PROGRAMY JEDNOSTKA CERTYFIKUJĄCA - CERTA CERTA SP. Z O. O. SP. K. ul. Klecińska 125, 54-413 Wrocław NIP 8943060876 REGON 361086766 KRS 0000549497 Tel/fax: +48 71 798 57 38 e-mail: biuro@certa-eu.pl KSIĘGA OCENY ZGODNOŚCI Strona 1 z 36 PODSYSTEMU INFRASTRUKTURA Program weryfikacji WE podsystemu Infrastruktura systemu kolei Unii Europejskiej Moduł SG Jednostki certyfikującej CERTA sp. z o.o. sp. k. NoBo CERTA nr 2683 Spis treści Opis programu i inne składniki jego dokumentacji 0. Lista zmian... 3 1. Wstęp... 4 1.1. Wprowadzenie... 4 1.2. Dokumentacja programu PrCW-SS/INF_SG... 6 1.3. Dokumenty związane, stanowiące wyodrębnione składniki dokumentacji systemowej CERTA... 7 2. Definicje, oznaczenia i skróty... 8 2.1. Oznaczenia i skróty... 8 2.2. Terminy i definicje... 8 3. Ogólna charakterystyka Programu PrCW-SS/INF_SG... 9 3.1. Typ i struktura programu... 9 3.2. Przedmiot weryfikacji WE oraz jej zakres w granicach danego podsystemu...10 3.3. Zakres stosowania programu...11 3.4. Inne uwarunkowania realizacji programu...12 4. Podstawa weryfikacji WE dla programu PrCW-SS/INF_SG...13 4.1. Kluczowe dokumenty odniesienia...13 4.1.1. Akty prawne i dokumenty będące podstawą weryfikacji WE dla różnych podsystemów strukturalnych:...13 4.1.2. Akty prawne i dokumenty będące podstawą weryfikacji WE wyłącznie podsystemu Infrastruktura i jego interfejsów...14 4.2. Kluczowe zasady realizacji programu...14 4.3. Wymagania własne CERTA...16 5. Proces weryfikacji WE podsystemu Infrastruktura...16
Strona 2 z 36 5.1. Ogólny schemat procesu weryfikacji WE z zastosowaniem modułu SG...17 5.2. Struktura procesu weryfikacji WE...19 5.3. Przyjęcie zapytania ofertowego...20 5.4. Ocena podsystemu...22 5.5. Uznawanie pomiarów podsystemu przedstawianych przez Klienta...24 5.6. Przerwanie procesu weryfikacji WE...25 5.7. Czas realizacji procesu weryfikacji WE...26 5.8. Niezgodności w procesie weryfikacji WE...26 5.9. Wydanie certyfikatu lub odmowa wydania certyfikatu...27 6. Warunki posługiwania się certyfikatem...28 6.1. Ważność certyfikatu...28 6.2. Zobowiązania posiadacza certyfikatu...28 6.3. Zmiany w wymaganiach certyfikacyjnych...29 6.4. Zawieszenie certyfikatu...29 6.5. Cofnięcie certyfikatu...30 6.6. Uprawnienia posiadacza certyfikatu...30 6.7. Rozszerzenie certyfikatu...30 6.8. Sytuacje wymagające ponownej oceny podsystemu...31 6.9. Przeniesienie praw własności do certyfikatu...31 7. Nadzór nad certyfikatem...31 8. Skargi, reklamacje, odwołania...32 9. Informacje dodatkowe...33 10. Dokumenty związane...34 10.1. Normy...34 10.2. Dokumenty Polskiego Centrum Akredytacji...35 10.3. Dokumenty informacyjne...35 10.4. System i programy certyfikacji...35 10.5. Procedury systemowe...35 10.6. Procedury oceny...35 10.7. Instrukcje...35 11. Załączniki...35 11.1. Rejestry...35 11.2. Formularze...36 11.3. Raporty...36 WYDANIE 1.4 OPRACOWAŁ SPRAWDZIŁ ZATWIERDZIŁ PREZES DATA
Strona 3 z 36 0. Lista zmian Zmiana Data Opis zmian 1 2016.01.25 Zmiany w punktach 1.2, 4.2, 5.2, 5.4. 2 2016.04.29 Zmiany w punktach 1.1, 1.2, 4.2, 7, 9. Dodanie pkt 10 i 11. Korekty edycyjne w całym dokumencie. 3 2016.07.05 Korekta typograficzna. Aktualizacja wykazu załączników w pkt 11.3. 4 2017.02.28 Uzupełnienie numeru jednostki notyfikowanej na stronie tytułowej. Aktualizacja odniesienia do normy PN-EN ISO/IEC 17021-1:2015-09. Zmiana pojęcia certyfikacja w odniesieniu do procesu dotyczącego podsystemu na weryfikacja WE. Zmiana nazwy SJ/PS-09 oraz SJ/Rejestr-04. Nr Zmiana DATA PRZYGOTOWAŁ SPRAWDZIŁ ZATWIERDZIŁ PREZES 4 2017.02.28
1. Wstęp KSIĘGA OCENY ZGODNOŚCI Strona 4 z 36 1.1. Wprowadzenie Niniejszy dokument jest opisem i prezentacją Programu weryfikacji WE podsystemu Infrastruktura - Moduł SG, nr ref. PrCW-SS/INF_SG, odnoszącego się zarówno do systemu kolei konwencjonalnej, CR, jak i do systemu kolei dużych prędkości, HS, będących częściami składowymi systemu kolei Unii Europejskiej. Podsystem Infrastruktura podobnie jak inne podsystemy strukturalne i funkcjonalne, zdefiniowany i scharakteryzowany został w dyrektywie 2008/57/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 czerwca 2008 r. sprawie interoperacyjności systemu kolei we Wspólnocie (dalej zwana: dyrektywą 2008/57/WE lub dyrektywą ws. interoperacyjności, lub dyrektywą ID) oraz w rozporządzeniu i decyzjach: rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1299/2014, wprowadzającym dla tego podsystemu do stosowania znowelizowaną Techniczną Specyfikację Interoperacyjności (dalej zwany TSI), dla CR i HS, decyzji Komisji 2008/217/WE dotyczącej specyfikacji technicznej interoperacyjności podsystemu Infrastruktura transeuropejskiego systemu kolei dużych prędkości, decyzji Komisji 2011/275/UE dotyczącej technicznej specyfikacji interoperacyjności podsystemu Infrastruktura transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych, z tym, że rozporządzenie 1299/2014 z dniem 1 stycznia 2015 r. w całości zastępuje powyżej podane decyzje 2008/217/WE i 2011/275/WE, które mają jednak wciąż zastosowanie do projektów będących na zaawansowanym etapie realizacji w chwili wejścia do stosowania przedmiotowego rozporządzenia. Wykaz mających zastosowanie odpowiednio dokumentów normatywnych w tym aktów prawnych i norm podano w dokumencie CERTA nr ref. SJ/INFOR, rozdział III. PODSTAWY FORMALNOPRAWNE DZIAŁANIA JEDNOSTKI w SJ/Rejestr-01 Rejestr dokumentów odniesienia. CERTYFIKUJĄCEJ CERTA oraz ujęto CERTA zwraca się uwagę, że należy stosować ostatnie wydanie aktu prawnego oraz należy uwzględnić wszystkie kolejne zmiany, sprostowania itp. Zasada ta dotyczy wszystkich aktów prawnych, wymienionych w całej dokumentacji systemowej CERTA. CERTA udziela informacji swoim Klientom w prawie aktualności każdego z mających zastosowanie w danej, przedmiotowym procesie weryfikacji WE aktów prawnych, poprzez kontakt e-mailowy, pisemnie, na szkoleniach, w czasie wizyt wstępnych. Przedmiotowy program jest jednym z grupy kilku programów certyfikacji wyrobów utrzymywanych przez jednostkę certyfikującą CERTA sp. z o.o. sp. k. (dalej zwana też CERTA) w ramach: Systemu certyfikacji podsystemów strukturalnych systemu kolei Unii Europejskiej (nr ref. SysCW(SS+IC)/INF+ENE+CCS/QMS, dalej zwany SysCW)
