Raport XIX PMzA NTL-2018-1 XIX Porównania Międzylaboratoryjne z Akustyki NTL-2018-1 Jarocin 22-23.10.2018 r. Raport z 27.11.2018 r. Opracował: mgr Mikołaj Kirpluk Warszawa, listopad 2018
Spis treści: str. 1. Informacje ogólne... 3 2. Dokumenty odniesienia... 3 3. Badania biegłości... 4 4. Kryteria oceny... 4 4.1 Badanie biegłości... 4 4.2 Porównanie międzylaboratoryjne... 5 4.2.1 Reszta standaryzowana Z (ang. z -score)... 5 4.2.2 Liczba E n i wskaźnik E n ref... 7 5. Programy badań... 8 5.1 Program B1 - stanowisko pracy - nierealizowany w tej rundzie... 8 5.2 Program B2 - środowisko - hałas przemysłowy... 9 5.3 Program B3 - środowisko - hałas komunikacyjny... 10 5.4 Program B4x - hałas w pomieszczeniach do przebywania ludzi... 11 5.5 Program B6 - poziom mocy akustycznej in situ - program pilotażowy... 12 5.6 Program B7 - hałas maszyn i urządzeń - nierealizowany w tej rundzie... 13 5.7 Program B8 - środowisko - hałas impulsowy... 14 5.8 Wyniki badań międzylaboratoryjnych... 15 6. Podsumowanie... 15 Załącznik B2... 17 Załącznik B3... 19 Załącznik B4a... 22 Załącznik B4b... 24 Załącznik B6... 26 Załącznik B8... 28 Rysunki... 30 Indywidualne osiągnięcia każdego laboratorium są przesyłane listownie do każdego uczestniczącego laboratorium oddzielnie! opracował: Mikołaj Kirpluk str.2 z 30
1. Informacje ogólne Organizowane badania biegłości mają na celu weryfikację i podnoszenie umiejętności uczestników badań oraz spełnienie wymagań jednostki akredytującej w zakresie uczestnictwa w badaniach biegłości i porównaniach międzylaboratoryjnych. Wyniki programu mogą być wykorzystane dla określania wskaźników statystycznych związanych z niepewnością wyników badań oraz w celu doskonalenia warsztatu i metod badawczych. Porównania międzylaboratoryjne zorganizowała firma NTL-M.Kirpluk, posiadająca laboratorium akredytowane przez Polskiego Centrum Akredytacji numer AB 838 w zakresie badań akustycznych (szczegółowy zakres jest określony w dokumencie dostępnym na stronie internetowej PCA: www.pca.gov.pl). Zakres dotychczas udzielonej akredytacji nie obejmuje organizowania porównań międzylaboratoryjnych jako działalności akredytowanej. W porównaniach wzięło udział łącznie 17 laboratoriów - 15 laboratoriów uczestniczących (ozn.kodami) oraz laboratorium firmy NTL-M.Kirpluk jako Laboratorium Odniesienia (ozn. REF ) oraz laboratoria zaproszone (ozn. R1). Uczestnicy badań przyjechali z własnym sprzętem pomiarowym. Koordynatorem Badań (i też obserwatorem) jest Kierownik Laboratorium Badawczego firmy NTL-M.Kirpluk i zarazem jej właściciel - mgr Mikołaj Kirpluk (tel.kom. 502216620). Ocenę biegłości prowadziła zaproszona obserwator-ekspert techniczny - mgr inż. Katarzyna Król. Wszyscy organizatorzy badań w osobach: Koordynatora, obserwatorów i ekspertów technicznych, zostali zobowiązani do zachowania poufności tożsamości i wyników badań poszczególnych uczestników, oraz do bezstronności w ocenie działań uczestników i wyników ich badań. Każdy uczestnik badań został zobowiązany do zachowania poufności uzyskanych przez siebie wyników pomiarów względem pozostałych uczestników porównań międzylaboratoryjnych. Reklamacje są przyjmowane przez sześć miesięcy od daty przekazania raportu z wynikami badania. Reklamacje należy złożyć do laboratorium badawczego na piśmie. 2. Dokumenty odniesienia W badaniach oparto się na następujących dokumentach: Polska Norma PN-EN ISO/IEC 17043:2011 Ocena zgodności. Ogólne wymagania dotyczące badania biegłości. mgr Mikołaj Kirpluk "Statystyka w pomiarach akustycznych - podstawy" - referat opublikowany w Materiałach XXXIV Zimowej Szkoły Zagrożeń Wibroakustycznych (luty 2006), mgr Mikołaj Kirpluk - obliczanie niepewności: rozdział 16 Księgi Jakości laboratorium badawczego firmy NTL-M.Kirpluk - publikowany na stronie internetowej www.ntlmk.com w zakładce E-biblioteka opracował: Mikołaj Kirpluk str.3 z 30
3. Badania biegłości Badania biegłości w ramach XIX Porównań Międzylaboratoryjnych z Akustyki NTL-2018-1 odbyły się w dniach 22-23 października 2018 r. w Jarocinie (woj. wielkopolskie). Badania biegłości polegały na wykonaniu pomiarów hałasu w ramach programów porównań międzylaboratoryjnych opracowanych przez Laboratorium Odniesienia firmy NTL-M.Kirpluk. W czasie realizacji zadań laboratoria wypełniały protokoły z pomiarów na przekazanych przez Organizatora formularzach, które po zakończeniu pomiarów były podpisywane przez obserwatora, a następnie po wykonaniu niezbędnych obliczeń i określeniu wyników końcowych wraz z niepewnościami - przekazywane Koordynatorowi Badań. 