OPINIA MIESZKAŃCÓW SIEMIANOWIC ŚLĄSKICH W KWESTII ZAKŁADU SKŁADOWANIA DEFINITYWNEGO I UTYLIZACJI ODPADÓW LANDECO

OPINIA MIESZKAŃCÓW SIEMIANOWIC ŚLĄSKICH W KWESTII ZAKŁADU SKŁADOWANIA DEFINITYWNEGO I UTYLIZACJI ODPADÓW LANDECO Sp. z o. o. ORAZ WYKUPIENIA MIESZKAŃ HUTNICZYCH RAPORT z badania ankietowego przeprowadzonego przez Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju dla Urzędu Miasta Siemianowice Śląskie Katowice 2011

Spis treści Informacje wstępne... 4 Metodologia... 4 Streszczenie raportu... 8 Raport Główny... 9 Część I... 9 Część II... 20 Spis wykresów Wykres 1. Rozkład próby badawczej ze względu na płeć (N=951).... 6 Wykres 2. Rozkład próby badawczej według wieku respondentów (N=951).... 6 Wykres 3. Stanowisko respondentów w kwestii zakładu Landeco (N=951)... 10 Wykres 4. Opinie respondentów na temat zakładu Landeco ze względu na dzielnice.... 10 Wykres 5. Rozkład odpowiedzi na pytanie: czy zakład Landeco stanowi problem dla respondenta?... 12 Wykres 6. Rozkład odpowiedzi na pytanie: czy w opinii respondenta zakład Landeco jest problemem dla dzielnicy?... 12 Wykres 7. Rozkład odpowiedzi na pytanie: czy w opinii respondenta zakład Landeco jest problemem dla miasta?... 13 Wykres 8. Rozkład odpowiedzi na skali zapachu ze względu na miejsce zamieszkania respondenta.... 15 Wykres 9. Znajomość kwestii zakładu Landeco przez respondenta (N=951).... 16 2

Wykres 10. Znajomość kwestii zakładu Landeco przez respondenta - podział na dzielnice.... 17 Wykres 11. Źródła informacji na temat zakładu Landeco (N=599).... 18 Wykres 12. Rozkład opinii respondentów na temat zakładu Landeco, którzy posiadali informacje o problemie (N=599).... 19 Wykres 13. Stanowisko respondentów w sprawie potencjalnego wykupu mieszkań hutniczych przez Urząd Miasta (N=951)... 20 Wykres 14. Stanowisko respondentów w sprawie potencjalnego wykupu mieszkań hutniczych przez Urząd Miasta w zależności od miejsca zamieszkania.... 21 Wykres 15. Znajomość kwestii potencjalnego wykupu mieszkań hutniczych przez respondenta (N=951).... 22 Wykres 16. Źródła informacji na temat mieszkań hutniczych (N=438).... 23 Wykres 17. Rozkład opinii respondentów na temat mieszkań hutniczych, którzy posiadali informacje o problemie (N=438).... 24 3

