RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 172416 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 300740 (22) Data zgłoszenia: 16.10.1993 (51) IntCl6: B63B 3/26 B63B 9/04 (54) Węzeł konstrukcyjny kadłuba statku, zwłaszcza śródlądowego (43) Zgłoszenie ogłoszono: 04.05.1994 BUP 09/94 (73) Uprawniony z patentu: Rybarczyk Bolesław, Wrocław, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 30.09.1997 WUP 09/97 (72) Twórcy wynalazku: Bolesław Rybarczyk, Wrocław, PL Leszek Kotarba, Wrocław, PL Bogusław Marchewka, Beresie Małe, PL PL 172416 B1 (57) 1. Węzeł konstrukcyjny kadłuba statku, zwłaszcza śródlądowego, m ający pojedyncze poszycie burty zwieńczone od góry m ocnicą pokładową, zakończoną zrebn icą łuku ładowni, której pojedyncze jednoposzyciowe dno je s t usztywnione wręgami w postaci kątowych lub teowych denników mających pionowy wysoki środnik i poziomy krótki mocnik, znam ienny tym, że zawiera dodatkową sam otrym ow ną ściankę wewnętrzną (1) ładowni (2), w spaw aną szczelnie w wygięcie mocnicy pokładowej (3) i mającą płasz czyznę pokrywającą się z płaszczyzną (P-P) zręb n icy (4) lu k u ładow ni (2), podwyższonej n a wysokość (Hz) m ierzoną od pokładu przez dodatkową zrębnicę (5) n a niej osadzoną, przy czym dodatkowa samotrymowna ścianka wewnętrzna (1) jest szczelnie w spaw ana w dno (6) statku, poprzez szczelinowe tolerowane co do szerokości wycięcie (7) wykonane w m ocniku (8) dennika i poprzez szczelinowe tolerowane co do wysokości 1 szerokości wycięcie (9) wykonane w tej ścianie (1) pod środnik ( 10) dennika, a utworzona w ten sposób zamknięta kom ora (V) pomiędzy burtą ( 1 1 ) ładowni (2) a dodatkow ą ścianką sam otry mowną ładowni (1) jest szczelną komorą wypornościow ą sta tk u, tw orzącą w tym m iejscu podwójne jego poszycie. fig 2
Węzeł konstrukcyjny kadłuba statku, zwłaszcza śródlądowego Zastrzeżenia patentowe 1. Węzeł konstrukcyjny kadłuba statku, zwłaszcza śródlądowego, mający pojedyncze poszycie burty zwieńczone od góry mocnicą pokładową, zakończoną zrębnicą łuku ładowni, której pojedyncze jednoposzyciowe dno jest usztywnione wręgami w postaci kątowych łub teowych denników mających pionowy wysoki środnik i poziomy krótki mocnik, znamienny tym, że zawiera dodatkową samotrymowną ściankę wewnętrzną (1) ładowni (2), wspawaną szczelnie w wygięcie mocnicy pokładowej (3) i mającą płaszczyznę pokrywającą się z płaszczyzną (P-P) zrębnicy (4) luku ładowni (2) podwyszonei na wysokość (Hz) mierzoną od pokładu przez dodatkową zrębnicę (5) na niej osadzoną, przy czym dodatkowa samotrymowna ścianka wewnętrzna (1) jest szczelnie wspawana w dno (6) statku, poprzez szczelinowe tolerowane co do szerokości wycięcie (7) wykonane w mocniku (8) dennika i poprzez szczelinowe tolerowane co do wysokości i szerokości wycięcie (9) wykonane w tej ścianie (1) pod środnik (10) dennika, a utworzona w ten sposób zamknięta komora (V) pomiędzy burtą (11) ładowni (2) a dodatkową ścianką samotrymowną ładowni (1) jest szczelną komorą wypornościową statku, tworzącą w tym miejscu podwójne jego poszycie. 2. Węzeł konstrukcyjny kadłuba statku, zwłaszcza śródlądowego, mający pojedyncze poszycie burty zwieńczone od góry mocnicą pokładową zakończoną zrębnicą luku ładowni, której pojedyncze jednoposzyciowe dno jest usztywnione wręgami w postaci kątowych lub teowych denników, mających pionowy wysoki środnik i poziomy mocnik, znamienny tym, że zawiera dodatkową samotrymowną ścianę wewnętrzną (1) ładowni (2), wspawaną szczelnie w wygięcie mocnicy pokładowej (3) i mającą płaszczyznę pokrywającą się z płaszczyzną (P-P) zrębnicy (4) luku ładowni (2), podwyższonej na wysokość (Hz), mierzoną od pokładu przez dodatkową zrębnicę (5) na niej osadzoną, przy czym dodatkowa samotrymowna ścianka wewnętrzna (1) jest szczelnie wspawana w dno (6) statku poprzez szczelinowe tolerowane co do szerokości wycięcie (12), wykonane w niej pod mocnik (8) dennika oraz uszczelniona poprzez wspawaną na niej na nakładkę blachownicę (13) maskującą od spodu wykonany w ten sposób otwór pomiędzy krawędzią szczelinowego wycięcia (12) a środnikiem (10) dennika, a utworzona w ten sposób zamknięta komora (V) pomiędzy burtą ładowni (2) a dodatkową ścianą samotrymowną (1) ładowni, jest szczelną komorą wypornościową statku, tworzącą w tym miejscu podwójne jego poszycie. 