Zielone światło dla akwakultury

Podobne dokumenty
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, r.

Konferencja prasowa. Sekretarza Stanu w MRiRW Kazimierza Plocke

Wdrażanie wsparcia dla akwakultury podsumowanie

AKTUALNA SYTUACJA AKWAKULTURY, WYSTĘPUJĄCE TRENDY ORAZ WNIOSKI NA PRZYSZŁOŚĆ

warianty rozwoju branży...

"Wspieranie zrównoważonej środowiskowo, innowacyjnej, zasobooszczędnej, konkurencyjnej akwakultury, opartej na wiedzy"

Programy Operacyjne UE jako instrumenty wsparcia innowacji w rybactwie - przegląd najważniejszych osiągnięd

Efektywność wykorzystania środków UE w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju - rola organizacji pozarządowych

Akwakultura ekstensywna jako element zrównoważenia przyrodniczego regionów na podstawie badań w Dolinie Baryczy

ZAŁĄCZNIKI. wniosku w sprawie decyzji Rady

Instrument RLKS w ramach Priorytetu 4. Europejskiego Funduszu

r. Wielkopolskie Centrum Konferencyjne w Licheniu Starym

Sektor rybacki w przyszłym okresie programowania Warszawa, grudnia 2012 r.

ZałoŜenia projektu Programu Operacyjnego Rybactwo i Morze (PO RYBY )

KARTA OCENY OPERACJI wg lokalnych kryteriów wyboru

KARTA OCENY OPERACJI wg lokalnych kryteriów wyboru

Komunikat KE nt. WPR po 2020 r. Przyszłość rolnictwa i produkcji żywności

Aspekty środowiskowe Wspólnej Polityki Rybołówstwa. Magdalena Figura

"Małe i średnie przedsiębiorstwa. Szkoła Główna Handlowa

10297/19 ADD 2 REV 1 pas/mi/ur 1 LIFE.2.A

ZAŁĄCZNIKI. wniosku w sprawie decyzji Rady

Szanowni Państwo! C) jestem pracownikiem gospodarstwa rybackiego/firmy działającej w sektorze rybackim

PRAKTYCZNE WDRAŻANIE WSPARCIA W RAMACH LOKALNYCH GRUP RYBACKICH ORAZ UDZIAŁ W PROCESIE APLIKACYJNYM URZĘDÓW MARSZAŁKOWSKICH

Projektowane rozwiązania dotyczące warunków i trybu przyznawania pomocy w ramach priorytetu 4

Rozporządzenie podstawowe w sprawie Wspólnej Polityki Rybackiej po raz pierwszy zostaje włąw

DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI

W UE PRACY OBLIGACJE W LATACH ROCZNIE W CIĄGU 3 LAT 582 MLD NA ZIELONE INWESTYCJE, TWORZĄCE 5 MLN MIEJSC PRACY W CIĄGU PIERWSZYCH 3.

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY I EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO

Główne założenia. Strategii zrównoważonego Rozwoju wsi, rolnictwa i Rybactwa Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Materiał wstępny do dyskusji nt. podziału środków finansowych pomiędzy Priorytety i Środki projektu Programu Operacyjnego Rybactwo i Morze (PO RYBY

Warsztaty dla początkujących czyli o co chodzi w Funduszach Europejskich?

Informacja na temat stanu prac nad przygotowaniem samorządu województwa do przyszłej perspektywy finansowej UE

ZAŁOŻENIA PROCESU TWORZENIA WIELOLETNIEGO PROGRAMU WSPÓŁPRACY ROZWOJOWEJ NA LATA

8944/17 dj/mi/gt 1 DG G 3 C

KONFERENCJA. osiągnięcia i wyzwania. Wdrażanie Krajowej Strategii zrównoważonego użytkowania i ochrony zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich:

GOSPOSTRATEG - strategiczny program badań naukowych i prac rozwojowych Społeczny i gospodarczy rozwój Polski w warunkach globalizujących się rynków

Regionalizacja szanse i wyzwania w nowej perspektywie finansowej. Ewa Milewska 22 listopada 2013 roku Ustka

12950/17 kt/gt 1 DG B 2B

7495/17 mo/mf 1 DGG 1A

ZAŁĄCZNIKI. wniosku dotyczącego decyzji Rady

PRZECIWDZIAŁANIE I ADAPTACJA DO ZMIAN KLIMATU

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach osi 4-LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

