WYMAGANIA EDUKACYJNE Z EKONOMIKI HANDLU wg programu: 2305 Klasa III TH, IV TH DZIAŁ PROGRAMU NAUCZANIA System finansowy Finansowanie działalności Wymagania programowe poziom podstawowy (2,3) Uczeń potrafi: -definicja pieniądza i finansów -rodzaje finansów -system finansowy przedsiębiorstw -pojęcie kosztów, strat, wydatków -klasyfikacja kosztów w układzie rodzajowym, funkcjonalnym i kalkulacyjnym -cechy kalkulacji -metody kalkulacji -pojecie struktury kosztów -badanie struktury kosztów -pojęcie przychodu finansowego, -cena i jej rodzaje -pojęcie zysku, straty, zysku brutto i netto -wartość pieniądza i jego ochrona -pojęcie stopy procentowej -pojęcie odsetek -pojęcie pożyczkobiorcy i pożyczkodawcy -obliczanie odsetek różnymi metodami -pojęcie kapitału własnego i obcego -pojęcie rachunku ekonomicznego powstanie kapitałów własnych -kapitał rezerwowy i zapasowy Wymagania programowe poziom ponadpostawowy (4,5) Uczeń potrafi: -rynek pieniężny, walutowy, kredytowy, papierów wartościowych -czynniki mające wpływ na koszty handlowe -struktura kosztów własnych i cen netto -obliczanie cen hurtowych i detalicznych -obliczanie wskaźników rentowności kapitałów i sprzedaży -schemat otrzymywania wyniku finansowego -rodzaje ryzyka wynikającego z finansowania obcego -formy i wykorzystanie finansowania obcego -rodzaje finansowania działalności
Formy rozliczeń Ocena sytuacji finansowej -rodzaje czynności bankowych -prowadzenie rachunków bankowych, -warunki umowy o kredyt -zdolność kredytowa -pojęcie należności i zobowiązań -regulowanie należności i zobowiązań -pojęcie czeku -elementy występujące na dokumencie czekowym -pojęcie polecenia przelewu -omówienie słuszności posługiwania się poleceniem przelewu -pojęcie polecenia zapłaty -warunki niezbędne do przeprowadzenia rozliczenia za pomocą polecenia zapłaty -pojęcie rozliczeń planowych -pojęcie i rodzaje kart płatniczych -cechy kart płatniczych -pojęcie numeru PIN -pojęcie i rodzaje weksli -elementy na blankietach wekslowych -płynność finansowa przedsiębiorstw -metoda pośrednia sporządzania rachunku przepływu -pojęcie cash flows -pojęcie syntetycznych wskaźników -standardowe wskaźniki; rentowności, aktywności, socjalnej -rodzaje kredytów bankowych -zabezpieczenia kredytów -pojęcie factoringu -franchising -venture capital -rozliczenia za pomocą czeków, przelewów, poleceń zapłaty, kat płatniczych, weksli -etapy rozliczenia za pomocą polecenia przelewu -pojęcie akredytywy -etapy rozliczenia za pomocą akredytywy -umowy w sprawie stosowania poleceń zapłaty między wierzycielem a bankiem -umowy między bankami w sprawie stosowania poleceń zapłaty -pojęcie i zastosowanie rozliczeń saldami -obliczanie sumy wekslowej, dyskonta weksli -pojęcie odnawialności linii kredytowej -lokaty terminowe -postęp w usługach bankowych -pojęcie faktoringu -gwarancja bankowa -home banking -warunki sporządzania rachunku przepływów pieniężnych -warunki jakie musi spełniać przedsiębiorstwo aby posiadać płynność finansową
Zobowiązania budżetowe Rozliczanie się z budżetem państwa z tytułu PTU wspomagania i płynności -pojęcie rentowności -podstawowe źródła dochodów budżetowych -omówienie form organizacyjnych pobierania dochodów budżetowych -pojęcie podatku -cechy charakterystyczne dla podatków -pojęcie podatku od towarów i usług -stawki podatku od towarów i usług -zwolnienia od PTU -pojęcie akcyzy -pojęcie podatku dochodowego od osób prawnych -pojęcie podatku dochodowego od osób fizycznych -warianty podatku dochodowego od osób fizycznych -pojęcie przychodu z działalności gospodarczej -pojęcie opłaty publicznej, opłaty skarbowej, opłaty celnej, opłaty lokalnej -przedmiot opłaty administracyjnej, targowej i miejscowej -pojęcie faktury VAT, co zawiera, do czego służy -funkcje dokumentacji podatku od towarów i usług -rodzaje faktury -podstawa prawna