Strona 5 z 36 System certyfikacji podsystemów strukturalnych SysCW stanowi podstawę działalności certyfikacyjnej prowadzonej przez CERTA, a jego prezentacja/opis stanowi podstawowy składnik dokumentacji systemowej CERTA, którą stanowią dwa podstawowe zbiory dokumentów tworzące odpowiednio: Księgę Systemu Zarządzania CERTA (KZ) oraz Księgę Oceny Zgodności CERTA (KOZ). Struktura tych zbiorów szczegółowo została omówiona w opisie SysCW. CERTA sp. z o.o. sp. k. jest formalnie zarejestrowana w Polsce i posiada: REGON 361086766, NIP 8943060876 oraz KRS 0000549497 i działa jako jednostka notyfikowana w rozumieniu przepisów powyżej wymienionej dyrektywy ws. interoperacyjności, w ramach europejskiego systemu oceny zgodności, realizując zadania na rzecz funkcjonowania i rozwoju rynku wewnętrznego UE obejmującego m.in. sektor kolejowy stanowiący jeden z ważnych elementów składowych tego rynku. W szczególności oznacza to wykonywanie w obszarze regulowanym zadań w zakresie oceny zgodności lub przydatności do stosowania składników interoperacyjności oraz przeprowadzania procedur weryfikacji WE podsystemów, (patrz art. 2 lit. j oraz art. 28 ww. dyrektywy ws. interoperacyjności, z zastosowaniem przepisów właściwych TSI, o których mowa w art. 2, lit. i oraz art. 5 tej dyrektywy). CERTA, jako właściciel systemu certyfikacji SysCW(SS+IC)/INF+ENE+CCS/QMS, jest zdolna do ponoszenia pełnej odpowiedzialności za cele, treści i integralność programów w ramach przedmiotowego systemu. Służy temu odpowiednio zaprojektowana struktura organizacyjna CERTA, zgromadzone zasoby, w tym kompetentny personel, zasady, procedury i zarządzanie oraz ubezpieczenie. System zarządzania jakością, SZJ, jednostki certyfikującej CERTA oraz System certyfikacji podsystemów strukturalnych systemu kolei UE wraz ze wszystkimi programami certyfikacji wyrobów oraz systemem zarzadzania jakością klienta, QMS, oparte zostały na Polskich Normach PN-EN ISO/IEC 17021-1 oraz PN-EN ISO/IEC 17065, z uwzględnieniem wymagań dokumentu DAN-2 wydanie 2, z dnia 19 maja 2015 r., Polskiego Centrum Akredytacji (dalej PCA). Zgodnie z postanowieniami PN-EN ISO/IEC 17067, powołanej w PN-EN ISO/IEC 17065, w opisie SysCW, zawarto ogólne uwarunkowania działania jednostki notyfikowanej działającej w obszarze regulowanym podlegającym dyrektywie 2008/57/WE, jak też jednostki oceniającej zgodność w odniesieniu do prawa krajowego mającego na celu zapewnienie spełnienia zasadniczych wymagań zawartych w dyrektywie 2008/57/WE dla części podsystemów niepodlegających TSI. W SysCW określono również: ramy prawne, cel i zakres oceny zgodności podsystemów, ogólne zasady realizacji programów certyfikacji utrzymywanych w ramach przedmiotowego systemu, a także
Strona 6 z 36 ogólne procedury związane z realizacją zadań certyfikacyjnych oraz dotyczące współpracy z innymi stornami zaangażowanymi w działania w tym zakresie. Informacje ogólne dotyczące jednostki certyfikującej CERTA i jednostki notyfikowanej NoBo CERTA podano w Księdze Systemu Zarządzania, w rozdziale certyfikującej CERTA - nr ref. SJ/CERTA_PUB. Prezentacja jednostki Informacje ogólne, dotyczące wszystkich programów certyfikacji utrzymywanych przez CERTA podano w SysCW. Zatem opis niniejszego programu weryfikacji WE ograniczono do informacji i zagadnień bezpośrednio związanych z realizacja niniejszego programu, w tym do odpowiednich uszczegółowień. Ze względu na wysoki stopień formalnego zdeterminowania procesów certyfikacyjnych przez przepisy lub określone w nich dokumenty odniesienia, w niniejszym programie zastosowano metodę odwołań do dokumentów źródłowych, co pozwala na unikanie powtórzeń w całej dokumentacji systemowej CERTA. Dostęp do niniejszego programu weryfikacji WE podsystemu strukturalnego Infrastruktura jest zapewniony przez CERTA na warunkach niedyskryminujących dla wszystkich zainteresowanych stron. Jednak z uwagi na fakt, że niniejszy program, podobnie jak większość innych składników dokumentacji systemowej CERTA stanowi własność CERTA, (zarówno w aspekcie intelektualnym, jak i materialnym), dostęp ten podlega pewnym zasadom oraz zastrzeżeniom podanym w informatorze dla klienta, nr ref. SJ/INFOR. W działalności CERTA na każdym etapie realizacji niniejszego programu weryfikacji WE oraz we wszystkich okolicznościach współpracy z innymi podmiotami zaangażowanymi w jakikolwiek sposób w realizację programu stosowane są zasady zgodne z przyjętą polityką bezstronności oraz zasady ochrony danych stanowiących własność innych podmiotów lub osób fizycznych. Może się to wiązać z koniecznością składania przez przedstawicieli stron współpracujących odpowiednich oświadczeń. Wykaz podsystemów Infrastruktura, które poddano weryfikacji WE zgodnie z niniejszym programem oraz status na dzień publikacji podany jest na stronie internetowej CERTA www.certa-eu.pl. 1.2. Dokumentacja programu PrCW-SS/INF_SG Niniejsze opracowanie stanowi podstawową część dokumentacji programu PrCW- SS/INF_SG. Główną jego treścią jest prezentacja i opis przedmiotowego programu weryfikacji WE podsystemu Infrastruktura według modułu SG. Dokumentacja przedmiotowego programu pozostaje w ścisłym związku z dokumentacją systemu certyfikacji podsystemów strukturalnych o nr ref. SysCW(SS+IC)/INF+ENE+CCS/QMS, dalej zwany SysCW. Innymi składnikami dokumentacji programu PrCW-SS/INF_SG są: zbiory danych podstawowych, takich jak wykazy dokumentów stanowiących podstawę weryfikacji WE podsystemów, dane publikacyjne i objaśnienia zawarte w programie,
Strona 7 z 36 cele i przedmiot weryfikacji WE, typ programu oraz charakter weryfikacji WE której służy, dokumenty zawierające uwarunkowania realizacji oraz powiązań z innymi programami certyfikacji utrzymywanymi przez CERTA w ramach systemu SysCW; dokumenty, w których opisano zasady nadzoru, utrzymania niniejszego programu, oraz zakresy działań objętych programem (przy uwzględnieniu odpowiedzialności i kompetencji personelu), zgodnie z procedurą nadzór nad dokumentami i danymi nr ref. SJ/PS-01 procedury systemowe oraz ich powiązania w ramach systemu SysCW. Niektóre składniki dokumentacji programu włączone zostały do struktury niniejszego opracowania, a pozostałe wyodrębniono i stanowią one oddzielne pozycje edycyjne, z przypisanymi im numerami referencyjnymi, nadanymi według zasad przyjętych dla całej dokumentacji systemowej CERTA. Dokumentacja programu PrCW-SS/INF_SG stanowi integralną część dokumentacji SysCW i wchodzi w skład dokumentacji systemowej CERTA. Pozycje wyodrębnione, które zaliczono do tej dokumentacji wymieniono poniżej, w pkt 1.3. 1.3. Dokumenty związane, stanowiące wyodrębnione składniki dokumentacji systemowej CERTA 1) System certyfikacji podsystemów strukturalnych systemu kolei UE SysCW(SS+IC)/INF+ENE+CCS/QMS; 2) Składniki dokumentacji systemowej CERTA, w tym procedury: a) Nadzór nad dokumentami i danymi; b) Nadzór nad zmianami w wymaganiach; c) Nadzór nad zapisami; d) Zarządzanie zasobami ludzkimi; e) Ocena i monitorowanie personelu; f) Nadzorowanie kwalifikacji i szkoleń personelu; g) Nadzór nad podwykonawcami; h) Postępowanie i nadzór nad procesami i wyrobami niezgodnymi; i) Postępowanie ze skargami i odwołaniami; j) Działania korygujące i zapobiegawcze; k) Rejestr zagrożeń; l) Zarządzanie ryzykiem JC; m) Nadzorowanie własności klienta; n) Zarządzanie bezstronnością; o) Nadzór nad wyposażeniem 3) CERTA, jako właściciel programu weryfikacji WE, nadzoruje i utrzymuje odpowiednią dokumentację w tym zapisy dotyczące działania, utrzymania i doskonalenia przedmiotowego programu weryfikacji WE. W ramach tych działań CERTA prowadzi przeglądy i aktualizację tej
