INNOWACJA PEDAGOGICZNA W EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ Warriors coding wojownicy kodowania INNOWACJA METODYCZNA Tkaczyk Katarzyna Kodowanie to nie tylko język programowania, to po prostu otaczający nas świat.
Wstęp Na powstanie innowacji pedagogicznej pn. Warriors coding wojownicy kodowania złożyły się trzy elementy: czasy, zapotrzebowanie oraz kurs doskonalący w Samorządowym Ośrodku Doskonalenia w Częstochowie pt. Kodowanie na nowo, w którym z wielką przyjemnością miałam okazję uczestniczyć. Dzisiejsze czasy to świat pełen nowatorskich technologii spotykanych na każdym kroku. Z jednej strony jesteśmy przerażeni z jaką prędkością rozwija się technologia a drugiej strony chcemy więcej. Uwielbiamy te nowatorskie rozwiązania bo znacznie ułatwiają nam życie. Inaczej się to ma do młodszego pokolenia. Dzieciaki wręcz chłoną tą wiedzę, bo dla nich jest to środowisko naturalne a przede wszystkim oni nie boją się nowości. Zazwyczaj są oni niestety biernymi konsumentami. Wiedza jak dany program działa by móc z niego korzystać to jedno, zrozumienie w jaki sposób się to dzieje, to już co innego. Wtedy mamy siłę sprawczą, mamy wpływ na otaczający nas świat i to jest właśnie magia programowania. We współczesnym świecie znajomość programowania to możliwość rozumienia, budowania i zmieniania. To właśnie będę próbowała na zajęciach uczniom uświadomić - moc programowania. Realizacja innowacji Warriors coded wojownicy kodowania odbywać się będzie na zajęciach dodatkowych począwszy od II semestru roku szk. 2016/2017 do końca roku szk. 2017/2018. Zajęcia te prowadzone będą dla grupy ok. 10 osobowej uczniów klas trzecich, raz w tygodniu. Podczas zajęć będziemy realizować treści wykraczające poza podstawę programową, korzystając z programów oraz gier, które pozwolą uczniom posiąść wiedzę z podstaw programowania. Na zajęciach będziemy pracować przy użyciu kilku różnych narzędzi, tak aby dzieciakom urozmaicić lekcję oraz pokazać różnorodne możliwości a wybór programu w dalszej edukacji kodowania zostawić im samym. Cel główny: Promocja nauki programowania wśród dzieci. Cele szczegółowe: poszerzanie wiedzy i umiejętności informatycznych, przełamanie stereotypowego myślenia o programowaniu, jako o działaniu trudnym, dostarczanie nowych bodźców i umiejętności, rozwijanie myślenia abstrakcyjnego, motywowanie uczniów do nauki kodowania, rozwijanie wyobraźni i aktywności twórczej, rozwijanie zainteresowań programowaniem, doskonalenie umiejętności logicznego myślenia,
pokazanie dzieciakom, że dzięki TIK nauka może być jeszcze bardziej fascynująca a praca na lekcji ciekawsza, uświadomienie uczniom jakie korzyści i możliwości daje nam znajomość języka programowania, wzmacnianie poczucia sukcesu. Procedury osiągania celów: Realizacja treści i osiąganie celów odbywa się poprzez: Korzystanie z innowacyjnych pomocy dydaktycznych: Narzędzia do nauki programowania dostępne w Internecie: gry, programy, strony internetowe. Spodziewane efekty: opanowanie podstaw programowania, wykształcenie twórczego i logicznego myślenia, stosowanie algorytmów, rozbudzenie uzdolnień, ciekawości i zainteresowań kodowaniem, wzmocnienie poczucia własnej wartości, wskazaniu korzyści ze znajomości języka programowania. METODY I TECHNIKI Większość dzieciaków nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, że tak naprawdę to oni już kodują a przynajmniej uczą się podstaw kodowania, grając w gry komputerowe, niekoniecznie edukacyjne. Minecraft, gra którą chyba zna każdy uczeń szkoły podstawowej(<) a na pewno większość. [Powiedzieć, że gra okazała się sensacją, to jak nic nie powiedzieć. Do 2015 r. sprzedano 53 mln egzemplarzy, Microsoft nabył Minecrafta za 2,5 mld dolarów. Filmy video z grą należą do najczęściej oglądanych filmików na YouTube.] 