Prezydent Miasta Zgierza WYSTĄPIENIE POKONTROLNEGO Na podstawie art. 6 ust. 4 pkt 3 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. z 2011 r. Nr 185, poz. 1092) w związku z art. 26 ust. 6 i art. 76 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej 1 (Dz. U. z 2010 r. Nr 220. poz. 1447). oraz z art. 18 ust. 1, art. 18' ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi 2 (Dz. U z 2012 r. poz. 1356 t.j.). od 20 do 24 maja 2013 r. w Urzędzie Miasta Zgierza. Plac Jana Pawła II 16. 95-100 Zgierz, przeprowadzona została kontrola w zakresie oceny prawidłowości i legalności wykonywania przez Prezydenta Miasta Zgierza zadania zleconego z zakresu administracji rządowej, polegającego na wydawaniu, odmowie wydania, zmianie zakresu i cofaniu zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz przekazywania ww. danych i informacji do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej 1 w okresie od 1 grudnia 2012 r. do 30 kwietnia 2013 r. 1 Dalej zwana: "USDG" 2 Dalej zwana: " UWTPA" 3 Dalej zwana: " CF.IDG" URZĄD MIASTA ZGIERZA 1 DziałalnoścUGospojLu-czej 90-926 ŁODZ, ul. Piotrkowska 104,o dnia /.ilączników ^ 'Tr^ifc t 3 TOR
Czynności kontrolne w siedzibie Urzędu Miasta Zgierza 4 przeprowadzono w dniach: 20,22 i 24 maja 2013 r. Kontrolę, zgodnie z upoważnieniami Wojewody Łódzkiego z dnia 7 maja 2013 r., wydanymi na podstawie art. 2 pkt 1 oraz art. 16 ust. 2 ustawy o kontroli w administracji rządowej w związku z art. 26 ust. 6 i art. 76 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. USDG w związku z art. 18 ust. 1, art. 18' ust. 1 UWTPA przeprowadzili pracownicy Oddziału Kontroli i Skarg w Wydziale Prawnym Nadzoru i Kontroli Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi: 1) Piotr Pietrzak - Inspektor Wojewódzki w ww. Oddziale, pełniący funkcję kierownika zespołu kontrolerów, nr upoważnienia 35/2013; 2) Paweł Remisz - Zastępca Kierownika ww. Oddziału - członek zespołu kontrolerów, nr upoważnienia 36/2013. Prezydentem Miasta Zgierza 5 jest Pani Iwona Małgorzata Wieczorek wybrana 5 grudnia 2010 r. 6, z upoważnienia której w czynnościach kontrolnych uczestniczyła i udzielała wyjaśnień Naczelnik Wydziału Działalności Gospodarczej Urzędu Miasta Zgierza 7. Mając na uwadze poniżej wskazane ustalenia kontrolowaną działalność należy ocenić: - pozytywnie z nieprawidłowościami w zakresie wydawania, odmowy wydania, zmiany zakresu, cofania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, - negatywnie w zakresie przekazywania ww. danych i informacji do CEIDG. Przedstawiona ocena jest wynikiem stwierdzonych naruszeń terminu określonego w art. 37 ust. 5 USDG. I. Przygotowanie organizacyjne do wydawania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz przekazywania danych i informacji do CEIDG. 1. Komórką organizacyjną UMZ odpowiedzialną za kontrolowaną działalność jest Wydział Działalności Gospodarczej Urzędu Miasta Zgierza 8, którego Naczelnik ponosi odpowiedzialność za realizację tych zadań. Powyższe znajduje odzwierciedlenie w 24 ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 2 Regulaminu Organizacyjnego UMZ 9 oraz w zakresie czynności 4 Dalej zwany: "UMZ" 5 dalej zwany organem zezwalający m" 6 Akta kontroli, str. 18 7 Akta kontroli, str. 124 8 Dalej zwany: WDG 9 Wprowadzony Zarządzeniem nr 261 /VI/20I2 Prezydenta Miasta Zgierza z dnia 1 października 2012 r. 2