3. Węzeł według zastrz. 1 lub 2, znamienny tym, że jako dennik jest użyty kątownik nierównoramienny. 4. Węzeł według zastrz. 1 lub 2, znamienny tym, że jako dennik jest użyty teownik wysoki. 5. Węzeł według zastrz. 1 lub 2, znamienny tym, że płaszczyzna dodatkowej samotrymownej ściany wewnętrznej (1) jest równoległa do płaszczyzny (P-P) zrębnicy (4) luku ładowni i jest cofnięta w kierunku burty (11) ładowni statku. 6. Węzeł według zastrz. 1 łub 2, znamienny tym, że dodatkowa samotrymowna ścianka wewnętrzna (1) ładowni jest usztywniona wewnętrznymi żebrami usztywniającymi (14), zwłaszcza kątownikami nierównoramiennymi. 7. Węzeł według zastrz. 1 lub 2, znamienny tym, że dodatkowa samotrymowna ściana wewnętrzna (1) ładowni zawiera liczne rewizyjne włazy (15). 8. Węzeł według zastrz. 1 lub 2, znamienny tym, że dodatkowa samotrymowna ściana wewnętrzna (1) ładowni jest zaopatrzona w dodatkową wyobloną krawędź łukową (16), stanowiącą jej łagodne przejście w szczelne dno (6) statku.
172 416 3 9. Węzeł według zastrz. 1 lub 2, znamienny tym, że dodatkowa samotrymowna ściana wewnętrzna (1) jest wspawana w dno statku z jego obydwu stron, przez jej wyprowadzenie na zewnątrz poszycia. 10. Węzeł według zastrz. 1 lub 2, znamienny tym, że dodatkowa samotrymowna ściana wewnętrzna (1) przebiega na całej długości statku od dziobu od rufy. * * * Przedmiotem wynlazku jest węzeł konstrukcyjny kadłuba statku, zwłaszcza śródlądowego. Wynalazek dotyczy budowy węzłów konstrukcyjnych na statkach, zwłaszcza barkach motorowych śródlądowych, mających poszycie pojedyncze, przy dostosowaniu ich ładowni do warunku samotrymowności. Znane i powszechnie stosowane wodne statki śródlądowe, na przykład barki motorowe typu 500 lub 600, mają pojedyncze poszycie dna i burt, usztywnione wręgami i pokładnikami o konstrukcji zarowno zwykłej, jaki ramowej, zawierającej denniki i wręgi ramowe. W konstrukcji tej będącej konstrukcją klasyczną mocnica pokładowa, stanowiąca podkład główny barki po prawej i lewej stronie (jako przejście wzdłuż luków ładowni) przesłania część ładowni, tworząc pod nią przestrzeń trudno dostępną dla urządzeń załadunkowych i wyładunkowych. Dotyczy to zwłaszcza niemożliwości użycia chwytaków do ładunków masowych. W opisanej konstrukcji barek, ich ładownie w rejonie pola martwego wymagają ręcznego rozkładunku ładunków sypkich lub przy użyciu mechanicznych wygarniarek taśmowych. Opisane konstrukcje barek motorowych o pojedynczym poszyciu burty i dna, w przypadku jego przebicia, narażają przewożony ładunek na żalenie wodą a same barki na zatonięcie, gdyż nie mają one (zwłaszcza przy załadowanej ładowni) odpowiedniej niezatapalności, stanowiąc jednocześnie realne zagrożenie dla bezpieczeństwa żeglugi i dla ochrony naturalnego środowiska. Wynalazek rozwiązuje zagadnienie opracowania nowego węzła konstrukcyjnego kadłuba statku, zwłaszcza śródlądowego, nadającego się do aplikacji w typowych statkach śródlądowych z pojedynczym poszyciem burt i dna, pozwalającego na utworzenie w nim samotrymownych ładowni i jednoprzedziałowej niezatapialności. Węzeł konstrukcyjny kadłuba statku śródlądowego, mający znane pojedyncze poszycie burty zwieńczone od góry mocnicą pokładową zakończoną zrębnicą luku ładowni, której pojedyncze jednoposzyciowe dno jest usztywnione wręgami w postaci kątowych lub teowych denników, mających pionowy wysoki środnik i