1 Scratch Junior to chyba najpopularniejsze, przynajmniej w Polsce narzędzie do nauki programowania. Użytkownicy mogą programować proste gry, animacje i interaktywne historyjki. W przypadku Scratcha dostępna jest specjalna sekcja dla nauczycieli o nazwie ScratchEd, która zawiera pomoce potrzebne do nauki kodowania, również dla nas samych oraz gotowe scenariusze lekcji. 1 http://www.computerworld.pl/galeria/107773/1/8.narzedzi.dzieki.ktorym.twoje.dziecko.nauczy.sie.kodowac.html#slide2
Run Marco to kodowanie w formie zabawy. Do wyboru mamy dwie postacie chłopca bądź dziewczynkę. Sterując postaciami przy pomocy sekwencji ruchów, które zapisane są na puzzlach dochodzimy do celu. Program jest bardzo przyjazny dla ucznia, zachęca go do zabawy z programowaniem i udowadnia, że to nie jest wcale takie trudne. Dodatkowym atutem programu jest wybór wersji polskojęzycznej. Strona Blockly Games : Maze https://blockly-games.appspot.com/maze?lang=en kolejna świetna darmowa propozycja do nauki kodowania. Wybór narzędzi jest tutaj olbrzymi. Kodujemy za przy pomocy puzzli, narzędzia labirynt, ptak, żółw, staw. Tłumaczenie również na język Polski. Jeżeli byśmy mieli ochotę podejrzeć kod po angielsku()tak jak to jest już w zaawansowanym programowaniu) wystarczy przełączyć się na język angielski. W związku z tym, że dzieciaki w większości posiadają smart fony również biorę pod uwagę korzystania z darmowej aplikacji: Bit by Bit - Programming Game Aplikacje Android w Google Play https://play.google.com/store/apps/details?id=com.rikaigames.bitbybitgame&rdid=com.rika igames.bitbybitgame Logomocja Imagine oraz bezpłatna wersja programu Kojo czyli myślenie obiektowe. Uczniowie będą w tym przypadku uczyć się przedstawiać świat rzeczywisty i relacji w nim zachodzących, za pomocą obiektów. Logomocja została wpisana do wykazu środków dydaktycznych zalecanych do użytku szkolnego, numer zalecenia 1540/2003. Turtle Block świat budowany z klocków, świetne oraz ciekawe narzędzie dla najmłodszych. Program ALGO jest środowiskiem do nauki podstaw programowania w języku Pascal, wzbogaconym o procedury graficzne, grafikę żółwia oraz robota. Uczniowie nauczą się pisać zarówno proste jak i złożone programy. Nie wymaga znajomości języka angielskiego - zarówno środowisko, jak i treść programu można wyświetlić w języku polskim. Program Algo - Pascal w środowisku Windows został wpisany do wykazu środków dydaktycznych zalecanych do użytku szkolnego, numer zalecenia 1472/2002. Phyton czyli środowisko Turtle język programowania wysokiego poziomu. Narzędzi do kodowania w Internecie jest mnóstwo dlatego też, dopuszczam możliwość skorzystania z narzędzi, których nie ujęłam powyżej. Głównie przysłuży się to do tego, że uczniowie poprzez różnorodne ciekawe formy znajdą coś co im najbardziej będzie odpowiadało w walce z kodowaniem. Powyższe narzędzia omawiane są od najprostszego dla uczniów do programów już bardziej zaawansowanych. Uczniowie zaczynając od zabawy przechodzą małymi krokami do rzeczy trudniejszych.