Informacje wstępne Niniejszy raport powstał w oparciu o badanie opinii mieszkańców Siemianowic Śląskich, przygotowane i przeprowadzone przez Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju (CITTRFUŚ), na zlecenie Urzędu Miasta Siemianowice Śląskie, w terminie od 21 marca do 8 kwietnia 2011 roku na reprezentatywnej próbie 1000 pełnoletnich mieszkańców Siemianowic Śląskich. Głównym celem zrealizowanego badania ilościowego było ustalenie stanowiska mieszkańców miasta w kwestii Zakładu Składowania Definitywnego i Utylizacji Odpadów Landeco Sp. z o. o. (zwanego dalej zakładem Landeco) oraz potencjalnego wykupu mieszkań hutniczych przez Urząd Miasta ze środków publicznych. Badanie ankietowe było anonimowe i nie wiązało się z żadnymi kosztami ze strony respondentów. Sondaż został przeprowadzony ze względu na skargi mieszkańców miasta dotyczące uciążliwego zapachu związanego z funkcjonowaniem zakładu Landeco oraz wnioski o wykupienie mieszkań hutniczych przez Urząd Miasta Siemianowice Śląskie w celu dalszej odsprzedaży mieszkańcom. Metodologia Badanie opinii mieszkańców w dwóch opisanych powyżej kwestiach przeprowadzono w Siemianowicach Śląskich po raz pierwszy. Zostało zrealizowane na reprezentatywnej próbie 1000 1 osób. Badaną populacją byli pełnoletni mieszkańcy miasta, łącznie 57 981 osób 2. Zastosowano dobór próby losowo-warstwowy. Wyszczególniono 5 warstw były to dzielnice Siemianowic Śląskich: - Bańgów; - Bytków; - Centrum; - Michałkowice; - Przełajka. 1 Ostateczna liczba kwestionariuszy wyniosła 1011 sztuk. 2 Źródło: Urząd Miasta Siemianowice Śląskie Referat Ewidencji Ludności, stan populacji na 31 grudnia 2010 r. 4

Z każdej warstwy wylosowano proporcjonalną liczbę mieszkańców, reprezentatywną ze względu na płeć oraz wiek respondentów. Do wybrania próby zastosowano losowanie systematyczne. Podstawą doboru próby była lista gospodarstw domowych, podzielona na poszczególne dzielnice, przy czym każde wylosowane gospodarstwo reprezentowała jedna osoba. W przypadku nieobecności respondenta, bądź odmowy udziału w badaniu, losowano kolejne adresy mieszkańców, do wyczerpania listy brakujących osób. Próba była reprezentatywna ze względu na wybrane kryteria: miejsce zamieszkania (dzielnicy), wiek oraz płeć. Przy założeniu próby wielkości N=1011, błąd statystyczny oszacowania wynosi + /_ 3,1%. Tabela 1. Podział próby badawczej N=1011 z uwzględnieniem poszczególnych dzielnic Siemianowic Śląskich. Dzielnica Liczba mieszkańców Procent ogółu mieszkańców Siemianowic Śląskich Reprezentacja w próbie badawczej Bańgów* 2811 4,8% 92 Bytków 15088 26% 247 Centrum 26355 45,5% 432 Michałkowice 12921 22,3% 212 Przełajka* 806 1,4% 28 Ogółem 57981 100% 1011 Źródło: Urząd Miasta Siemianowice Śląskie Referat Ewidencji Ludności, obliczenia własne, stan populacji na 31 grudnia 2010r. W przypadku dwóch wyszczególnionych dzielnic, Bańgowa* oraz Przełajki*, w próbie zostało wylosowanych dwukrotnie więcej respondentów (odpowiednio 92 i 28 osób), ze względu na znacznie mniejszy procentowy udział liczby ludności w populacji mieszkańców miasta. Było to uzasadnione statystycznie ze względu na podział respondentów w poszczególnych dzielnicach na wiek i płeć. W przeciwnym razie w obu tych warstwach pewne grupy respondentów byłyby niedoreprezentowane. Każdorazowo w przypadku wyników odnoszących się do całej próby owa nadreprezentacja została uwzględniona w obliczeniach. Poniższe dwa wykresy prezentują rozkład respondentów w próbie badawczej ze względu na płeć i wiek. 5

Wykres 1. Rozkład próby badawczej ze względu na płeć (N=951 3 ). Wyszczególnione zostały cztery kategorie wiekowe: - 18-35; - 36-50; -51-60 (kobiety)/65 (mężczyźni); - >60 (kobiety)/>65 (mężczyźni). Wykres 2. Rozkład próby badawczej według wieku respondentów (N=951). 3 Wielkość próby w odniesieniu do wyników dotyczących mieszkańców całego miasta została pomniejszona o nadreprezentację mieszkańców Bańgowa i Przełajki, o czym była mowa w rozdziale poświęconym metodologii (s.5). 6

