IUGR prof. dr hab. n. med. Krzysztof Sodowski
definicja postacie znaczenie diagnostyka monitoring decyzje porodowe
mały płód - SGA prawidłowy - brak cech wad, chorób genetycznych, infekcji nieprawidłowy - wady rozwojowe, zespoły genetyczne GŁODZONY - anatomicznie zdrowy, genetycznie zdrowy, nie rośnie z powodu niewydolności łożyska
problemy IUGR zgony wewnątrzmaciczne zgony noworodków przyjęcia do NICU zachoworowalność (porażenie mózgowe) inne...
ryzyko śmierci wewnątrzmacicznej iugr wiek>35 BMI>25 niski status scjoekonomiczny iugr/bmi>25 7.0 4.7 4.1 3.4 71
problemy IUGR jak monitorować? kiedy rodzić? KTG Doppler profil biofizyczny
czynniki ryzyka B kobiety z istotnymi czynnikami ryzyka (OR > 2,0) powinny: kierowane do seryjnych pomiarów płodu mieć oceniany dobrostan płodu przy pomocy Dopplera pępowinowego od 26-28. tygodnia ciąży B kobiety z conajmniej 3. czynnikami ryzyka powinny: kierowane do oceny Dopplerowskiej tętnic macicznych w 20-24. tygodniu ciąży
czynniki ryzyka IUGR
czynniki ryzyka B niski poziom PAPP-A w I trymestrze ciąży (poniżej <0,415 MoM jest istotnym czynnikiem ryzyka SGA 20 n 10 0 Euploid Trisomy 21 0 0.4 1.2 2.0 2.8 3.6 4.4 4.8 Serum free ß-hCG (MoM) n 8 4 Trisomy 21 Euploid 0 0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0 1.2 1.4 1.6 1.8 Serum PAPP-A (M0M)
The Fetal Medicine Foundation wczesne przewidywanie małej masy urodzeniowej Wywiad, NT, maciczna PI, MAP, PAPP-A, PLGF w 11-13 tc 100 DR at FPR 10% czynniki matczyne OR 8 50 % waga 0.81 wzrost 0.96 rasa kaukaska 1 afrykańska 2.3 Południowa Azja 2.4 nieródka 1 Risk (%) 6 4 2 0-2 0 2 4 6 delta NT (mm) Risk (%) 40 30 20 10 0 0 0.2 0.4 0.6 0.8 PAPP-A (MoM) 80 60 40 <36w 70% >36w 45% poprzednie dziecko małe 1.8 nadciśnienie 1.9 20 zapodnienie wspomagane 1.6 palenie 2.6 Karagiannis et al., 2011 0 History + NT, MAP, uterine PI + PAPP-A & PLGF
czynniki ryzyka A w grupie niskiego ryzyka Doppler tętnic macicznych nie przynosi korzyści w grupie wysokiego ryzyka wartość predykcyjna Dopplera tętnic macicznych jest umiarkowana C normalizacja przepływu w tt. macicznych NIE świadczy o obniżenu ryzka SGA
czynniki ryzyka C kobiety z nieprawidłowym Dopplerem tt. macicznych w 20-24 tygodniu ciąży powinny: kierowane do seryjnych pomiarów płodu mieć oceniany dobrostan płodu przy pomocy Dopplera pępowinowego od 26-28. tygodnia ciąży nieprawidłowy Doppler tt. macicznych: PI > 95 percentyla i/lub notching
czynniki ryzyka C kobiety z hiperechogenicznym jelitem płodu powinny: być kierowane do seryjnych pomiarów płodu mieć oceniany dobrostan płodu przy pomocy Dopplera pępowinowego od 26-28. tygodnia ciąży
czynniki ryzyka C Doppler tt. macicznych ma ograniczone znaczenie jeśli SGA rozpoznawane jest w III. trymestrze ciąży
prewencja C antykoagulanty płytkowe mogą być skuteczne w grupie wysokiego ryzyka IUGR, jakkolwiek ich efekt jest słaby A antykoagulanty płytkowe w grupie wysokiego ryzyka IUGR, powinny być włączone przed 16. tygodniem ciąży brak dowodów, że dieta, progesteron i wapń działają prewencyjne w IUGR przerwanie palenia w ciąży może działać prewencyjnie
rozpoznanie
kryteria rozpoznania A obwód brzucha płodu (AC) i/lub szacowana masa płodu (EFW) poniżej <10 percentyla wyższość EFW - istnieją dostosowane standardy C użycie dostosowanych standardów poprawia wyniki okołoporodowe
kryteria rozpoznania C zahamowanie wzrastania można rozpoznać po dwóch pomiarach wykonanych w odstępie 3 tygodni C powinno się włączyć monitoring (seryjne pomiary + Doppler) jeśli stwierdza się AC i/lub EFW poniżej 10 percentyla, jeśli stwierdza się zahamowanie wzrastania
kryteria rozpoznania C pacjentka z IUGR w 18-22. tygodniu ciąży powinna być skierowana na badanie do ośrodka medycyny płodowej należy rozważyć diagnostykę inwazyjną w kierunku aberracji chromosomowych u wszystkich pacjentek z IUGR w 18-22. tygodniu ciąży, sczególnie jeśli Doppler tt. mecicznych jest prawidłowy w tych przypadkach należy również rozważyć diagnostykę w kierunku CMV i toxoplazmozy
wczesny IUGR łatwo rozpoznać - trudno postępować większość skojarzona z PE brak leczenia - jedynie czas porodu nie niedotlenienie problemem ale niedożywenie nie ma znaczenia kiedy rozwiązać?
