Badania techniczne publicznej usługi telefonicznej w aspekcie transformacji sieci ALL IP i neutralności sieci Jerzy Paczocha główny specjalista Seminarium w Instytucie Łączności 6 września 2017 r.
ZREALIZOWANE PRACE 02.10.1.04.05.6 Przeprowadzenie analizy zmierzającej do wypracowania zasad/przepisów regulujących realizację usługi przenośności numeru oraz realizację połączeń do numerów alarmowych w sygnalizacji SIP (Session Initiation Protocol) 02.10.1.04.04.6 Przeprowadzenie analizy zmierzającej do uporządkowania zasad wykorzystywania numeracji na cele świadczenia usług Premium Rate 02.10.1.04.06.6 Przeprowadzenie analizy zmierzającej do wypracowania możliwych rozwiązań technicznych i prawnych umożliwiających wyeliminowanie/ograniczenie negatywnych zjawisk takich jak np. zjawisko simboxingu (nadużycia telekomunikacyjne) 02.10.1.04.07.6 Przeprowadzenie technicznej analizy możliwości przenoszenia numerów strefowych abonenckich usług specjalnych (AUS), w oparciu o funkcjonujące obecnie regulacje 2
KONTYNUACJA SEMINARIÓW W IŁ Transformacja krajowej sieci telekomunikacyjnej z technologii TDM na ALL IP w aspekcie usługowym, regulacyjnym, technicznym i bezpieczeństwa - 06.03.2017 Nadużycia telekomunikacyjne w aspekcie operatorów i klientów - 29.03.2017 Prezentacje są dostępne na stronie internetowej Instytutu Łączności 3
PLAN PREZENTACJI 1. WYZWANIA 2. ETAPY ROZWOJU SIECI ELEKOMUNIKACYJNYCH 3. WARIANTY DOSTARCZANIA PUBLICZNYCH USŁUG TELEFONICZNYCH 4. CZY BADANIA PRZY POMOCY RUCHU PRÓBNEGO MAJĄ SENS 5. PROBLEMY DO BADAŃ, A TRANSFORMACJA SIECI 6. PRYNCYPIA I UWARUNKOWANIA BADAŃ 7. SCENARIUSZE POŁACZENIOWE 8. ZASTOSOWANIE RUCHU PRÓBNEGO DO WYKRYWANIA NADUŻYĆ 9. MOŻLIWOŚCI ROZWOJU SYSTEMU AWP-IŁ 4
WYZWANIA I Rozwój rynku Aktualnie wg danych DT UKE jest ponad 600 aktywnych operatorów świadczących publiczną usługę telefoniczną zgodnie z planem numeracji krajowej Publiczna usługa telefoniczna dostarczane są w sieci stacjonarnej, ruchomej i Internet w różnych wariantach technicznych Wykorzystanie publicznych usług telefonicznych ulega zmianom, zanika faks, a rozwijają się: HD voice, wideorozmowy, usługi multimedialne Także zmienia się rynek, topnieją przychody, użytkownicy stają się coraz bardziej mobilni, coraz większą rolę odgrywają usługi dodane. 5
WYZWANIA II Transformacja sieci ALL IP Wpływ na obecną sytuację ma transformacja sieci na ALL IP, która przebiega w warstwie transmisyjnej, komutacyjnej i dostępowej. Termin przejścia na technologię ALL IP (wyłączenia central TDM) w kraju nie został jeszcze określony Występuje duże zróżnicowanie platform komutacyjnych: TDM, IMS, softswitch klasy 4, co wiąże się z jednoczesnym stosowaniem, zarzadzaniem i utrzymaniem dwóch protokołów sygnalizacyjnych: zanikającego protokole SS7 oraz SIP w różnych wersjach Łatwość budowy sieci powoduje, że struktury są bardzo złożone i rozproszone w zakresie rozmieszczenia abonentów, platform komutacyjnych, punktów styku oraz wielokrotnego transkodowania sygnałów, co skutkuje pogorszeniem jakości, sprawności technicznej oraz obniżeniem poziomu bezpieczeństwa telekomunikacyjnego. Jest to istotne w przypadku realizacji połączeń na numery alarmowe 6
WYZWANIA III 7 Wytyczne w zakresie neutralności sieci Następuje zmiana modelu dostarczania usług w ALL-IP, która będzie polegać m.in. na tym, że wszystkie usługi będą realizowane przez wspólne zasoby w sieciach szerokopasmowych: stacjonarnych ruchomych Wspólne zasoby w różnych warstwach sieci: Szkieletowej Dystrybucyjnej Dostępowej Zgodnie z wytycznymi BEREC niezbędne jest zapewnienie neutralności sieci, żeby na usługę dostępu do Internetu, będą nie miały wpływu inne usługi specjalistyczne np. usługi telefoniczne w technologii VoIP, VoLTE i IPTV