Naczelnika ww. Wydziału. 2. Zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych wydaje Naczelnik WDG, działający z upoważnienia Prezydenta Miasta Zgierza 10. 3. Zakresy obowiązków pracowników WDG zawierają zapisy dotyczące wydawania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz przekazywania wymaganych informacji do CEIDG". 4. Pracownicy WDG uczestniczyli w zorganizowanych przez podmioty zewnętrzne szkoleniach pt.: Wydawanie i cofanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych w świetle aktualnych przepisów prawa" i CEIDG oraz przewidywane zmiany przepisów prawnych związanych z CEIDG". Wobec powyższego należy stwierdzić, iż jednostka kontrolowana jest przygotowana organizacyjnie o wykonywania kontrolowanych zadań. II. Wydawanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. W okresie objętym kontrolą, na rzecz 22 przedsiębiorców, wydano 51 zezwoleń, w tym: - 20 na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości do 4,5% alkoholu oraz na piwo (nazywane przez organ zezwalający zezwoleniem typu A) 12. - 14 na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości od 4.5% do 18% alkoholu, z wyjątkiem piwa (nazywane przez organ zezwalający zezwoleniem typu B)'\ - 15 na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu (nazywane przez organ zezwalający zezwoleniem typu C)' 4, - 2 jednorazowe. Badaniu poddano prawidłowość wszystkich postępowań. W wyniku czynności ustalono: 1. Wydane zezwolenia odnotowywane są w rejestrach, prowadzonych odrębnie dla: - sklepów detalicznych, - zakładów gastronomicznych. - podmiotów, którym udzielono zezwoleń jednorazowych. 2. Wszystkie zezwolenia zostały wydane, zgodnie z art. 104 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. 10 Akta kontroli, str. 122 11 Akta kontroli, str. 472 12 Ze złożonych wyjaśnień wynika, iż umieszczane przez organ zezwalający w numerze zezwolenia litery oznaczają symbole poszczególnych rodzajów zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, str 434 akt kontroli 13 ibidem 14 ibidem 3
Kodeks postępowania administracyjnego' 3, w formie decyzji administracyjnej i zawierają elementy wymagane na podstawie art. 107 1 Kpa. W zezwoleniach przywołane zostały prawidłowe podstawy prawne ich wydania. We wszystkich przypadkach na podstawie art. 107 4 Kpa odstąpiono od uzasadnienia decyzji z uwagi na uwzględnienie w całości żądania strony. Ponadto jak wynika z wyjaśnień 16 do wydanych decyzji zastosowanie miał także, niepowoływany w ich treści, art. 130 4 Kpa, zgodnie z którym decyzja podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, gdy jest zgodna z żądaniem wszystkich stron. Zezwoleń jednorazowych udzielono podmiotowi uprawnionemu do ich uzyskania na okres zgodny z art. 18' ust. 2 UWTPA. Termin na wydanie przedmiotowych aktów administracyjnych, określony w art. 35 Kpa, został dochowany. W jednym przypadku postępowanie wszczęte na wniosek pełnomocnika przedsiębiorcy zostało przeprowadzone i zakończone wydaniem zezwoleń na sprzedaż wszystkich rodzajów napojów alkoholowych, pomimo iż w aktach sprawy brak jest dostatecznych dowodów świadczących o umocowaniu wnioskującego. Wyjaśnienia wskazują, iż pracownicy WDG podejmowali bezskuteczne, telefoniczne próby uzyskania dokumentów związanych z pełnomocnictwem. Odmowę ich udostępnienia uzasadniono tajemnicą przedsiębiorcy. W myśl art. 64 2 Kpa jeżeli podanie nie czyni zadość innym wymaganiom ustalonym w przepisach prawa, należy wezwać wnoszącego do usunięcia braków w terminie siedmiu dni z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie podania bez rozpoznania. 3. Wnioski składane przez przedsiębiorców ubiegających się o zezwolenie zawierały, co do zasady, wszystkie elementy wymagane na podstawie art. 18 ust. 5 UWTPA. Do poprawności i kompletności wniosków przyczyniło się niewątpliwie wykorzystanie formularzy przygotowanych przez WDG, których opracowanie i udostępnienie należy wskazać jako przykład dobrej praktyki' 7. Stwierdzono jednak, że w 1 przypadku 18 we wniosku nie został podany, wymagany na podstawie art. 18 ust. 5 pkt 6 UWTPA, adres punktu składowania (magazynu dystrybucyjnego) napojów alkoholowych. Po zapoznaniu się z wyjaśnieniami powyższe należy uznać za uchybienie. 