4. Kryteria oceny 4.1 Badanie biegłości W czasie wykonywania pomiarów była prowadzona przez obserwatora-eksperta technicznego biegłości na osobnym formularzu wg ustalonych kryteriów oceny biegłości dla poszczególnych zadań - poprzez przyznawanie punktów w skali od 0 do 2 wg zasady: 2 - poprawnie, 1 - akceptowalnie, 0 - niepoprawnie lub brak. Ocena sprawności wykonania pomiaru (gdzie T ref = czas pomiaru przez laboratorium odniesienia): 2 - czas <1,5xT ref, 1 - czas pomiędzy 1,5xT ref a 2xT ref, 0 - czas powyżej 2x T ref. Ocenie - jako ocenie biegłości - podlega też prawidłowe określenie wyników badania na podstawie pomiarów wykonanych przez dane laboratorium. Wynik będzie podany jako wartość procentowa Bb maksymalnej liczby punktów: uzyskana liczba punktów liczba prawidlowych wyników 100% Bb = maks. liczba punktów liczba wynikow w zadaniu Kryteria punktacji są utajnione względem uczestników programu. Ocenie - jako ocenie biegłości - podlega też prawidłowe określenie wyników badania na podstawie pomiarów wykonanych przez dane laboratorium. W przypadku, gdy uzyskany przez uczestnika wynik nie odpowiada prawidłowemu wynikowi, jaki powinien być określony na podstawie uzyskanych i przekazanych na protokole danych pomiarowych uczestnika oraz postawionych wymagań w programie badań, to taki wynik jest uznany za nieprawidłowy. Ocena ta ma za zadanie selekcjonowanie laboratoriów, których wyniki będą uwzględniane w średniej odniesienia dla wskaźnika oceny Z (patrz dalej) - jako wyniki kwalifikowane, informacja w raporcie (kody uczestników). Kryteria oceny: wskaźnik Bb Bbł75% Bb<75% zadowalająca niezadowalająca opracował: Mikołaj Kirpluk str.4 z 30
4.2 Porównanie międzylaboratoryjne 4.2.1 Reszta standaryzowana Z (ang. z -score) Wskaźnik Z dla i-tego laboratorium jest określony wzorem: Z i = X i - X s ref ref gdzie: X i - wynik i-tego laboratorium - przeliczony na ekspozycje względną* lub ciśnienie względne** X ref - średnia arytmetyczna z uzyskanych wyników kwalifikowanych (jako ekspozycje względne) (wynik umownie dokładny ) s ref - estymata odchylenia standardowego populacji wyników kwalifikowanych Powyższy wskaźnik powinno się stosować dla liczby uczestników nie mniejszej niż 10. W przypadku mniejszej liczby uczestniczących laboratoriów należy interpretować ten wskaźnik ze stosowną ostrożnością. Ten wskaźnik oceniano wg dwóch kryteriów - patrz następne punkty. 4.2.1.1 Kryteria oceny standardowe parametr z z Ł 2 2 < z < 3 3 Ł z zadowalająca wątpliwa niezadowalająca *ekspozycja względna - dla wyników określanych pomiarem wartości skutecznej (RMS) poziomu dźwięku, rozumiana jako wielkość proporcjonalna do energii wyrażona wzorem: E = 10 L p RMS **ciśnienie względne - dla wyników określanych pomiarem wartości szczytowej (Peak) poziomu dźwięku, rozumiane jako wielkość proporcjonalna do amplitudy ciśnienia wyrażona wzorem: P = 10 10 L p Peak 20 opracował: Mikołaj Kirpluk str.5 z 30
4.2.1.2 Kryteria oceny zaostrzone Jednak w przypadku badań akustycznych, gdzie wyniki odchyleń statystycznych zwyczajowo podaje się w decybelach, jako odpowiednik wymiaru uzyskiwanych wyników badań, natomiast same rachunki są prowadzone na wielkościach fizycznych (energetycznych) to odchylenia wyniku od średniej kwalifikowanej powyżej jednej wartości estymaty odchylenia standardowego w uzyskanej próbie kwalifikowanej kwalifikują się już jako wątpliwe w praktyce pomiarowej - odpowiadają z reguły odchyleniom powyżej 1 db - stąd zaproponowano też ocenę według kryteriów zaostrzonych : parametr z z Ł 1 1 < z < 2 2 Ł z zadowalająca wątpliwa niezadowalająca Komentarz nt wyniku umownie dokładnego : Osobnym problemem jest wiarygodne przypisanie wartości wyniku umownie dokładnego - o ile w przypadku pomiarów hałasów o poziomach stałych w czasie energetyczna średnia z wyników kwalifikowanych wydaje się akceptowalnym sposobem ustalenia poziomu wartości odniesienia, to w przypadku pomiarów hałasów zmiennych w czasie często dochodzi do sytuacji, że wartość średnia odbiega (i to znacznie!) od wartości dokładnej - ustalonej innymi metodami (np. pomiarem w znacznie dłuższym czasie). W przypadku reszty standaryzowanej właściwe przyjęcie wartości odniesienia ma istotny wpływ na ocenę indywidualnych osiągnięć. Powyższe aspekty należy brać pod uwagę przy analizie wyników porównań międzylaboratoryjnych. opracował: Mikołaj Kirpluk str.6 z 30
4.2.2 Liczba E n i wskaźnik E n ref 1 Ocena na podstawie liczby E n 1 oraz wskaźnika E n ref 1 (zaostrzonego) stosowanego do oceny wyników ILC z laboratorium odniesienia*. Wskaźniki są określone wzorami: E n = X U lab 2 lab - X + U ref 2 ref oraz E n ref = X lab U - X ref ref gdzie: X lab - wynik laboratorium - przeliczony na ekspozycje względną X - wynik laboratorium odniesienia - przeliczony na ekspozycje względną ref U lab - niepewność wyniku laboratorium** U - niepewność wyniku laboratorium odniesienia** ref Kryteria oceny: 1 liczba E n lub wskaźnik E n ref wartość Ł1 wartość >1 zadowalająca niezadowalająca *) laboratorium odniesienia jest laboratorium badawcze firmy NTL-M.Kirpluk, akredytowane przez Polskie Centrum Akredytacji, nr akredytacji AB 838. **) uwzględniane te zakresy niepewności wyrażonych w ekspozycji względnej, które posiadają niepusty zbiór części wspólnej danego przedziału niepewności (powyżej lub poniżej wartości średniej) i przedziału wyznaczonego przez wyniki X lab i X ref. Komentarz dot. stosowanych wskaźników ocen: Oceny wyników porównań międzylaboratoryjnych są kwestią umowną - norma 17043 wymienia m.in. wskaźniki Z oraz E n oraz sposób ich oceny - tu określone jako standardowe. Niemniej jednak, w toku uzyskanych doświadczeń, wskaźnika Z według kryteriów zaostrzonych zdecydowanie lepiej pokazuje pozycję wyniku przy pomiarach akustycznych (pomijając w tej chwili kwestię wiarygodności określenia wyniku umownie dokładnego ). Natomiast zaostrzona wg wskaźnika E n ref pozwala z jednej strony na ocenę laboratoriów niezależnie od praktycznej realizacji rachunków niepewności w danym laboratorium (lub ich braku), z drugiej strony jest weryfikacją poprawności wyniku uzyskanego przez laboratorium referencyjne. 