stosowania kas rejestrujących -pojęcie paragonu fiskalnego -informacje jakie powinien -elementy systemu podatkowego -systematyka podatków według różnych kryteriów -pojęcie zobowiązania podatkowego -organy podatkowe -mechanizm poboru i naliczania PTU -ustawa o PTU -przedmiot akcyzy -stawki akcyzy -obliczanie podatku akcyzowego -pojęcie kosztów uzyskania przychodów -pojęcie dochodu -schemat rocznego obliczania podatku dochodowego od osób fizycznych rozliczanego indywidualnie i wspólnie -podatek od gier i jego stawki -podatek od nieruchomości -podatek od środków transportu -podatek od czynności cywilnoprawnych -metody dokonywania korekty wystawionej faktury -kary w przypadku naruszenia przepisów o stosowaniu kas fiskalnych -ewidencja analityczna zakupu i sprzedaży prowadzona przez podatnika PTU -rejestr zakupów VAT
Uproszczone formy ewidencji dla celów podatkowych Handel zagraniczny Transakcje w handlu zagranicznym zawierać paragon fiskalny -zasady prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów -zasady prowadzenia ewidencji przychodów -pojęcie handlu zagranicznego -pojęcie handlu wspólnotowego -powody wymiany towarów i usług -pojęcie importu, eksportu, reeksportu i jego rodzaje -zadania Ministra Gospodarki -promocja handlu zagranicznego, zadania Krajowej Izby Gospodarczej -pojęcie polityki zagranicznej państwa: liberalna, autarkiczna, protekcyjna -filary jednolitego rynku europejskiego: przepływ osób, towarów, usług i kapitału -metody i techniki badawcze, które pozwalają ocenić sytuację na rynku międzynarodowym pod kątem rynku wewnętrznego -czynniki decydujące o wyborze rynku -pojęcie oferty i zapytania ofertowego, kontroferty -schemat zawarcia kontraktu wielodokumentowego -pojęcie negocjacji -negocjowanie warunków oferty -rejestr sprzedaży VAT -deklaracja dla PTU -ewidencja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych -ewidencja wyposażenia -ewidencja zatrudnienia -karty przychodów pracowników -ewidencja sprzedaży -ewidencja przebiegu pojazdu -pojęcie transferu kapitałów obcych -pojęcie procesu uszlachetniającego towary -pojęcie obrotu reperacyjnego -pojęcie tranzytu i jego rodzaje -bilans handlowy i płatniczy wymiany z zagranicą -pojęcie wymiany wewnątrzwspólnotowej -nabycie towarów -dostawa towarów -przepływ usług i swobody dotyczące tego przepływu -pojęcie działalności pośredniej w handlu zagranicznym -pojęcie prowizji -pojęcie działalności bezpośredniej w handlu zagranicznym oraz wady i zalety -pojęcie kontraktu -elementy formalne i merytoryczne kontraktu -pojęcie zwyczaju -pojęcie formuł handlowych opracowanych przez
Rozliczenia międzynarodowe Zarządzanie w przedsiębiorstwie handlowym Struktura organizacyjna -pojęcie i rodzaje dokumentów handlowych -pojęcie i rodzaje dokumentów składowych, przewozowych, ubezpieczeniowych i finansowych -pojęcie cła i jego rodzaje -polityka celna -pojęcie dumpingu i kiedy państwo popiera dumping -pojęcie wartości dewizowych i rodzaje -pojęcie waluty obcej -pojęcie dewiz, rodzaje i charakterystyka -pojęcie kursów walut -pojęcie rozliczeń dewizowych: czeki, weksle, polecenia wypłaty, inkaso, akredytywa -pojęcie działania -charakterystyka działania -pojęcie organizacji i charakterystyka układu zorganizowanego -pojęcie zarządzania, -istota zarządzania -sposoby zarządzania firmą -pojęcie kierowania i jego sposoby -pojęcie stanowiska organizacyjnego -pojęcie i charakterystyka komórki i jednostki organizacyjnej -pojęcie więzi występujących między komórkami -zadania stanowisk organizacyjnych -pojęcie koordynacji Międzynarodową Izbę Handlową -wysokości opłat celnych -dozór celny -jednolity dokument administracyjny SAD -dokumentacja niezbędna przy przywozie i wywozie towarów -podatki graniczne -pojęcie wolnego obszaru celnego -pojęcie strefy i składu wolnocłowego -kurs międzynarodowej jednostki rozrachunkowej SDR -pojęcie EURO -kryteria stosowania przez państwa euro -obliczanie wartości zakupu po danym kursie -rozliczenia bezdewizowe -pojęcia: barter, kliring dwustronny i wielostronny -pojęcie organizacji pracy -efektywne organizowanie pracy -zasady organizacji pracy -definicja struktury organizacyjnej firmy -klasyfikacja struktur ze względu na typy więzi -pojęcie i schemat struktury liniowej, funkcjonalnej i sztabowo liniowej -charakterystyka struktury: pionów scalonych, dywizjonalnej,