4. Przedsiębiorcy złożyli wnioski wraz z wymaganymi, na podstawie art. 18 ust. 6 UWTPA załącznikami, tj.: - dokumentem potwierdzającym tytuł prawny wnioskodawcy do lokalu stanowiącego punkt sprzedaży napojów alkoholowych. 15 Dz U. z 2013 r.. poz. 267, dalej zwanej: "Kpa" 16 Akta kontroli, str. 480 17 Akta kontroli.str. 446 18 sprawa 7 spisu spraw kontroli 4
- pisemną zgodą właściciela, użytkownika, zarządcy lub administratora budynku, jeżeli punkt sprzedaży będzie zlokalizowany w budynku mieszkalnym wielorodzinnym. Wyjaśniono, iż liczba mieszkańców i rodzaj budynku weryfikowane były w porozumieniu z Wydziałem Spraw Obywatelskich UMZ. Czynności te nie były dokumentowane. - decyzją właściwego państwowego inspektora sanitarnego o zatwierdzeniu zakładu, o której mowa w art. 65 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914, z późn. zm.). Wobec wątpliwości dotyczących mocy obowiązującej niektórych decyzji o zatwierdzeniu zakładu, które wydano nawet 11 lat przed datą złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych kontrolerom przekazano kopię pisma Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Zgierzu, w którym stwierdził: organ nie będzie wydawał innych dokumentów [nowych zatwierdzeń], tzn. corocznie i okazjonalnie na skutek upływu ważności koncesji" 19. 5. Wszystkie zezwolenia zostały wydane po uzyskaniu pozytywnej opinii Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Zgierzu, w sprawie zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 2 UWTPA 20. co jest zgodne z art. 18 ust. 3a UWTPA. 6. Organ zezwalający wydał 48 decyzji po wniesieniu przez wnioskodawcę wymaganej opłaty, tj. zgodnie z art. 11' UWTPA. W 1 sprawie 21 decyzję wydano przed uiszczeniem opłaty. Odnosząc się do powyższego Naczelnik WDG wyjaśniła, iż wniesienie opłaty po wydaniu zezwolenia, a przed datą doręczenia, w ocenie organu zezwalającego, czyni zadość ww. przepisowi. Powyższych wyjaśnień nie można uznać za zasadne, bowiem wniesienie opłaty stanowi warunek wydania zezwolenia. Wobec powyższe działania narusza art. 11' UWTPA i stanowi nieprawidłowość. Ponadto należy wskazać na dobrą praktykę polegającą na monitorowaniu przez pracowników WDG umów zawartych przez przedsiębiorców z właścicielami lokali, w których prowadzona jest działalność handlowa objęta zezwoleniem. Z wyjaśnień wynika, iż w przypadku wygaśnięcia umowy korzystający z zezwolenia jest wzywany do doręczenia obowiązującego tytułu prawnego do lokalu. III. Przekazywanie danych i informacji do CEIDG 1. Do CEIDG przekazane zostały wymagane i prawidłowe informacje oraz dane dotyczące wydanych zezwoleń. Czynności wykonał upoważniony pracownik UMZ. 19 Akta kontroli, str. 474, pismo: PPIS-Z-HŻ-466/269/09 z 20 listopada 2006 r. 20 str 71-78, 79-82 akt kontrol i 21 sprawa 11 spisu kontroli 5
