Spis treści Wykaz skrótów str. 11 Wstęp str. 15 Rozdział I. Prawo administracyjne gospodarcze (Cezary Banasiński) str. 17 1. Gospodarka, rynek, system gospodarczy str. 17 2. Istota prawa administracyjnego gospodarczego str. 19 Rozdział II. Doktrynalne podstawy ingerencji państwa w gospodarkę (Cezary Banasiński) str. 25 1. Uwagi wstępne str. 25 2. Merkantylistyczny porządek gospodarczy państwa absolutystycznego str. 26 3. Liberalna autonomia gospodarcza str. 28 4. Interwencjonistyczny porządek gospodarczy str. 30 5. Etatystyczna gospodarka planowa str. 32 Rozdział III. Konstytucyjne podstawy ustroju gospodarczego (Cezary Banasiński) str. 34 1. Pojęcie ustroju gospodarczego str. 34 2. Społeczna gospodarka rynkowa str. 39 3. Gospodarstwo rodzinne str. 51 4. Ochrona środowiska jako element zrównoważonego rozwoju str. 57 5. Konstytucyjne wolności i prawa ekonomiczne str. 63 5.1. Uwagi ogólne str. 63 5.2. Konstytucyjne gwarancje wolności gospodarczej, ochrony własności oraz wolności wyboru i wykonywania zawodu str. 64 5.2.1. Wolność gospodarcza str. 64 5.2.2. Wolność wyboru i wykonywania zawodu str. 72 5.2.3. Gwarancja własności str. 75 5.3. Proporcjonalność i równość jako przesłanki dopuszczalności ingerencji państwa w wolność i prawa obywateli w sferze gospodarczej str. 81 5.3.1. Zasada proporcjonalności str. 82 5.3.2. Zasada równości str. 85 Rozdział IV. Organizacja administracji właściwej w sprawach gospodarki (Cezary Banasiński) str. 90 1. Uwagi ogólne str. 90 2. Administracja bezpośrednia w sprawach gospodarczych str. 91 3. Administracja pośrednia w sprawach gospodarczych str. 104 Rozdział V. Pozycja prawna Narodowego Banku Polskiego (Hanna Gronkiewicz-Waltz) str. 111 1. Funkcje banku centralnego str. 111 2. Autonomia banku centralnego str. 112 3. Instrumenty oddziaływania na banki str. 113 4. Formy prawne działania str. 115 5. Współpraca z Europejskim Bankiem Centralnym str. 115 Rozdział VI. Gospodarka komunalna (Cezary Banasiński) str. 117 1. Mienie jednostek samorządu terytorialnego str. 117 2. Istota gospodarki komunalnej str. 123 3. Zadania o charakterze użyteczności publicznej str. 129 4. Gospodarka komunalna wykonywana poza sferą użyteczności publicznej str. 134 5. Prawne formy wykonywania gospodarki komunalnej str. 137
5.1. Uwagi ogólne str. 137 5.2. Jednostki organizacyjne działające na zasadach określonych w ustawie o finansach publicznych str. 139 5.3. Spółki z udziałem jednostek samorządu terytorialnego str. 141 5.4. Powierzanie wykonywania zadań z zakresu gospodarki komunalnej na podstawie umowy str. 143 6. Przekształcenia przedsiębiorstw skomunalizowanych str. 146 Rozdział VII. Samorząd gospodarczy i samorząd zawodowy (Cezary Banasiński) str. 148 1. Samorząd gospodarczy str. 148 1.1. Pojęcie samorządu gospodarczego str. 148 1.2. Zadania samorządu gospodarczego str. 149 1.3. Podstawowe instytucje samorządu gospodarczego str. 150 1.3.1. Uwagi ogólne str. 150 1.3.2. Samorząd gospodarczy rzemiosła str. 152 1.3.3. Samorząd zawodowy niektórych przedsiębiorców str. 154 1.3.4. Izby gospodarcze działające na podstawie ustawy o izbach gospodarczych str. 155 1.3.5. Izby gospodarcze działające na podstawie przepisów szczególnych str. 156 1.3.6. Samorząd rolniczy str. 157 2. Samorząd zawodowy str. 158 2.1. Prawna konstrukcja samorządu zawodowego str. 158 2.2. Pojęcie zawodu zaufania publicznego str. 159 2.3. Charakter prawny samorządu zawodowego str. 161 2.4. Zakres władztwa publicznoprawnego samorządu zawodowego str. 163 Rozdział VIII. Funkcje administracji gospodarczej (Krzysztof Jaroszyński) str. 167 1. Pojęcie funkcji administracji gospodarczej a funkcje państwa i prawa str. 167 2. Klasyfikacja funkcji administracji gospodarczej str. 173 2.1. Uwagi ogólne str. 173 2.2. Funkcja regulacyjna str. 176 2.3. Funkcja reglamentacyjna str. 179 2.3.1. Zagadnienia wprowadzające str. 179 2.3.2. Działalność reglamentowana w świetle ustawy o swobodzie działalności gospodarczej str. 181 2.3.3. Działalność koncesjonowana str. 187 2.3.4. Działalność