Proces kierowania (zarządzania) przedsiębiorstwem handlowym Negocjacje w działalności -pojęcie i zadania struktury organizacyjnej -charakterystyka komórek organizacyjnych przedsiębiorstw handlowych -schematy struktur organizacyjnych -dokumentacja organizacyjna -pojęcie cyklu organizacyjnego -charakterystyka funkcji planowania, organizowania, motywowania i kontroli -pojęcie strategii zarządzania -elementy strategii zarządzania -czynniki wpływające na przyszłość firmy -typy strategii zarządzania -metody zarządzania strategicznego -pojęcie tzw. drogi trwania -pojęcie podejmowania decyzji -charakterystyka faz podejmowania decyzji -schemat podejmowania decyzji -efektywność decyzji -intuicja -wybór wariantów rozwiązań -rodzaje technik podejmowania decyzji: pojęcie modelu i symulacji -pojęcie negocjacji -przedmiot i podmiot negocjacji projektowej, macierzowej, kolegialnej, smukłej i płaskiej -funkcja regulacyjna -organy zarządzające firmą: kolegialne i jednoosobowe -proces formalizacji w przedsiębiorstwie -realizacja funkcji zarządzania na poszczególnych szczeblach organizacyjnych -pojęcie stylu kierowania -charakterystyka stylu kierowania autokratycznego, demokratycznego i liberalnego -nowoczesne style kierowania: zorientowane na zadania i na pracowników -czynniki wpływające na wybór stylu kierowania -czynniki wpływające na efektywność kierowania -klasyfikacja decyzji ze względu na różne kryteria -charakterystyka decyzji jednoosobowych i grupowych -wady i zalety decyzji podejmowanych grupowo -racjonalność decyzji rzeczowa i metodologiczna -czynniki ograniczające racjonalność decyzji: obiektywne i subiektywne -rodzaje informacji potrzebnych do podejmowania decyzji -wpływ nadmiaru i niedoboru informacji na decyzje -pojęcie komunikacji interpersonalnej, werbalnej i
gospodarczej Planowanie działalności w przedsiębiorstwie handlowym Planowanie finansowe -typy negocjacji -style negocjowania -zasady negocjowania -rodzaje i charakterystyka technik negocjacji -charakterystyka etapów negocjacji - cechy dobrego negocjatora -pojęcie planowania -zasady planowania w procesie zarządzania -charakterystyka metod planowania: bilansowa, wskaźników statystycznych, techniczno-ekonomicznych, analizy ekonomicznej, kolejnych przybliżeń, matematyczne, programowania liniowego, analizy sieciowej -pojęcie i istota biznesplanu -charakterystyka funkcji biznesplanu -pojęcie planowania sprzedaży -charakterystyka mierników ilościowych, wartościowych -podstawowe czynniki planowania sprzedaży -pojęcie planowania zapasów -pojęcie bilansu -czynniki wpływające na zmiany w składnikach majątkowych -pojęcie planowania inwestycji rzeczowych i finansowych -pojęcie planowanej likwidacji, amortyzacji -obliczanie średniego stanu rocznej wartości brutto środków trwałych -ustalania i planowanie niewerbalnej -cechy dobrego słuchacza -pojęcie konwersacji, perswazji -rodzaje planowania ze względu na cele, zdarzenia gospodarcze -pojęcie prognoz, programów i planów -planowanie w ujęciu przedmiotowym, ze względu na szczebel zarządzania -pojęcie planowania strategicznego, taktycznego, operatywnego -charakterystyka planu rocznego -omówienie faz planu rocznego -schemat układu planu w formie tablicy -schemat powiązania poszczególnych wielkości planu -cel planowania kosztów -ustalanie wartości sprzedanych towarów i materiałów, kosztów materiałów i energii, kosztów usług obcych, podatków i opłat, kosztów wynagrodzeń, kosztów świadczeń na rzecz pracowników, kosztów amortyzacji -zagadnienie analizy ekonomicznej -cel analizy -zespół czynności składających się