Badanie zostało zrealizowane metodą wywiadu osobistego w domu respondenta. W okresie przeprowadzenia badania opinii mieszkańców dziesięciu ankieterów otrzymało wylosowane adresy. Zaletą wybranej metody był wysoki stopień realizacji próby, dotarcie do respondentów, z którymi inny rodzaj kontaktu byłby utrudniony (na przykład kontakt telefoniczny) oraz możliwość wyjaśnienia ewentualnych niejasności w kwestionariuszu bezpośrednio przez przeszkolonego ankietera. Przeprowadzono ponadto kontrolę pracy ankieterów po zakończeniu wywiadów. Narzędziem badawczym był kwestionariusz ankiety liczący osiem pytań zamkniętych, podzielonych na dwie części, ze względu na opisywane zagadnienia. Odpowiedzi kwestionariusza wzajemnie się wykluczały i były wyczerpujące. Pierwsza część narzędzia dotyczyła opinii respondenta na temat zakładu Landeco, druga kwestii podjęcia decyzji o potencjalnym wykupieniu mieszkań zakładowych przez Urząd Miasta ze środków publicznych w celu dalszej odsprzedaży mieszkańcom, których ów problem dotyczy. Dwa wstępne pytania, zarówno w pierwszej jak i w drugiej części, dotyczyły tego, czy respondent posiadał jakąkolwiek wiedzę na temat zagadnień, o których mowa w kwestionariuszu oraz o źródłach owej wiedzy w przypadku tych osób, które wskazywały odpowiedź twierdzącą. Kolejne pytania dotyczyły stanowiska respondenta w kwestii zakładu Landeco oraz mieszkań hutniczych. W pierwszej części mieszkańcy określali ponadto na podanej skali intensywność zapachu związanego z działaniem zakładu Landeco w zależności od częstotliwości jego występowania. Celem tak zbudowanej skali było stworzenie rankingu dzielnic ze względu na intensywność odczuwanego zapachu. W ostatnim pytaniu omawianej części respondenci wskazywali, czy działalność zakładu Landeco postrzegają jako problem swój, dzielnicy i całego miasta. W metryczce zamieszczono informacje dotyczące płci i wieku respondenta oraz numer telefonu, w związku z kontrolą pracy ankieterów, przeprowadzoną przez CITTRFUŚ. 7

Streszczenie raportu Stanowisko mieszkańców Siemianowic Śląskich w sprawie zakładu Landeco: - zdaniem respondentów zakład Landeco powinien zostać zamknięty bez względu na wzrost kosztów wywozu odpadów; taką odpowiedź wskazało 42,1% osób, zdaniem 31% badanych zakład nie powinien zostać zamknięty, natomiast 26,9% nie zajęło w tej kwestii stanowiska; - za zamknięciem zakładu Landeco opowiedzieli się przede wszystkim mieszkańcy Bańgowa (73,1% respondentów z tej dzielnicy). Jednocześnie 95,7% owych respondentów uważa, że zakład Landeco jest problemem dzielnicy; - przeciwko zamknięciu zakładu Landeco wypowiedzieli się głównie mieszkańcy Bytkowa (36,4% respondentów z tej dzielnicy); - uciążliwy zapach, związany z funkcjonowaniem zakładu Landeco ze względu na okres występowania, wyczuwalny jest w Bańgowie (w skali od 0 do 4 2,34), w Centrum (1,21) i w Michałkowicach (1). Stanowisko mieszkańców Siemianowic Śląskich w sprawie mieszkań hutniczych: - zdaniem respondentów Urząd Miasta nie powinien wykupywać mieszkań zakładowych ze środków publicznych w celu dalszej odsprzedaży lokali mieszkańcom; taką odpowiedź wskazało 41,6% respondentów. Jednocześnie za wykupem opowiedziało się 25,9% osób, natomiast 32,5% nie zajęło w tej sprawie stanowiska; - pomimo informacji zamieszczonych w lokalnej prasie oraz na stronie internetowej ponad połowa respondentów (54%) nie słyszała o problemie potencjalnego wykupu mieszkań hutniczych. Szczegółowa analiza otrzymanych wyników została omówiona w raporcie głównym. 8