Strona 8 z 36 dokumentacji odpowiednio do zmieniających się postanowień dokumentów odniesienia, potrzeb oraz nowych wyzwań i zagrożeń rynku, stosując działania systemowe, takie jak procedurę nadzoru nad dokumentami i danymi, a także nadzoru nad zmianami w wymaganiach. Również Komitet Techniczny działający przy CERTA może, zgodnie ze swoim regulaminem działania, wspomagać jednostkę certyfikującą w opiniowaniu programów certyfikacji, w tym niniejszego. 2. Definicje, oznaczenia i skróty 2.1. Oznaczenia i skróty Ogólny wykaz oznaczeń i skrótów mających zastosowanie we wszystkich składnikach dokumentacji systemowej CERTA podano w wyodrębnionym składniku: nr ref. SJ/DEF. W niniejszym dokumencie, podobnie jak i w innych wyodrębnionych składnikach dokumentacji systemowej CERTA, przyjęto zasadę, że w pierwszym miejscu występowania danego skrótu lub oznaczenia podano odpowiednio jego rozwinięcie, lub tez podano skrót stosowany w odniesieniu do danej nazwy lub terminu. 2.2. Terminy i definicje Zdecydowana większość terminów specyficznych, dotyczących zagadnień będących przedmiotem treści wszystkich składników dokumentacji systemowej CERTA, jest zgodna z dokumentami będącymi źródłem regulacji prawnych oraz wymagań o rożnym charakterze odnoszących się bezpośrednio do przedmiotu weryfikacji WE. Mają również zastosowanie terminy i definicje podane w wyodrębnionym składniku nr ref. SJ/DEF, a także wyjaśnione poniżej. W przypadku pojawienia się wątpliwości dotyczących treści znaczeniowej niektórych terminów odnoszących się do procesów i działań związanych z weryfikacją WE podsystemów (co może wynikać z braku pełnej spójności pomiędzy zapisami w prawie krajowym, a wdrażanymi tym prawem dokumentami źródłowymi, tj. aktami prawa UE będącymi przedmiotem transpozycji) w opisie SysCW (nr ref. SysCW(SS+IC)/INF+ENE+CCS/QMS) wyjaśniono bardziej szczegółowo kwestie terminologiczne. Poniżej wyjaśniono znaczenie terminów kluczowych dla niniejszego programu weryfikacji WE mianowicie: podsystem, wnioskodawca i klient oraz wniosek i zapytanie ofertowe. Pojęcie podsystem oznacza podsystem strukturalny Infrastruktura, określony w punkcie 2.1 załącznika II do dyrektywy 2008/57WE, wyodrębniany jako część ogólnego systemu kolei UE, dodatkowo odpowiednio określony i szczegółowo scharakteryzowany we właściwej TSI. W takim rozumieniu, zgodnie z wymaganiami przepisów dyrektywy 2008/57/WE może on zostać poddany ocenie zgodności z określonymi wymaganiami, z uwzględnieniem celów i zasad, o których mowa w tej dyrektywie. Tym samym podsystem jest w procesie weryfikacji WE traktowany jako wyrób, zgodnie z niniejszym programem opracowanym zgodnie z
Strona 9 z 36 zasadami certyfikacji wyrobów wg normy PN-EN ISO/IEC 17065 i przy uwzględnieniu innych wymagań formalno-prawnych. W tym kontekście, zgodnie z dyrektywą ID, działania certyfikacyjne prowadzone w odniesieniu do podsystemu na podstawie właściwej TSI, określa się jako weryfikacja WE podsystemu. W niniejszym programie, podobnie jak w całym systemie certyfikacji CERTA, przyjęto stosowanie terminu klient w odniesieniu do podmiotu zgłaszającego podsystem do weryfikacji WE w rozumieniu wnioskującego o ocenę zgodności/weryfikację WE. Współpraca jednostki notyfikowanej CERTA z klientem rozpoczyna się od chwili otrzymania zgłoszenia ofertowego i zebrania wszystkich informacji niezbędnych do przeprowadzenia procesu weryfikacji WE zgodnie z niniejszym programem weryfikacji WE. Zbiór informacji jest tworzony oddzielnie lub wraz z realizacją prawnie wiążącej umowy o weryfikację WE, traktowanej jako wniosek, o którym mowa w normach stanowiących podstawę weryfikacji WE. W dokumentacji systemowej CERTA wymiennie stosuje się terminy wnioskodawca, klient, podmiot zgłaszający albo producent lub wykonawca. Używane w niniejszym dokumencie pojęcie klient/wnioskodawca oznacza podmiot składający do CERTA zapytanie ofertowe w dowolnej formie, z którym CERTA może zawrzeć umowę o weryfikację WE podsystemu Infrastruktura z pełnym zachowaniem znaczenia tego terminu odpowiednio do postanowień decyzji 2010/713/UE, w której zdefiniowano moduły procedur oceny zgodności, przydatności do stosowania i weryfikacji WE, w tym moduł SG stanowiący podstawę do realizacji oceny zgodności według niniejszego programu. 3. Ogólna charakterystyka Programu PrCW-SS/INF_SG 3.1. Typ i struktura programu System certyfikacji wyrobów CERTA, SysCW, który obejmuje przedmiotowy program weryfikacji WE podsystemu Infrastruktura: PrCW-SS/INF_SG, oparto na postanowieniach norm międzynarodowych: PN-EN ISO/IEC 17065, powołanej tamże normie PN-EN ISO/IEC 17067. Jest też powiązany z normą PN-EN ISO/IEC 17021-1, w związku z utrzymywaniem przez CERTA odrębnego programu certyfikacji systemów zarządzania jakością (QMS) m.in. w przypadku gdy Klient wnioskuje o ocenę/weryfikację podsystemów strukturalnych, w tym podsystemu Infrastruktura, według modułu, w którym wymaga się zatwierdzenia systemu zarzadzania jakością QMS Klienta. Przedmiotowy program weryfikacji WE, PrCW-SS/INF-SG, oparto w szczególności na procedurach według modułów oceny zgodności określonych w decyzji 2010/713/UE przy uwzględnieniu zasad określonych w odpowiednich TSI oraz dokumentach odnoszących się do podsystemu Infrastruktura, przywołanych w pkt 4 niniejszego dokumentu. Zarówno dla systemu kolei konwencjonalnych CR, jak i dla systemu kolei dużych prędkości HS, przedmiotowy program weryfikacji WE przewiduje stosowanie modułu procedur oceny zgodności SG zgodnie z wymienioną wcześniej w pkt 1.1 właściwą TSI.