WYZWANIA IV Nadużycia telekomunikacyjne Postęp technologiczny, a w szczególności wykorzystanie Internetu jako nośnika stwarza dogodne warunki dla uzyskania nieuprawnionych korzyści Występują one w relacjach: między operatorami, operatorami a klientami oraz dostawcami treści, z klientami usług telekomunikacyjnych - ich skutki ponoszą operatorzy i klienci Wiążą się one z wykorzystywaniem: abonamentu typu bez limitu do generowania i tranzytowanie ruchu na łącza międzysieciowe zróżnicowanych stawek MTR w połączeniach wewnątrz UE i spoza UE stawek abonenckich do tranzytowania ruchu simboxing 8
ETAPY ROZWOJU SIECI ŚWIADCZĄCYCH USŁUGI TELEFONICZNE LP. Etap 1 Etap 2 Etap 3 Okres graniczny do 90 2000 2020 1. Rodzaj usług głos, fax głos, fax głos, wideorozmowy, multimedia 2. Dostawcy usług operatorzy infrastruktury operatorzy infrastruktury i operatorzy alternatywni 3. Liczba operatorów dostarczających publiczne usługi telefoniczne kilka ok 10 Ponad 600 4. Dominujący usługowo rodzaj sieci tylko stacjonarne stacjonarne ruchome 5. Rodzaj sieci świadczących publiczne sieci telefoniczne 6. Platformy komutacyjne Sieci analogowo-cyfrowe Sieci TDM/ ISDN Platformy IP analogowe i cyfrowe Strowger Pentaconta PC, K66, E-10A, DGT ręczne Cyfrowe S12, EWSD, 5 ESS operatorzy infrastruktury, operatorzy alternatywni, wirtualni, reselerzy i OTT ALL IP Platformy komunikacyjne IMS sofswitch klasy 4 7. Liczba abonentów w sieci (centrali) od100 do 10000 od 100 do 1 mln Od 100 do 10 mln 8. Złożoność systemów komutacyjnych autonomiczne centrale Obszary tranzytowe zcentralizowane 9. Architektura sieci geograficzna geograficzna rozproszona 10. Sieć transmisyjna Analogowa, E.1 PDH, SDH DWDM, IP, Metro Ethernet 11. Styki międzyoperatorskie R2, a/b SS7 SIP, SIP-I 12. Interfejsy abonenckie a/b, R2, DSS1, a/b SIP 13 Dostęp do Internetu Brak nie wszędzie i wdzwaniany ogólnie dostępny 14. Obszary badań Współpraca między systemami komutacyjnymi różnych typów Współpraca między operatorska między sieciami Współpraca między operatorska między usługami 9
TELEFONICZNE USŁUGI STACJONARNE Scenariusze usługowe Cechy usługi Infrastruktura Abonament Miejsce świadczenia usługi Telefonia stacjonarna TDM Telefonia IP stacjonarna over broadband Telefonia IP nomadyczna over broadband Mobile for fix POTS, DSS1 POTS, VoIP POTS, VoIP POTS usługa zarządzana przez operatora infrastruktury dostępowej usługa telefonii IP oferowana i zarządzana przez operatora infrastruktury dostępowej np. sieci kablowej, telewizji kablowej dowolna sieć operatorska IP (szerokopasmowa), umożliwiająca dostęp do serwerów VoIP (SIP) Sieć komórkowa GSM UMTS LTE abonament jest skojarzony z konkretnym stałym punktem zakończenia sieci abonament jest skojarzony z konkretnym stałym punktem zakończenia sieci abonament nie musi być skojarzony z konkretnym stałym punktem zakończenia sieci abonament jest skojarzony z konkretnym stałym punktem zakończenia sieci nie może być przeniesione przez abonenta do innego punktu końcowego sieci nie może być przeniesione przez abonenta do innego punktu końcowego sieci usługa może być przenoszona przez abonenta do innego punktu zakończenia sieci głosowe połączenie internetowe dokonywane w ramach zasięgu sieci wskazanego przez operatora A co z komunikatorami umożliwiającymi nawiązywania połączeń z publiczną siecią telefoniczną z wykorzystaniem numeru z PNK? 10