Raport Główny Część I Pierwsza część kwestionariusza obejmowała pytania dotyczące opinii respondentów na temat zakładu Landeco. W związku z uciążliwością nieprzyjemnego zapachu dla mieszkańców Siemianowic Śląskich, związanego z funkcjonowaniem ww. zakładu, respondenci zostali poproszenie o wskazanie opinii, która wydawała się im najbliższa. Informacje o problemie zakładu (jak również o przeprowadzeniu omawianych badań) były podawane między innymi w lokalnych mediach (prasa, radio, telewizja) oraz na stronie internetowej Urzędu Miasta Siemianowice Śląskie. W przypadku podjęcia decyzji o zamknięciu zakładu, koszt wywozu śmieci wzrośnie o 15%. Potencjalny wzrost kosztów dotyczyłby wszystkich mieszkańców Siemianowic Śląskich, dlatego też zostało zlecone badanie opinii publicznej. Powyższa informacja była podawana respondentom przez ankietera ze względu na to, iż wielu z nich uważało, że problem zakładu Landeco bezpośrednio ich nie dotyczy. Wylosowani mieszkańcy mogli wobec tego wskazać tylko jedną odpowiedź z trzech możliwych: - zakład Landeco powinien zostać zamknięty pomimo wzrostu kosztów wywozu odpadów o 15%; - zakład Landeco nie powinien zostać zamknięty; - nie mam zdania. Poniższy wykres odzwierciedla rozkład odpowiedzi respondentów w całej próbie badawczej. Prawie połowa osób opowiedziała się za zamknięciem zakładu Landeco (42,1%), niemalże jedna trzecia (31%) za tym, aby zakład nadal funkcjonował. Znaczny procent respondentów nie zajął żadnego stanowiska w omawianej kwestii (26,9%). 9

Wykres 3. Stanowisko respondentów w kwestii zakładu Landeco (N=951). Płeć oraz wiek respondentów nie miały znaczącego wpływu na udzielane odpowiedzi. Istotne okazało się natomiast miejsce zamieszkania. Wykres 4. Opinie respondentów na temat zakładu Landeco ze względu na dzielnice. 10

Za zamknięciem zakładu Landeco opowiedzieli się przede wszystkim mieszkańcy Bańgowa (73,1% spośród osób tam mieszkających). Związane jest to z bezpośrednio odczuwalnym przez tych respondentów nieprzyjemnym zapachem, co wynika z bliskiego położenia zakładu Landeco. Mieszkańcy Bańgowa także najrzadziej zaznaczali odpowiedź: zakład Landeco nie powinien zostać zamknięty (11,8%). W tej grupie najmniejsza ilość osób nie miała zdania (15,1%). W przypadku trzech dzielnic Centrum, Michałkowic i Przełajki procent osób opowiadających się za zamknięciem zakładu był zbliżony odpowiednio: 47,9%, 40,8% oraz 46,4%. W przypadku odpowiedzi negatywnej zbliżone wartości zanotowano wśród mieszkańców Michałkowic i Przełajki: 22,3% oraz 21,4%. Największa część respondentów, którzy w powyższej kwestii nie mają zdania, mieszka w Michałkowicach (37%) oraz w Bytkowie (36,4%). Ostateczne zestawienie wyników ze względu na miejsce zamieszkania respondenta pokazuje, że zdaniem mieszkańców Bańgowa, Centrum, Michałkowic i Przełajki zakład Landeco powinien zostać zamknięty. Jedynie w opinii mieszkańców Bytkowa zakład powinien nadal funkcjonować stosunkiem głosów: 27,1% za zamknięciem do 36,4% przeciwko zamknięciu. Procentowy rozkład odpowiedzi związany jest z pytaniem piątym części pierwszej kwestionariusza ankiety, które dotyczyło określenia problematyczności zakładu Landeco dla respondenta, dzielnicy oraz miasta. O ile dwie ostatnie kategorie były zrozumiałe dla respondentów, o tyle pierwsza budziła wątpliwości. Postrzeganie problematyczności zakładu Landeco dla respondenta było rozumiane jako kwestia bezpośrednio wyczuwanego zapachu, bądź też jako kwestia identyfikacji mieszkańca z dzielnicą/miastem (zakład Landeco jako obiekt szkodzący wizerunkowi miasta). Poniższe trzy wykresy prezentują rozkład opinii respondentów w zależności od miejsca zamieszkania i odpowiadają kolejno odpowiedziom dotyczącym respondenta (Wykres 5), dzielnicy (Wykres6) i miasta (Wykres 7). 11

