1 Miejsce polskiej energetyki w realizacji polityki klimatycznoenergetycznej koszty, źródła finansowania, derogacje. Zarządca Rozliczeń, 18.10. 2011
2 Jakie wzywania stoją przed polską energetyką? Wysokie zapotrzebowanie na energię dla rozwijającej się gospodarki Nieadekwatny poziom rozwoju infrastruktury wytwórczej i transportowej paliw i energii Znaczne uzależnienie od zewnętrznych dostaw gazu ziemnego Zobowiązania w zakresie ochrony środowiska, w tym dotyczące klimatu Niemal pełne uzależnienie od zewnętrznych dostaw ropy naftowej
3 Produkcja energii elektrycznej netto w podziale na paliwa Energia odnawialna 7% Gaz ziemny 3% 2010r. 2030r. Pozostałe paliwa 3% Pozostałe paliwa (w tym produkty naftowe) 1,9% Energia odnawialna 18,8% Węgiel kamienny 36% Węgiel brunatny 31% Węgiel kamienny 56% Paliwa jadrowe 15,7% Gaz ziemny 6,6% Węgiel brunatny 21% * Dane wstępne 2010 rok ** Zał. 2 Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię
4 Priorytety Polityki Energetycznej Polski do 2030 Wzrost Wzrost bezpieczeństwa bezpieczeństwa dostaw dostaw paliw paliw i energii i energii Poprawa Poprawa efektywności efektywności energetycznej energetycznej Pakiet energetyczno-klimatyczny 3x20% Ograniczenie Ograniczenie oddziaływania oddziaływania energetyki energetyki na na środowisko środowisko Dywersyfikacja Dywersyfikacja struktury struktury wytwarzania wytwarzania energii energii elektrycznej elektrycznej poprzez poprzez wprowadzenie wprowadzenie energetyki energetyki jądrowej jądrowej PEP 2030 Rozwój Rozwój konkurencyjnych konkurencyjnych rynków rynków paliw paliw i energii i energii Rozwój Rozwój wykorzystania wykorzystania odnawialnych odnawialnych źródeł źródeł energii, energii, w w tym tym biopaliw biopaliw
5 Redukcja emisji w UE dla celów 20 i 30 %
6 Potencjał redukcji emisji gazów cieplarnianych w Polsce w latach 2005-2030 (opracowanie McKinsey)
7
8 Przychody z aukcji Zgodnie z dyrektywą ETS państwo członkowskie powinno przynajmniej 50 % dochodów uzyskanych ze sprzedaży na aukcji przeznaczyć na inwestycje na m.in.: redukcję emisji gazów cieplarnianych, rozwój energii ze źródeł odnawialnych, środki służące zwiększeniu efektywności energetycznej i termomodernizacji budynków. Ministerstwo Gospodarki wraz z Ministerstwem Finansów, Środowiska i innymi resortami, w ramach prac Zespołu ds. Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej, aktualnie rozpoczęło prace nad określeniem obszarów, na które mogą zostać przeznaczone przychody z aukcji. Wśród tych obszarów rozważa się także kwestie udzielenia rekompensat.
9 Ustalenia szczytu Rady Europejskiej w grudniu 2008 r. W 2013 r. Polska może przydzielić wytwórcom energii elektrycznej bezpłatne uprawnienia w wielkości do 70 % średniej emisji sektora za lata 2005 2007 dla wielkości odpowiadającej ostatecznej wielkości krajowego zużycia brutto W latach 2014-19 darmowy przydział będzie stopniowo zmniejszany, aby w 2020 r. dojść do pełnego systemu aukcyjnego Przydział dotyczy zarówno instalacji istniejących, jak i tych o faktycznie rozpoczętym procesie inwestycyjnym
10 Podstawa prawna derogacji: DYREKTYWA 2003/87/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE Art. 21 i art. 50 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych Wytyczne Komisji Europejskiej ws. definicji producenta energii elektrycznej Decyzja Komisji Europejskiej z dnia 29.3.2011 w sprawie metodologii przejściowego przydziału instalacjom wytwarzającym energię elektryczną bezpłatnych uprawnień do emisji na mocy art. 10c ust. 3 dyrektywy 2003/87/WE (K(2011) 1983), Komunikat Komisji Europejskiej z dnia 29.3.2011: Wytyczne w zakresie nieobowiązkowego stosowania art. 10c dyrektywy 2003/87/WE (2011/C 99/03).