Strona 10 z 36 Zadania jakie ma do wykonania CERTA w ramach weryfikacji WE podsystemu obejmują nie tylko działania związane bezpośrednio z oceną zgodności poszczególnych parametrów danego podsystemu, ale również zadania wynikające ze specyfiki systemu kolei jako całości, w tym specyfiki stanu oraz rozwiązań charakterystycznych dla krajowego systemu kolejowego. W tym kontekście, zarówno ze względu na złożoność strukturalną samego przedmiotu weryfikacji WE, jak też specyfikę wymagań oraz formalno-prawnych uwarunkowań realizacji procesu weryfikacji WE i atestacji, przedmiotowy program zgodnie z PN-EN ISO/IEC 17067 oznaczono jako program typu N7 (patrz pkt. 5.1). Właścicielem, zarówno przedmiotowego programu jak i Systemu SysCW, w ramach którego niniejszy program jest utrzymywany, jest jednostka certyfikująca CERTA. 3.2. Przedmiot weryfikacji WE oraz jej zakres w granicach danego podsystemu Przedmiotem weryfikacji WE w niniejszym programie jest określona przez klienta/wnioskodawcę część podsystemu strukturalnego Infrastruktura, rozumianego zgodnie z dyrektywą 2008/57/WE dotyczącą interoperacyjności, jako określony fragment całego systemu kolei UE. Źródłem szczegółowego, definicyjnego opisu i scharakteryzowania tego podsystemu, jest właściwa TSI, jak podano w pkt. 1.1 niniejszego programu. TSI definiuje zakres weryfikacji WE w ujęciu parametrycznym i funkcjonalnym, w powiazaniu z zasadniczymi wymaganiami, które określa dla podsystemu dyrektywa ID oraz uszczegóławia właściwa TSI, z uwzględnieniem interfejsów, tj. powiązań pomiędzy podsystemami, mających znaczenie zarówno dla spójności technicznej, bezpiecznej integracji, jak i dla spełnienia wymagań bezpieczeństwa. CERTA przeprowadza weryfikację WE w odniesieniu do określonego etapu budowy podsystemu, albo do określonej jego części, na co pozwala przepis art. 18 dyrektywy ID. Klient powinien określić dokładną lokalizację oraz szczegółowo scharakteryzować strukturę techniczno-materialną i funkcjonalną podsystemu mającego być przedmiotem działań certyfikacyjnych CERTA. Wskazane jest, aby Klient rozpoznał stanowisko krajowej władzy bezpieczeństwa (dalej NSA - National Safety Authority), tj. w Polsce Urzędu Transportu Kolejowego (UTK), zajęte po zgłoszeniu przeprowadzenia modernizacji lub odnowienia określonego fragmentu linii kolejowej. Klient powinien tak zdefiniować podsystem zgłaszany do weryfikacji, aby umożliwić CERTA ocenę bezpiecznej integracji z innymi częściami danego podsystemu, jak i z całym systemem oraz z kolejnymi jego fragmentami poddawanymi weryfikacji WE, w kolejnych fazach działań inwestycyjnych/modernizacyjnych. Wszelkie nieścisłości powinny być usunięte przed podpisaniem przez strony umowy o weryfikacje WE podsystemu, a także wydaniem stosownego certyfikatu.
Strona 11 z 36 3.3. Zakres stosowania programu Zakres zastosowania przedmiotowego programu weryfikacji WE w ujęciu geograficznym (w tym rodzajowym, w rozumieniu krajowego systemu klasyfikacji linii) z założenia obejmuje cały system kolejowy UE, z zastrzeżeniem części krajowego systemu kolejowego wyłączonych z tego zakresu ustawą o transporcie kolejowym (dalej ustawa o tk). Jest możliwe stosowanie zasad zgodności z TSI do tych części krajowego systemu, które nie podlegają TSI. Klient może zlecić do jednostki certyfikującej CERTA przeprowadzenie weryfikacji WE podsystemu Infrastruktura stanowiącego fragment systemu kolei innego niż Polska państwa członkowskiego UE. W takim przypadku klient przekazuje do CERTA potwierdzanie o złożeniu do właściwego terytorialnie NSA zgłoszenia o fakcie zaangażowania CERTA do udziału w weryfikacji WE przedmiotowego podsystemu. Ponadto klient przekazuje informację o jednostce wyznaczonej (DeBo) oceniającej zgodność w zakresie przepisów krajowych odpowiednio w danym państwie. Niniejszy program nie dotyczy składników interoperacyjności wchodzących w skład podsystemu Infrastruktura. Ocena zgodności składników interoperacyjności prowadzona jest przez CERTA w oparciu o wyodrębniony program (nr ref. PrCW-IC/INF_CHυENEυCH1), utrzymywany przez CERTA w ramach SysCW. Celem podstawowym niniejszego programu, w obszarze certyfikacji obowiązkowej, jest weryfikacja WE podsystemu Infrastruktura na zgodność z wymaganiami określonymi w przepisach wspólnotowych i krajowych. CERTA przewiduje możliwość wykorzystania programu PrCW-SS/INF_SG w obszarze certyfikacji dobrowolnej dla potrzeb realizacji procedury ustalonej Zaleceniem KE nr 2014/881/UE z 18 listopada 2014 r. w sprawie procedury służącej wykazaniu zgodności istniejących linii kolejowych z podstawowymi parametrami przyjętymi w TSI. Pozwala na to tożsamość wymagań opisanych w TSI INF, przy zastosowaniu modułu SG, z wymaganiami przedmiotowego Zalecenia w zakresie: działań dotyczących oceny zgodności, niezbędnych środków technicznych oraz kompetencji personelu. Wskazana tu procedura zgodna z wymienionym powyżej zaleceniem, jest formalnym dokumentem wydanym przez KE dla ułatwienia państwom członkowskim rozwiązywania problemów planowania i programowania działalności inwestycyjnej i modernizacyjnej, mającej prowadzić do wdrożenia zasad interoperacyjności systemu kolei przy uwzględnieniu strategii, której założenia zawarte zostały w poszczególnych - właściwych dla danego podsystemu - TSI.