wymagająca zezwolenia (licencji, zgody) str. 198 2.4. Funkcja nadzoru gospodarczego str. 200 2.5. Funkcja stymulacyjna str. 205 Rozdział IX. Przedsiębiorca (Hanna Gronkiewicz-Waltz, Krzysztof Jaroszyński) str. 210 1. Pojęcie przedsiębiorcy w prawie publicznym str. 210 2. Definicja przedsiębiorcy oraz działalności gospodarczej w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej str. 219 2.1. Przedsiębiorca str. 219 2.1.1. Uwagi ogólne str. 219 2.1.2. Osoby fizyczne str. 220 2.1.3. Osoby prawne str. 223 2.1.4. Jednostki organizacyjne wyposażone w zdolność prawną str. 227 2.2. Działanie we własnym imieniu str. 230 2.3. Działalność gospodarcza str. 232 2.3.1. Uwagi ogólne str. 232 2.3.2. Cel działalności gospodarczej str. 235 2.3.3. Przedmiot działalności gospodarczej str. 238 2.3.4. Działalność zawodowa str. 242
2.3.5. Sposób wykonywania działalności gospodarczej str. 244 2.4. Klasyfikacja przedsiębiorców str. 246 2.4.1. Uwagi ogólne str. 246 2.4.2. Przedsiębiorcy zagraniczni str. 248 2.4.2.1. Zagadnienia wprowadzające str. 248 2.4.2.2. Swoboda przedsiębiorczości i swoboda świadczenia usług str. 249 2.4.2.3. Osoby zagraniczne i przedsiębiorcy zagraniczni str. 252 2.4.2.4. Oddział przedsiębiorcy zagranicznego i przedstawicielstwo str. 259 2.4.3. Mikroprzedsiębiorcy, mali i średni przedsiębiorcy str. 264 3. Podstawowe prawa przedsiębiorcy str. 266 3.1. Gwarancje wolności działalności gospodarczej w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej str. 266 3.2. Normy programowe str. 270 3.3. Uprawnienia przedsiębiorcy str. 272 3.4. Kontrola przedsiębiorcy str. 276 4. Podstawowe obowiązki przedsiębiorcy str. 287 4.1. Uwagi ogólne str. 287 4.2. Obowiązki związane z podjęciem działalności gospodarczej str. 288 4.3. Obowiązki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej str. 294 Rozdział X. Prywatyzacja zadań publicznych w sferze gospodarki (Cezary Banasiński) str. 297 1. Pojęcie prywatyzacji i jej systematyka str. 297 2. Prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych str. 302 2.1. Podstawy prawne str. 302 2.2. Metody prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych str. 303 2.3. Komercjalizacja str. 305 2.4. Prywatyzacja pośrednia str. 308 2.5. Prywatyzacja bezpośrednia str. 311 2.6. Prywatyzacja powszechna str. 314 Rozdział XI. Publicznoprawne aspekty ochrony konkurencji (prawo antymonopolowe i prawo pomocy publicznej) (Cezary Banasiński) str. 316 1. Uwagi ogólne str. 316 2. Prawo antymonopolowe str. 317 2.1. Zagadnienia ogólne str. 317 2.2. Praktyki ograniczające konkurencję str. 323 2.3. Ochrona konkurencji w drodze przeciwdziałania nadmiernej koncentracji str. 332 2.4. Postępowanie w sprawach antymonopolowych str. 335 3. Prawo pomocy publicznej str. 348 3.1. Istota oraz podstawy prawne reglamentacji pomocy publicznej w gospodarce 348 3.2. Pojęcie pomocy publicznej i jej formy str. 350 3.2.1. Uwagi ogólne str. 350 3.2.2. Pomoc ze źródeł publicznych str. 351 3.2.3. Selektywne przysporzenie korzyści gospodarczych str. 352 3.3. Dopuszczalność udzielania pomocy publicznej str. 354 3.3.1. Zakłócenie konkurencji i jednoczesny wpływ na handel wewnątrzwspólnotowy str. 354 3.3.2. Wyłączenia z mocy prawa (wyłączenia automatyczne) str. 356 3.3.3. Wyłączenia fakultatywne (pomoc potencjalnie dopuszczalna) str. 357 3.3.4. Nadzór i monitorowanie pomocy publicznej str. 363 3.3.5. Postępowanie krajowe w sprawach pomocy publicznej str. 366 Rozdział XII. publicznoprawne problemy ochrony konsumentów (Cezary Banasiński) str. 369 1. Uwagi ogólne str. 369 2. Podstawy konstytucyjne ochrony konsumentów str. 371
