychowawcy klas są zobowiązani zapoznać uczniów z : a) Zasadami postępowania w razie zauważenia ognia, b) Sygnałami alarmowymi na wypadek zagrożenia, c) Z planami ewakuacji, oznakowaniem dróg ewakuacyjnych, d) Zasadami zachowania i wynikającymi z tego obowiązkami w czasie zagrożenia. 72 Nauczyciel obowiązany jest: 1. Rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, w tym zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę; 2. Wspierać każdego ucznia w jego rozwoju; 3. Dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego; 4. Kształcić i wychowywać młodzież w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka; 5. Dbać o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji, pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów."; 6. Realizować w ramach czasu pracy (40) godzin oraz ustalonego wynagrodzenia: 4
1) zajęcia dydaktyczne,wychowawcze i opiekuńcze bezpośrednio z uczniami lub na ich rzecz,w ich ramach uczestniczyć w przeprowadzaniu ustnej części egzaminu maturalnego. 2) inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych w tym zajęcia wychowawcze i opiekuńcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów, w ich ramach uczestniczyć w przeprowadzaniu części pisemnej egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. 7. Podczas ferii letnich i zimowych realizować zadania zlecone przez dyrektora związane między innymi z: 1) przeprowadzaniem egzaminów, 2) opracowaniem szkolnego zestawu programów, uczestniczeniem w doskonaleniu zawodowym, 3) zakończeniem roku szkolnego i przygotowaniem nowego roku szkolnego. Czynności o których mowa w pkt 1-3 nie mogą łącznie zająć nauczycielowi więcej niż 7 dni. 8. Nauczyciele podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za uchybienia godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w pkt. 1-5; 9.. Realizować zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym 73 1. Nauczyciele danego przedmiotu lub nauczyciele grupy przedmiotów pokrewnych tworzą komisje przedmiotowe 2. Pracą zespołu przedmiotowego kieruje, powołany przez Dyrektora, przewodniczący komisji. 3. W szkole działają następujące komisje : 1) Komisja humanistyczna, 2) Komisja matematyczno-przyrodnicza, 3) Komisja przedmiotów zawodowych, 4) Komisja wychowania fizycznego i przysposobienia obronnego. 4. Komisja przedmiotowa pracuje według planu sporządzonego na dany rok szkolny, zgodnie z ustaleniami planu pracy Szkoły. 5. Cele i zadania Komisji przedmiotowej obejmują: 1) zorganizowanie współpracy nauczycieli dla uzgadniania sposobów realizacji programów nauczania, korelowania treści nauczania przedmiotów pokrewnych, a także uzgadniania decyzji w sprawie wyboru programów nauczania, 2) wspólne opracowanie szczegółowych kryteriów oceniania uczniów oraz sposobów badania wyników nauczania, 3) organizowanie wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego oraz doradztwa metodycznego dla początkujących nauczycieli, 4) współdziałanie w organizowaniu pracowni i laboratoriów przedmiotowych, warsztatów szkolnych a także w uzupełnianiu ich wyposażenia, 5
5) wspólne opiniowanie przygotowywanych w szkole autorskich, innowacyjnych i eksperymentalnych programów nauczania. Rozdział 3 Zakres zadań wychowawcy 74 1. Zadaniem wychowawcy jest sprawowanie opieki wychowawczej nad uczniami, a w szczególności: 1) tworzenie warunków wspomagających rozwój ucznia, proces jego uczenia się oraz przygotowania do życia w rodzinie i społeczeństwie, 2) inspirowanie i wspomaganie działań zespołowych uczniów, 3) podejmowanie działań umożliwiających rozwiązywanie konfliktów w zespole uczniów oraz pomiędzy uczniami a innymi członkami społeczności szkolnej. 