11 RZĄD SEKTOR WYKONAWCY
12 Krzywa przydziału darmowych uprawnień 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 70% 65% 60% 50% 60% 40% 54% 47% 39% 30% 20% 10% 29% 0% 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 maksymalna nieliniowa trajektoria dojścia do pełnego aukcjoningu zapisana w wytycznych trajektoria liniowa (pierwotna propozycja Komisji Europejskiej)
13 Elementy wniosku derogacyjnego Każde państwo członkowskie zamierzające przydzielić uprawnienia na podstawie niniejszego artykułu przedkłada Komisji do dnia 30 września 2011 r. wniosek zawierający metodologię proponowanego przydziału uprawnień oraz poszczególne ich przydziały. Wniosek ten zawiera: a) dowód, że państwo członkowskie spełnia przynajmniej jeden z warunków; b) wykaz instalacji, które ten wniosek obejmuje oraz liczbę uprawnień, które mają być przydzielone każdej instalacji zgodnie w ust. 3 oraz wytycznymi Komisji; c) krajowy plan inwestycyjny (KPI) d) przepisy dotyczące monitorowania i egzekucji w odniesieniu do zamierzonych inwestycji przewidzianych w krajowym planie; e) informacje wykazujące, że przydziały uprawnień nie stwarzają nieuzasadnionych zakłóceń konkurencji. R R R R R KE ma prawo do odrzucenia wniosku w przeciągu 6 miesięcy od jego otrzymania.
14 1. Dowód spełnienia kryterium c Wymogi Dyrektywy 2009/29/WE (wyciąg z art. 10c) Ocena spełnienia warunku (a) W roku 2007 krajowa sieć energii elektrycznej nie była pośrednio lub bezpośrednio połączona z siecią systemu połączeń wzajemnych, którą zarządza Unia ds. Koordynacji Przesyłu Energii Elektrycznej w Europie (UCTE); nie spełniony (b) W roku 2007 krajowa sieć energii elektrycznej była jedynie bezpośrednio lub pośrednio połączona z siecią zarządzaną przez Unię ds. Koordynacji Przesyłu Energii Elektrycznej w Europie (UCTE) poprzez jedną linię o mocy przesyłowej mniejszej niż 400MW; nie spełniony (c) W roku 2006 ponad 30% energii elektrycznej było wytwarzane z paliwa kopalnego jednego rodzaju, a PKB na mieszkańca w cenach rynkowych nie przekroczył 50% średniego PKB na mieszkańca w cenach rynkowych we Wspólnocie. spełniony
15 2. Wykaz instalacji oraz przydziały (KPRU III E) Wniosek derogacyjny przygotowywany był na podstawie wzoru przekazanego przez Komisję Europejską (przedstawione wycinki tabel).