Priorytet 2: Promowanie akwakultury zrównoważonej środowiskowo, zasobooszczędnej, innowacyjnej, konkurencyjnej i opartej na wiedzy

ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ TURYSTYKI UE NA PRZYKŁADZIE REGIONU ŁÓDZKIEGO

Aktualne sprawy akwakultury PO Rybactwo i morze

BIOGOSPODARKA. Inteligentna specjalizacja w Województwie Zachodniopomorskim SZCZECIN 20 \06 \ 2013

Rysunek 1. Miejsce SRT w systemie zintegrowanych strategii rozwoju kraju

POLITYKA SPÓJNOŚCI NA LATA

ZAŁĄCZNIKI. wniosku dotyczącego decyzji Rady

RAPORT Z KONSULTACJI SPOŁECZNYCH PROJEKTU REGIONALNEJ STRATEGII INNOWACJI DLA MAZOWSZA WRAZ Z INTELIGENTNĄ SPECJALIZACJĄ REGIONU

Polski sektor wołowiny a strategia działania

POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata

POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata

Możliwości uzyskania pomocy finansowej w ramach Europejskiego Funduszu Rybackiego na obszarach NATURA 2000

ZAŁĄCZNIKI. wniosku dotyczącego decyzji Rady

POLITYKA SPÓJNOŚCI NA LATA

Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

KONFERENCJA Infrastruktura wiejska drogą do sukcesu gospodarczego regionów

Różnica miedzy kosztami całkowitymi

Akcje i strategie innowacyjne w zakresie ICT w regionach krajów w członkowskich UE podsumowanie rezultatów w piętnastu lat eksperymentów

Wniosek DECYZJA RADY

Europejski Fundusz Morski i Rybacki jako narzędzie do promowania zrównoważonych praktyk rybackich. Wilno, 19 marca 2013r.

APAKIET ENERGETYCZNY I INNE REGULACJE PRAWNE ŚWIATOWE TENDENCJE

Bogusław Kotarba. Współpraca transgraniczna w świetle założeń umowy partnerstwa Polska Unia Europejska

Cel prezentacji: Przedstawienie Unii Europejskiej jako instytucji i jej wpływu na gospodarki wewnątrz sojuszu oraz relacji z krajami spoza UE.

KARTA OCENY OPERACJI WG LOKALNYCH KRYTERIÓW WYBORU. KARTA OCENY OPERACJI wg lokalnych kryteriów wyboru. Lokalne kryteria wyboru

Rozwój obszarów wiejskich i rolnictwa

Dofinansowanie prac badawczo-rozwojowych w ramach aktualnych programów wsparcia dla przedsiębiorców

Dokument z posiedzenia B7-0000/2013 PROJEKT REZOLUCJI. złożony w następstwie pytania wymagającego odpowiedzi ustnej B7-0000/2013

Transnarodowy program Interreg Region Morza Bałtyckiego

7051/17 1 DG B. Rada Unii Europejskiej Bruksela, 20 marca 2017 r. (OR. en) 7051/17 PV/CONS 11 SOC 173 EMPL 131 SAN 89 CONSOM 74

Możliwości zwiększania efektywności wykorzystania zasobów polskich MSP EDIT VALUE nowoczesne narzędzie wspierające decyzje gospodarcze

UWARUNKOWANIA EKONOMICZNE I ŚRODOWISKOWE ROZWOJU ŚRÓDLĄDOWEJ GOSPODARKI RYBACKIEJ I AKWAKULTURY W POLSCE

KARTA OCENY OPERACJI WG LOKALNYCH KRYTERIÓW WYBORU. KARTA OCENY OPERACJI wg lokalnych kryteriów wyboru. Lokalne kryteria wyboru

Podsumowanie efektów osi priorytetowej 4 PO RYBY oraz przyszłość priorytetu 4 PO RYBY Unia Europejska Europejski Fundusz Rybacki

Analiza rynku produktów rybnych i rybołówstwa w Bułgarii :49:49

11346/16 mi/nj/en 1 DG E 1A

Aktualizacja Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego

Nowe perspektywy produkcji ryb oraz rynek karpia

Źródła finansowania badań przemysłowych i prac rozwojowych oraz wdrożeń innowacji