3. Pojęcie konsumenta i jego ochrona str. 373 4. Organy właściwe w sprawach ochrony konsumentów str. 376 5. Ochrona zbiorowych interesów konsumentów str. 378 5.1. Uwagi wstępne str. 378 5.2. Postępowanie w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów str. 379 5.3. Naruszanie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji str. 381 5.4. Nieuczciwe praktyki rynkowe oraz czyny nieuczciwej konkurencji str. 382 5.5. Sprzedaż produktów finansowych niedopasowanych do potrzeb konsumenta str. 385 5.6. Postępowanie w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone str. 385 5.7. Decyzje w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów oraz w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone str. 391 6. Bezpieczeństwo produktów str. 393 7. Miejsce prawa ochrony konsumentów w systemie prawa str. 403 Rozdział XIII. Regulacja publicznoprawna rynku finansowego (Hanna Gronkiewicz-Waltz, Marek Wierzbowski, Remigiusz Kaszubski, Krzysztof Glibowski, Paweł Widawski) str. 405 1. Zakres regulacji prawnej str. 405 1.1. Stabilność finansowa str. 405 1.2. Zakres regulacji rynku bankowego str. 406 1.3. Zakres regulacji rynku ubezpieczeniowego str. 407 1.4. Zakres regulacji rynku kapitałowego str. 408 2. Podmioty działające na rynku finansowym str. 411 2.1. Pojęcie banku str. 411 2.2. Pojęcie zakładu ubezpieczeń str. 413 2.2.1. Uwagi ogólne str. 413 2.2.2. Krajowy zakład ubezpieczeń str. 414 2.2.2.1. Zakład ubezpieczeń działający w formie spółki akcyjnej str. 414 2.2.2.2. Towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych str. 414 2.2.3. Wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zakłady ubezpieczeń, których siedziba znajduje się poza obszarem Rzeczypospolitej Polskiej str. 415 2.3. Podmioty działające na rynku kapitałowym str. 416 2.3.1. Uwagi ogólne str. 416 2.3.2. Giełda Papierów Wartościowych str. 416 2.3.3. Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych str. 417 2.3.4. Domy maklerskie str. 417 2.3.5. Fundusze inwestycyjne i emerytalne str. 418 2.3.5.1. Uwagi wprowadzające str. 418 2.3.5.2. Fundusze inwestycyjne str. 418 2.3.5.3. Fundusze emerytalne str. 419 2.3.6. Inne podmioty działające na rynku kapitałowym str. 420 3. Tworzenie podmiotów działających na rynku finansowym str. 420 3.1. Postępowanie przy tworzeniu banków str. 420 3.2. Postępowanie przy tworzeniu zakładów ubezpieczeń str. 421 3.3. Postępowanie przy tworzeniu domów maklerskich, funduszy inwestycyjnych i funduszy emerytalnych str. 423 4. Gospodarka finansowa banków i zakładów ubezpieczeń str. 423 4.1. Gospodarka finansowa banków str. 423 4.1.1. Zakres regulacji str. 423 4.1.2. Fundusze własne str. 423 4.1.3. Płynność finansowa str. 424 4.1.4. Adekwatność kapitałowa str. 424 4.1.5. Limit koncentracji zaangażowań str. 424 4.1.6. Postępowanie naprawcze. Likwidacja i upadłość banków str. 425 4.2. Gospodarka finansowa zakładów ubezpieczeń str. 425
5. Nadzór nad rynkami finansowymi str. 426 5.1. Modele organizacyjne nadzoru nad rynkami finansowymi str. 426 5.2. Komisja Nadzoru Finansowego str. 428 5.3. Zakres przedmiotowy i podmiotowy nadzoru bankowego str. 437 5.4. Zakres przedmiotowy i podmiotowy nadzoru ubezpieczeniowego str. 437 5.5. Zakres przedmiotowy i podmiotowy nadzoru nad rynkiem kapitałowym str. 438 5.6. Nadzór nad przepływami znacznych pakietów akcji podmiotów działających na rynku finansowym str. 439 5.6.1. Nadzór nad przepływami znacznych pakietów akcji banków str. 439 5.6.2. Nadzór nad przepływami znacznych pakietów akcji zakładów ubezpieczeniowych str. 440 5.6.3. Nadzór nad przepływami znacznych pakietów akcji na rynku kapitałowym str. 441 5.7. Nadzór skonsolidowany str. 442 5.8. Nadzór uzupełniający nad konglomeratami finansowymi str. 443 6. Systemy gwarancyjne na rynku finansowym str. 444 6.1. Bankowy Fundusz Gwarancyjny str. 444 6.2. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny str. 448 6.3. System rekompensat administrowany przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych str. 450 7. Inne środki ingerencji państwa na rynku finansowym w celu ochrony interesu publicznego str. 450 7.1. Wyłączenia tajemnicy bankowej str. 450 7.2. Regulacja pośrednictwa ubezpieczeniowego str. 452 7.3. System ubezpieczeń obowiązkowych str. 454 7.4. Podstawowe zasady oferty publicznej papierów wartościowych str. 455 7.5. Obowiązki informacyjne str. 456 Bibliografia str. 457 Skorowidz str. 465 Autorzy str. 471