wczesny IUGR prewencja 11-14 tydzień ciąży leczenie - aspiryna, Viagra, L-arginina, Ca
późny IUGR większość zgonów wewnątrzmacicznych >37 tc małe łożysko (65%) istotna patologia popłodu (55-70%) - brak objawów - brak testów identyfikujących - brak problemów towarzyszących (PE)
późny IUGR mechanizm - niedożywienie + niedotlenienie
późny IUGR nieprawidłowy Doppler pojawi sie dopiero przy wyłączeniu 30-50% łożyska 20. tygodniowy płód może żyć na 1/2 łożyska - donoszony płód - nie może
IUGR i wcześniactwo C pacjentki z IUGR, u których rozważa się poród między 23. a 35. tygodniem ciąży, powinny otrzymać sterydową stymulację układu oddechowego płodu zgodnie ze schematem
Kurt Hecher na ISUOG education 2011: Doppler in clinical obstetrics
monitoring A udowodniono przydatność Dopplera tetnicy pępowinowej w grupie wysokiego ryzyka. Jest to rekomendowana metoda monitorowania płodów z SGA
Doppler UA (pępowina)
Doppler UA (pępowina)
monitoring B w przypadku prawidłowego przepływu w tętnicy pępowinowej, kolejne badania można wykonywać co 2 tygodnie w ciężkich przypadkach SGA badanie powinno być wykonywane częściej
monitoring B w przypadku nieprawidłowego przepływu w tętnicy pępowinowej (PI lub RI >+2SD) (kiedy poród jest niewskazany) AEDV - badanie co 2 dni REDV - badanie codziennie
monitoring A KTG* nie powinno być jedyną metodą monitoringu ocena płynu owodniowego nie powinna być jedyną metodą monitoringu profil biofizyczny nie powinien być jedyną metodą monitoringu * KTG tylko z komputerową oceną STV
monitoring B w przypadkach niedonoszonych płodów z IUGR, Doppler tt. środkowych mózgu (MCA) ma niewielką wartość w przewidywaniu kwasicy i nie powininen być używany do decyzji o porodzie
monitoring C w przypadkach donoszonych płodów z IUGR, Doppler tt. środkowych mózgu (MCA) ma udowodnioną wartość w przewidywaniu kwasicy i powininen być używany do decyzji o prodzie nieprawidłowy: PI<5 percentyla
monitoring A ductus venosus ma wartość w przewidywaniu kwasicy u płodu u niedonoszonych płodów z IUGR, ductus venosus ma wartość w monitoringu i powinien być używany do decyzji o porodzie
Kurt Hecher na ISUOG education 2011: Doppler in clinical obstetrics
Kurt Hecher na ISUOG education 2011: Doppler in clinical obstetrics
Kurt Hecher na ISUOG education 2011: Doppler in clinical obstetrics
Kurt Hecher na ISUOG education 2011: Doppler in clinical obstetrics
decyzja o porodzie A jeśli w ciążach przed 32. tygodniem z IUGR stwierdza się AEDV, wskazania do porodu stanowią*: nieprawidłowy przepływ w ductus venosus pulsacja w żyle pępowinowej poród powinien nastąpić między 30-32 tygodniem nawet jeśli przepływ w DV jest prawidłowy * poród po pełnym kursie sterydoterapii
decyzja o porodzie C w przypadkach nieprawidłowych przepływów w MCA, rekomenduje się poród przed 37. tygodniem ciaży w ciążach po 32. tygodniu z SGA i nieprawidłowym przepływem w tętnicy pępowinowej, rekomenduje się poród nie później niż w 37. tygodniu ciaży w ciążach po 32. tygodniu z SGA i prawidłowym przepływem w tętnicy pępowinowej, rekomenduje się poród w 37. tygodniu ciaży. Decyzję powinien podjąć doświadczony położnik
decyzja o sposobie porodu A w ciążach powikłanych IUGR z AEDV, rekomenduje się poród przez cięcie cesarskie w ciążach powikłanych IUGR z obecnym EDV, można rozważyć poród siłami natury, jednak w tej grupie stwierdza się zwiększony odsetek cięć cesarskich i rekomenduje się stały monitoring tętna płodu od pojawienia się akcji skurczowej
przyczyny IUGR dzięki uprzejmości L.Lewi i K.Hecher
The Fetal Medicine Foundation ciąża bliźniacza selektywny FGR Type I: prawidłowy UA dobre rokowanie Type II: AREDF Type III: iaredf wysoki odsetek zgonów i uszkodzeń
The Fetal Medicine Foundation ciąża bliźnicza selektywny IUGR pojedyncze 5% DC bliźniaki 20% MC bliźniaki 30% Monitoring Abdominal circumference (cm) 40 30 20 10 0 15 20 25 30 35 40 Gestation (wks) poród <30w: DC wyczekujące 30-32w: DV r a-wave 32-34w: UA RAEDF >34w: MCA niskie PI