Prjekt Praw autrskie w czasach zmiany scenariusz FGI SCENARIUSZ FGI praw autrskie: 2-3 H WPROWADZENIE...10 min Przedstawienie się mderatra Wyjaśnienie zasad nagrywanie; całkwita pufnść i annimwść; nie ma dbrych i złych dpwiedzi; zdajemy sbie sprawę, że temat jest trudny, złżny, zwłaszcza, że nie jesteśmy prawnikami. Dlateg pruszamy się na pewnym pzimie gólnści - chdzi zebranie waszych indywidualnych dświadczeń, bserwacji, dczuć i pinii nie czekujemy znajmści prawa i wiedzy prawniczej, t nie jest test na znajmść prawa! każdy ma praw d własnej pinii; szczerść jest najważniejsza; nie musimy się wszyscy zgadzać we wszystkim; zasady: nie mówimy na raz, b się źle nagra; mgę dpytywać, ale t nie są pdchwytliwe pytania; mgę czasem przerywać inf nagrywaniu i lustrze prpzycja mówienia sbie p imieniu Wyjaśnienie celu wywiadu: jak są pstrzegane kwestie związane z regulacjami prawa autrskieg Jak t wpływa na pstawy i zachwania ROZGRZEWKA... 15 min Jakbyście mgli się na pczątku przedstawić w kilku zdaniach, czym się zajmujecie, itp. Z czym wam się w góle kjarzy praw autrskie? Jakie brazy lub sytuacje stają wam przed czami, jakie hasła pjawiają się w głwie? W jakim kntekście pjawiają się prawa autrskie? Kiedy tym się mówi, słyszy? A znacie jakieś histrie związane z krzystaniem praw autrskich? Z mediów lub relacji znajmych? A histrie związane z naruszaniem praw autrskich? A jak wam się wydaje, na ile kwestia praw autrskich dtyczy was sbiście? A na ile dla was sbiście kwestie związane z prawem autrskim są ważne? Dlaczeg? WYOBRAŻENIA...45 min Wybraźcie sbie, że jestem Marsjaninem, który właśnie przybył na ziemię i p raz pierwszy usłyszał prawach autrskich... flipczart Wyjaśnijcie mi jak jakiemuś ksmicie alb dziecku: czym są właściwie prawa autrskie? P c właściwie jest waszym zdaniem praw autrskie? Jakie funkcje n pełni? P c zstały stwrzne? 1
Prjekt Praw autrskie w czasach zmiany scenariusz FGI Kg n dtyczy? Kmu n służy, a kmu niekniecznie? Na czym t plega? Kiedy narusza się prawa autrskie? Na c należy uważać i dlaczeg? A czym nie należy się przejmwać? C bejmują prawa autrskie? Jakie bszary? wypisać na flipcharcie C regulują? Na c pzwalają prawa autrskie? A na c nie pzwalają lub c graniczają? W którym mmencie cś zstaje bjęte prawami autrskimi? W jakiej sytuacji? C jest dbreg w prawie autrskim? C zyskujemy dzięki niemu? W jakich sytuacjach? Dlaczeg t jest dbre? A c jest niekrzystneg/złeg w prawie autrskim? C tracimy? W jakich sytuacjach? Dlaczeg t jest złe lub niekrzystne? A jak działa ten system pbierania płat związanych z prawami autrskimi? W jaki spsób te pieniądze są dzielne? Kt je trzymuje? Ile prcent? A c nie jest bjęte prawami autrskimi? zwrócić uwagę czy mówią treściach czy spsbach wykrzystania treści Mżecie pdać przykłady? Dlaczeg te rzeczy nie są bjęte prawami autrskimi? C nie pwinn być bjęte prawami autrskimi? Dlaczeg? Czy słyszeliście czymś takim jak dmena publiczna? C t mgłby być? W jakich sytuacjach cś mże się znaleźć w dmenie publicznej? Czasami w kntekście praw autrskich pjawia się sfrmułwanie pirat, t kt jest właściwie ten pirat? P czym mżna pznać pirata? A c wy sądzicie piratach? A czy wy jesteście piratami? Alb bywacie nimi mże czasem? W jakich sytuacjach? flipczart Zastanówmy się wspólnie na przykładzie filmów, która z pniższych sób mże być waszym zdaniem uznana za pirata i dlaczeg? 1. Osba ściągająca film z sieci na własny użytek 2