1 W przypadku określania wskaźnika dla amplitud ciśnień szczytowych (przy analizie wyników pomiarów L CPeak ) oznacza się odpowiednio P n i P n ref w celu odróżnienia sposobu odlogarytmowania opracował: Mikołaj Kirpluk str.7 z 30
5. Programy badań 5.1 Program B1 - stanowisko pracy - nierealizowany w tej rundzie Metodyka pomiarowa: Polska Norma PN-EN ISO 9612:2011 pt.: Akustyka. Wyznaczanie zawodowej ekspozycji na hałas. Metoda techniczna - według Strategii 1 - metoda zadaniowa. Poligon pomiarowy: - sytuacja akustyczna: realizacja przez pracownika 2 różnych zadań - punkt pomiarowy: stanowisko pracy (fantom) - źródło hałasu: 2 kolumny głośnikowe - sygnał akustyczny: 2 sygnały o różnym poziomie i charakterze - dane pomocnicze: do wykonania obliczeń poziomu ekspozycji Badana wielkość: równoważny poziom dźwięku A, maksymalny poziom dźwięku A, szczytowy poziom dźwięku C. Orientacyjny czas realizacji pomiaru: 15 min. Kryteria oceny biegłości: sprawdzenie toru pomiarowego (przy wykorzystaniu kalibratora, ustawienie pionowe), wybór punktu pomiarowego (ucho lewe lub prawe - bardziej narażone), położenie mikrofonu względem ucha (odległość od 10cm do 40cm), ukierunkowanie mikrofonu (w kierunku zwrócenia twarzy pracownika), sprawność wykonania pomiaru (czas wykonywania badania) Poligon pomiarowy - konfiguracja stanowiska - patrz Rysunek B1 w załączniku. Dane do obliczeń: praca przy Zadaniu 1 (sygnał 1): od 1 do 2 godzin praca przy Zadaniu 2 (sygnał 2): od 4 do 6 godzin reszta czasu przeznaczona na prace pomocnicze i przerwy opracował: Mikołaj Kirpluk str.8 z 30
5.2 Program B2 - środowisko - hałas przemysłowy Metodyka pomiarowa: Metodyka referencyjna wykonywania okresowych pomiarów hałasu w środowisku, pochodzącego od instalacji lub urządzeń, z wyjątkiem hałasu impulsowego - Załącznik Nr 7 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 października 2014r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz.U. 2014r. poz.1542). UWAGA1: wysokość punktu jest ustalona na 1,5m! UWAGA2: czas pomiaru elementarnego jest ustalony na 30s! Poligon pomiarowy: - sytuacja akustyczna: źródło hałasu przy obecności istotnego tła akustycznego - punkt pomiarowy: wyznaczony punkt pomiarowy - źródło hałasu: 2 kolumny głośnikowe - sygnał akustyczny: hałas zmienny, okresowy, powtarzalny przy obecności tła akustycznego + sygnał samego tła akustycznego - dane pomocnicze: do wykonania obliczeń poziomu równoważnego Badana wielkość: równoważny poziom dźwięku A emitowanego hałasu Orientacyjny czas realizacji pomiaru: 15 min. Kryteria oceny biegłości: sprawdzenie toru pomiarowego (przy wykorzystaniu kalibratora, ustawienie pionowe), wykorzystanie statywu (pion mikrofonu w punkcie, wysokość 1,5m), ukierunkowanie mikrofonu (pomiar hałasu - na źródło hałasu), ukierunkowanie mikrofonu (pomiar tła - na wyłączone źródło hałasu), sprawność wykonania pomiaru (czas wykonywania badania) Poligon pomiarowy - konfiguracja stanowiska - patrz Rysunek B2 w załączniku. Dane do obliczeń: Źródło hałasu pracuje tylko w porze dziennej przez 3 godzin 30 minut. Niedokładność określenia czasu pracy źródła maksymalnie ±30 minut. opracował: Mikołaj Kirpluk str.9 z 30
5.3 Program B3 - środowisko - hałas komunikacyjny Metodyka pomiarowa: Referencyjna metodyka wykonywania okresowych pomiarów poziomów hałasu wprowadzanego do środowiska w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych i linii tramwajowych oraz kryteria lokalizacji punktów pomiarowych - Załącznik Nr 3 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem lub portem (Dz. U. Nr 140, poz.824) - metodą pomiarów pojedynczych zdarzeń akustycznych BEZ CIĄGŁEJ REJESTRACJI SYGNAŁU! UWAGA1: wysokość punktu jest ustalona na 1,5m! Poligon pomiarowy: - sytuacja akustyczna: hałas drogowy bez obecności istotnego tła akustycznego - punkt pomiarowy: wyznaczony punkt pomiarowy - źródło hałasu: 2 kolumny głośnikowe i rzutnik video - sygnał akustyczny: zarejestrowany hałas drogowy, powtarzalny (pojazdy lekkie i ciężkie) - dane pomocnicze: do wykonania obliczeń poziomu równoważnego Badana wielkość: ekspozycyjny poziom dźwięku A (SEL) badanego hałasu Orientacyjny czas realizacji pomiaru: 15 min. Kryteria oceny biegłości: sprawdzenie toru pomiarowego (przy wykorzystaniu kalibratora, ustawienie pionowe), wykorzystanie statywu (pion mikrofonu w punkcie, wysokość 1,5m), ukierunkowanie mikrofonu (pomiar hałasu - na źródło hałasu), uwzględnienie osobnych kierunków ruchu sprawność wykonania pomiaru (czas wykonywania badania) Poligon pomiarowy - konfiguracja stanowiska - patrz Rysunek B3 w załączniku. Dane do obliczeń: Natężenie ruchu: 250 poj./dobę - przy podziale ruchu: 80% dzień / 20% noc Udział pojazdów ciężkich: w porze dziennej 20%, w porze nocnej 80% podział ruchu na kierunki: po 50% opracował: Mikołaj Kirpluk str.10 z 30