Wykres 5. Rozkład odpowiedzi na pytanie: czy zakład Landeco stanowi problem dla respondenta? Zdecydowana większość respondentów (w przypadku czterech dzielnic ponad dwie trzecie pytanych osób) nie postrzega zakładu Landeco jako swojego problemu. Jedynie mieszkańcy Bańgowa w większości zaznaczyli, iż problem dotyczy ich bezpośrednio (62,6%) głównie w kontekście odczuwalności uciążliwego zapachu w miejscu zamieszkania. Wykres 6. Rozkład odpowiedzi na pytanie: czy w opinii respondenta zakład Landeco jest problemem dla dzielnicy? 12

W przypadku pytania o opinię dotyczącą problematyczności działania zakładu Landeco dla dzielnicy niemalże wszyscy mieszkańcy Bańgowa wskazali odpowiedź twierdzącą (95,7%). Podobnie zaznaczyła ponad połowa respondentów mieszkających w Michałkowicach (52,6%). Procent mieszkańców pozostałych dzielnic był zbliżony i nie przekroczył 20% pytanych. Decydujące znaczenie miała kwestia, czy zapach jest w dzielnicy wyczuwalny czy nie. Wykres 7. Rozkład odpowiedzi na pytanie: czy w opinii respondenta zakład Landeco jest problemem dla miasta? Istotny jest również rozkład odpowiedzi dotyczących całego miasta w omawianej kwestii. Zmieniły się bowiem proporcje i rozkład odpowiedzi. W przypadku mieszkańców czterech dzielnic znaczny jest procent osób, które postrzegają funkcjonowanie zakładu Landeco jako problematyczne dla Siemianowic Śląskich (około 70%). Jedynie w przypadku mieszkańców Bytkowa procent ten jest niższy, wynosi bowiem 55,6%, co nadal stanowi większość. W tym przypadku jest to nie tyle kwestia odczuwanego zapachu przez mieszkańców, co postrzegania negatywnych skutków działalności zakładu w kategoriach wizerunku całego miasta. 13

Powróćmy jeszcze do wyników dotyczących opinii respondentów na temat zakładu Landeco z podziałem na miejsce zamieszkania. Zaprezentowany na Wykresie 4. rozkład odpowiedzi związany jest również ze skalą intensywności zapachu wyczuwalnego w związku z funkcjonowaniem zakładu Landeco w zależności od okresu, w którym ów zapach jest odczuwany (zwanej dalej skalą zapachu). Powyższej kwestii poświęcono pytanie nr 4 w części pierwszej kwestionariusza ankiety. Zastosowana została pięciostopniowa skala: 0 brak zapachu 1 intensywny zapach wyczuwalny od czasu do czasu; 2 intensywny zapach wyczuwalny przez mniejszą część roku; 3 intensywny zapach wyczuwalny przez większą część roku; 4 intensywny zapach wyczuwalny bez względu na porę roku. Podana rozpiętość nie jest skalą samej intensywności zapachu, lecz dotyczy przede wszystkim okresu, w którym jest on wyczuwalny. Rozkład opinii w kwestii zamknięcia zakładu Landeco jest porównywalny do skali zapachu w zależności od miejsca zamieszkania respondenta. Mieszkańcy Bańgowa licznie opowiedzieli się za zamknięciem zakładu i uzyskali jednocześnie najwyższy stopień na zbudowanej skali. Poniższy wykres prezentuje rozkład odpowiedzi dotyczących wyczuwalności nieprzyjemnego zapachu. 14