poziomy krótki mocnik charakterystyczny tym według wynalazku, że zawiera dodatkową samotrymowną ścianę wewnętrzną ładowni, wspa waną szczelnie w wygięcie mocnicy pokładowej i mającej płaszczyznę pokrywającą się z płaszczyzną zrębnicy luku ładowni. Ładownia jest podwyższona przez dodatkową zrębnicę, osadzoną na niej. Wymieniona dodatkowa samotrymowna ściana wewnętrzna jest szczelnie wspawana w dno statku poprzez szczelinowe tolerowane co do szerokości wycięcie, wykonane w mocniku dennika i poprzez szczelinowe tolerowane co do wysokości i szerokości wycięcie, wykonane w tej ścianie, przeznaczone pod środnik dennika. Zamknięta komora utworzona pomiędzy burtą ładowni a dodatkową ścianą samotrymowną ładowni, jest szczelną komorą wypornościową statku, tworzącą w tym miejscu podwójne jego poszycie. W innym charakterystycznym wykonaniu węzła konstrukcyjnego kadłuba statku, zwłaszcza śródlądowego, dodatkowa samotrymowna ściana wewnętrzna jest szczelnie wspawana w dno statku poprzez szczelinowe tolerowane co do szerokości wycięcia, wykonane w niej pod mocnik dennika oraz doszczelniona poprzez naspawaną na niej na nakłądkę blachownicę maskującą od spodu wykonany w ten sposób otwór pomiędzy krawędzią szczelinowego wycięcia a środnikiem dennika. Istotnym jest według wynalazku, że jako dennik jest użyty kątownik nierównoramienny lub teownik wysoki, a płaszczyzna dodatkowej samotrymownej ściany wewnętrznej jest równoległa do płaszczyzny zrębnicy luku ładowni i jest cofnięta w kierunku burty ładowni statku. W niektórych innych charakterystycznych wykonaniach węzła według wynalazku, dodatkowa samotrymowna ściana wewnętrzna ładowni jest usztywniona wewnętrznymi żebrami usztywniającymi, zwłaszcza kątownikami nierównoramiennymi, zawiera liczne rewizyjne włazy oraz
4 172 416 jest zaopatrzona w dodatkową wyobloną krawędź łukową stanowiącą jej łagodne przejście w szczelne dno statku. W niektórych wykonaniach węzła według wynalazku, dodatkowa samotrymowna ściana wewnętrzna jest wspawana w dno statku z jego obydwu stron, przez jej wyprowadzenie na zewnątrz poszycia, a w innych jeszcze charakterystycznych wykonaniach, dodatkowa samotrymowna ściana wewnętrzna przebiega na całej długości statku od dziobu do rufy. Dzięki wprowadzeniu w rozwiązaniu węzła według wynalazku do istniejącej konstrukcji statku śródlądowego nowego węzła konstrukcyjnego zawierającego szczelną przyspawaną do denników ścianę samotrymowną, okazało się możliwe utworzenie w statku śródlądowym jednoposzyciowym komory szczelnej wypornościowej oraz uzyskanie pionowej samotrymownej ściany ładowni przebiegającej od dna podwójnego (utworzonego przez przyspawaną do denników podłogę) do górnej krawędzi nowej, podniesionej zrębnicy luku ładowni. Zastosowanie węzła według wynalazku umożliwia przy niezmienionej ładowności statku, jego załadunek i wyładunek wszelkimi urządzeniami, w tym zwłaszcza chwytakami i czerpakami rozładunkowymi. Wynalazek jest szczegółowo opisany na przykładzie jego wykonania i zobrazowany na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia uproszczony półprzekrój poprzeczny na wręgu zwykłym statku śródlądowego przez ładownię przed zainstalowaniem węzła według wynalazku, fig. 2 - taki sam półprzekrój po zainstalowaniu węzła według wynalazku, fig. 3 - widok w kierunku K z fig. 2 węzła w wykonaniu pierwszym przed położeniem w nim spawów ciągłych szczelnych, fig. 4 - widok z góry węzła z fig. 3 w tym samym stanie, fig. 5 - widok perspektywiczny węzła z fig. 3 i 4 w trakcie jego montażu, fig. 6 - widok w kierunku K z fig. 2 węzła w wykonaniu drugim, fig. 7 - widok z góry węzła przed położeniem w nim spawów ciągłych szczelnych, fig. 8 - widok perspektywiczny węzła z fig. 6 i 7 przed położeniem w nim spawów ciągłych szczelnych, fig. 9 - widok w kierunku K z fig. 2 węzła w wykonaniu pierwszym z dennikiem będącym