5.4 Program B4x - hałas w pomieszczeniach do przebywania ludzi Metodyka pomiarowa: Program B4a: Polska Norma PN-B-02156:1987 (d.ozn.pn-87/b-02156) "Akustyka budowlana. Metody pomiaru poziomu dźwięku A w budynkach." - pomiar hałasu instalacyjnego. Program B4b: PN-EN ISO 10052:2007-05 +PN-EN ISO 10052:2007/A1:2010 - Akustyka. Pomiary terenowe izolacyjności od dźwięków powietrznych i uderzeniowych oraz hałasu od urządzeń wyposażenia technicznego. Metoda uproszczona. Poligon pomiarowy: - sytuacja akustyczna: hałas umownej instalacji przy obecności tła akustycznego - punkt pomiarowy: B4a: wyznaczony punkt pomiarowy (organizator) B4b: wyznaczyć zgodnie z normą (uczestnik) - źródło hałasu: kolumny głośnikowe - sygnał akustyczny: hałas ustalony + tło akustyczne - dane pomocnicze: do wykonania obliczeń poziomu równoważnego Badana wielkość: równoważny poziom dźwięku A hałasu emitowanego przez umowną instalację Orientacyjny czas realizacji pomiaru: 15 min. Kryteria oceny biegłości: sprawdzenie toru pomiarowego (przy wykorzystaniu kalibratora, ustawienie pionowe), B4a: ustawienie miernika/mikrofonu na statywie (pion mikrofonu w punkcie, wysokość 1,2m), B4b: liczba punktów pomiarowych (3 punkty) B4a: ukierunkowanie mikrofonu (mikrofon w górę!), B4b: wybranie lokalizacji punktów pomiarowych (1 w narożniku) eliminowanie zakłóceń zewnętrznych podczas pomiarów (!!!), sprawność wykonania pomiaru (czas wykonywania badania) Poligon pomiarowy - konfiguracja stanowiska - patrz Rysunek B4 w załączniku. Dane do obliczeń: Źródło hałasu pracuje tylko w porze dziennej przez 3 godzin 45 minut. Niedokładność określenia czasu pracy źródła maksymalnie ±15 minut. opracował: Mikołaj Kirpluk str.11 z 30
5.5 Program B6 - poziom mocy akustycznej in situ - program pilotażowy Metodyka pomiarowa: PN-EN ISO 3746 (czerwiec 2011) Akustyka - Wyznaczanie poziomów mocy akustycznej i poziomów energii akustycznej źródeł hałasu na podstawie pomiarów poziomów ciśnienia akustycznego - Metoda orientacyjna z zastosowaniem otaczającej powierzchni pomiarowej nad płaszczyzną odbijającą dźwięk Poligon pomiarowy: - sytuacja akustyczna: źródło hałasu przy obecności istotnego tła akustycznego - źródło hałasu: kolumna wielogłośnikowa - sygnał akustyczny: hałas ustalony + tło akustyczne - dane pomocnicze: do wykonania obliczeń Badana wielkość: równoważny poziom dźwięku A, Orientacyjny czas realizacji pomiaru: 15 min. Kryteria oceny biegłości: sprawdzenie toru pomiarowego (przy wykorzystaniu kalibratora, ustawienie pionowe), ustawienie miernika/mikrofonu na statywie położenie i ukierunkowanie mikrofonu (sprawdzanie odległości, mikrofon w kierunku źródła), ukierunkowanie mikrofonu (pomiar tła - na wyłączone źródło hałasu), sprawność wykonania pomiaru (czas wykonywania badania) Poligon pomiarowy - konfiguracja stanowiska - patrz Rysunek B6 w załączniku. Dane do obliczeń: wymiary pomieszczenia (do obliczeń): 8,2m x 17,4m x h=3m Ss=439m 2 V=428m 3 opracował: Mikołaj Kirpluk str.12 z 30
5.6 Program B7 - hałas maszyn i urządzeń - nierealizowany w tej rundzie Metodyka pomiarowa: PN-EN ISO 11202 (lipiec 2012) - "Akustyka - Hałas emitowany przez maszyny i urządzenia - Wyznaczanie poziomów ciśnienia akustycznego emisji na stanowisku pracy i w innych określonych miejscach z zastosowaniem przybliżonych poprawek środowiskowych" UWAGA: czas pomiaru elementarnego jest ustalony na 30s! Poligon pomiarowy: - sytuacja akustyczna: źródło hałasu przy obecności istotnego tła akustycznego - źródło hałasu: 2 kolumny głośnikowe - sygnał akustyczny: hałas ustalony + tło akustyczne - dane pomocnicze: do wykonania obliczeń Badana wielkość: równoważny poziom dźwięku A, Orientacyjny czas realizacji pomiaru: 15 min. Kryteria oceny biegłości: sprawdzenie toru pomiarowego (przy wykorzystaniu kalibratora, ustawienie pionowe), wybór punktów pomiarowych (4 punkty w odległości 1m od maszyny ), położenie i ukierunkowanie mikrofonu (wysokość 1,55±0,075m, mikrofon w kierunku źródła), ukierunkowanie mikrofonu (pomiar tła - na wyłączone źródło hałasu), sprawność wykonania pomiaru (zanotować czas wykonywania badania) Poligon pomiarowy - konfiguracja stanowiska - patrz Rysunek B6 w załączniku. Dane do obliczeń: wymiary pomieszczenia (do obliczeń): 8,2m x 17,4m x h=3m Ss=439m 2 V=428m 3 opracował: Mikołaj Kirpluk str.13 z 30