Wykres 8. Rozkład odpowiedzi na skali zapachu ze względu na miejsce zamieszkania respondenta. Przyporządkowanie wartości liczbowej odpowiadającej kolejnym stopniom skali pozwala określić średnią pozycję na skali zapachu w zależności od miejsca zamieszkania respondentów (możliwe wartości od 0 do 4). Rozkład wartości pokazuje Tabela 2. Najniższą wartość wyczuwalności uciążliwego zapachu wskazywali mieszkańcy Przełajki (średnia wartość 0,11). Mimo tego niemalże połowa respondentów z tej warstwy opowiedziała się za zamknięciem zakładu Landeco (46,4% z osób, które mieszkają w tej dzielnicy). Jednocześnie odwrotną zależność można zaobserwować w przypadku mieszkańców Bytkowa. Średnia wartość na skali wyczuwalności zapachu to 0,2. Jednocześnie spośród tych mieszkańców największa ilość opowiedziała się za dalszym funkcjonowaniem zakładu. Problem uciążliwości zapachu dotyczy tych respondentów w najmniejszym stopniu. 15

Tabela 2. Wartości skali zapachu ze względu na miejsce zamieszkania respondenta (N=951). Przełajka 0,11 Bytków 0,20 Michałkowice 1,00 Centrum 1,21 Bańgów 2,34 Powyższa rozbieżność może wynikać z położenia Przełajki jest ona usytuowana na obrzeżach miasta w bezpośrednim sąsiedztwie Bańgowa, w którym mieszkają respondenci najbardziej skarżący się na uciążliwość zapachu. Z drugiej strony może być spowodowana różnicą w stopniu poinformowania mieszkańców o zaistniałym problemie. Z tą kwestią wiąże się również istotny odsetek osób, które nie zajęły konkretnego stanowiska w kwestii zakładu Landeco, wskazując odpowiedź: nie mam zdania. Znaczna liczba respondentów dowiedziała się o kwestii zakładu Landeco dopiero od ankietera, który informował o istniejącym problemie. Wykres 9. Znajomość kwestii zakładu Landeco przez respondenta (N=951). 16

Jak wynika z powyższego wykresu, mimo licznych informacji ukazujących się w lokalnej prasie czy na stronie internetowej, ponad jedna trzecia respondentów twierdzi, że nie słyszała o kwestii zakładu Landeco. W związku z tym pewna ich część wyrażała swą opinię w oparciu o informacje uzyskane od ankietera. Odpowiedzi rozkładały się niejednorodnie, w zależności od miejsca zamieszkania respondenta, co zaprezentowane zostało na Wykresie 10. Wykres 10. Znajomość kwestii zakładu Landeco przez respondenta - podział na dzielnice. Najwięcej poinformowanych respondentów mieszka w Bańgowie, znów ze względu na to, że badane zagadnienie dotyczy tych mieszkańców bezpośrednio (94,6%). W Bytkowie stosunek liczby osób zorientowanych w kwestii zakładu do tych, którzy o problemie dowiedzieli się dopiero od ankietera, rozkładał się mniej więcej po połowie: 47,4% do 52,6%. W pozostałych dzielnicach ów stosunek był zbliżony. Respondenci, którzy w omawianym powyżej pytaniu odpowiedzieli twierdząco (599 osób), byli również proszeni o wskazanie źródła posiadanej wiedzy. Poniżej znajduje się wykres prezentujący rozkład odpowiedzi. Badani mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. 17