USŁUGI TELEFONICZNE W SIECI RUCHOMEJ Scenariusze usługowe Cechy usługi Infrastruktura Abonament Miejsce świadczenia usługi Usługa telefoniczna w sieci ruchomej PLMN Telefonia IP z terminalem ruchomym w PLMN over broadband GSM UMTS LTE WiFi Calling VoIP Sieć komórkowa Sieć komórkowa abonament jest skojarzony nie jest kojarzony z konkretnym punktem zakończenia sieci głosowe połączenie internetowe dokonywane w ramach zasięgu sieci operatora i roamingu W zasięgu sieci WiFi w ramach zasięgu sieci operatora i roamingu 11
CZY BADANIA PRZY POMOCY RUCHU PRÓBNEGO MAJĄ SENS? Systemy zarządzania sieciami dostarczają wiele informacji o stanie sieci i ruchu Jest możliwość odczytania informacji z urządzeń sieciowych Rejestrowane są informacje bilingowe, stany urządzeń i inne informacje eksploatacyjne Umożliwiają generowanie raportów i analiz Systemy komutacyjne są rozbudowane o funkcjonalności testowe Technologia jest zaawansowana i nieprawidłowości, które występują mają mały wpływ Występujące odchylenia są akceptowane przez klientów 12
PRYNCYPIA BADAŃ Badania wykonywane są za pomocą ruchu próbnego Punktami badaniowymi są zakończenia łączy abonenckich Badania metodą Black Box bez znajomości technologii, architektury i sposobu budowy sieci Połączenia testowe mogą być wykonywane w sposób statystyczny lub adaptacyjny ukierunkowany na wykrywanie nieprawidłowości Połączenia próbne nie mogą się na siebie nakładać 13
UWARUNKOWANIA BADAŃ Podmiot wykonujący badania neutralny Punkty badaniowe zakończenia łączy abonenckich Numery badaniowe wytypowanie numerów badaniowych i lokalizacji Udostępnienie numerów badaniowych, na jakich zasadach Sposób połączenia koszty realizacji Realizacja połączeń telefonicznych koszty, sposób rozliczeń Utrzymanie angażowanie personelu technicznego operatora udostępniającego numery badaniowe Korzyści udostępnianie wyników operatorom 14 14
PROBLEMY DO BADAŃ, A TRANSFORMACJA SIECI LP. 8620 AWP-IŁ Kierunki rozwojowe 1. Element sterujący systemu Głowice badaniowe TRU 2. Próbniki odzewniki 3. 4. 5. 6. Kierunki nawiązywania połączeń badaniowych Rodzaje zakończeń łączy Przygotowanie scenariuszy testowych Czas uzyskania wyników Dwukierunkowo między głowicą badaniową TRU, a odzewnikiem komputer komunikacyjny, komputer baz danych Hurtownia danych, komputer analiz i zarządzania (Business Intelligence ), stacje robocze PC Próbniki dołączane w obiektach telekomunikacyjnych między próbnikami wg scenariuszy, losowo komputer komunikacyjny, komputer baz danych Hurtownia danych, komputer analiz i zarządzania (Business Intelligence), stacje robocze PC serwer SIP/VoIP Porty logiczne SIP, bramki FTC, bramki a/b między sesjami SIP oraz bramkami FTC i a/b a/b a/b, BRA, GSM i UMTS SIP oraz a/b, GSM, UMTS, LTE Ręczne zautomatyzowane zautomatyzowane? Okresowo na bieżąco 15
PROBLEMY DO BADAŃ, A TRANSFORMACJA SIECI LP. 8620 AWP-IŁ Kierunki rozwojowe 7. 8. 9. Badanie parametrów połączeniowych Badanie parametrów transmisyjnych Badanie parametrów IP (tylko połączenia w SIP) skuteczność połączeń czas zestawiania połączenia Poziom sygnału odzewnika skuteczność połączeń czas zestawiania połączenia Tłumienie dla 400, 825/1020 i 2800 Hz skuteczność połączeń czas zestawiania połączenia Tłumienie i opóźnienie dla 400, 825/1020 i 2800 Hz Poziom szumów Poziom szumów Poziom szumów transakcje faksowe Dostęp wdzwaniany do Internetu opóźnienie jitter inne funkcje penetracyjne np. tracert 16