5.7 Program B8 - środowisko - hałas impulsowy Metodyka pomiarowa: Metodyka referencyjna wykonywania okresowych pomiarów hałasu impulsowego w środowisku, pochodzącego od instalacji lub urządzeń - Załącznik Nr 8 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 października 2014r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz.U. 2014r. poz.1542) - metodą rejestracji sygnału akustycznego! UWAGA: wysokość punktu jest ustalona na 1,5m! Poligon pomiarowy: - sytuacja akustyczna: źródło hałasu przy obecności nieistotnego tła akustycznego - punkt pomiarowy: wyznaczony punkt pomiarowy - źródło hałasu: 2 kolumny głośnikowe - sygnał akustyczny: hałas impulsowy, okresowy, powtarzalny - dane pomocnicze: do wykonania obliczeń poziomu równoważnego Badana wielkość: równoważny poziom dźwięku A emitowanego hałasu Orientacyjny czas realizacji pomiaru: 15 min. Kryteria oceny biegłości: sprawdzenie toru pomiarowego (przy wykorzystaniu kalibratora, ustawienie pionowe), ustawienie miernika/mikrofonu na statywie (pion mikrofonu w punkcie, wysokość 1,5m), ukierunkowanie mikrofonu (pomiar hałasu - na źródło hałasu), rejestracja z czasem próbkowania 200ms, sprawność wykonania pomiaru (zanotować czas wykonywania badania) Poligon pomiarowy - konfiguracja stanowiska - patrz Rysunek B8 w załączniku. Dane do obliczeń: karabin maszynowy strzela seriami 5-nabojowymi, działko strzela pojedynczo zużycie amunicji (tylko pora dzienna): karabin maszynowy: 5000 szt., działko 100 szt. opracował: Mikołaj Kirpluk str.14 z 30
5.8 Wyniki badań międzylaboratoryjnych Wyniki badań są zestawione w załącznikach stanowiących integralną część niniejszego raportu - oznaczenia załączników i rysunków odpowiadają oznaczeniom odpowiednich programów. W załącznikach zamieszczono komentarze do uzyskanych wyników. Niniejszy raport nie zawiera danych identyfikujących laboratoria uczestniczące w badaniach biegłości (poza laboratorium odniesienia i ew. laboratoriami zaproszonymi). Indywidualne osiągnięcia każdego laboratorium uczestniczącego są oddzielnie przesyłane listownie do każdego laboratorium indywidualnie! 6. Podsumowanie W badaniach biegłości rundy XIX Porównań Międzylaboratoryjnych z Akustyki NTL-2018-1 uczestniczyło łącznie 17 laboratoriów: w Programie B2: 12 laboratoriów (10 + R1 + REF) w tym 11 akredytowanych* w Programie B3: 7 laboratoriów (6 + REF) w tym 6 akredytowanych* w Programie B4a: 3 laboratoria (2 + REF) w tym 3 akredytowane* w Programie B4b: 2 laboratoria (1 + REF) w tym 1 akredytowane* w Programie B6: 3 laboratoria (2 + REF) w tym 0 akredytowanych* w Programie B8: 3 laboratoria (2 + REF) w tym 2 akredytowane* * Uwaga 1: informacja dotyczy posiadania już akredytacji w danej metodyce! ** Uwaga 2: laboratorium NTL nie posiada w tym zakresie akredytacji i nie występuje jako laboratorium referencyjne! Wyniki poszczególnych programów badań biegłości zestawiono w Załącznikach B2, B3, B4a, B4b, B6 i B8. W badaniach, w których była mała liczba uczestników (<10) nie należy interpretować oceny według wskaźnika Z - w zestawieniach oraz raportach indywidualnych kolumny z wynikami są zaszarzone. Występowanie w raporcie różnych wskaźników do oceny wyników oraz różnych zakresów, co powoduje często pozorne rozbieżności w ch tych samych wyników, jest działaniem zamierzonym w celu wskazania stopnia poprawności uzyskanego wyniku. Dla kwestii formalnych dotyczących oceny i wymagań stawianych przez PCA, proszę ograniczyć się do wskaźnika Z według standardowych kryteriów oceny lub do liczby E n. opracował: Mikołaj Kirpluk str.15 z 30
Wszystkie laboratoria, które uzyskały wyniki wątpliwe lub niezadowalające powinny samodzielnie zanalizować przyczyny takich rezultatów. Uwaga: zgodnie z dokumentem PCA nr DA-05, wyd.5 (aktualne od 17.05.2012r.) pkt.3.14 akredytowane laboratorium powinno niezwłocznie powiadomić PCA o fakcie uzyskania negatywnych wyników i o podjętych działaniach oraz o ich skuteczności. Z wymaganiem niezwłoczności trochę się kłóci wcześniejsze zdanie w tym dokumencie: Skuteczność przeprowadzonych działań powinna być sprawdzona poprzez powtórny udział laboratorium w PT obejmującym tę samą poddyscyplinę., niemniej jednak - po dokonaniu zgłoszenia o negatywnym wyniku - proszę pamiętać o wymaganym nie dłużej niż 6-miesięcznym terminie ponownego udziału w badaniach PT (ryzyko zawieszenia przez PCA akredytacji!) Warszawa, 2018-11-27 Koordynator Badań (mgr Mikołaj Kirpluk) Uwaga: uzyskane wyniki dotyczą wyłącznie zakresu prowadzonych porównań międzylaboratoryjnych. ľľľľľľľľľľľľľľľľ koniec raportu z badania ľľľľľľľľľľľľľľľľľ opracował: Mikołaj Kirpluk str.16 z 30
Program B2 L A eq D Załącznik B2 wynik kwalifikowany w yniki bez kw alifikacji n 10 n 13 liczba laboratoriów akredytowanych: +s pop. 0,51 +s pop. 0,12 +s pop. 0,68 11 -s pop. -0,58 -s pop. -0,12 -s pop. -0,80 D pop. 1,4 D pop. 0,4 D pop. 2,4 L śr. 67,1 L p.dod. 94,0 średnia 67,2 +s 0,17 +s 0,04 +s 0,20 -s -0,18 -s -0,04 -s -0,21 kod laboratorium poziom dźwięku punkt kontrolny kw alifikacja L Aeq +U R,95+ -U R,95- L p.dod. 1-tak / 0-nie reszta standaryzowana Z kwalifikowana Z kwal. zaostrzona wskaźnik D i En względem laboratorium odniesienia standardowa D ref E n E n ref zaostrzona REF 66,6 +1,3-1,8 94,1 1 0,83 zadowalająca zadowalająca - - REF - REF R1 66,8 +1,3-1,8 94,0 1 0,47 zadowalająca zadowalająca 0,2 0,09 zadowalająca 0,14 zadowalająca 358 66,3 +2,2-2,2 94,1 1 1,34 wątpliwa zadowalająca -0,3-0,09 zadowalająca -0,20 zadowalająca 476 67,7 +1,3-1,7 93,7 1 1,36 wątpliwa zadowalająca 1,1 0,53 zadowalająca 0,83 zadowalająca 485 66,6 +1,2-1,2 93,9 0 0,83 zadowalająca zadowalająca 0,0 0,00 zadowalająca 0,00 zadowalająca 859 68,7 +1,1-1,4 93,9 0 3,88 NIEzadowal. NIEzadowal. 