Wykres 11. Źródła informacji na temat zakładu Landeco (N=599). Najczęściej wskazywanym źródłem informacji były lokalne media (36,1%), na drugiej pozycji respondenci wymieniali znajomych lub rodzinę (29,5%). Wśród innych odpowiedzi znalazły się między innymi zebrania czy spotkania poświęcone omawianej sprawie i organizowane w dzielnicach. W związku z tym, że aż 37,1% wszystkich badanych twierdziło, iż nie słyszeli wcześniej o problemie zakładu Landeco, istotne wydaje się pokazanie rozkładu opinii respondentów w sprawie potencjalnego zamknięcia zakładu, wśród tych osób, które posiadały jakiekolwiek informacje przed rozpoczęciem samego badania opinii. 18

Wykres 12. Rozkład opinii respondentów na temat zakładu Landeco, którzy posiadali informacje o problemie (N=599). Wyłączenie osób nieposiadających jakichkolwiek informacji o problemie zakładu Landeco nieznacznie wpłynęło na rozkład odpowiedzi (zobacz Wykres 3.). Zwiększył się procent respondentów, którzy opowiedzieli się za zamknięciem zakładu (z 42, 1% do 53,8%), jednocześnie zmniejszył się procent osób, które nie mają zdania (z 26,9% do 18%). Zaobserwowany spadek jest jednak nieznaczny, podczas gdy wyłączenie części respondentów zmniejsza pokaźnie liczebność próby i ma wpływ na reprezentatywność wyników. 19

Część II Druga część kwestionariusza ankiety zawierała pytania dotyczące kwestii potencjalnego wykupu mieszkań hutniczych przez Urząd Miasta Siemianowice Śląskie ze środków publicznych, przeznaczonych na remont budynków i dróg, w celu dalszej odsprzedaży lokali mieszkańcom. Ta część była objętościowo mniejsza od pierwszej, zawierała bowiem trzy zamknięte pytania. Podobnie jak w kwestii zakładu Landeco, także i w tym przypadku informacje zostały zamieszczone w lokalnych mediach oraz na stronie internetowej Urzędu Miasta. Problem potencjalnego wykupu mieszkań hutniczych dotyczy bezpośrednio jedynie mieszkańców owych mieszkań. Jednak ze względu na konieczność wykorzystania środków publicznych przez Urząd Miasta, w przypadku decyzji o wykupieniu, kwestia ta nabrała charakteru ogólnospołecznego i zaczęła dotyczyć wszystkich mieszkańców Siemianowic Śląskich. W związku z tym powyższa informacja musiała się pojawić w przygotowanym kwestionariuszu ankiety. Wykres 13. Stanowisko respondentów w sprawie potencjalnego wykupu mieszkań hutniczych przez Urząd Miasta (N=951). 20

W opinii większości respondentów Urząd Miasta Siemianowice Śląskie nie powinien wykupywać mieszkań hutniczych ze środków publicznych (41,6%). Ponad jedna trzecia pytanych nie ma jednak w tej kwestii zdania (32,5%). Pozostałe osoby (25,9%) są za wykupieniem owych mieszkań. Płeć i wiek nie miały większego znaczenia dla omawianej kwestii. Nieznaczny wpływ miało natomiast miejsce zamieszkania. Poniższy wykres pokazuje rozkład odpowiedzi respondentów z podziałem na dzielnice. Wykres 14. Stanowisko respondentów w sprawie potencjalnego wykupu mieszkań hutniczych przez Urząd Miasta w zależności od miejsca zamieszkania. Niemalże połowa respondentów mieszkających w Centrum Siemianowic Śląskich opowiedziała się przeciwko wykupieniu mieszkań hutniczych przez Urząd Miasta (48,1%). W porównaniu z mieszkańcami pozostałych dzielnic jest to największy odsetek osób. Jednocześnie najmniejsza liczba opowiadających się przeciw wykupieniu mieszkań, to respondenci z Przełajki (17,9%). Połowa natomiast nie miała stanowiska w tej kwestii. W przypadku osób mieszkających w pozostałych trzech dzielnicach, rozkład odpowiedzi był zbliżony. Procent odpowiedzi negatywnych (UM nie powinien wykupywać mieszkań hutniczych ze środków publicznych) wahał się od 31% (Bytków) do 43% (Bańgów). Odpowiedzi pozytywne (Urząd Miasta powinien wykupić mieszkania 21