2. Wychowawca, w celu realizacji zadań, o których mowa w ust. 1: 1) otacza indywidualną opieką każdego wychowanka, 2) wspólnie z uczniami i ich rodzicami: a) planuje i organizuje różne formy życia zespołowego, rozwijające jednostki i integrujące zespół uczniowski, b) ustala treści i formy zajęć tematycznych na zajęciach z przedmiotu godzina z wychowawcą, uwzględniając w szczególności problematykę bezpiecznego pobytu uczniów na terenie szkoły, 3) zapoznaje rodziców i uczniów z obowiązującymi w Szkole zasadami oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, 4) współdziała z nauczycielami uczącymi w jego klasie (oddziale), uzgadniając z nimi i koordynując ich działania wychowawcze wobec ogółu uczniów, a także wobec tych uczniów, którym z racji szczególnych uzdolnień albo z powodu napotykanych trudności i niepowodzeń szkolnych, potrzebne jest zapewnienie indywidualnej opieki, 5) utrzymuje kontakt z rodzicami uczniów, w celu: a) poznania i ustalenia potrzeb opiekuńczo - wychowawczych ich dzieci, b) współdziałania z rodzicami w celu wzajemnego wspierania działań wychowawczych, c) włączania ich w sprawy życia klasy i Szkoły. 6) współpracuje z pedagogiem szkolnym 75 1. Realizując zadania wymienione w 74 ust. 2 pkt 2, wychowawca w szczególności spotyka się z rodzicami uczniów na wywiadówkach, organizowanych nie rzadziej niż dwa razy w semestrze. 2. O terminie spotkań, o których mowa w ust. 1 decyduje Dyrektor 3. Informację o wywiadówce przekazuje się zainteresowanym za pośrednictwem 6
uczniów w sposób zwyczajowo przyjęty w Szkole, co najmniej na pięć dni przed planowanym terminem jej odbycia. 4. W wywiadówkach mogą też uczestniczyć nauczyciele nie będący wychowawcami, za zgodą wychowawcy klasy. 5. Szczegółowe zasady informowania rodziców o bieżących i okresowych wynikach w nauce ich dzieci określają Wewnątrzkolne Zasady Oceniania 6. O terminach dodatkowych spotkań z rodzicami decyduje Dyrektor na wniosek wychowawcy. Rozdział 4 Zakres zadań pedagoga i psychologa szkolnego 76 1. Do zadań pedagoga szkolnego należy w szczególności: 1) rozpoznanie warunków życia i nauki, a także indywidualnych potrzeb uczniów oraz analizowanie przyczyn niepowodzeń szkolnych. 2) określenie form i sposobów udzielania uczniom, w tym uczniom z wybitnymi uzdolnieniami, pomocy psychologiczno pedagogicznej, odpowiednio do rozpoznanych potrzeb /niepowodzenia szkolne, zaburzone kontakty rówieśnicze, dysfunkcyjna rodzina/. 3) organizowanie i prowadzenie różnych form pomocy psychologiczno pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli. 4) podejmowanie działań wychowawczych i profilaktycznych wynikających z programu wychowawczego szkoły i szkolnego programu profilaktyki. 5) wspieranie działań wychowawczych i opiekuńczych nauczycieli wynikających z programu wychowawczego szkoły i szkolnego programu profilaktyki. 6) planowanie i koordynowanie zadań realizowanych przez szkołę na rzecz uczniów, rodziców i nauczycieli w zakresie decyzji zawodowej. 7) działanie na rzecz zorganizowania opieki i pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej. 8) wnioskowanie o kierowanie spraw uczniów z rodzin zaniedbanych środowiskowo do sądów dla nieletnich. 9) współpraca z poradniami specjalistycznymi oraz innymi organizacjami, instytucjami na terenie miasta, zajmującymi się opieką, wychowaniem i terapią młodzieży, terapią rodzin. 10) współpraca z samorządem szkolnym 11) pedagogizacja rodziców oraz udzielanie rodzicom porad ułatwiających rozwiązywanie trudności w wychowaniu własnych dzieci. 12) udzielanie i planowanie pomocy uczniom zagrożonym niedostosowaniem społecznym. 7