Korzyści wynikające z nauki kodowania: wspomaganie rozwoju logicznego myślenia uświadomienie dzieciom, że programowanie to szansa na lepszą ich przyszłość, zdobycie umiejętności kreatywnego i precyzyjnego myślenia, samodzielność wykonywanych zadań, gotowość w rozwiązywaniu problemów i współpracy, podniesienie poczucia własnej wartości i pewności siebie, radość z uczenia się. Procedury osiągania celów: Realizacja programu wymaga odpowiedniego wyboru różnorodnych narzędzi. W tym przypadku czym więcej tym lepiej. Dzięki temu uczniowie nie zniechęcą się i nie ogarnie ich nuda na zajęciach co wiąże się z dużą frekwencją na lekcji. Osiągnięcie założonych celów jest możliwe wtedy, gdy nauczyciel będzie: organizatorem i przewodnikiem, który motywuje do działania, pobudza ciekawość poznawczą, ułatwiał dziecku zdobywanie wiedzy poprzez proponowanie różnorodnych narzędzi zgodnie z domeną dla każdego co innego, uświadamiał cele działań, cenił kreatywne i logiczne myślenie uczniów, zachęcał do korzystania z różnych form pracy, chwalił chociażby najmniejszy wysiłek włożony w to co zrobił. Forma zajęć to praca głównie przy komputerze w małej grupie. Na zajęciach należy stworzyć swobodną atmosferę. Nauczyciel ma być tutaj drogowskazem, nie dostarczać wiedzy w gotowej formie a sami uczniowie mają być poszukiwaczami skarbów i dzięki temu po dotarciu do celu będą tym bardziej z siebie zadowoleni. Należy w taki sposób poprowadzić zajęcia aby nauka programowania wydała im się na pierwszy rzut oka prosta, żeby ich nie zniechęcić. Dlatego też na samym początku użyję narzędzi, które poprzez zabawę otwierają nam drzwi do programowania. Część kodu uczniowie będą testować między sobą bądź z nauczycielem czyli jedna osoba wydaje polecenia, druga je wykonuje, porusza się. Mam nadzieję, że innowacja pn. Warriors coding wojownicy kodowania przyniesie moc korzyści dzieciakom uświadamiając im jak wiele zależy od nich samych, że mogą mieć wpływ na zmieniającą się rzeczywistość i to dzięki nim świat może być lepszy.
LITERATURA: 1. http://python.oeiizk.edu.pl/o-pythonie.html 2. https://www.oeiizk.waw.pl/ 3. http://www.computerworld.pl/galeria/107773/1/8.narzedzi.dzieki.ktorym.twoje.dziecko.nauc zy.sie.kodowac.html#slide2 4. http://www.komputerswiat.pl/artykuly/redakcyjne/2013/11/mistrzowie-kodowaniaprogram-na-zycie.aspx 5. http://www.ceo.org.pl/pl/kodujzklasa/scratch
EWALUACJA PROGRAMU: Ewaluacja programu Warriors coding wojownicy kodowania będzie polegała na zaprezentowaniu swoich umiejętności poprzez napisanie prostej gry, bądź wykonaniu projektu własnego pomysłu w dowolnym języku programowania. Ankieta dla rodziców, Ankieta dla uczniów. Dzięki ankietom będzie można ocenić przydatność oraz zadowolenie z tego typu zajęć.
DROGI UCZNIU! KWESTIONARIUSZ ANKIETY DLA UCZNIÓW Chciałabym się dowiedzieć jak oceniasz zajęcia z programowania. Czy ujęte metody pracy na tych zajęciach były ciekawe i przydatne dla Ciebie. Zależy mi na szczerych odpowiedziach, gdyż dzięki temu będę mogła uatrakcyjnić zajęcia jeszcze bardziej tak aby zaspokoić Twoje potrzeby. Ankieta jest anonimowa. Zakreśl wybraną odpowiedź. W innym przypadku uzupełnij odpowiedź. 1. Czy chętnie uczęszczasz na zajęcia z programowania pn. Wojownicy kodowania? TAK NIE 2. Czy metody pracy na zajęciach były dla Ciebie odpowiednie? TAK NIE 3. Czy uczestnictwo w zajęciach pomogło Ci zrozumieć jak ważna jest znajomość języka programowania? TAK NIE 4. Jak oceniasz zajęcia? (w skali 1-6) 1 2 3 4 5 6 5. Jak oceniasz swoją współpracę z nauczycielem na zajęciach? (w skali 1-6) 1 2 3 4 5 6 6. Które narzędzie/program/strona www najbardziej Ci odpowiadały?...
7. O jakiej innej tematyce zajęcia by Cię interesowały?
ANKIETA DLA RODZICÓW 1. Czy dziecko chętnie uczestniczyło w zajęciach? TAK NIE 2. Czy udział w zajęciach wpłynął na rozwój Państwa dziecka? (w skali 1-6) 1 2 3 4 5 6 3. Czy chcą Państwo, aby zajęcia były kontynuowane w przyszłym roku szkolnym? TAK NIE 4. Państwa sugestie na temat prowadzonych zajęć.