ROZWÓJ OBSZARÓW WIEJSKICH I ROLNICTWA W STRATEGII NA RZECZ ODPOWIEDZIALNEGO ROZWOJU

127. POSIEDZENIE PREZYDIUM KOMITETU REGIONÓW 26 STYCZNIA 2011 R. PUNKT 6 USTANOWIENIE PLATFORMY EUROPEJSKICH UGRUPOWAŃ WSPÓŁPRACY TERYTORIALNEJ (EUWT)

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Program Operacyjny Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa ARiMR w liczbach i nadbrzeżnych obszarów rybackich Wykres 5.

Polska polityka kosmiczna koordynacja działań administracji publicznej. 19 lutego 2015 r.

Projekt zmian i aktualizacji Strategii Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność na lata

Podlaskie aktywnym uczestnikiem Europejskiego T ygodnia Regionów i Miast 2017

Stan prac nad wdrażaniem priorytetu 4. Zwiększenie zatrudnienia i spójności terytorialnej PO RYBY Europejski Fundusz Morski i Rybacki

Działania Ministra Sportu iturystyki w obszarze turystyki

Wniosek ROZPORZĄDZENIE RADY

"Plan Junckera szansą na inwestycyjne ożywienie w Europie. Korzyści dla Polski."

Dlaczego nie stać nas na tanie rzeczy? Racjonalne korzystanie ze środków wspólnotowych.

Konferencja prasowa Projekt Opracowanie Polityk Sektorowych Województwa Łódzkiego

Niniejsza prezentacja jest materiałem merytorycznym powstałym w ramach projektu Fundusze Europejskie dla Organizacji Pozarządowych w Polsce

Sprawozdanie nt. planu działań KE w zakresie energii do roku 2050: bezpieczny, konkurencyjny i niskoemisyjny sektor energetyczny

Inwestycje środowiskowe w perspektywie wybór obszarów finansowania

Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1380/2013 w sprawie wspólnej polityki rybołówstwa

Nowa perspektywa finansowa funduszy unijnych na lata Słubice, 23 listopada 2012 r.

Analiza doświadczeń i perspektyw współpracy transgranicznej samorządów lokalnych pogranicza polsko-słowackiego

Transkrypt:

Zielone światło dla akwakultury Anna Pyć Aller Aqua Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych Sektor akwakultury w UE to ponad 80 tys. miejsc pracy. Europejskie hodowle szczycą się wysokim poziomem w zakresie redukcji wpływu na środowisko, zachowywaniem najwyższych standardów ochrony zdrowia zwierząt oraz gwarancji bezpieczeństwa dla konsumentów. Mimo tych cech akwakultura europejska nie podążyła za światowym trendem rozwoju. Około 25% wszystkich ryb i owoców morza konsumowanych w Unii Europejskiej pochodzi z hodowli (produkcja unijna plus import). Unia importuje 1,9 miliona ton produktów akwakultury rocznie, co stanowi 22% wolumenu i 32% wartości importu wszystkich produktów rybnych. Produkcja na śródlądziu stanowi 22% wielkości produkcji akwakultury w Europie. Na liście 10 głównych gatunków znajdują się dwa śródlądowe: pstrąg (blisko 200tys ton) oraz karp (70 tys ton). Ich łączna wartość stanowi ¼ wartości całej unijnej produkcji akwakultury. Produkcja akwakultury na świecie utrzymuje trend wzrostowy. Wg danych FAO już połowa ryb i owoców morza spożywanych na świecie pochodzi z hodowli, a do 2030r. będzie ona stanowić 65%. Akwakultura jest i powinna pozostać najszybciej rozwijającym się segmentem produkcji żywności. Akwakultura jest kluczowym elementem nowej reformy Wspólnej Polityki Rybackiej, powiedziała w swoim wystąpieniu podczas Konferencji w Salzburgu 11 maja 2012 Komisarz Damanaki. Konferencja ta otworzyła proces konsultacyjny mający dać odpowiedź na pytanie: co blokuje rozwój hodowli ryb w Europie? Akwakultura jest jednym z niewielu sektorów, które są w stanie spełnić założenia Strategii 2020 i osiągnąć wzrost poprzez innowacje. Możemy być dumni z akwakultury w Unii Europejskiej, która spełnia wymogi środowiskowe, dobrostanu zwierząt oraz 103

