Instytut Materiałów Budowlanych i Technologii Betonu PION CERTYFIKACJI. o zasadach i trybie przeprowadzania certyfikacji

Transkrypt

1 Instytut Materiałów Budowlanych i Technologii Betonu PION CERTYFIKACJI o zasadach i trybie przeprowadzania certyfikacji Warszawa, 2012

2 Wstęp... 3 Certyfikacja zakładowej kontroli produkcji... 3 Certyfikacja betonu towarowego... 4 Certyfikacja kompetencji personelu... 5 Certyfikacja laboratoriów budowlanych... 5 Proces certyfikacji... 6 Zasady ogólne dotyczące procesów certyfikacji... 6 Rejestracja wniosku... 6 Umowa o przeprowadzenie procesu certyfikacji... 7 Przerwanie procesu certyfikacji... 7 Warunki udzielania, utrzymania, rozszerzania, zawieszania, cofania i ograniczania certyfikacji... 7 Wydanie certyfikatu... 7 Utrzymanie certyfikacji... 8 Rozszerzenie zakresu certyfikacji... 8 Zawieszenie certyfikacji... 9 Cofnięcie certyfikacji... 9 Ograniczenie zakresu certyfikacji... 9 Terminy w procesie certyfikacji...10 Przeniesienie certyfikatu oraz dokonywanie zmian w certyfikacie...10 Odwołania i skargi...10 Opłaty za certyfikację...11 Akty normatywne i przepisy prawa dotyczące certyfikacji w obszarze budownictwo...11 Strona 2 z 11

3 WSTĘP Instytut Materiałów Budowlanych i Technologii Betonu (IMBiTB) jest jednostką naukowo-badawczą oraz prowadzącą działalność certyfikacyjną. Pion Certyfikacji prowadzi certyfikację w obszarze budownictwa: - zakładowej kontroli produkcji - betonu towarowego wraz oceną zgodności z PN-EN kompetencji personelu - laboratoriów budowlanych Certyfikacja zakładowej kontroli produkcji Zakładowa Kontrola Produkcji (ZKP) stanowi podstawowy element wszystkich systemów oceny. Jej wdrożenie stanowi jeden z wymogów Dyrektywy 89/106/EWG zgodnie, z którą posiadanie ZKP przez producentów wyrobów budowlanych jest obligatoryjne. Stosowanie ZKP jest niezbędne, aby producent mógł oznaczać swoje wyroby znakiem CE lub znakiem budowlanym. Posiadanie przez producenta certyfikatu przynosi wiele korzyści min: wzrost zaufania klientów krajowych i zagranicznych do produkowanego wyrobu, spełnienie wymagań prawnych, poprawę pozycji rynkowej, usystematyzowanie działań związanych z kontrolą jakości. Na rysunku poniżej zamieszczono schemat postępowania podczas certyfikacji ZKP. Schemat postępowania w procesie certyfikacji zakładowej kontroli produkcji Strona 3 z 11

4 Certyfikacja betonu towarowego Produkcja betonu towarowego powinna obecnie być realizowana według wymagań zawartych w normie PN-EN Beton Część 1: Wymagania, właściwości, produkcja i zgodność. W świetle wymagań zawartych w normie na każdym węźle betoniarskim powinien być udokumentowany system kontroli produkcji, co oznacza, że wszystkie wykonywane czynności powinny być przeprowadzane w sposób ujednolicony i powtarzalny poprzez stosowanie odpowiednich procedur postępowania oraz instrukcji. Przedmiotem certyfikacji jest produkcja betonu towarowego na wytwórni (węźle betoniarskim). Dokumentami odniesienia w procesie certyfikacji dobrowolnej są: [1] PN-EN 206-1: Beton - Część 1: Wymagania, właściwości, produkcja i zgodność [2] PN-EN 206-1:2003/A1: Beton - Część 1: Wymagania, właściwości, produkcja i zgodność [3] PN-EN 206-1:2003/A2: Beton - Część 1: Wymagania, właściwości, produkcja i zgodność [4] PN-EN 206-1:2003/Ap1: Beton - Część 1: Wymagania, właściwości, produkcja i zgodność [5] PN-B-06265:2004 Krajowe uzupełnienia PN-EN 206-1: Beton - Część 1: Wymagania, właściwości, produkcja i zgodność Sposób postępowania podczas procesu certyfikacji i w nadzorze nad certyfikatem przedstawiono na rysunku poniżej Schemat postępowania w procesie certyfikacji betonu towarowego Strona 4 z 11