16 3. Krajowy Plan Inwestycyjny
17 Bilans KPRU III E i KPI
18 4. Założenia do przepisów o monitorowania i raportowaniu Wniosek derogacyjny zawiera założenia do przepisów, które wprowadzone zostaną do polskiego porządku prawnego, zgodnie z obowiązującą procedurą legislacyjną do dnia 31 grudnia 2012 roku, czyli przed rozpoczęciem funkcjonowania okresu derogacji dla elektroenergetyki. Najważniejsze założenia Uprawnienia wydawane są ex-post na podstawie nakładów poniesionych w poprzednich latach Do 15 lutego każdego roku prowadzący instalacje ubiegający się o wydanie przydzielonych mu uprawnień do emisji przedstawia wniosek, który składa się z finansowego sprawozdania rocznego oraz specyfikacji technicznej Polska będzie co roku składać raporty do KE z nakładów inwestycyjnych, które posłużyły do rozliczenia wartości wydanych instalacjom uprawnień. Pierwszy raport zostanie złożony do 31 stycznia 2014 roku Kontrole postępu prac dla wybranych zadań zostaną przeprowadzone na miejscu realizacji inwestycji przez nadzór budowlany podlegający pod Główny Urząd Nadzoru Budowlanego. Wyznaczone zostaną wskaźniki zgodności inwestycji z kryteriami zawartymi w dyrektywie Na podmioty niespełniające wymagań nałożony zostanie system kar Przedsiębiorstwo, które otrzymało uprawnienia a nie jest w stanie przedstawić równoważnych nakładów inwestycyjnych we własne aktywa będzie mogło przedstawić na potrzeby rozliczenia środki, za które nabędzie tzw. "obligacje inwestycyjne"
19 5. Analiza o niezakłócaniu konkurencyjności W celu sprawdzenia czy przydział darmowych uprawnień dla polskiej elektroenergetyki nie stwarza nieuzasadnionych zakłóceń konkurencji przeprowadzono analizę, której przedmiotem jest identyfikacja i ocena potencjalnej skali oddziaływania mechanizmu derogacyjnego na konkurencyjność: między krajowymi wytwórcami energii elektrycznej; między polskimi a zagranicznymi wytwórcami energii elektrycznej; polskiej gospodarki w stosunku do gospodarek innych krajów Unii Europejskiej.
20 Ocena Oddziaływania na Środowisko Komunikat Komisji Europejskiej z dnia 29.3.2011: (60) ( ) Państwa członkowskie będąmusiałyrównież sprawdzić, czy wymagana jest ocena oddziaływania na środowisko dla planu krajowego na podstawie dyrektywy 2001/42/WE. Na spotkaniu roboczym w dn. 20 maja br. KE przyznała, że do 30 września br. państwo członkowskie musi jedynie sprawdzić, czy OOŚ jest wymagany. Z pisma Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska z dnia 22 lipca br. wynika, iż nie ma konieczności przeprowadzenia procedury OOŚ.
21 Proces zatwierdzania wniosku Grudzień 2008 Marzec 2011 Czerwiec 2010 Styczeń Czerwiec 2011 Lipiec 2011 4-24 Sierpnia 2011 23 Września 2011 27 Września 2011 30 Września 2011 Do 30 Marca 2012 Do 1 stycznia 2013 Dyskusje z KE treści wytycznych ws. 10c Rozpoczęcie oficjalnych prac nad wnioskiem, w tym analizy opłacalności, analizy prawnej Pozyskanie niezbędnych danych Akceptacja Ministra Środowiska i Kierownictwa MG Uzgodnienia międzyresortowe Konsultacje społeczne Przyjęcie przez KSE Przyjęcie przez RM Złożenie wniosku derogacyjnego KE Prenotyfikacja pomocy publicznej (UOKiK) Decyzja KE Akty wykonawcze ws.10c
22 Wniosek derogacyjny - podsumowanie Ilość uprawnień, które można przydzielić producentom energii elektrycznej jest stała i wynosi 405,5 mln uprawnień. Wartość wszystkich inwestycji w wersji wniosku poddanej konsultacjom wynosi ponad 40 mld euro, natomiast do zbilansowania wartości otrzymanych za darmo uprawnień należy przedstawić sumarycznie dla kraju inwestycje na poziomie ok. 7,5 mld euro. Dzięki derogacji Polska mogłaby zmniejszyć emisje łącznie nawet o 100 mln t CO2 w okresie 2013-20 przy założeniu zaspokojenia stałego zapotrzebowania na energię elektryczną. Wniosek został złożony w terminie, tj. w dn. 30 września 2011 r. Komisja Europejska ma 6 miesięcy na rozpatrzenie wniosku.
23 Wpływ derogacji na ceny energii elektrycznej przy różnych scenariuszach ceny uprawnień Źródło: Ernst & Young
24 Tomasz Dąbrowski Dyrektor Departament Energetyki tomasz.dabrowski@mg.gov.pl tel. 22 693 57 52 Dziękuję za uwagę