Przemiał ziarna orkiszu na mąkę w Pokazowym Gospodarstwie Ekologicznym (PGE) w Chwałowicach Zajęcia prowadził inż. Włodzimierz Stachura kierownik Pokazowego Gospodarstwa Ekologicznego w Chwałowicach Fotoreportaż z warsztatów odbytych 15 października 2013 r. w Centrum Doradztwa Rolniczego w Radomiu autor Andrzej Gmiąt
Schemat przemiału zboża w PGE w Radomiu kolorem żółtym oznaczono etapy przedstawione w fotoreportażu 1.Przyjęcie zboża do magazynu 2.Magazynowanie zboża 3.Czyszczenie zboża 4. Przemiał zboża 5. Dzielenie na frakcje 6. Badanie/kontrola jakości 7. Pakowanie 8. Etykietowanie 9. Przechowywanie wyrobu gotowego 10. Dystrybucja/transport
Czyszczenie zboża Obłuszczanie ziaren orkiszu Ziarna orkiszu w łuskach nasiennych przed procesem obłuszczania Bukownik maszyna do obłuszczania ziaren orkiszu
Czyszczenie c.d. Zasada działania bukownika polega na zdzieraniu plewy z ziarniaków przy pomocy Spiralnego ostrza obracającego się w siatkowym bębnie (sito o oczkach 0,5 cm x 0,5 cm) Odplewione ziarno orkiszu
Czyszczenie c.d. Czyszczenie zboża w maszynie Petkus celem oddzielenia czystych i zdrowych ziaren od zanieczyszczeń fizycznych
Wyrób końcowy oczyszczone ziarno orkiszu Czyszczenie zboża ma na celu oddzielenie czystych i zdrowych ziaren od zanieczyszczeń. Jest to jedyny etap w produkcji żywności ze zbóż, kiedy można oddzielić zboże od większości zanieczyszczeń, które w przeciwnym razie dostaną się do przemiału i zanieczyszczą wyrób końcowy.
Przemiał ziarna Do rozdrabniania ziarna służy urządzenie o nazwie mlewnik. W PGE zastosowano mlewnik żarnowy firmy Schnitzer o wydajności 100-150 kg/godz. zintegrowany z separatorem o podobnej wydajności.
C.d. Oczyszczone zboże zostaje zasypane do kosza zasypowego mlewnika skąd podawane jest na żarna Wnętrze kosza zasypowego
Mlewnik sprzężony z filtrocyklonem ( urządzenie odpylające). Zainstalowany system odpylania pozwala na odessanie z mlewa pyłu i kurzu zarówno przed separowaniem jak i w jego trakcie. Jest on zabezpieczeniem przed zapyleniem pomieszczenia i zanieczyszczenia mlewa kurzem
Separator rozdzielający mlewo na frakcje Mąka lekka, zwana też białą Typ 700-1000 Mąka ciężka (razowa) Typ 2000 Otręby
Dzielenie na frakcje przy użyciu separatora Sita stanowią serce separatora Wkłady sitowe składające się z grubych ram, na których naciągnięto siatki pomiędzy którymi zamknięte zostały gumowe kulki mające za zadanie zapobiegać zapychaniu się sit. Separator posiada trzy rodzaje wymiennych sit, dobieranych w zależności od rodzaju mielonych ziaren i pozyskiwania typów mąki.
Certyfikat zgodności na wytwarzane produkty
Przykładowa etykieta znakowania mąki orkiszowej
Pierogi zrobione z mąki uzyskanej podczas warsztatów 15 października 2013 r. w PGE w Chwałowicach Wykonanie Andrzej Gmiąt Etapy przygotowanie ciasta z mąki orkiszowej
Słownik Mlewo - to produkt rozdrabniania ziarna zbóż, stanowiący mieszaninę wszystkich rozdrobnionych cząstek ziarna bez oddzielania części pochodzących od łuski lub zarodków ziarna. W zależności od poziomu rozdrobnienia klasyfikuje się je jako śruty wykorzystywane do produkcji pieczywa razowego. Przykładem mlewa jest mąka razowa typ 2000 Mlewo kierowane jest na odsiewacz w celu rozdzielenia na frakcje Certyfikat zgodności dokument wydany zgodnie z zasadami systemu certyfikacji, dający zaufanie, iż należycie zidentyfikowany wyrób, proces lub usługa wykazuje zgodność z określoną normą lub innymi dokumentami normalizacyjnymi Typ mąki Za podstawę klasyfikacji mąki przyjęto zawartość w niej soli mineralnych, czyli popiołu. Typ mąki określa zawartość popiołu ogółem wyrażoną w g na 100 kg mąki. Im więcej treści bielmowej zawiera mąka, a mniej składników otrębowych, tym mniejsza jest liczba wyrażająca zawartość popiołu w mące. Podawana w normach przedmiotowych oznaczenie liczbowe typu mąki określa procentową zawartość popiołu pomnożoną przez tysiąc. Mąka zawierająca 0,5% popiołu ogółem określana jest jako 500. Źródło: Świderski F. i wsp. 2010.Towaroznawstwo żywności przetworzonej z elementami technologii. Wydawnictwo SGGW W-wa.
Osobom zainteresowanym przetwórstwem zbóż na poziomie gospodarstwa polecam odwiedzenie Pokazowego Gospodarstwa Ekologicznego w Chwałowicach. Dowiecie się Państwo wielu ciekawych informacji na temat uprawy orkiszu metodami ekologicznymi oraz możecie prześledzić cały proces przemiału zboża na mąkę. Andrzej Gmiąt