Słabe strony Mocne strony METODY BADANIA ANALIZA SWOT I LP. Badanie za pomocą ruchu próbnego Black Box Analiza baz danych operatora White Box 1. 2. 1. Obiektywne badania niezależne od systemów komutacyjnych 2. Krótki czas reakcji z uwagi na małą liczbę danych do przetworzenia 3. Badanie kompletnej usługi z uwzględnieniem współpracy międzysieciowej 4. Personalizacji badań do występującego zjawiska 5. Wykrycie błędów w konfiguracji sieci 1. Zawężone analizy za względu brak informacji o badanych sieciach 2. Ponoszenie kosztów połączeń, jeśli takie wystąpią 1. Możliwość uzyskania szerszych analiz porównawczych do sposobu budowy i architektury sieci 1. Zakres badań ograniczony tylko do sieci jednego operatora 2. Długi czas reakcji z uwagi na czas przetwarzania dużej liczby danych 3. Brak możliwości badania współpracy z innymi sieciami 4. Brak badania parametrów usługi na styku abonenckim 5. Ograniczone możliwości wykrywania nadużyć telekomunikacyjnych 17
Zagrożenia Szanse METODY BADANIA ANALIZA SWOT II LP. Badanie za pomocą ruchu próbnego Black Box Analiza baz danych operatora White box 3. 1. Możliwość rozbudowy w zakresie liczby sieci, w których badane są usługi telefoniczne 4. 1. Trudności w uzyskaniu numerów badaniowych 2. Operatorzy mogą stosować odrębną obsługę numerów badaniowych zaburzających wyniki 1. Niechęć do korzystania z uwagi na małą skuteczność 18
SCENARIUSZE JEDNORODNE a/b DSS1 SS7 SS7 a/b DSS1 ISDN/TDM ISDN/TDM ISDN/TDM SIP SIP SIP SIP Platforma IP Platforma IP Platforma IP SIP SI P SI P UMTS/LTE IP Platforma IP SI P Platforma IP SIP IMS Sieć dostępowa Sieć dostępowa i tranzytująca 19
SCENARIUSZE ZŁOŻONE K AA SIP a/b Platforma IP DA a/b SS7 K EA DSS1 ISDN/TDM K SS7 SS7 K F SIP IMS GSM K CA Sieć dostępowa Platforma IP SIP BA Sieci dostępowe i tranzytujące K konwersja sygnału mowy 20
SCENARIUSZE POŁĄCZEŃ WYKORZYSTYWANE DO REALIZACJI NADUŻYĆ AA EA DSS1 DA SIP GSM F K SIP a/b Platforma IP SS7 K a/b ISDN/TDM SIP DSS1 SS7 K IMS K K BA CA INTERNET 21
ZASTOSOWANIE RUCHU PRÓBNEGO DO WYKRYWANIA NADUŻYĆ, NIEPRAWIDŁOWOŚCI LUB BŁĘDÓW SIECI Nadużycie lub nieprawidłowości Zamiana nr abonenta A Pogorszenie jakości sygnałów akustycznych Wydłużenie czasu zestawiania połączenia Opóźnienie transmisji sygnałów akustycznych 1. Wykorzystywanie central PABX usługa call center X X X X 2. Simboxing X X X X 3. Wykorzystanie PSI X 4. Ukrywanie ruchu X 5. Niewłaściwy punkt styku (styk abonencki) X 6. Błędy w konfiguracji sieci X X 22
KONCEPCJA SYSTEMU BADANIOWEGO Bramki FTC udostępnianie wyników Serwer baz danych SIP System analityczny INTERNET Serwer komunikacyjny SIP Stanowisko zarządzania badaniami sieć operatorska połączenie sieci Próbnik POTS lub bramka Sieci telekomunikacyjne realizujące usługę telefoniczną 23
POTENCJAŁ SYSTEMU AWP-Ł Zdobyte doświadczenie Sprawdzone procedury wdrażania i utrzymania Baza numerów badaniowych Wyposażenie części zarządzającej: serwer, baza danych w technologii dedykowanej do hurtowni danych, narzędzie analityczne Bussines Intelligence Zainstalowane próbniki w centralach 8 operatorów ok. 300 szt. Możliwość badania/monitorowania procesu transformacji sieci krajowej (po rozszerzeniu systemu badaniowego) 24
WNIOSKI I Badania przy pomocy ruchu próbnego są niezbędne do monitorowania procesu transformacji sieci ALL Może być użyte jako narzędzie: do wykrywania i dokumentowania nadużyć telekomunikacyjnych funkcji penetracyjnych sieci realizujących usługi telekomunikacyjne np. pod kątem wykorzystywania numeracji Oceny sprawności technicznej pod kątem realizacji usług telefonicznych 25
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Jerzy Paczocha 22 512 84 86 j.paczocha@itl.waw.pl