5 Certyfikacja kompetencji personelu Program certyfikacji kompetencji personelu realizowany jest w oparciu o standard certyfikacji nr SQ 2010/KP-001 Certyfikacja kompetencji personelu jest jednym ze sposobów na ciągłe doskonalenie wiedzy i umiejętności z zakresu budownictwa. Certyfikacja kompetencji personelu stanowi potwierdzenie, że osoba posiadająca certyfikat: spełniła wymagania Pionu Certyfikacji odnośnie wykształcenia i odbytych szkoleniach, weryfikuje swoją wiedzę i umiejętności poddając się egzaminowi w jednostce certyfikującej z częstotliwością jeden raz na trzy lata Certyfikacja laboratoriów budowlanych Program certyfikacji laboratoriów budowlanych realizowany jest w oparciu o standard certyfikacji nr SQ 2010/LB-001 Uzyskanie przez laboratorium certyfikatu stanowi potwierdzenie, że laboratoria posiadają wdrożone systemy mające na celu uzyskanie rzetelnych wyników. IMBiTB prowadzi certyfikację dla laboratoriów z zakresu budownictwa obejmującą badania: mieszanki betonowej i betonu, kruszyw mineralnych, domieszek chemicznych, spoiw hydraulicznych, wody pochodzącej z recyklingu, zaprawy mieszanek mineralno asfaltowych gruntów Strona 5 z 11

6 PROCES CERTYFIKACJI ZASADY OGÓLNE DOTYCZĄCE PROCESÓW CERTYFIKACJI Rejestracja wniosku Wnioskująca o certyfikację organizacja Klient przed złożeniem wniosku do jednostki certyfikującej powinna zapoznać się z wymaganiami dotyczącymi zasad postępowania właściwych dla procesu certyfikacji, w tym dokumentacji, która powinna być dołączona do wniosku oraz dodatkowo w przypadku certyfikacji betonu towarowego wymaganiach dotyczących kontroli bieżących (Z1/PR01-KZJ17). Wymagane formularze oraz informator dla Klientów odnośnie zasad certyfikacji są dostępne na stronie internetowej Formalna analiza otrzymanego wniosku polega na sprawdzeniu informacji zawartych we wniosku oraz kompletności załączonych dokumentów. Jeżeli informacje zawarte w dostarczonym wniosku są niekompletne klient jest poproszony o dostarczenie brakujących elementów. Zaakceptowany wniosek jest rejestrowany w Pionie Certyfikacji IMBiTB. Następnym etapem jest przygotowanie oferty na przeprowadzenie procesu certyfikacji, której zasadniczymi elementami są: - szacowanie czasu wykonania poszczególnych etapów procesu certyfikacji, - kalkulacja kosztów całego procesu, - zakres i czas trwania auditu. Kalkulacja kosztów całego procesu prowadzona jest według wewnętrznych zasad Pionu Certyfikacji IMBiTB z uwzględnieniem Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 kwietnia 2004 Dziennik Ustaw nr 70, poz. 634, 635 i 636. Oferta jest dostarczona Klientowi do 10 dni od daty rejestracji wniosku i jest ważna przez okres 2 miesięcy od daty podpisania. Po akceptacji Klienta warunków przedstawionej oferty zostaje przygotowana umowa. Strona 6 z 11