teownikiem wysokim, przed położeniem w nim spawów ciągłych szczelnych, fig. 10 - widok z góry węzła z fig. 9 w tym samym stanie, fig. 11 - widok węzła w wykonaniu drugim w kierunku K z fig. 2 z dennikiem będącym teownikiem wysokim, przed położeniem w nim spawów ciągłych szczelnych, fig. 12 - widok z góry węzła w wykonaniu z fig. 11, fig. 13 - uproszczony przekrój poprzeczny na wręgu zwykłym przez ładownię statku ze ścianą samotrymowną cofniętą w stronę burty i ładownią zaopatrzoną w kształtownik wyoblający dno, fig. 14 - widok z góry statku z dodatkową ścianą samotrymowną przebiegającą od dziobu do rufy i fig. 15 - szczegół A z fig. 2 innego wykonania mocowania dodatkowej ściany samotrymownej do poszycia dna statku. Jak pokazano na rysunku fig.fig. 1, 2, 3, 4 i 5 węzeł konstrukcyjny kadłuba statku, zwłaszcza śródlądowego ma pojedyncze poszycie burty 11 zwieńczone od góry mocnicą pokładową 3, zakończoną zrębnicą luku ładowni 4, której pojedyncze jednoposzyciowe dno 6 jest usztywnione wręgami. Węzeł zawiera dodatkową samotrymowną ścianę wewnętrzną 1 ładowni 2, wspawaną szczelnie w wygięcie mocnicy pokładowej 3 i mającą płaszczyznę pokrywającą się z płaszczyzną P-P (fig. 2 i 13) zrębnicy 4 luku ładowni. Jest ona podwyższona na wysokość Hz mierzoną od pokładu, przez dodatkową zrębnicę 5, osadzoną na niej. Dodatkowa samotrymowna ściana wewnętrzna 1 jest szczelnie wspawana w dno 6 statku poprzez szczelinowe tolerowane co do szerokości g1 wycięcie 7, wykonane w mocniku 8 dennika i poprzez szczelinowe tolerowane co do wysokości h i szerokości b wycięcie 9, wykonane w tej ścianie 1 pod środnik 10 dennika. Utworzona w ten sposób zamknięta komora V pomiędzy burtą 11 ładowni 2 a dodatkową ścianą samotrymowną ładowni 1, jest szczelną komorą wypornościową statku, tworzącą w tym miejscu podwójne jego poszycie. Jak pokazano na rysunku fig. 6, 7 i 8 inne wykonanie węzła konstrukcyjnego kadłuba statku śródlądowego ma dodatkową samotrymowną ścianę wewnętrzną 1 szczelnie wspawaną w dno 6 statku poprzez szczelinowe tolerowane co do szerokości c wycięcie 12 wykonane w niej pod mocnik 8 dennika oraz doszczelniona poprzez wspawaną na niej na nakładkę blachownicę 13 maskującą od spodu wykonany w ten sposób otwór pomiędzy krawędzią szczelinowego wycięcia 12, a środnikiem 10 dennika. Jako dennik jest użyty kątownik nierównoramienny. W niektórych wykonaniach węzła według wynalazku (fig. 9,10,11 i 12) jako dennik jest użyty teownik wysoki. Jak pokazano na rysunku fig. 13 płaszczyzna dodatkowej samotrymownej ściany wewnętrznej 1 jest równo-
172 416 5 legła do płaszczyzny P-P zrębnicy 4 luku ładowni i jest cofnięta w kierunku burty 11 ładowni statku o wielkość f. Dodatkowa samotrymowna ściana wewnętrzna 1 ładowni (fig. 2 i 13) jest usztywniona w niektórych wykonaniach wewnętrznymi żebrami usztywniającymi 14. zwłaszcza kątownikami nierównoramiennymi. Dodatkowa samotrymowna ściana wewnętrzna 1 ładowni (fig. 6 i 9) zawiera liczne rewizyjne włazy 15. Jak pokazano na rysunku fig. 13 dodatkowa samotrymowna ściana wewnętrzna 1 ładowni jest zaopatrzona w dodatkową wyobloną krawędź łukową 16 stanowiącą jej łagodne przejście w szczelne dno statku. Jak pokazano na rysunku fig. 15 dodatkowa samotrymowna ściana wewnętrzna 1 jest wspawana w dno statku z jego obydwu stron przez jej wyprowadzenie na zewnątrz poszycia. Jak pokazano na rysunku fig. 14 dodatkowa samotrymowna ściana wewnętrzna 1 przebiega na całej długości statku od dziobu do rufy. Wynalazek nadaje się do zastosowania w przebudowie i eksploatacji statków śródlądowych, zwłaszcza barek motorowych jednoposzyciowych, w celu poprawy ich niezatapialności i samotrymowności ich ładowni. fig 1 fig 2 fig 3 fig 4 fig 5 fig 6
172 416 fig 7 fig 8 fig 9 fig 10 fig 11 fig 12 fig 13 fig 14 fig 15 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 2,00 zł