Strona 12 z 36 3.4. Inne uwarunkowania realizacji programu W opisie SysCW, nr ref. SysCW(SS+IC)/INF+ENE+CCS/QMS przedstawione zostały kluczowe uwarunkowania formalne, m.in. omówiono strategie regulacyjne UE dotyczące bezpieczeństwa i interoperacyjności oraz zasad funkcjonowania rynku wewnętrznego w odniesieniu do sektora kolei. CERTA realizując proces weryfikacji WE według modułu SG ściśle stosuje porządek przewidziany w przedmiotowym TSI oraz innych mających zastosowanie przepisach prawa. W szczególności mają zastosowanie postanowienia decyzji 2010/713/UE, w której w opisie modułu SG szczegółowo określono role i zadania stron uczestniczących w procesie weryfikacji WE podsystemu, jak również relacje pomiędzy stronami. Klient dostarcza do CERTA odpowiednie dane, co warunkuje sprawne i terminowe przeprowadzenie weryfikacji WE przez CERTA. W tym celu kwestia zakresu danych i terminy ich dostarczenia są przedmiotem szczegółowych ustaleń pomiędzy stronami zarówno w fazie wstępnej, jak i w kolejnych etapach realizacji procesu weryfikacji WE. Mimo, iż podsystem jest traktowany jako wyrób, to ocena zgodności będąca realizacją działań mających na celu weryfikację WE podsystemu Infrastruktura, zgodnie z TSI, nie odnosi się do jego jakości, do wszystkich jego funkcjonalności, ani też do poprawności realizacji procesu budowlanego oraz wszystkich aspektów bezpieczeństwa. TSI definiują zakres weryfikacji WE w ujęciu parametrycznym i funkcjonalnym w powiazaniu z zasadniczymi wymaganiami, które wyznacza dla podsystemu dyrektywa ID oraz właściwe TSI, z uwzględnieniem interfejsów, tj. powiązań pomiędzy podsystemami, mających znaczenie zarówno dla spójności technicznej, bezpiecznej integracji, jak i dla spełnienia wymagań bezpieczeństwa. Zakres parametrów oraz zadań wyznaczonych do wykonania przez CERTA w ramach oceny zgodności podsystemu, podporządkowany jest głównie spełnieniu warunków interoperacyjności oraz tylko pewnych aspektów bezpieczeństwa prowadzenia ruchu kolei. Krajowa praktyka i przepisy dopuszczają możliwość występowania wykonawcy robót budowlanych w roli wnioskodawcy (tu: klienta) o weryfikację WE podsystemu Infrastruktura, a nawet sygnatariusza deklaracji zgodności WE takiego podsystemu. Konieczne jest zatem, w takim przypadku, zapewnienie a także ustalenie na etapie kontraktowania przez CERTA zadań certyfikacyjnych, określonych zasad współpracy z klientem/wnioskodawcą, które powinny m.in. zapewnić CERTA dostęp, we właściwym czasie, do dokumentów i informacji dotyczących projektu oraz samego podsystemu będącego przedmiotem oceny, które zazwyczaj pozostają głównie w dyspozycji zamawiającego (tj. w praktyce zarządcy infrastruktury), a nie wykonawcy robót. W szczególności chodzi tu np. o sytuacje, kiedy w realizacji prac modernizacyjnych dotyczących danego podsystemu lub jego fragmentu występowały przerwy lub zmiany wykonawców. Konieczne jest, aby CERTA mogła, na możliwie wczesnym etapie aranżowania współpracy, w ramach danego przedsięwzięcia inwestycyjnego, dokładnie zdefiniować zakresy geograficzne i przedmiotowe oceny, jaka ma być przeprowadzona (obiekty, budowle,
Strona 13 z 36 instalacje, urządzenia itp.). W przypadku podsystemu Infrastruktura, niezbędne jest również szczegółowe ustalenie oczekiwań docelowego użytkownika podsystemu, tj. głównie zarządcy infrastruktury, a nie wykonawcy robót, który może być wnioskodawcą. Dodatkowe, istotne kwestie warunkujące realizację programu, wskazano w pkt 4.2. Pozostają one w bezpośrednim związku głównie z krajowymi dokumentami odniesienia. 4. Podstawa weryfikacji WE dla programu PrCW-SS/INF_SG 4.1. Kluczowe dokumenty odniesienia Podstawowe dokumenty odniesienia dla procesu weryfikacji WE podsystemów strukturalnych stanowią głównie akty prawne UE oraz w pewnym zakresie przepisy krajowe. Stanowią one zarówno źródło wymagań dla przedmiotu weryfikacji WE, jak również źródło uwarunkowań ogólnych dla realizacji tych procesów. Podstawowe z tych dokumentów wskazano i omówiono w opisie SysCW, Nr ref. SysCW(SS+IC)/INF+ENE+CCS/QMS. Poniżej wymieniono najważniejsze dokumenty zawierające wymagania stanowiące podstawę programu weryfikacji WE dla podsystemu Infrastruktura z wykorzystaniem modułu SG. Wykaz obejmuje przepisy prawa unijnego i krajowego, jak i normy i inne specyfikacje techniczne oraz dokumenty pozalegislacyjne wydane przez upoważnione organizacje i fora (jak ERA, RISC, NB-Rail). Rola i znaczenie poszczególnych rodzajów dokumentów włączonych do zbioru dokumentów odniesienia przedstawiona została w opisie SysCW, nr ref. SysCW(SS+IC)/INF+ENE+CCS/QMS. Wymagania mogą znajdować się także w dokumentach powołanych w poniżej wskazanych aktach prawnych i dokumentach, których pełny wykaz podano w Rejestrze dokumentów odniesienia nr ref. SJ/Rejestr-01. Uwaga: W wykazie poniżej podano skrócone tytuły niektórych dokumentów. Pełne dane publikacyjne zawiera Rejestr dokumentów odniesienia nr ref. SJ/Rejestr-01. 4.1.1. Akty prawne i dokumenty będące podstawą weryfikacji WE dla różnych podsystemów strukturalnych: 1. Akty prawne UE według dokumentu systemowego CERTA nr ref. SJ/Rejestr-01, zakładka Ogólne-Podsystemy. 2. Akty prawne krajowe według dokumentu systemowego CERTA nr ref. SJ/Rejestr-01, zakładka Ogólne-Podsystemy. 3. Inne dokumenty według dokumentu systemowego CERTA nr ref. SJ/Rejestr-01, zakładki: UIC, NB-Rail, JC i JN. 4. Dokumenty pozalegislacyjne, w tym zalecenia KE o specjalnym znaczeniu według dokumentu systemowego CERTA nr ref. SJ/Rejestr-01, zakładka Pozalegislacyjne.
Strona 14 z 36 4.1.2. Akty prawne i dokumenty będące podstawą weryfikacji WE wyłącznie podsystemu Infrastruktura i jego interfejsów Akty prawne UE i krajowe dotyczące podsystemu INF według dokumentu systemowego CERTA nr ref. SJ/Rejestr-01, zakładki: INF, INF-PL oraz PRM i SRT. 4.2. Kluczowe zasady realizacji programu Wykazanie zgodności z zasadniczymi wymaganiami jest realizowane poprzez wykazanie zgodności z mającymi zastosowanie wymaganiami właściwych TSI i wymaganiami dotyczącymi podsystemów, zawartymi w mających zastosowanie dokumentach wskazanych w 4.1. Zakres działań koniecznych do przeprowadzenia przez jednostkę oceniającą zgodność, tzn. jednostkę notyfikowaną, jaką jest CERTA może zostać istotnie poszerzony ze względu na m.in.: wymagania prawa krajowego, historii danego podsystemu w aspekcie wdrażania zasad interoperacyjności, udział w strukturze podsystemu liczby części / składników podlegających dopuszczeniu do eksploatacji na zasadach prawa krajowego, liczbę przypadków wymagających od CERTA powtórzenia oceny lub pomiarów po stwierdzeniu niezgodności, zastosowanie rozwiązań konstrukcyjnych do zakwalifikowania ich, zgodnie z wymaganiami TSI, jako nowatorskie. CERTA do oceny podsystemu Infrastruktura stosuje również przepisy krajowe mające zastosowanie nie tylko do tzw. punktów otwartych określonych w Dodatku R do TSI Infrastruktura (1299/2014) i do przypadków szczególnych, o których jest mowa w TSI, ale również w odniesieniu do szeregu składników materialnych podsystemu Infrastruktura nie objętych TSI. W szczególności chodzi o przepisy dotyczące wykazu właściwych krajowych specyfikacji technicznych i dokumentów normalizacyjnych, których zastosowanie umożliwia spełnienie zasadniczych wymagań