2. Zgodnie z regulacją przewidzianą w art. 37 ust. 5 USDG, przyjęto, że przekazanie informacji do CEIDG powinno nastąpić niezwłocznie nie później niż następnego dnia roboczego po uzyskaniu informacji o prawomocnym rozstrzygnięciu sprawy. Z przedłożonych 22 maja br. przez Naczelnika WDG zestawień wynika, że aż w 20 sprawach niezwłoczny termin na przekazanie informacji do CEIDG nie został dochowany, a w skrajnych 5 przypadkach (ponad 20%) nieuzasadniona zwłoka w działaniu organu spowodowała również przekroczenie końcowego terminu tj. następnego dnia roboczego po uzyskaniu informacji o prawomocnym rozstrzygnięciu sprawy (przy czym, w 1 sprawie opóźnienie wyniosło 34 dni robocze 22 ). Przyjęcie przez ustawodawcę drugiego ze wskazanych terminów, wynika z faktu, iż organ koncesyjny często nie ma wiedzy, czy jego decyzja stała się już prawomocna. W niektórych sprawach o prawomocności decyzji można przesądzić dopiero po uzyskaniu zwrotu akt sprawy z sądu. W związku z tym ustawodawca wskazuje, iż obowiązek ten powstaje dopiero po uzyskaniu przez organ wiarygodnej" informacji o prawomocnym rozstrzygnięciu sprawy. Jeżeli w sprawie nie zachodzą wymienione okoliczności, przekazanie informacji do CEIDG winno nastąpić niezwłocznie. Podkreślić również należy, że zgodnie z regulacją art. 110 K.p.a. organ administracji publicznej, który wydał decyzję jest nią związany od chwili jej doręczenia. Zatem bieg terminu na zgłoszenie informacji do CEIDG rozpoczyna się, gdy zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych zostanie doręczone stronie. Z wyjaśnień Naczelnika Wydziału Działalności Gospodarczej wynika, że podana interpretacja została przyjęta w UMZ, natomiast przyczyną nieterminowego przesyłania informacji do CEIDG była niedostateczna staranność pracownika WDG. W przedmiotowym zakresie prowadzone były wewnętrzne działania kontrolne, w wyniku których na pracownika odpowiedzialnego za stwierdzone nieprawidłowości nałożona została kara dyscyplinarna. Celem wdrożenia systemu teleinformatycznego umożliwiającego utworzenie i prowadzenie centralnej ewidencji działalności gospodarczej, jest skrócenie czasu i zmniejszenie kosztów rejestracji działalności gospodarczej przez osoby fizyczne, uproszczenie procedur działania administracji publicznej oraz zwiększenie bezpieczeństwa obrotu gospodarczego wskutek udostępnienia informacji o przedsiębiorcach wpisanych do ewidencji działalności gospodarczej. W rezultacie system umożliwia każdej osobie dostęp, drogą elektroniczną, do zapisanych w CEIDG informacji o przedsiębiorcach zarejestrowanych na terenie Polski. Podsumowując CEIDG pozwala na uzyskanie informacji czy dany przedsiębiorca w dniu rozpoczęcia działalności gospodarczej polegającej na sprzedaży napojów alkoholowych 22 Sprawa 18 spisu spraw kontroli 6
posiada wymagane w tym celu zezwolenie wydane przez właściwe organy koncesyjne. Wskazane naruszenia mają negatywny wpływ na osiągnięcie wskazanych celów, w konsekwencji czego działalność organu w omawianym zakresie należy ocenić negatywnie. Przedstawiając powyższe uwagi i oceny, Wojewoda Łódzki wnosi o: 1) rzetelną weryfikację poprawności formalnej wniosków i przedłożonych pełnomocnictw, a gdy podanie wnoszone jest przez pełnomocnika, w przypadku stwierdzenia braków, występowanie o ich uzupełnienie w trybie art. 64 2 Kpa; 2) wydawanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych zgodnie z art. 11' UWTPA, tj. po wniesieniu opłaty przez przedsiębiorcę; 3) przekazywanie informacji o udzielonych zezwoleniach do CEIDG w sposób zgodny z art. 37 ust. 5 USDG, tj. niezwłocznie, nie później jednak niż następnego dnia roboczego po uzyskaniu informacji o prawomocnym rozstrzygnięciu sprawy. Na podstawie art. 49 ustawy o kontroli w administracji rządowej, proszę o udzielenie informacji o sposobie wykonania zaleceń, wykorzystaniu wniosków lub przyczynach ich niewykorzystania albo o innym sposobie usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w terminie 30 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Od przedmiotowego wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze (art. 48 ustawy o kontroli w administracji rządowej). 7