2,1 1,10 NIEzadowal. 1,78 NIEzadowal. 714 66,9 +1,0-1,2 93,9 0 0,29 zadowalająca zadowalająca 0,3 0,16 zadowalająca 0,20 zadowalająca 796 67,7 +1,0-1,3 94,0 1 1,36 wątpliwa zadowalająca 1,1 0,60 zadowalająca 0,83 zadowalająca 463 67,4 +0,7-0,8 93,9 1 0,70 zadowalająca zadowalająca 0,8 0,50 zadowalająca 0,58 zadowalająca 894 66,7 +1,2-1,6 94,1 1 0,65 zadowalająca zadowalająca 0,1 0,05 zadowalająca 0,07 zadowalająca 647 67,5 +1,1-1,3 94,0 1 0,92 zadowalająca zadowalająca 0,9 0,49 zadowalająca 0,66 zadowalająca 659 67,2 +1,3-1,3 93,9 1 0,29 zadowalająca zadowalająca 0,6 0,32 zadowalająca 0,42 zadowalająca REF2 66,3 +1,4-2,0 94,0 1 1,34 wątpliwa zadowalająca -0,3-0,14 zadowalająca -0,20 zadowalająca 70,0 L A eq D 69,0 - wynik odstający! 68,0 3 3 3 67,0 3 66,0 65,0 - wynik przeliczony po błędzie grubym! 64,0 63,0 62,0 61,0 wynik LB REF średnia kwalif. '+ sigma pop. '- sigma pop. 60,0 REF R1 358 476 485 859 714 796 463 894 647 659 REF2 opracował: Mikołaj Kirpluk str.17 z 30
Badanie stabilności sygnału Program B2 imisja tło akustyczne średnia 70,5 65,5 rozstęp 0,5 0,4 +s pop +0,14 +0,15 -s pop -0,15-0,16 74,0 72,0 70,0 68,0 66,0 64,0 62,0 60,0 imisja tło akustyczne średnia imisja średnie tło akustyczne 58,0 1 Komentarz do wyników programu B2: Udział wzięło łącznie 12 laboratoriów (REF + R1 + 10 uczestników) 2 laboratoria liczą nadal niepewność symetryczną (obliczenia niefizyczne!); wynik kwalifikowany jest wyższy od wyniku laboratorium REF o 0,5 db! - oznacza to, że pomimo prawidłowego działania technicznego część laboratoriów nieskutecznie próbkowała sygnał zmienny - próbki nie były losowe - zwłaszcza dotyczy to laboratoriów, które sygnał imisji próbkowały tylko 3 razy (oznaczone na wykresie czerwonym trójkątem); laboratorium kod 485 popełniło błąd gruby rachunkowy przy określaniu poziomu równoważnego - wynik po korekcie zadowalający (zgodny z REF!), ale nieuwzględniany w wyniku kwalifikowanym z uwagi na popełniony pierwotnie błąd; laboratorium kod 859 nie wykonało poprawnie pomiarów (użycie stałej czasowej SLOW - należy zweryfikować jakie było ustawienie sposobu całkowania) - wyniki skrajnie zawyżone przy prawidłowej weryfikacji kalibratorem w punkcie dodatkowym. opracował: Mikołaj Kirpluk str.18 z 30
Program B3 L Aeq D Załącznik B3 wynik kwalifikowany w yniki bez kw alifikacji n 7 n 7 liczba laboratoriów akredytowanych: +s pop. 0,18 +s pop. 0,08 +s pop. 0,18 6 -s pop. -0,19 -s pop. -0,08 -s pop. -0,19 D pop. 0,5 D pop. 0,2 D pop. 47,1 L śr. 56,8 L p.dod. 93,9 średnia 56,2 +s 0,07 +s 0,03 +s 0,58 -s -0,07 -s -0,03 -s -0,67 kod laboratorium poziom dźwięku punkt kontrolny kw alifikacja L Aeq D +U R,95+ -U R,95- L p.dod. 1-tak / 0-nie reszta standaryzowana Z kwalifikowana Z kwal. zaostrzona wskaźnik D i En względem laboratorium odniesienia standardowa D ref E n E n ref zaostrzona REF 56,8 +1,1-1,4 94,0 1 0,02 zadowalająca zadowalająca - - REF - REF 859 56,6 +1,3-1,8 93,8 1 1,17 wątpliwa zadowalająca -0,2-0,10 zadowalająca -0,16 zadowalająca 714 56,9 +1,1-1,0 93,9 1 0,57 zadowalająca zadowalająca 0,1 0,07 zadowalająca 0,08 zadowalająca 301 56,7 +1,5-2,1 93,9 1 0,60 zadowalająca zadowalająca -0,1-0,05 zadowalająca -0,08 zadowalająca 796 57,1 +1,1-1,3 94,0 1 1,80 wątpliwa zadowalająca 0,3 0,18 zadowalająca 0,25 zadowalająca 463 56,6 +0,9-1,1 94,0 1 1,17 wątpliwa zadowalająca -0,2-0,13 zadowalająca -0,16 zadowalająca 659 56,9 +2,9-6,0 94,0 1 0,57 zadowalająca zadowalająca 0,1 0,03 zadowalająca 0,08 zadowalająca 61,0 L Aeq D 60,0 59,0 58,0 57,0 56,0 55,0 54,0 53,0 52,0 51,0 50,0 wynik LB REF REF+UR REF-UR REF 859 714 301 796 463 659 opracował: Mikołaj Kirpluk str.19 z 30
Program B3 L Aeq N wynik kwalifikowany w yniki bez kw alifikacji n 7 n 7 liczba laboratoriów akredytowanych: +s pop. 0,21 +s pop. +s pop. 0,21 6 -s pop. -0,23 -s pop. -s pop. -0,23 D pop. 0,7 D pop. D pop. 0,7 L śr. 58,8 L p.dod. średnia 58,8 +s 0,08 +s +s 0,08 -s -0,08 -s -s -0,08 kod laboratorium poziom dźwięku punkt kontrolny kw alifikacja L Aeq N +U R,95+ -U R,95- L p.dod. 1-tak / 0-nie reszta standaryzowana Z kwalifikowana Z kwal. zaostrzona wskaźnik D i En względem laboratorium odniesienia standardowa D ref E n E n ref zaostrzona REF 58,8 +1,3-1,7 94,0 1 0,02 zadowalająca zadowalająca - - REF - REF 859 58,7 +1,4-2,0 93,8 1 0,51 zadowalająca zadowalająca -0,1-0,05 zadowalająca -0,07 zadowalająca 714 58,8 +1,3-1,3 93,9 1 0,02 zadowalająca zadowalająca 0,0 0,00 zadowalająca 0,00 zadowalająca 301 58,7 +1,5-2,1 93,9 1 0,51 zadowalająca zadowalająca -0,1-0,04 zadowalająca -0,07 zadowalająca 796 59,2 +1,2-1,5 94,0 1 2,04 NIEzadowal. wątpliwa 0,4 0,20 zadowalająca 0,28 zadowalająca 463 58,5 +1,0-1,4 94,0 1 1,45 wątpliwa zadowalająca -0,3-0,17 zadowalająca -0,21 zadowalająca 659 58,9 +2,8-5,9 94,0 1 0,47 zadowalająca zadowalająca 0,1 0,03 zadowalająca 0,07 zadowalająca L Aeq N 64,0 63,0 62,0 61,0 60,0 59,0 58,0 57,0 56,0 55,0 54,0 53,0 52,0 wynik LB REF REF+UR REF-UR REF 859 714 301 796 463 659 opracował: Mikołaj Kirpluk str.20 z 30
