Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu Wydział Energetyki i Paliw MINISTERSTWO GOSPODARKI Departament Ropy i Gazu Kohabitacja. Rola gazu w rozwoju gospodarkiniskoemisyjnej Maciej Kaliski Adam Szurlej Warszawa, 18 listopada 2010 r.
Wprowadzenie Polski sektor energetyczny stoi obecnie przed powaŝnymi wyzwaniami. Wysokie zapotrzebowanie na energię, nieadekwatny poziom rozwoju infrastruktury wytwórczej i transportowej paliw i energii, uzaleŝnienie od zewnętrznych dostaw gazu ziemnego i ropy naftowej oraz zobowiązania w zakresie ochrony środowiska, w tym dotyczące klimatu powodują konieczność podjęcia zdecydowanych działań. (Polityka energetyczna Polski do 2030 roku) 2
Węglowodory w strukturze zasobów pierwotnych nośników energii Światowe zasoby surowców energetycznych: Węgiel 67%, Ropa naftowa i gaz ziemny 33% Polska posiada znaczne zasoby węgla, które będą pełnić rolę waŝnego stabilizatora bezpieczeństwa energetycznego kraju, co ma szczególne znaczenie wobec uzaleŝnienia polskiej gospodarki od importu gazu (w ponad 70%) i ropy naftowej (w ponad 95%). Polityka energetyczna ukierunkowana jest na dywersyfikację dostaw surowców i paliw, rozumianą równieŝ jako zróŝnicowanie technologii, a nie jak do niedawna jedynie zróŝnicowanie kierunków dostaw. Wspierany będzie rozwój technologii pozwalających na pozyskiwanie paliw płynnych i gazowych z surowców krajowych. Krajowe zasoby nośników energii (Polityka energetyczna Polski do 2030 roku) 3
Udział węglowodorów w strukturze zuŝycia energii pierwotnej w wybranych krajach UE 4
Struktura zuŝycia energii pierwotnej w Polsce w 2009 r. 0,3% 2,2% 3,8% 2,2% 10,9% 45,7% 22,0% 12,9% węgiel kam ropa gaz ziemny zaazotowany drewno węgiel br gaz ziemny wysokometanowy energia wodna paliwa odpadowe i surowce 5
Jednostkowe zuŝycie gazu ziemnego w wybranych krajach UE [m3/osoba*rok] PL = 361 UE = 998 6
Jednostkowe zuŝycie energii elektrycznej w wybranych krajach UE [kwh/osoba*rok] 18000 16000 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 Szwecja Finlandia Luxemburg Belgia Francja Austria Niemcy Holandia Dania Slowenia W. Brytania Irlandia Czechy Hiszpania Wlochy Estonia Cypr Slowacja Grecja Malta Portugalia Bulgaria Wegry POLSKA Litwa Lotwa Rumunia kwh per capita 7
Struktura mocy zainstalowanej w energetyce UE 2000r. 2009r. 8
Struktura przyrostu nowych mocy w poszczególnych technologiach energetycznych w krajach UE w latach 2000 2008 9
Produkcja energii elektrycznej netto w podziale na paliwa 2008r. 2030r. Energia odnawialna 4,2% Gaz ziemny 3% Pozostałe paliwa (w tym produkty naftowe) 3,3% Pozostałe paliwa (w tym produkty naftowe) 1,9% Energia odnawialna 18,8% W ęgiel kamienny 36% Węgiel brunatny 34,2% Węgiel kamienny 55,3% Paliwa jadrowe 15,7% Gaz ziemny 6,6% W ęgiel brunatny 21% 10
Produkcja energii elektrycznej znaczenie gazu ziemnego stan aktualny i perspektywy rozwoju 7 5 2 6 1 4 3 11
Struktura dostaw gazu ziemnego do Polski w latach 2001 2009 [mln m 3 ] Źródło 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Wydobycie krajowe 4 058,5 4 326,7 4 318,1 4 277,1 4 276,0 4 073,9 4 078,6 Import gazu, w tym: 8 622,7 9 304,0 9 690,6 10 028,4 9 286,6 10 264,1 9 485,3 Rosja 6 754,9 5 757,6 6 340,3 6 839,7 6 219,2 7 056,7 7 739,9 Niemcy 417,6 386,2 330,6 477,5 783,6 825,4 1 072,8 Norwegia 487,5 480,0 485,1 360,1 0,0 0,0 0,0 Czechy 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,0 0,3 Kraje AzjiŚrodkowej 962,4 2 679,9 2 533,1 2 346,9 2 279,3 2 377,2 667,5 Ukraina 0,0 0,0 1,2 3,9 4,2 4,8 4,8 SUMA 12 681,2 13 630,7 14 008,7 14 305,5 13 562,6 14 338,0 13 563,9 12
mld m3 Prognoza zapotrzebowania na gaz ziemny w Polsce znaczenie importu z kierunku wschodniego 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 Jamal - min Popyt prognoza PEP2030 Jamał - max.
Krajowy system gazowniczy sieć przesyłowa stan obecny i plany rozwojowe Świnoujście I etap: 5 mld m 3 /rok II etap: 7,5 mld m 3 /rok Gdańsk Olsztyn Lwówek Włocławek Tietierowka Poznań Gustorzyn Warszawa Wysokoje Piotrków Trybunalski Wrocław Lasów obecnie 0,9 mld m 3 /rok po rozbudowie: I etap 1,5 mld m 3 /rok II etap 2 mld m 3 /rok Cieszyn 0,5 mld m 3 /rok Katowice Kraków Jarosław Drozdowicze Hrubieszów obecnie 5 mln m 3 /rok po rozb. 200 mln m 3 /rok 14
ZaleŜność od importu gazu ziemnego w wybranych państwach UE w 2008 r. Państwo Całkowita zaleŝność [%] Gaz ziemny [%] Dania U.K. Polska Niemcy Austria Węgry Włochy Irlandia Słowacja Francja Czechy Szwecja Finlandia Grecja Portugalia Hiszpania -26,69 27,35 31,92 63,14 71,39 65,42 88,77 96,30 65,88 52,66 27,39 39,32 56,60 76,61 87,93 89,31-120,83 26,07 72,96 84,05 86,67 87,88 90,32 92,19 96,32 97,87 98,60 100,00 100,00 100,00 100,00 101,00 15
Podsumowanie Konsekwentna realizacja zadań zawartych w Polityce energetycznej Polski do 2030 roku przyczyni się do wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju (budowa interkonektorów i gazoportu LNG, rozbudowa PMG), Priorytetem jest zwiększenie moŝliwości wydobycia gazu ziemnego z rodzimych złóŝ, a inwestycje w zakresie poszukiwań i zagospodarowania niekonwencjonalnych złóŝ gazu ziemnego mogą zdecydowanie podwyŝszyć poziom wydobycia krajowego, Zasadniczy wpływ na wielkość udziału gazu ziemnego w strukturze zuŝycia energii pierwotnej kraju będzie mieć stopień wykorzystania gazu w sektorze wytwarzania energii elektrycznej i dalsza rozbudowa systemu przesyłowego i dystrybucyjnego gazu ziemnego. 16
Dziękuję za uwagę 17