7 Umowa o przeprowadzenie procesu certyfikacji Przerwanie procesu certyfikacji Rozpoczęcie procesu certyfikacji jest możliwe po podpisaniu przez Pion Certyfikacji IMBiTB i Klienta umowy o przeprowadzenie certyfikacji i nadzoru nad wydanym certyfikatem. Umowa reguluje prawa i obowiązki posiadacza certyfikatu, zasady posługiwania się znakami graficznymi Pionu Certyfikacji IMBiTB, a w szczególności ustala zasady obowiązujące pomiędzy Pionem Certyfikacji IMBiTB a Klientem. Umowa o przeprowadzenie procesu certyfikacji i prowadzenia nadzoru nad wydanym certyfikatem jest bezterminowa. Podpisanie umowy przez Klienta jest warunkiem rozpoczęcia procesu certyfikacji. Przerwanie procesu certyfikacji może wystąpić w sytuacji, gdy: - Klient nie dostarczy w wyznaczonym terminie dokumentów uzupełniających bądź informacji niezbędnych do kontynuowania procesu certyfikacji, - nie zostaną wykonane działania korygujące po przeprowadzonym audicie, - klient nie wywiązuje się ze zobowiązań wobec jednostki certyfikującej wynikających z zawartej umowy - z przyczyn niezależnych od Pionu Certyfikacji IMBiTB nie został zrealizowany proces nadzoru nad certyfikatem - klient złoży pisemną prośbę o przerwanie procesu certyfikacji i poniesie związane z powyższym koszty. Warunki udzielania, utrzymania, rozszerzania, zawieszania, cofania i ograniczania certyfikacji Wydanie certyfikatu Decyzja o wydaniu lub odmowie wydania certyfikatu: Podejmowana jest przez Kierownika Pionu Certyfikacji. W przypadku, gdy Kierownik Pionu Certyfikacji brał udział w danym procesie lub w przypadku jego nieobecności decyzja podejmowana jest przez osobę zastępującą; Jeżeli zaistnieje taka konieczność decyzja jest wspomagana opinią Rady ds. Certyfikacji; Decyzja o przyznaniu certyfikatu jest podejmowana na podstawie raportu z auditu i rekomendacji auditora wraz z ewentualnymi komentarzami; W przypadku decyzji odmownej organizacja otrzymuje pisemną decyzję wraz z uzasadnieniem; Przekazanie certyfikatu Klientowi następuje po dokonaniu opłaty z tytułu przeprowadzonej certyfikacji; Z chwilą otrzymania certyfikatu i znaku certyfikacji IMBiTB, Zamawiającemu przysługuje prawo posługiwania się przyznanym certyfikatem i stosowania znaków certyfikacji zgodnie z załącznikiem do umowy oraz podawanie tego faktu do publicznej wiadomości. Strona 7 z 11

8 Utrzymanie certyfikacji Warunki utrzymania certyfikacji: Spełnienie przez wyrób wymaganych przez dokument odniesienia deklarowanych właściwości; Pozytywna rekomendacja auditora po przeprowadzonych auditach (inspekcjach) w nadzorze; Wywiązanie się Zamawiającego z zobowiązań finansowych. Certyfikat jest wydawany bezterminowo pod warunkiem, że ważny będzie dokument odniesienia dla wyrobu, wyrób będzie spełniał wymagania tego dokumentu oraz nie ulegną istotnym zmianom warunki i miejsce produkcji, a także system zakładowej kontroli produkcji. Certyfikat nie może być odstępowany na rzecz osób trzecich. Cofnięcie certyfikacji powoduje utratę ważności certyfikatu. Każda inspekcja (audit) ZKP w nadzorze obejmuje: Elementy utrzymania systemu ZKP; Sprawdzenie skuteczności podjętych działań mających na celu usunięcie niezgodności stwierdzonych podczas poprzedniej inspekcji (auditu); Skargi; Monitorowanie sposobu stosowania certyfikatów oraz znaków graficznych Pionu Certyfikacji IMBiTB; Zmiany w udokumentowanym systemie ZKP; Obszary, które podlegały zmianom. Audity (inspekcje) specjalne przeprowadza się w sytuacjach, gdy: Wpłynęła skarga na Organizację certyfikowaną przez IMBiTB; Przy wprowadzeniu przez Organizację znaczących zmian w systemie ZKP mogących zagrażać właściwościom produkowanego wyrobu; W ramach postępowania dla wznowienia certyfikacji; W przypadku niezgodności stwierdzonych podczas (inspekcji) auditu, których usunięcie wymaga sprawdzenia przez Pion Certyfikacji IMBiTB. Rozszerzenie zakresu certyfikacji Rozszerzenie zakresu certyfikacji może nastąpić na wniosek organizacji w ciągu całego okresu ważności certyfikatu i może być spowodowane: Nowymi odmianami wyrobów; Wprowadzeniem nowego wyrobu w ramach tego samego dokumentu odniesienia. Rozszerzenie jest realizowane podczas kolejnego auditu nadzoru lub podczas auditu dodatkowego. Strona 8 z 11