dotyczących interoperacyjności systemu kolei, a także przepisy odnoszące się do dopuszczania do eksploatacji określonych rodzajów budowli, urządzeń i pojazdów kolejowych. Dodatkowym, istotnym aspektem weryfikacji WE podsystemu, jest należące do zadań CERTA, sprawdzenie czy wszystkie składniki podsystemu - nie będące przedmiotem wymagań właściwych TSI (ani w odniesieniu do podsystemu jako całości, ani co do przynależnych składników interoperacyjności), zostały dopuszczone do stosowania w danym podsystemie i czy istnieją na to odpowiednie, wiarygodne dokumenty, potwierdzające również odpowiedniość zastosowania. Działania CERTA w tym zakresie nie mają charakteru działań certyfikacyjnych, są to zadania sprawdzające, ograniczające się do zebrania dokumentów i ogólnej oceny ich wiarygodności oraz właściwego udokumentowania wyników przeprowadzonych działań w tym zakresie. Działania te CERTA przeprowadza na bazie właściwej wiedzy i kompetencji w odniesieniu do krajowego systemu regulacyjnego dotyczącego tego aspektu. W przypadku konieczności zaangażowania do realizacji niniejszego programu, w jakimkolwiek zakresie, innej jednostki oceniającej zgodność, będzie ona kwalifikowana przez CERTA
Strona 15 z 36 z uwzględnieniem wymagań określonych w przepisach oraz dokumentach systemowych CERTA. Zasady kwalifikacji podwykonawców - osób prawnych, zawarto w procedurach: Nadzór nad podwykonawcami - nr ref. SJ/PS-07. Odpowiednio, co do zasady, - w realizacji nadzoru wykorzystywane są kompetencje jednostki oparte na wymaganiach: w odniesieniu do badań - ISO/IEC 17025; w zakresie inspekcji - ISO/IEC 17020. CERTA w uzasadnionych przypadkach korzysta z niezależnych ekspertyz wspierających decyzje o certyfikacji zarówno w odniesieniu do podsystemów jak i składników interoperacyjności. Podczas przeprowadzania i weryfikacji wyników oceny zgodności CERTA korzysta z zaleceń i poradników pozalegislacyjnych publikowanych przez upoważnione instytucje i gremia, w szczególności Komisję Europejską, Komitet RISC, Europejską Agencję Kolejową (ERA), NB- Rail. Rodzajowo najważniejsze dokumenty pozalegislacyjne podano w Rejestrze dokumentów odniesienia nr ref. SJ/Rejestr-01. Zagadnieniami w szczególności odnoszącymi się do oceny zgodności podsystemu Infrastruktura są spójność techniczna oraz bezpieczna integracja, a także zakres stosowania CSM RA w odniesieniu do tych zagadnień. Klient/wnioskodawca dostarcza CERTA, jako jednostce notyfikowanej, poza podstawowymi informacjami, które wskazano w procedurze modułowej SG, także dokumenty i informacje uznane przez CERTA za niezbędne do podjęcia decyzji o certyfikacji. CERTA stosuje wzory certyfikatów uwzględniające wymagania określone we wspólnotowym prawodawstwie harmonizacyjnym w odniesieniu do ich struktury i treści, jak podano w mających zastosowanie przepisach i/lub dokumentach odniesienia. Działania i wyniki z poszczególnych etapów oceny zgodności oraz nadzoru są przez CERTA dokumentowane i zgłaszane do dalszego procedowania, zgodnie z zasadami określonymi w mających zastosowanie, ustalonych w CERTA, sposobach postepowania. Postępowanie w CERTA z niezgodnościami zewnętrznymi dotyczącymi niezgodności podsystemu, sposób ich usuwania, a także wpływ niezgodności na realizację procesu oceny zawarto w procedurze OZ/PS-07 Zarządzanie niezgodnościami zewnętrznymi. CERTA, działając jako jednostka notyfikowana, zapewnia klientom, z którymi podejmuje współpracę, wszelkie informacje oraz wyjaśnienia dotyczące zasad weryfikacji WE podsystemu Infrastruktura z zastosowaniem modułu SG oraz wsparcie w działaniach mających wpływ na sprawne przeprowadzenie procesu weryfikacji WE podsystemu. W szczególności udziela informacji o: przepisach krajowych dotyczących realizacji niniejszego programu, zakresie i warunkach prowadzenia weryfikacji WE,
Strona 16 z 36 procedurach weryfikacji WE podsystemów w CERTA, dokumentacji niezbędnej do przeprowadzenia weryfikacji WE, rodzaju i zakresie niezbędnych do wykonania pomiarów, zasadach zawieszania, ograniczania, rozszerzania, cofania certyfikacji, możliwości odwołania się od decyzji podjętych przez CERTA, opłatach za weryfikację WE. Wprowadzenie zmian do niniejszego programu weryfikacji WE CERTA istotnych dla stron zainteresowanych wywołują działania zobowiązujące CERTA do poinformowania o nich klienta w celu odpowiedniej korekty dokumentów adresowanych do klientów i innych zainteresowanych podmiotów lub wydanie i udostępnienie odpowiednich wytycznych. Zmiany są wprowadzane z uwzględnieniem opinii komitetów działających przy CERTA. CERTA zobowiązuje się do dostarczenia informacji w tym zakresie dla stron zainteresowanych. 4.3. Wymagania własne CERTA Wymagania stosowane w niniejszym programie oraz oceny i decyzje dotyczące certyfikacji, ograniczają się do zagadnień wyraźnie związanych z zakresem weryfikacji WE będącej ich przedmiotem oraz dążeniem do osiągniecia celu jakim jest właściwe i bezpieczne wdrożenie zasad interoperacyjności systemu kolei. CERTA podejmując współpracę z Klientem określa także wymagania własne, uznane za niezbędne do realizacji niniejszego programu, które związanych z zapewnieniem przez Klienta dostępu do: odnoszą się głównie do kwestii informacji i dokumentów warunkujących właściwe przeprowadzenie działań dotyczących oceny podsystemu, oraz informacji dotyczących: kwalifikacji personelu, przeprowadzającego pomiary, wymagań w odniesieniu do raportowania oraz sposobu przedstawiania informacji przez klienta/wnioskodawcę. Ze względu na znaczenie niektórych informacji dotyczących strategii wdrażania interoperacyjności dla realizacji zadań oceny zgodności w odniesieniu do danego podsystemu, klient/wnioskodawca powinien zapewnić CERTA lub umożliwić dostęp do informacji o takim charakterze. 5. Proces weryfikacji WE podsystemu Infrastruktura W opisie systemu certyfikacji SysCW nr ref. SysCW(SS+IC)/INF+ENE+CCS/QMS, omówiono ogólne zasady realizacji procesu weryfikacji WE w odniesieniu do podsystemu Infrastruktura. Przedstawiono tam również ogólny schemat procesu, ze wskazaniem różnic, które wynikają z możliwych do zastosowania modułów procedur oceny zgodności. Wskazano
Strona 17 z 36 również korelację przyjętego procesu weryfikacji WE z podejściem funkcjonalnym zalecanym przez PN-EN ISO/IEC 17067. 5.1. Ogólny schemat procesu weryfikacji WE z zastosowaniem modułu SG Ogólny schemat procesu weryfikacji WE podsystemu Infrastruktura przedstawiono poniżej na rysunku 1. Złożoność uwarunkowań, które omówiono w poprzednich rozdziałach wymaga wyróżnienia w procesie etapów/faz, w których mogą występować potrzeby modyfikacji działań, ich zakresu lub sposobu realizacji, jednak bez zasadniczej zmiany struktury procesu. W strukturze tego procesu wyróżnionych zostało 14 faz, w ramach których możliwe jest zaplanowanie właściwych, szczegółowych działań pod kątem realizacji modułu SG, szczegółowo określonego w decyzji 2010/713/UE, przyjętego w przedmiotowym programie weryfikacji WE za podstawę określającą zakres zadań dla wnioskującego o weryfikację WE i dla CERTA działającej jako jednostka notyfikowana, oraz relacje pomiędzy tymi stronami. Poszczególne fazy procesu są skorelowane z podejściem funkcjonalnym, jak podano na rysunku poniżej, zalecanym postanowieniami PN-EN ISO/IEC 17067.