Badanie stabilności sygnału Program B3 sam.lekki sam.ciężki średnia 76,3 89,4 po 1 pojeździe z czasu imisji (pierwszy z występujących) rozstęp 0,3 0,5 +s pop +0,11 +0,18 -s pop -0,12-0,19 91,0 90,0 89,0 88,0 87,0 86,0 85,0 84,0 83,0 82,0 imisja - SEL sam.lekki imisja - SEL sam.ciężki średni SEL - sam. lekki średni SEL - sam.ciężki 81,0 80,0 79,0 78,0 77,0 76,0 75,0 REF 859 714 301 796 463 659 Komentarz do wyników programu B3: Udział wzięło łącznie 7 laboratoriów (REF + 6 uczestników) wszystkie laboratoria uzyskały wyniki zadowalające we wskaźnikach E n ; laboratorium kod 714 liczy niepewność symetryczną (niefizyczną); laboratorium kod 659 ma wyraźnie przeszacowaną niepewność - zweryfikować czy składanie niepewności typu A i B odbywa się na ekspozycjach względnych; opracował: Mikołaj Kirpluk str.21 z 30
Program B4a L Aeq - hałas instalacyjny wg PN-87/B-02156 Załącznik B4a wynik kwalifikowany w yniki bez kw alifikacji n 3 n 3 liczba laboratoriów akredytowanych: +s pop. 0,88 +s pop. 0,11 +s pop. 0,88 3 -s pop. -1,10 -s pop. -0,12 -s pop. -1,10 D pop. 1,7 D pop. 0,2 D pop. 1,7 L śr. 39,5 L p.dod. 94,1 średnia 39,5 +s 0,53 +s 0,07 +s 0,53 -s -0,60 -s -0,07 -s -0,60 kod laboratorium poziom dźwięku punkt kontrolny kw alifikacja L Aeq +U R,95+ -U R,95- L p.dod. 1-tak / 0-nie reszta standaryzowana Z kwalifikowana Z kwal. zaostrzona wskaźnik D i En względem laboratorium odniesienia standardowa D ref E n E n ref zaostrzona REF 39,0 +0,8-0,9 94,0 1 0,61 zadowalająca zadowalająca - - REF - REF 491 40,5 +0,8-0,9 94,2 1 1,40 wątpliwa zadowalająca 1,5 1,24 NIEzadowal. 2,04 NIEzadowal. 659 38,8 +1,2-1,2 94,0 1 0,82 zadowalająca zadowalająca -0,2-0,13 zadowalająca -0,24 zadowalająca 42,0 L Aeq - hałas instalacyjny 41,0 - błąd gruby! wynik LB REF REF+UR REF-UR 40,0 39,0 38,0 37,0 REF 491 659 opracował: Mikołaj Kirpluk str.22 z 30
Badanie stabilności sygnału Program B4a imisja tło akustyczne średnia 44,8 40,8 rozstęp 0,2 0,2 +s pop +0,10 +0,10 -s pop -0,10-0,10 Imisja i tło akustyczne w punkcie referencyjnym 46,0 45,0 44,0 imisja 43,0 tło akustyczne średnia imisja 42,0 średnie tło akustyczne 41,0 40,0 REF 491 659 Komentarz do wyników programu B4a: Udział wzięło łącznie 3 laboratoria (REF + 2 uczestników) laboratorium kod 491 otrzymało wynik istotnie odstający, przy w pełni prawidłowym działaniu - podejrzenie błędu grubego w zapisie wyników dla tła akustycznego, które faktycznie było rzędu 39 db w punkcie pomiarowym, a została zapisane jako rzędu 29 db, co istotnie wpłynęło na wynik obliczonej emisji. (w przypadku zapisu wyników tła jako 30-stki wynik emisji wyniósłby 38,8 db i byłby w pełni zgodny!) - na wykresie oznaczono zielonym okręgiem. opracował: Mikołaj Kirpluk str.23 z 30
Program B4b Załącznik B4b L Aeq - hałas instalacyjny wg PN-EN ISO 10052:2007-05 +PN-EN ISO 10052:2007/A1:2010 wynik kwalifikowany w yniki bez kw alifikacji n 2 n 2 liczba laboratoriów akredytowanych: +s pop. 0,21 +s pop. 0,07 +s pop. 0,21 1 -s pop. -0,22 -s pop. -0,07 -s pop. -0,22 D pop. 0,3 D pop. 0,1 D pop. 0,3 L śr. 38,5 L p.dod. 94,1 średnia 38,5 +s 0,15 +s 0,05 +s 0,15 -s -0,15 -s -0,05 -s -0,15 kod laboratorium poziom dźwięku punkt kontrolny kw alifikacja L Aeq +U R,95+ -U R,95- L p.dod. 1-tak / 0-nie reszta standaryzowana Z kwalifikowana Z kwal. zaostrzona wskaźnik D i En względem laboratorium odniesienia standardowa D ref E n E n ref zaostrzona REF 38,6 +0,7-0,8 94,1 1 0,89 zadowalająca zadowalająca - - REF - REF 587 38,3 +1,4-1,7 94,0 1 1,11 wątpliwa zadowalająca -0,3-0,17 zadowalająca -0,40 zadowalająca 40,0 L Aeq - hałas instalacyjny 39,0 38,0 37,0 wynik LB 36,0 REF REF+UR REF-UR 35,0 REF 587 opracował: Mikołaj Kirpluk str.24 z 30
Badanie stabilności sygnału Program B4b imisja tło akustyczne średnia 44,7 0,0 rozstęp 0,2 0 +s pop +0,14 #ARG! -s pop -0,14 #ARG! Imisja w punkcie referencyjnym 46,0 45,0 44,0 imisja średnia imisja 43,0 NTL 587 Komentarz do wyników programu B4b: Udział wzięło łącznie 2 laboratoria (REF + 1 uczestnik) wyniki są zgodne w zakresie wskaźnika En laboratorium REF formalnie w dniu realizacji badania biegłości nie posiadało jeszcze akredytacji w tym zakresie - potwierdzenie kompetencji otrzymało w zakresie akredytacji wyd.11 z dnia 29.10.2018r. po ocenie PCA prowadzonej w dniach 14-15.05.2018r. opracował: Mikołaj Kirpluk str.25 z 30