9 Zawieszenie certyfikacji Zawieszenie certyfikacji może nastąpić w następujących przypadkach: Certyfikowany system zarządzania Organizacji stale lub w poważnym stopniu nie spełnia wymagań certyfikacyjnych, w tym wymagań dotyczących skuteczności systemu zarządzania; Organizacja nie wyraża zgody na przeprowadzenie auditów (inspekcji) w nadzorze z wymaganą częstością, określoną wymaganiami dokumentu odniesienia; Organizacja dobrowolnie poprosiła o zawieszenie; Stwierdzenia niespełnienia przez Organizację warunków określonych umową; Niespełnienia w terminie zobowiązań finansowych wobec IMBiTB. Wraz z decyzją o zawieszeniu certyfikacji Pion Certyfikacji IMBiTB zobowiązuje Organizację do zaprzestania powoływania się na certyfikat. Decyzję o zawieszeniu certyfikacji podejmuje Kierownik Pionu Certyfikacji. Czas zawieszenia certyfikacji nie może przekroczyć 6 miesięcy. Przy zawieszeniu certyfikacji jednostka certyfikująca określa warunki wznowienia certyfikatu. Na końcu okresu zawieszenia jednostka certyfikująca przeprowadza ocenę w celu ustalenia, czy wskazane warunki wznowienia certyfikatu zostały spełnione. W przypadku spełnienia tych warunków, zawieszenie zostaje wycofane i tym samym certyfikat zostaje wznowiony. Koszty związane z wznowieniem certyfikatu ponosi Zamawiający. Cofnięcie certyfikacji Ograniczenie zakresu certyfikacji Cofnięcie certyfikacji może nastąpić w następujących przypadkach: Stwierdzenia, że nie zostały rozwiązane w czasie ustalonym przez IMBiTB kwestie, które spowodowały zawieszenie; Stwierdzenia trwałego zaprzestania produkcji wyrobu, świadczenia usług lub stosowania procesów objętych zakresem certyfikacji. Decyzję o cofnięciu certyfikacji podejmuje Kierownik Pionu Certyfikacji. Wraz z decyzją o cofnięciu certyfikacji Pion Certyfikacji IMBiTB zobowiązuje Organizację do zaprzestania powoływania się na certyfikat oraz zwrotu certyfikatu. Przy ponownym ubieganiu się o certyfikat cały proces certyfikacji zostaje przeprowadzony ponownie. Ograniczenie i czasowe ograniczenie zakresu certyfikacji może nastąpić: W wyniku przeprowadzonego auditu w nadzorze, kontroli bieżącej, w trakcie których stwierdzono że Organizacja nie jest w stanie produkować wyrobu na wymaganym dokumentem odniesienia poziomie z przyjętymi granicami tolerancji; Na wniosek organizacji, bez wykonywania auditu (np. z przyczyn losowych, modernizacji wyposażenia, zmiany lokalizacji). Strona 9 z 11