NADZÓR ATESTACJA DECYZJA O CERTYFIKACJI PRZEGLĄD WYZNACZENIE DOBÓR KSIĘGA OCENY ZGODNOŚCI Strona 18 z 36 Funkcje Programu wg PN-EN ISO/IEC 17067 1 Zgłoszenie podsystemu do weryfikacji WE (zapytanie ofertowe/ wniosek/ umowa) z zastosowaniem modułu SG 2 Ustalenie podstawowych informacji o podsystemie stan, historia, lokalizacja, zakres przedmiotowy podlegający TSI, inne 3 4 Uzgodnienie z Klientem założeń dotyczących przebiegu procesu weryfikacji WE Wstępny dobór środków i metod oceny na potrzeby realizacji zdefiniowanych zadań Analiza podsystemu w zakresie niepodlegającym TSI. Analiza konieczności współpracy z innymi jednostkami lub instytucjami oceniającymi 5 Zawarcie umowy o weryfikację WE 6 7 8 9 10 11 Uszczegółowienie zakresu zadań i środków do przeprowadzenia oceny; ustalenie zakresu współpracy zewnętrznej Działania administracyjno-zarządcze na poziomie wykonawczym alokacja zasobów, zadań i odpowiedzialności; opracowanie Planu oceny; Realizacja oceny zgodności wg TSI Działania w zakresie oceny zgodności wg modułu SG: - Ocena na podstawie dokumentacji projektowej - Działania operacyjne: w tym pomiary, badania i analizy, kontrole i wizytacje podsystemu w ramach oceny - Ocena wyników działań operacyjnych Ustalenie struktury i zakresu oraz kompletacja dokumentacji oceny zgodności na potrzeby decyzji o certyfikacji, w tym ustalenie struktury dokumentacji oceny zgodności (Technical File). Akwizycja i weryfikacja dokumentacji dotyczącej składników NON TSI Kompletowanie i przegląd dokumentacji oceny zgodności na potrzeby decyzji o certyfikacji Weryfikacja dowodów z oceny zgodności i innych danych z uwzględnieniem roli Komitetów wspierających; uszczegółowienia, konsultacje 12 Na podstawie wyników działań certyfikacyjnych podjęcie decyzji o udzieleniu certyfikacji oraz, o ile ma to zastosowanie, o utrzymaniu, rozszerzeniu, ograniczeniu, wstrzymaniu lub cofnięciu certyfikacji 13 Wystawienie (edycja) dokumentu o certyfikacji oraz ostateczna kompletacja dokumentacji do przekazania albo odmowa certyfikacji. Przekazanie dokumentów, w tym certyfikatu weryfikacji WE podsystemu Klientowi, o ile ma to zastosowanie. Zamknięcie procesu, archiwizacja dokumentacji Monitorowanie stanu regulacji oraz gotowość do współdziałania z NSA oraz innymi NoBo i DeBo, a także reagowania na informacje o zmianach 14 w certyfikowanym podsystemie; Ustalenie zakresu i zasad nadzoru nad certyfikatem Rysunek 1. Ogólny schemat procesu weryfikacji WE podsystemu strukturalnego wg modułu SG
Strona 19 z 36 5.2. Struktura procesu weryfikacji WE Niniejszy program weryfikacji WE zgodnie z PN-EN ISO/IEC 17067 obejmuje niżej wymienione funkcje, w ramach których prowadzone są określone działania, pogrupowane w realizowane kolejno po sobie wyróżnione fazy procesu: dobór/wybór funkcja programu, która dotyczy określenia zakresu oceny i wymagań mających zastosowanie do danego podsystemu oraz określenia dokładnych lokalizacji miejsc wykonania pomiarów podsystemu. Zgodnie z celami i zakresem zastosowania przedmiotowego programu zakłada się ścisłe stosowanie porządku przewidzianego w TSI oraz innych mających zastosowanie przepisach prawa; wyznaczanie funkcja programu obejmująca w szczególności analizę dokumentacji projektowej i pozaprojektowej, wykonanie pomiarów, przeprowadzanie inspekcji na gruncie oraz w specyficznych przypadkach zapewnienie badań oraz inne działania bezpośrednio dotyczące oceny zgodności według modułu SG oraz innych procedur określonych w TSI; przegląd (weryfikacja) ta funkcja programu realizowana jest po zakończeniu oceny (i po sporządzeniu końcowego raportu) przez odpowiednio kompetentną osobę, inną niż ta, która dokonywała oceny z ewentualnym udziałem Komitetu Technicznego (w uzasadnionych przypadkach) poprzez weryfikację zapisów z oceny; decyzja o certyfikacji w ramach tej funkcji programu realizowanej na podstawie wyników działań certyfikacyjnych, z ewentualnym udziałem Komitetu Technicznego (w uzasadnionych przypadkach) podejmowana jest decyzja o certyfikacji, odpowiednio o udzieleniu certyfikacji oraz, o ile ma to zastosowanie, o utrzymaniu, rozszerzeniu, ograniczeniu, wstrzymaniu lub cofnięciu certyfikacji; atestacja (udzielenie certyfikatu) funkcja programu realizowana przez wydanie certyfikatu weryfikacji WE lub pośredniego certyfikatu weryfikacji WE dla podsystemu Infrastruktura; nadzór funkcja programu, co do zakresu i zasad realizowana zależnie od przedmiotu weryfikacji WE i od modułu oceny zgodności; w przypadku weryfikacji WE podsystemu Infrastruktura z zastosowaniem modułu SG przedmiot weryfikacji WE nie podlega nadzorowi CERTA; z zastrzeżeniem przypadku gdy następuje zmiana wymagań w dokumentach odniesienia; dotyczy nadzoru nad wydanym certyfikatem. Po wydaniu certyfikatu weryfikacji WE podsystemu, CERTA zachowuje gotowość do udzielania informacji zainteresowanym, upoważnionym stronom oraz do współpracy z NSA. Po wydaniu certyfikatu CERTA zachowuje prawo do nadzorowania certyfikatu i znaku zgodności, o ile ma to zastosowanie. Przedmiotem nadzoru mogą być warunki stosowania / wykorzystywania certyfikatu na warunkach określonych w umowie z klientem/wnioskodawcą, odpowiednio do zapisów w niniejszym programie. W strukturze procesu częścią całkowicie podporządkowaną zastosowanemu modułowi SG jest faza 8, realizowana w ramach funkcji programu - wyznaczanie. Faza ta objęta jest
Strona 20 z 36 odrębną procedurą z licznymi odwołaniami do postanowień TSI oraz innych dokumentów normatywnych. Charakterystyczne dla przedmiotowego procesu jest to, że działania CERTA prowadzone w ramach funkcji doboru, muszą uwzględniać analizę występowania w strukturze podsystemu składników nie podlegających TSI, ale wymagających dopuszczenia do eksploatacji na podstawie wymagań prawa krajowego. Jakkolwiek wyniki tej analizy nie wpływają bezpośrednio na zakres oceny zgodności podsystemu z wymaganiami TSI, realizowanej w ramach funkcji wyznaczanie, faza 8, to warunkują one zakres koniecznej do zgromadzenia i weryfikacji przez CERTA dokumentacji technicznej i mogą mieć wpływ na ostateczną decyzję o certyfikacji całego podsystemu. W procesie, dla porządku, oddzielono fazę 8, która stanowi głównie realizację oceny zgodności wg modułu SG i procedur specjalnych zgodnie z TSI, od innych działań, które mają odmienny charakter, ale bezpośrednio warunkują podjęcie decyzji o certyfikacji. W kolejnych punktach scharakteryzowano kluczowe etapy i szczególne uwarunkowania realizacji procesu weryfikacji WE. 5.3. Przyjęcie zapytania ofertowego Klient = Klient/Wnioskodawca Podstawą rozpoczęcia przez CERTA wstępnej analizy możliwości podjęcia procesu weryfikacji WE podsystemu lub oceny istniejącej linii kolejowej na zgodność z parametrami określonymi w TSI, jest złożenie przez Klienta (o ile jest do tego właściwie upoważniony) podpisanych zgodnie z reprezentacją Klienta lub przez upoważnionych pełnomocników zapytania ofertowego oraz dokumentacji, umożliwiających co najmniej wstępną identyfikację podsystemu lub linii kolejowej, zgodnie z decyzją 2010/713/UE. Źródłem informacji o podsystemie może być Program Funkcjonalno-Użytkowy (PFU) stanowiący podstawową część dokumentacji przetargowej inwestycyjnych przedsięwzięć infrastrukturalnych. Zapytanie ofertowe o ocenę podsystemu może być złożone na 3 etapach realizacji projektu: projektowanie podsystemu, budowa podsystemu, po zakończeniu prac budowlanych (badania i próby końcowe). Po wstępnej analizie i potwierdzeniu w bezpośrednim kontakcie stron woli wzajemnej współpracy w przedmiotowym zakresie, CERTA podejmuje działania zmierzające do szczegółowego rozpoznania zakresu zadań oraz wszelkich uwarunkowań przeprowadzenia weryfikacji WE podsystemu lub oceny istniejącej linii kolejowej oraz do sformalizowania współpracy przez podpisanie stosownej umowy. Wymagania dotyczące minimalnej zawartości informacji dostarczonej przez Klienta o ocenę oraz zawartości dokumentacji technicznej zostały określone w załączniku 1 do decyzji 2010/713/UE w podrozdziale Moduł SG. Weryfikacja WE w oparciu o weryfikację jednostkową w jego punktach 2 i 3.