Prjekt Praw autrskie w czasach zmiany scenariusz FGI 2. Osba sprzedająca płyty z filmami ściągniętymi z sieci 3. Osba zgrywająca serial z tv i wrzucająca film d sieci (na trrentach, chmikuj lub też Yyutube) 4. Osba wypalająca płyty z serialem znajmym z pracy lub szkły 5. Osba wrzucająca fragment filmu na Yutube 6. Osba wykrzystująca fragmenty filmu i muzyki dla stwrzenia własneg teledysku (np. futblwy teledysk zagrzewający plską drużynę d bju w czasie eur) 7. Osba rbiąca napisy d filmów 8. Osba krzystająca z płatnych serwisów dla glądania filmów i seriali 9. A jest różnica pmiędzy ściąganiem na własny kmputer a glądaniem w streamingu? 10. Osba prwadząca serwis udstępniający filmy i seriale za drbną płatą A c mżna pwiedzieć sbie krzystającej z takieg serwisu? A c jeszcze mżna rbić z filmami? C z teg wln, a czeg nie wln? Jakbyśmy mgli sbie teraz uprządkwać te sytuacje d najbardziej pirackich p te niepirackie C waszym zdaniem z tej listy pwinn być legalne? flipczart (uważać, czy spisywanie na flipczarcie nie nieśmiela rzmówców) A czy ludzim w waszym tczeniu zdarza się naruszać prawa autrskie? [mapwanie sytuacji pstrzeganych jak naruszenie praw autrskich] Czy mżecie pdać przykłady takich sytuacji? A c wy nich sądzicie? Dlaczeg ludzim zdarza się łamać prawa autrskie? Z czeg t wynika? A czy wy też bywaliście w pdbnej sytuacji? Czy t ma dla was jakieś znaczenie? Jak się z tym czujecie? Dlaczeg? A c musiałby się stać, żeby te prawa nie były łamane? C mżna byłby zrbić? PRAKTYKA...45 min flipczart: spisujemy typy materiałów i czynnści wkół materiałów, abyśmy mgli się d nich dwływać w dalszej dyskusji Jakieg typu materiały przydają wam się w waszej aktywnści (biblitekarskiej, uczniwskiej, itd.)? Jakimi materiałami, zasbami się w tej aktywnści psługujecie? Jakie są spsby wyszukiwania, pzyskiwania, wykrzystania i ewentualneg udstępniania materiałów innym w waszej cdziennej praktyce (biblitekarskiej, nauczycielskiej, uczniwskiej, itd.)? Jak t wygląda? Jak t działa? 3
Prjekt Praw autrskie w czasach zmiany scenariusz FGI Kt kmu udstępnia? W jaki spsób? Kanały udstępniania; grupy współużytkwników, którzy sbie udstępniają A c i dlaczeg waszym zdaniem wln zrbić z książką wypżyczną z bibliteki? Zeskanwać fragment na własny użytek; wrzucić zeskanwany fragment d sieci; zeskanwać całą książkę; udstępnić skany znajmemu, wrzucić skany d sieci A czy słyszeliście prawie dzwlneg użytku? Jeśli nie: t c właściwie wam wln rbić z wyżej wymieninymi materiałami? Ewentualnie: pd jakimi warunkami? Na czym waszym zdaniem dzwlny użytek plega? Kt, kiedy, z jakich treści i w jaki spsób mże krzystać na zasadach dzwlneg użytku? A czy w waszej działalnści (jak ucznia, nauczyciela, biblitekarza) dzwlny użytek ma dla was znaczenie? A c jeszcze pwinien waszym zdaniem bejmwać dzwlny użytek? A czy zdarzają się wam sytuacje prblematyczne, kiedy nie wiecie, czy dane pstępwanie jest zgdne z prawem autrskim czy też nie? Zróbmy sbie na flipczarcie listę takich sytuacji... A czy wam zdarza się zamieszczać własne