hutnicze ze środków publicznych) rozkładały się natomiast od 16,1% (Bańgów) do 32,1% (Przełajka). Podobnie jak w kwestii zakładu Landeco, pewne znaczenie może mieć ilość respondentów, którzy zostali poinformowani po raz pierwszy o problemie mieszkań hutniczych dopiero przez ankietera. Poniżej zamieszczone zostały dwa wykresy: pierwszy prezentuje rozkład procentowy osób, które słyszały o problemie wcześniej w stosunku do tych, którzy dowiedzieli się o nim od ankietera; drugi pokazuje wskazane przez respondentów źródła posiadanych informacji, w przypadku osób, które owe informacje posiadały. Mieszkańcy mogli wskazać kilka odpowiedzi. Wykres 15. Znajomość kwestii potencjalnego wykupu mieszkań hutniczych przez respondenta (N=951). 22

Wykres 16. Źródła informacji na temat mieszkań hutniczych (N=438). Jak wynika z Wykresu 15., mimo informacji zamieszczonych w lokalnej prasie i na stronie internetowej, ponad połowa respondentów nie posiadała żadnych informacji na temat potencjalnego wykupu mieszkań hutniczych przez Urząd Miasta Siemianowice Śląskie (54%). Oznacza to, że po raz pierwszy usłyszeli o nim od ankietera. Stąd tak liczny procent osób, które nie zajęły żadnego stanowiska w omawianej kwestii, wskazując odpowiedź: nie mam zdania. Warto wobec tego sprawdzić rozkład opinii mieszkańców na temat mieszkań hutniczych wśród osób, które posiadały już wcześniej jakąkolwiek wiedzę i były wstanie swoją opinię wyrazić. Wykres 17. obrazuje powyższe dane. 23

Wykres 17. Rozkład opinii respondentów na temat mieszkań hutniczych, którzy posiadali informacje o problemie (N=438). Znacznie zmienił się procent osób, zdaniem których Urząd Miasta nie powinien wykupywać mieszkań hutniczych (z 41,6% do 58,3%). Istotnym spadkiem jest natomiast odsetek respondentów, którzy nie zajęli żadnego stanowiska w omiawianej sprawie z 32,5% do 18%. Jednocześnie w niewielkim stopniu zmienił się procent osób za wykupieniem mieszkań z 25,9% do 23,6%. Patrz: Wykres 13. Mimo korzyści płynących z procentowego zmniejszenia respondentów, którzy wskazali odpowiedź: nie mam zdania, należy pamiętać, że znacznie zmniejszyła się liczebność próby po odrzuceniu tych osób, które nie posiadały żadnej wiedzy na temat potencjalnego wykupu mieszkań hutniczych przez Urząd Miasta (z 1011 do 438). Zmniejsza się wówczas reprezentatywność, zwiększa się błąd statystyczny. Ważny jest natomiast wniosek dotyczący znaczenia poinformowania mieszkańców o tych kwestiach, których dotyczyć będzie badanie opinii publicznej. Zmniejsza się bowiem prawdopodobieństwo otrzymywania odpowiedzi: nie mam zdania, jeśli respondenci mają możliwość wyrobienia sobie własnej opinii na dany temat. 24