Program B6 L WA - poziom mocy akustycznej Załącznik B6 wynik kwalifikowany w yniki bez kw alifikacji n 3 n 3 liczba laboratoriów akredytowanych: +s pop. 0,51 +s pop. 0,06 +s pop. 0,51 0 -s pop. -0,57 -s pop. -0,06 -s pop. -0,57 D pop. 0,9 D pop. 0,1 D pop. 0,9 L śr. 82,3 L p.dod. 93,9 średnia 82,3 +s 0,30 +s 0,03 +s 0,30 -s -0,32 -s -0,03 -s -0,32 kod laboratorium poziom mocy akustycznej punkt kontrolny kw alifikacja L WA +U R,95+ -U R,95- L p.dod. 1-tak / 0-nie reszta standaryzowana Z kwalifikowana Z kwal. zaostrzona wskaźnik D i En względem laboratorium odniesienia Program pilotażowy! standardowa D ref E n E n ref zaostrzona 463 82,9 +0,8-1,0 94,0 1 1,41 wątpliwa zadowalająca 82,9 4,86 NIEzadowal. ####### #DZIEL/0! 659 82,0 +3,2-3,2 93,9 1 0,71 zadowalająca zadowalająca 82,0 1,92 NIEzadowal. ####### #DZIEL/0! REF3 82,0 +0,8-0,9 93,9 1 0,71 zadowalająca zadowalająca 82,0 5,34 NIEzadowal. ####### #DZIEL/0! 8.6 L WA - poziom mocy akustycznej 8.5 8.4 8.3 8.2 8.1 8.0 7.9 wynik LB REF średnia kwalif. '+ sigma pop. '- sigma pop. 7.8 463 659 REF3 opracował: Mikołaj Kirpluk str.26 z 30
Badanie stabilności sygnału Program B6 imisja średnia 74,3 rozstęp 0,1 +s pop +0,06 -s pop -0,06 Imisja w punkcie referencyjnym w pomieszczeniu nadawczym! 75,0 74,0 imisja średnia imisja 73,0 463 659 REF3 Komentarz do wyników programu B6: Udział wzięło łącznie 3 laboratoria (2 uczestników + organizator ozn. jako REF3) wszystkie laboratoria uzyskały zbieżne wyniki - zadowalające względnie średniej z 3 wyników; laboratorium kod 659 liczy niepewność symetryczną - wg normy (obliczenia niefizyczne!) Uwaga: obliczenia normowe wg normy PN-EN ISO 3746:2011-06 dają ABSURDALNE wielkości niepewności - dla pomiaru REF3 jest to aż ±5,9 db (niefizyczne obliczenia na decybelach!), co DRASTYCZNIE odbiega od wyników porównań międzylaboratoryjnych nawet dla 3 nieakredytowanych laboratoriów, dla których odchylenie standardowe dla populacji wyniosło niewiele ponad 0,5 db. opracował: Mikołaj Kirpluk str.27 z 30
Program B8 L Aeq - hałas impulsowy w środowisku Załącznik B8 wynik kwalifikowany w yniki bez kw alifikacji n 3 n 3 liczba laboratoriów akredytowanych: +s pop. 0,47 +s pop. 0,06 +s pop. 0,47 2 -s pop. -0,53 -s pop. -0,06 -s pop. -0,53 D pop. 1,0 D pop. 0,1 D pop. 1,0 L śr. 75,9 L p.dod. 94,1 średnia 75,9 +s 0,28 +s 0,03 +s 0,28 -s -0,30 -s -0,03 -s -0,30 kod laboratorium poziom dźwięku punkt kontrolny kw alifikacja L Aeq +U R,95+ -U R,95- L p.dod. 1-tak / 0-nie reszta standaryzowana Z kwalifikowana Z kwal. zaostrzona wskaźnik D i En względem laboratorium odniesienia standardowa D ref E n E n ref zaostrzona REF 75,4 +2,1-4,3 94,1 1 1,20 wątpliwa zadowalająca - - REF - REF 483 76,4 +1,3-1,9 94,1 1 1,25 wątpliwa zadowalająca 1,0 0,34 zadowalająca 0,42 zadowalająca 841 75,9 +1,3-1,5 94,0 1 0,05 zadowalająca zadowalająca 0,5 0,17 zadowalająca 0,20 zadowalająca 80,0 L Aeq - hałasu impulsowego 79,0 78,0 77,0 76,0 75,0 74,0 wynik LB 73,0 REF średnia kwalif. 72,0 71,0 '+ sigma pop. '- sigma pop. 70,0 REF 483 841 opracował: Mikołaj Kirpluk str.28 z 30
Badanie stabilności sygnału Program B8 sygnał 1 sygnał 2 średnia 80,8 78,7 rozstęp 0,1 0,8 +s pop +0,06 +0,40 -s pop -0,06-0,45 81,0 80,0 imisja - SEL 5x działko imisja - SEL 5x karabin 79,0 78,0 REF 483 841 Komentarz do wyników programu B8: Udział wzięło łącznie 3 laboratoria (REF + 2 uczestników) wszystkie laboratoria uzyskały wyniki zadowalające we wskaźnikach E n w ocenie standardowej; uwaga: laboratorium kod 483 w obliczeniach pośrednich wykonywało rachunki prawdopodobnie na wartościach LEQ (tak sugerują notatki na karcie pomiarowej) zamiast na wartościach SEL - może to być powód, że uzyskany wynik końcowy jest o 1,0 db wyższy od wyniku laboratorium REF. opracował: Mikołaj Kirpluk str.29 z 30
Rysunki W załączeniu: 1. Rysunek B2 - Program B2 - hałas przemysłowy 2. Rysunek B3 - Program B3 - hałas komunikacyjny 3. Rysunek B4X - Programy B4a i B4b - hałas instalacyjny w pomieszczeniach 4. Rysunek B6 - Program B6 - poziom mocy akustycznej 5. Rysunek B8 - Program B8 - hałas impulsowy opracował: Mikołaj Kirpluk str.30 z 30
RYSUNEK B2 skala 1 : 50 pomiar referencyjny 1 źródło hałasu tła akustycznego 400cm 500cm źródło badanego hałasu 300cm kierunek wymaganej obserwacji 100cm 200cm wyznaczony punkt pomiarowy punkt dodatkowy (kalibrator NTL) 0 stolik obserwatorów program B2 Hałas przemysłowy w środowisku rys. NTL M.Kirpluk
RYSUNEK B3 skala 1 : 50 EKRAN pomiar referencyjny 1 źródło badanego hałasu (kanał prawy) źródło badanego hałasu (kanał lewy) 400cm 500cm rzutnik video 300cm kierunek wymaganej obserwacji 100cm 200cm wyznaczony punkt pomiarowy punkt dodatkowy (kalibrator NTL) 0 stolik obserwatorów program B3 Hałas komunikacyjny w środowisku drogowy - metodą pomiaru SEL rys. NTL M.Kirpluk
skala 1 : 50 RYSUNEK B4x Hałas instalacyjny w pomieszczeniach 100cm 200cm kontur umownego pomieszczenia (Program B4b) wyznaczony punkt pomiarowy (Program B4a) 0 rys. stolik obserwatorów program B4x 300cm 400cm 500cm punkt dodatkowy (kalibrator NTL) NTL M.Kirpluk
skala 1 : 50 prostopadłościan odniesienia RYSUNEK B6 pomiar referencyjny 1 100cm 200cm 300cm 400cm 500cm źródło hałasu punkt dodatkowy (kalibrator NTL) 0 stolik obserwatorów program B6 Poziom mocy akustycznej rys. NTL M.Kirpluk
RYSUNEK B8 skala 1 : 50 pomiar referencyjny 1 źródło badanego hałasu (kanał prawy) 400cm 500cm źródło badanego hałasu (kanał lewy) 300cm kierunek wymaganej obserwacji 100cm 200cm wyznaczony punkt pomiarowy punkt dodatkowy (kalibrator NTL) 0 stolik obserwatorów program B8 Hałas impulsowy w środowisku rys. NTL M.Kirpluk