treści, materiały w internecie? Takie, którymi wy jesteście autrami? Chdzi mi wszelkieg rdzaju i szerk rzumiane treści/dzieła, typu filmy, teksty, muzyka, ale też zdjęcia, czy prezentacje, itd. Czy twrzycie własne materiały służące waszej głównej aktywnści, czy też mże raczej pza główną aktywnścią? Czy zdarza wam się zastanawiać nad tym, c się z tym ptem dzieje, jak ktś inny mże ptem te treści wykrzystać? A czy zdarzał się, że ktś wykrzystał zamieszczne przez was treści wbrew intencjm? Czy zdarza wam się zamieszczać inne treści w internecie? [chdzi nam cudze treści] pamiętać chmikujących! Jakich narzędzi używacie? Yutube, Flickr, Chmikuj, systemów wiki, Facebka? Kmu udstępniacie? W jakim celu? Czy zdarza wam się zastanawiać nad tym, w jaki spsób mżna wykrzystać cudze treści i pd jakimi warunkami? Skąd mżemy się teg dwiedzieć? Czy ta wiedza (lub jej brak) cś zmienia, czy ma jakieś znaczenie dla was? ZMIANA PRAWA AUTORSKIEGO prpzycje, flipchart 4
Prjekt Praw autrskie w czasach zmiany scenariusz FGI Bazując na waszym dświadczeniu, czy cś wart by zmieniać w prawie autrskim? A gdybyśmy spróbwali wspólnie stwrzyć listę przykazań, zaleceń, które mgłyby zastąpić regulacje prawa autrskieg, c wln a czeg nie wln rbić z książką/filmem Zapiszmy t sbie na flipczarcie... MAPA ŚWIATA PRAW AUTORSKICH...30 min Wspólne ryswanie na arkuszu A0: T będzie małe ćwiczenie na wybraźnię, chciałbym abyśmy wspólnie stwrzyli mapę świata prawa autrskieg Dajemy legendę dla mapy wcześniej przez nas pracwaną patrz załącznik Spróbujmy naryswać schemat świata praw autrskich, c pwinn się w nim znaleźć? Jakie są główne wyspy teg świata? C bejmują prawa autrskie? Jakie są dla was główne szlaki teg świata? C kryje się w mrzach, na c trzeba uważać żeglując? Gdzie mżna uzyskać pmc lub wsparcie? Gdzie czujecie się najlepiej w tym świecie? Jacy są główni aktrzy teg świata? Kt jeszcze prócz was pływa p tych wdach? O c im chdzi? A jakie terytria są jeszcze nierzpznane, tajemnicze? TESTOWANIE KOMUNIKACJI ANTY-PIRACKIEJ... 30 min Mderatr prezentuje kmunikację: 2 nty wydawnicze wydruk Wszelkie prawa zastrzeżne... A czy wcześniej sptkaliście się z czymś takim? C t zmienia w dbirze ludzi? C ludzie mgą sbie pmyśleć? Odbiór i wiarygdnść: C tym myślicie? Dlaczeg? Jak treść tej reklamy ma się d waszej sytuacji? Czy taka nta mże mieć wpływ na wasze pstępwanie z tą książką? Kpiwanie zabija... A czy wcześniej sptkaliście się z czymś takim? C t zmienia w dbirze ludzi? C ludzie mgą sbie pmyśleć? C tym sądzicie? O c chdził autrwi i dlaczeg? Jak t się ma d pierwszeg kmunikatu, czy t jest t sam tylk w innej frmie, czy jednak cś inneg? 5
Prjekt Praw autrskie w czasach zmiany scenariusz FGI Jak treść tej adntacji ma się d waszej sytuacji? Czy taka nta mże mieć wpływ na wasze pstępwanie z tą książką? Mderatr prezentuje kmunikację strzeżenie z płyt DVD. Sptkaliście się z takim kmunikatem? C n ma na celu? Czemu służy? C wln, a czeg nie wln zrbić z tą płytą? W jaki spsób takie strzeżenie wpływa na wasz dbiór filmu? Czy cś zmienia? ŚWIAT, W KTÓRYM PRAWA AUTORSKIE BYŁYBY PRZESTRZEGANE W 100%...10min C by t zmienił w waszym życiu? Na lepsze? A na grsze? A jak by świat wyglądał? C by zyskał? A c utracił? DZIĘKUJĘ! 6