respektuje prawa człowieka. Jesteśmy najlepsi. Mamy najwyższe standardy, technologię i wiedzę. A sektor jest w fazie stagnacji. Musimy dowiedzieć się co jest nie tak. Komisarz Damanaki podkreśliła, że duży nacisk kładziony będzie na ponowne wprowadzenie w życie idei organizacji producentów w ramach Wspólnej Organizacji Rynku (Common Market Organisation). W ten sposób sektor akwakultury ma stać się bardziej profesjonalny. Komisarz wspomniała również o nowej regulacji dotyczącej etykietowania, co ma dawać większe szanse na rynku dla produktów pochodzących z UE. Nowością jest Komitet Doradczy ds. Akwakultury, który na kształt Regionalnych Komitetów Doradczych już funkcjonujących pełnić będzie rolę stałego doradcy dla Komisji Europejskiej. Dotychczas przedstawiciele akwakultury mogli uczestniczyć w pracach Regionalnych Komitetów Doradczych, jednak ich głos był zdominowany przez sprawy dotyczące połowów morskich. Wg Komisarz Damanaki w nowym funduszu rybackim akwakultura stanowić będzie znaczący element. Każdy kraj będzie zobowiązany do przedstawienia wieloletnich planów rozwoju akwakultury, co ma zapewnić trzymanie się celów funduszu, czyli wzrostu produkcji akwakultury. Finansowane będą projekty nastawione na innowacyjność, natomiast inwestycje w obecny kształt hodowli nie znajdą wsparcia w nowym funduszu. Komisarz argumentowała to tym, że sytuacja wspierania obecnych form i praktyk w akwakulturze trwa już od szeregu lat i nie przyniosła sukcesu. Dlatego też postawienie na innowacyjność ma zapewnić rozwój sektora i w tym kierunku będzie szło finansowanie. Pytanie więc brzmi: co rozumiemy przez innowacyjność? Mikro i małe przedsiębiorstwa, którymi najczęściej są hodowle ryb na śródlądziu nie będą w stanie skorzystać z możliwości Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego, jeśli będzie on ograniczony do dofinansowania działań innowacyjnych, rozumianych jako zupełnie nowe rozwiązania technologiczne. Biurokracji mówimy NIE Ucinanie czerwonej taśmy (z ang. cutting red tape) czyli walka z biurokracją przedstawiona została w wydaniu Thomasa Bjerre Larsena z Duńskiej Agencji Ochrony Środowiska. Przedstawił on sposób podejścia do rozwoju akwakultury, który w skali Europy jest, zdaje się, unikalny. Okazuje się, że cele: ograniczanie wpływu na środowisko (w tym spełnienie założeń Ramowej Dyrektywy Wodnej) oraz rozwój hodowli ryb wcale nie muszą stać w sprzeczności. Przy założeniu, że są to dwa wspólne cele zarówno dla administracji, jak i dla producentów, pojawiają się 104