Instytucje kontrolujące działalność finansową przychodów ze sprzedaży towarów, produktów, ze sprzedaży majątku -planowanie wydatków -planowanie końcowego efektu finansowego -planowanie zysku z działalności gospodarczej, zysku brutto, zysku netto -rodzaje analizy ekonomicznej -pojęcie odchylenia -odchylenie bezwzględne i względne -ocena sytuacji finansowej -pojęcie analizy asortymentu -badanie sezonowości sprzedaży -analiza stanu sieci handlowej, hurtowej, detalicznej -pojęcie kontroli -etapy procesu kontrolnego -funkcje, przedmiot, podmiot kontroli -pojęcie kontroli wewnętrznej i zewnętrznej -Państwowa Inspekcja Handlowa -Państwowa Inspekcja Sanitarna -Państwowa Inspekcja Pracy -pojęcie przedsiębiorczości -podstawowe cechy, umiejętności i działania przedsiębiorcze -pojęcie dobrego przedsiębiorcy, menedżera -pojęcie doradztwa -doradca konsultant -pojęcie badania rynku (analiza) -pojęcie lokalizacji ogólnej i szczegółowej na analizę ekonomiczną -zadania analizy -zasady analizy -analiza płac zasadniczych pracowników -wskaźniki przepustowości jednostek sprzedaży detalicznej -wskaźnik gęstości sieci -wskaźnik lokalizacji sieci -analiza stanu zapasów -badanie szybkości rotacji badanie gospodarki zapasami -analiza stanu zatrudnienia -badanie kwalifikacji pracowników, stabilności załogi, płynności załogi -analiza wydajności pracy, wynagrodzeń i średnich płac -rodzaje instytucji kontrolnych -Najwyższa Izba Kontroli: cele i zadania -Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów -Federacja Konsumentów -Polubowne sądy konsumenckie -Konsumencki Instytut Jakości -otoczenie a przedsiębiorczość -przeszkody przedsiębiorczości -pojęcie doradztwa wewnętrznego, zewnętrznego, mieszanego, technicznego, w biznesie -agencje doradcze -wybór lokalizacji działalności przemysłowej, handlowej i usługowej Formy -rodzaje aktów normatywnych -pojęcie przedsiębiorcy,
prawnoorganizacyjne działania i formalności związane z jego powstaniem działania działalności gospodarczej -przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej -pojęcie działalności gospodarczej -pojęcie przedsiębiorcy, mikroprzedsiębiorcy, małego i średniego przedsiębiorcy -pojęcie swobody gospodarczej -zasady stosunków między organami publicznymi a przedsiębiorcami -obowiązek wspierania przedsiębiorczości -pomoc publiczna -koncesje, licencje, zezwolenia -Krajowy Rejestr Sądowy -rodzaje działalności jakie może prowadzić osoba fizyczna -przepisu regulujące zakładanie działalności -pojęcie przedsiębiorcy indywidualnego, rzemieślnika -pojęcie wolnego zawodu, -pojęcie jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną -pojęcie osoby prawnej -kapitałowe spółki handlowe mikroprzedsiębiorcy, małego i średniego przedsiębiorcy -pojęcie swobody gospodarczej -zasady stosunków między organami publicznymi a przedsiębiorcami -obowiązek wspierania przedsiębiorczości -pomoc publiczna -koncesje, licencje, zezwolenia -Krajowy Rejestr Sądowy -warunki umowy spółki cywilnej -cel, czas trwania, wkład, zobowiązania, udział wspólników w zyskach i stratach, reprezentowanie, rozwiązanie spółki cywilnej -wpis do ewidencji -spółka jawna: umowa, rozwiązanie -spółka partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna -etapy zakładania działalności -obowiązki pracodawcy Ocena dopuszczający Uczeń osiągnął 50% wymagań z programu podstawowego Ocena dostateczny Ocena dobry Ocena bardzo dobry Uczeń osiągnął 100% wymagań z programu podstawowego Uczeń osiągnął 50% wymagań z programu ponadpodstawowego Uczeń osiągnął 100% wymagań z programu ponadpodstawowego