Strona 21 z 36 W przypadku zlecenia oceny istniejącej linii kolejowej stosowane są wymagania zawarte w Zaleceniu 2014/881/UE, które stanowi w tym przypadku podstawowy dokument odniesienia w zakresie proceduralnym. Bez względu na etap, na jakim zostało złożone zapytanie ofertowe o ocenę, po jego otrzymaniu CERTA, po potwierdzeniu woli współpracy stron, dokonuje przeglądu i formalnej oceny kompletności dokumentów, dostarczonych przez klienta. W przypadku stwierdzenia braków w odniesieniu do wymaganego kompletu dokumentów CERTA pisemnie zwraca się do zlecającego/wnioskującego o ich uzupełnienie wraz z określeniem jakie dokumenty powinny zostać uzupełnione oraz w jakim terminie. W przypadku braku możliwości oceny danego podsystemu z przyczyn formalnych, takich jak brak upoważnienia do zlecania oceny, niedostarczenia wymaganej dokumentacji technicznej lub innych danych niezbędnych do ustalenia zakresu zadań, oszacowania kosztów lub zasobów niezbędnych do realizacji zlecenia, podejmowana jest decyzja o rezygnacji z realizacji zlecenia. Klientowi przysługuje prawo wniesienia odwołania od decyzji CERTA, odpowiednio do informacji podanych w rozdziale 8. Jeśli wszystkie dotychczasowe sprawdzenia i uzupełnienia zostały przeprowadzone z wynikiem pozytywnym, CERTA informuje Klienta o przejściu do etapu przygotowania założeń i planu przeprowadzenia procesu weryfikacji WE dla zgłoszonego podsystemu na zgodność z parametrami określonymi we właściwych TSI lub oceny linii kolejowej odpowiednio do wymagań określonych w zaleceniu Komisji 2014/881/UE. Założenia opracowywane są pod kątem zawarcia odpowiedniej umowy i uwzględnienia w szczególności pracochłonności, etapów przeprowadzania oceny, minimalnej liczby kontroli i wizyt na budowie, harmonogramu fakturowania itp. Klient we wskazanym przez CERTA terminie może się odnieść do przedstawionych założeń, zgłosić swoje uwagi, zastrzeżenia itp. W przypadku braku uwag Klient i CERTA zawierają Umowę dotyczącą przeprowadzenia procesu weryfikacji WE zgłoszonego podsystemu lub oceny istniejącej linii kolejowej. Umowa o weryfikację WE podsystemu określa m.in.: a) warunki realizacji procesu weryfikacji WE, b) terminy realizacji poszczególnych etapów procesu weryfikacji WE, c) prawo zlecającego/wnioskodawcy do złożenia reklamacji i odwołania od decyzji dotyczącej certyfikacji, d) opłaty za przeprowadzenie procesu weryfikacji WE, e) zasady powoływania się na certyfikację.
Strona 22 z 36 5.4. Ocena podsystemu Klient zobowiązuje się udostępnić CERTA wszystkie dokumenty i inne dane niezbędne do przeprowadzenia procesu weryfikacji WE podsystemu zgodnie z zasadami określonymi w przepisach prawa, a w szczególności określonymi w module SG zdefiniowanym w decyzji 2010/713/UE. Zobowiązany jest on także zapewnić CERTA stały dostęp do podsystemu będącego przedmiotem procesu weryfikacji WE. Działania CERTA realizującej weryfikację WE podsystemu Infrastruktura, z punktu widzenia działań operacyjnych podzielić można na cztery zasadnicze etapy. Etap I ocena podsystemu na podstawie dokumentacji technicznej, w tym części dokumentacji projektowej i pozaprojektowej. Dokumentacja pozaprojektowa (dokumenty, które będą stanowiły część dokumentacji technicznej towarzyszącej deklaracji weryfikacji WE lub pośredniej deklaracji weryfikacji WE) jest weryfikowana pod kątem kompletności i poprawności. Podstawą do realizacji (w zakresie organizacyjnym) są właściwe procedury, w szczególności: OZ/PS-02 Przygotowanie do oceny, OZ/PS-03 Ocena zgodności na etapie projektu. W odniesieniu do dokumentacji projektowej najpierw sprawdza się, czy dokumentacja ta zawiera wszystkie informacje pozwalające na przeprowadzenie oceny. Następnie ocena obejmuje sprawdzenie zaprojektowanych wartości parametrów podsystemu z wymaganiami odpowiednich dokumentów odniesienia, w szczególności TSI i norm zharmonizowanych oraz mających zastosowanie przepisów krajowych. Po przeprowadzeniu oceny na podstawie dokumentacji projektowej klient otrzymuje informację o wynikach oceny w postaci raportu. Jeśli klient przedstawił certyfikat wcześniejszego pośredniego potwierdzenia sprawdzenia zgodności podsystemu na etapie projektowania, to w ramach niniejszej fazy CERTA zobowiązana jest jedynie do sprawdzenia aktualności i adekwatności tego certyfikatu oraz do sprawdzenia tych elementów podsystemu, które mogły ulec zmianie. Jeśli występują uzasadnione wątpliwości co do poprawności wydanego certyfikatu lub zmiany wprowadzone do podsystemu są znaczne, to w porozumieniu z klientem może zdecydować o ponownej ocenie podsystemu na podstawie dokumentacji projektowej. Jeśli wnioskowany zakres oceny dotyczył wydania certyfikatu pośredniego dla etapu projektowania, to po wykonaniu ww. czynności następuje przejście do wydania odpowiedniej decyzji o certyfikacji (wydanie lub odmowa wydania certyfikatu pośredniego, decyzja o ewentualnych ograniczeniach itp.). Podsumowaniem etapu jest sporządzenie Raportu końcowego z oceny na etapie projektu, który wraz z ze zgromadzoną dokumentacją techniczną stanowią podstawę do wydania decyzji certyfikacyjnej. Etap II wykonanie pomiarów i sprawdzeń podsystemu przez CERTA lub wykorzystanie do oceny wyników pomiarów przedstawionych przez Klienta.