rozwiązania w postaci technologii, która spełnia je oba. Pierwotne ograniczenia wpływu hodowli na środowisko poprzez limity na zakup paszy w momencie zastosowania niezwykle zaawansowanych technik wielokrotnego wykorzystywania i oczyszczania wody w modelowych farmach duńskich przestały spełniać swoją rolę. Obecnie nie wielkość produkcji, ale poziom dopuszczalnego obciążenia dla środowiska stanowi przedmiot pozwolenia na prowadzenie hodowli ryb. Jednocześnie zostawiono hodowcy dowolność w zakresie technologii produkcji i oczyszczania wody. Wprowadzono standardy dotyczące obciążenia środowiska, które zapobiegają sytuacjom, gdzie o wydaniu lub nie pozwolenia na powstanie hodowli decydują lokalne władze według swoich własnych zasad. W wielu dokumentach i wystąpieniach mówi się o ograniczaniu biurokracji. Nie znam osoby, która by się z tym nie zgodziła. Nie znam również osoby, która wskazałaby konkretnie które służby, dokumenty i formalności są brane pod uwagę do uproszczenia. Odblokować potencjał akwakultury śródlądowej Punktem wyjścia do tego jak usunąć bariery dla rozwoju hodowli śródlądowej jest zdefiniowanie czym jest rozwój. W przypadku gatunków takich jak pstrąg możemy rzeczywiście mówić o rozwoju w kontekście wzrostu wolumenu produkcji, natomiast jeśli mówimy o hodowli karpia, przez rozwój należy rozumieć uznanie pozaprodukcyjnych wartości 320 tys ha stawów rybnych. Ich walory przyrodnicze, krajobrazowe, kulturowe, w zakresie retencji, etc. wyceniono na ponad 52 tys EUR/ha (Turkowski i Lirski, 2011). Niezależnie od systemu produkcji te dwa światy mają kilka punktów spójnych. Pierwszym z nich jest rynek. To rynek weryfikuje możliwości hodowców. Wszelkie strategie, które nie będą brały pod uwagę całościowego obrazu branży, a jedynie część produkcyjną nigdy nie staną się rzeczywistością. Ogromne plany dotyczące zwiększenia zaopatrywania rynku unijnego przez producentów unijnych zamiast importu mają szansę powodzenia tylko wtedy, jeśli na tym rynku znajdzie się miejsce dla unijnych ryb, czyli jeśli konsument będzie wybierał te produkty, a nie tańsze sprowadzane spoza terenu UE. Jako politycy i producenci jesteśmy w pełni przekonani, że produkty rybne pochodzenia unijnego są lepsze, wyższej jakości, bezpieczniejsze i zdrowsze nie jest wiedzą powszechną wśród konsumentów. Przy półce sklepowej ciągle liczy się cena i bez zapewnienia równych szans dla producentów wewnątrz Unii, jak i spoza jej obszaru 105

ciężko jest mówić o wzroście. Jednocześnie to rynek jest siłą napędową rozwoju i należy w dużym stopniu brać to pod uwagę myśląc o przyszłości dla akwakultury. Drugim obszarem szans są warunki funkcjonowania gospodarstw rybackich. Pamiętając o tym, że na śródlądziu zdecydowana większość podmiotów to mikro- i średnie przedsiębiorstwa, obciążenie procedurami administracyjnymi powoduje, że stanowi to dla tych podmiotów ograniczenie oraz koszty. Szansą na tchnięcie pozytywnej energii w ten sektor mogłoby być spójne prawo, szczególnie na linii produkcja ochrona środowiska. Już na poziomie Brukseli tworzone są dokumenty strategiczne wzajemnie się wykluczające, jak np. strategia rozwoju akwakultury (zakładająca wzrost produkcji ryb) w UE oraz Ramowa Dyrektywa Wodna (w większości krajów jej zapisy rozumiane są jako wskazanie do redukcji aktywności ludzkiej powodującej zanieczyszczenie wód, w tym hodowle ryb jako ewidentną działalność bezpośrednio korzystającą z zasobów wodnych). Brak spójnej interpretacji ogólnych zapisów tych dokumentów powoduje, że na szczeblach krajowym i lokalnym rozwój hodowli jest trudny, a czasem wręcz niemożliwy. Zestawienie racji produkcyjnych oraz środowiskowych powinno odbywać się na poziomie Brukseli, a co za tym idzie wskazanie sposobu rozumienia kierunków działań wytyczanych przez te strategie. Inaczej dyskusje te prowadzone są na szczeblu lokalnym, gdzie interpretacje intencji zapisów strategicznych rozumiane są bardzo różnie. Równy poziom wymogów stawianych produktom trafiającym na unijne półki sklepowe jest kolejnym z czynników mogącym wpłynąć na chęć rozwijania produkcji przez hodowców unijnych. Wysokie standardy środowiskowe, dotyczące jakości i bezpieczeństwa produktu, dobrostanu ryb, etc. powodują, że produkcja ryb na terenie Unii jest droższa niż poza nim. Dotyczy to takich aspektów jak m.in. używania środków chemicznych, leków, hormonów, składu paszy, zachowania dobrostanu ryb i pracowników, standardów ochrony środowiska, subsydiowania produkcji. Ryzyko związane z chorobami ryb jest czynnikiem wpływającym na decyzję o inwestowaniu w tę branżę. Lista środków leczniczych przeznaczonych dla ryb jest niezwykle ograniczona, ponieważ sam sektor jest zbyt mały, aby udźwignąć finansowanie kosztownych badań nad lekami dla ryb. Wsparcie badań i innowacji w tym zakresie mogłoby być szansą na ograniczenie tego ryzyka. Z drugiej strony natomiast narzędzia do spłycania ryzyka finansowego hodowli poprzez system ubezpieczeń czy rekompensat ułatwiających start produkcji w przypadku np. masowych śnięć ryb również zachęcałby do myślenia o rozwoju. Wyzwaniem jest 106