13) dążenie do pełnej orientacji w zakresie tworzenia się nieformalnych grup uczniowskich w szkole, negujących ogólnie przyjęty system wartości. 14) stosowanie rozważnych oddziaływań wychowawczych, resocjalizacyjnych, bądź socjalizacyjnych w celu wyeliminowania zachowań nagannych, odbiegających w sposób rażący od ogólnie przyjętych norm społecznych, wynikających z obowiązujących przepisów prawa. 1b. Do zadań psychologa szkolnego należy w szczególności: 1).prowadzenie badań i działań diagnostycznych dotyczących uczniów, w tym diagnozowanie potencjalnych możliwości oraz wspieranie mocnych stron ucznia. 2).diagnozowanie sytuacji wychowawczych w celu wspierania rozwoju ucznia, określenia odpowiednich form pomocy psychologiczno pedagogicznej, w tym działań profilaktycznych, mediacyjnych i interwencyjnych wobec uczniów, rodziców i nauczycieli. 3).organizowanie i prowadzenie różnych form pomocy psychologiczno pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli. 4).zapewnienie uczniom doradztwa w zakresie wyboru kierunku kształcenia i zawodu. 5) minimalizowanie skutków zaburzeń rozwojowych, zapobieganie zaburzeniom zachowania oraz inicjowanie różnych form pomocy wychowawczej w środowisku szkolnym i pozaszkolnym ucznia. 6) wspieranie wychowawców klas oraz zespołów wychowawczych i innych zespołów problemowo zadaniowych w działaniach wynikających z programu wychowawczego szkoły i programu profilaktyki. 7).prowadzenie warsztatów w klasach na temat uzależnień, przemocy, stresu i innych; przygotowanie warsztatów integracyjnych dla klas pierwszych. 8).podejmowanie działań profilaktycznych prowadzenie w klasach programów profilaktycznych na temat agresji i przemocy, problematyki konfliktów i innych; 9).współpraca z wychowawcami klas oraz rodzicami uczniów, wspieranie ich w rozwiązywaniu problemów wychowawczych pomoc w stosowaniu wiedzy psychologicznej w konkretnych trudnościach, systematyczna współpraca z rodzicami młodzieży nadpobudliwej, mającej problemy o podłożu psychologicznym, trudności emocjonalne, adaptacyjne oraz kłopoty w nawiązywaniu relacji rówieśniczej. 10) utrzymywanie stałego kontaktu ze specjalistami od uzależnień, przemocy oraz innych zaburzeń zachowania, zaburzeń psychologicznych i emocjonalnych. 11.współpraca z poradniami specjalistycznymi, instytucjami, placówkami działającymi na rzecz młodzieży i jej rodzin. 2. Pedagog i psycholog szkolny opracowuje na każdy rok szkolny ramowy plan pracy, zatwierdzany przez Dyrektora. 3. Pod koniec każdego semestru pedagog i psycholog szkolny składa sprawozdanie ze swej pracy. 4. Pedagog i psycholog szkolny dokumentuje swoją działalność na zasadach określonych w odrębnych przepisach. 8
5. W ramach realizacji swoich zadań pedagog i psycholog szkolny, w szczególności: 1) może przeprowadzać wywiady środowiskowe, 2) może korzystać z dokumentów pozostających w gestii Szkoły, 3) współdziała z odpowiednimi placówkami oświatowymi, sądowymi, policją oraz, stosownie do potrzeb, innymi podmiotami. Rozdział 5 Pracownicy niepedagogiczni 77 1. W szkole zatrudnia się pracowników administracji i obsługi w oparciu o arkusz organizacyjny, zatwierdzony przez organ prowadzący szkołę. 2. Zasady zatrudniania pracowników administracji i obsługi regulują odrębne przepisy. 3. zadania pracowników administracji i obsługi w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa: a) dozorca szkolny codziennie, na bieżąco monitoruje stan techniczny sprzętu i urządzeń zarówno w szkole, jak i na terenie szkoły. b) dozorca szkolny zobowiązany jest do monitorowania wejść i wyjść do szkoły c) o każdym zagrożeniu zdrowia i bezpieczeństwa ucznia pracownicy administracji i obsługi zobowiązani są niezwłocznie informować dyrektora szkoły. 9