10 Organizacja otrzymuje decyzję o ograniczeniu zakresu certyfikacji na piśmie z informacją o prawie do wniesienia odwołania od decyzji. Terminy w procesie certyfikacji Pion Certyfikacji przeprowadza proces certyfikacji w terminie do 6 miesięcy od daty dostarczenia wniosku z dokumentacją oraz podpisania umowy, pod warunkiem, że Klient wykonał wszystkie działania o które prosił Pion Certyfikacji IMBiTB. Mogą one dotyczyć uzupełnienia dokumentacji, badań itp. Przeniesienie certyfikatu oraz dokonywanie zmian w certyfikacie Odwołania i skargi Zmiany w wydanym certyfikacie dotyczą albo nazwy wyrobu albo dokumentu odniesienia. Zmiany nazwy wyrobu przywołane w certyfikacie mogą być dokonane jeżeli: - zmianie uległa nazwa wyrobu w dokumencie odniesienia, - wprowadza się nazwę handlową wyrobu, - zmienia się nazwę handlową wyrobu Zmiany dokumentu odniesienia przywołane w certyfikacie mogą być dokonane jeżeli: - zmianie uległo oznaczenie, nazwa, data wydania dokumentu normatywnego, - wprowadzono zmiany w dokumencie odniesienia przywołane w certyfikacie. Sytuacja przeniesienia certyfikacji może mieć miejsce w przypadku zmiany nazwy, adresu organizacji dla której wydano certyfikat, lub zmiany statusu prawnego organizacji. Odwołanie od decyzji Pionu Certyfikacji IMBiTB powinno być przekazane przez auditowanego w okresie do 14 dni od daty wydania decyzji. Odwołanie jest kierowane do osoby wydającej decyzję z adnotacją o przygotowanie odpowiedniego sposobu postępowania zmierzającego do wyjaśnienia zaistniałej sytuacji. W uzasadnionych przypadkach rozpatrzenie odwołania może wymagać przeprowadzenia dodatkowego auditu na miejscu, oczywiście za zgodą składającego odwołanie. Ostateczna treść odpowiedzi na odwołanie powinna zostać wysłana do jednostki auditowanej w czasie do 14 dni od otrzymania pisma lub przeprowadzenia dodatkowego auditu. Certyfikowana organizacja może złożyć skargę do Pionu Certyfikacji IMBiTB w sprawach dotyczących sposobu przeprowadzenia procesu certyfikacji i stosowania nadzoru nad certyfikatem, w tym również na pracę zespołu auditującego. Każda skarga jest analizowana w Pionie Certyfikacji IMBiTB i odpowiedź na zgłoszoną skargę przekazuje się Klientowi w ciągu 14 dniu od daty jej otrzymania Strona 10 z 11

11 Opłaty za certyfikację Opłaty za proces certyfikacji stanowią odrębny dokument opisany w Księdze Zarządzania Jakością, który stanowi podstawę w przygotowywaniu oferty dla określonego Klienta. Dyrektor IMBiTB oraz Kierownik Pionu Certyfikacji ma prawo do podejmowania decyzji o ewentualnych upustach cenowych w razie takiej konieczności. Akty normatywne i przepisy prawa dotyczące certyfikacji w obszarze budownictwo w sprawie systemów oceny zgodności, wymagań, jakie powinny spełniać notyfikowane jednostki uczestniczące w ocenie zgodności, oraz sposobu oznaczania wyrobów budowlanych oznakowaniem CE (Dz.U. z 2004 r. Nr 195, poz. 2011) 2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz.U. z 2004 r. Nr 198, poz z późn. zm.) 3. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881) 4. PN-EN 45011: Wymagania ogólne dotyczące jednostek prowadzących systemy certyfikacji wyrobów 5. PN-EN ISO/IEC 17021:2011 Ocena zgodności Wymagania dla jednostek prowadzących audity i certyfikację systemów zarządzania 6. Przewodnik PKN-ISO/IEC Guide 67:2007 Ocena zgodności Podstawy certyfikacji wyrobu - koniec- Strona 11 z 11