stworzenie narzędzi, które odpowiedzą na potrzeby tak zróżnicowanego sektora. Strategia zrównoważonego rozwoju akwakultury w UE powstała w 2002r. W 2009r. nastąpiła jej rewizja oraz opublikowano Nowy impuls do rozwoju akwakultury w UE, który miał być przełomem i dać zielone światło dla sektora. Tymczasem akwakultura europejska nie odnotowuje wzrostu produkcji, dlatego też największym wyzwaniem jest spowodowanie, aby ambitne plany stały się rzeczywistością. Jedno spójne podejście do akwakultury To, czego najbardziej brakuje sektorowi to jednego, spójnego podejścia do branży ze strony służb ochrony środowiska, rolnictwa, weterynarii, etc. Konkretne postawienie sprawy ze strony Komisji mówiące o tym, że nowy fundusz ma dać wymierne efekty w postaci wzrostu produkcji ryb ma być poparte strategiami krajów członkowskich. Problem polega na tym, że kraje członkowskie nie mają żadnej polityki ani planów w zakresie rozwoju rybactwa, a ich administracja jest podzielona. Stąd próba wypracowania wytycznych na poziomie Komisji Europejskiej. Jaka przyszłość dla akwakultury? Konferencja 11 maja 2012 w Salzburgu otworzyła proces konsultacyjny nad dokumentem służącym do wypracowania ram wytycznych do rozwoju akwakultury w UE, który do października 2012 zakłada prowadzenie rozmów z różnymi grupami. Proces ten zostanie zakończony podobnym spotkaniem w listopadzie 2012 w Hiszpanii. W lutym 2013r. nastąpi przyjęcie Strategicznych Wytycznych Komisji w zakresie Akwakultury, a te następnie zostaną zatwierdzone przez Radę i Parlament Europejski. W grudniu 2013r. kraje członkowskie będą musiały przesłać swoje Wieloletnie strategiczne plany krajowe na lata 2014-2017, co ma nastąpić nie później niż przedłożenie programów operacyjnych EFMR. W styczniu 2014r. zaplanowano seminarium w celu dokonania pierwszego przeglądu i wymiany dobrych praktyk. Proces konsultacji wytycznych dla rozwoju akwakultury i wdrożenia ich w życie: 107

Krótkie podsumowanie To, co było podkreślane przez wielu uczestników konferencji w Salzburgu to determinacja i zaangażowanie obecnej pani Komisarz w osiągnięcie celu, jakim jest wzrost produkcji akwakultury w Unii Europejskiej. Jednocześnie drogi do realizacji tych zamierzeń zdają się nie być tak jednoznaczne. Zawężenie dofinansowania w nowym funduszu jedynie do innowacyjnych rozwiązań oraz tworzenia wartości dodanych wydaje się nie dawać szansy na zwiększenie wolumenu produkcji. Nie wolno zapominać o rynku, który to właśnie zadecyduje ostatecznie o kształcie sektora. Niezwykle ważnym narzędziem dla branży do wyrażania swoich racji jest nowo powstały Rada Doradcza ds. Akwakultury (Advisory Council for Aquaculture), która w sposób ciągły prowadzić będzie dialog z Komisją Europejską. Wyjazd do Salzburga poza mnogością informacji o wielkiej polityce, która w bezpośredni sposób będzie miała wpływ na funkcjonowanie naszych hodowli w przyszłości uświadomił mi przede wszystkim (i nie po raz pierwszy), że nawet najbardziej oczywiste i najsłuszniejsze racje nie istnieją i nie będą uwzględnione jeśli nie ma ich kto wyrazić i wspierać. Proces konsultacji przyszłości dla akwakultury się rozpoczął. Jeśli nas w nim nie będzie, może w tej przyszłości zabraknąć miejsca dla naszych hodowli. 108