Wdrożenie AMI w Enea Operator Sp. z o.o. ENEA Operator Sp. z o.o. Tomasz Ułanowicz Kraków, dnia 19.11.2015 r.
Spis treści 1 Wdrożenie AMI w Enea Operator Strona 3 2 Modernizacja stacji SN/nn założenia i cele 5 3 Wdrożenie Aplikacji AMI założenia i cele 8 4 Wdrożenie infrastruktury pomiarowej AMI założenia i cele 12 2
Wdrożenie AMI będzie realizowane w ramach trzech oddzielnych projektów skoordynowanych ze sobą w czasie. Zakres wdrożenia AMI w Enea Operator Modernizacja stacji SN/nn Liczniki bilansujące zakupione we wspólnym przetargu OSD Przekładniki prądowe Urządzenia telemechaniki Infr. telekomunikacyjna W stacjach SN/nn monitorowane będą sygnały jakościowe, ochrony obiektów oraz ruchowe Wdrożenie Aplikacji AMI Zakres wdrożenia aplikacji jako realizacja potrzeb biznesowych spółki oraz pochodna obserwacji z innych wdrożeń AMI w Polsce obejmuje: HES (Head End System) /Warstwa translacyjna MDM (Meter Data Management) AMS (Asset Management System) W ramach wdrożenia zostanie stworzona Centralna baza pomiarów (CBP), która będzie repozytorium WSZYSTKICH danych pomiarowych Wdrożenia pilotażowe infrastruktury pomiarowej AMI Zakładane wdrożenie obejmie montaż ok. 100 tys. liczników inteligentnych w trzech 3 obszarach wdrożeniowe w różnych technikach PLC (ok. 30 tys. liczników w obszarze) Dodatkowo, oddzielne wdrożenie pilotażowe w technologii zastępczej GSM (liczba liczników zależna od potrzeb) Przedsięwzięcie zapewnia realizację kompleksowej i spójnej koncepcji wdrożenia w ENEA Operator elementów sieci inteligentnej. 3
Spis treści 1 Wdrożenie AMI w Enea Operator Strona 3 2 Modernizacja stacji SN/nn założenia i cele 5 3 Wdrożenie aplikacji AMI założenia i cele 8 4 Wdrożenie infrastruktury pomiarowej AMI założenia i cele 12 4
Cele modernizacji stacji SN/nn??????? Główne cele modernizacji stacji SN/nn 1. Jednym z kluczowych elementów koncepcji budowy sieci inteligentnych w ENEA Operator jest wyposażenie stacji SN/nn w układy bilansujące i układy telemechaniki oraz przygotowanie stacji pod montaż koncentratorów PLC celem realizacji przyszłych projektów Smart Metering. 2. Celem działań jest zapewnienie obserwowalności i monitorowania parametrów na poziomie stacji i ich przekazywanie do Aplikacji AMI i SCADA w zakresie: jakości energii (np. przekroczenia parametrów napięcia, zaniki napięć, w tym w obwodach odpływowych stacji), co będzie możliwe poprzez jednocześnie wykorzystanie danych rejestrowanych przez liczniki bilansujące oraz danych przetwarzanych przez sterowniki obiektowe. Dane pochodzące z liczników będą również wykorzystane na potrzeby przyszłej taryfy jakościowej; ochrony obiektów przed kradzieżą (np. sygnalizacja otwarcie drzwi szafki i stacji, czujnik wstrząsów transformatora); wspomagania zarządzania ruchem sieci (np. informacje o zwarciach, awariach) 3. Celem działań jest również poprawienie stanu technicznego infrastruktury sieciowej i zwiększenie niezawodności jej funkcjonowania. 5 5
W ramach realizowanego projektu modernizacji stacji SN/nn przyjęto jednolite standardy i rozwiązania techniczne dla każdego typu stacji (wnętrzowa szafka wewnątrz i na zewnątrz, napowietrzna) Widoku elewacji szaf AMI wraz z rozmieszczeniem aparatury - przykład Dodatkowo wszystkie kasety zabudowane w szafkach stacji napowietrznych będą wyposażone w sygnalizację przepalenia wkładki, z której sygnał będzie przetwarzany przez sterownik obiektowy i wysyłany do system SCADA. 6
Spis treści 1 Wdrożenie AMI w Enea Operator Strona 3 2 Modernizacja stacji SN/nn założenia i cele 5 3 Wdrożenie Aplikacji AMI założenia i cele 8 4 Wdrożenie infrastruktury pomiarowej AMI założenia i cele 12 7
Aplikacja Centralna Systemu AMI pełnić będzie szereg funkcji w zakresie zarządzania i obsługi układów pomiarowych w Enea Operator 1. Wspieranie masowej instalacji układów pomiarowych; Główne cele biznesowe wdrożenia Aplikacji AMI 10. Zarządzenia zleceniami związanymi z realizacją procesów windykacyjnych; 2. Usprawnienie procesów obsługi układów pomiarowych; 11. Bilansowanie techniczne sieci elektroenergetycznej; 3. Zarządzanie konfiguracją układów pomiarowych; 4. Pozyskiwanie danych różnymi technikami; 5. Zarządzenie i magazynowanie dużymi wolumenami informacji pomiarowych pozyskiwanych z infrastruktury licznikowej, w tym z systemów inteligentnego opomiarowania (Centralne Repozytorium Danych); 6. Integracja i wymiana danych z Systemami Zewnętrznymi Zamawiającego (systemy klasy: SCADA, GIS, ERP, Biling, obsługa Rynku Bilansującego); 7. Zarządzanie reklamacjami dot. pracy układów pomiarowych i niedotrzymywania jakości energii; 8. Realizacja procesów udostępniania danych dla potrzeb rozliczeń za usługi dystrybucji energii elektrycznej; 9. Zarządzanie zleceniami odczytowymi realizowanymi przez służby inkasenckie; 12. Wsparcie w zarządzaniu pracą sieci elektroenergetycznej; 13. Wsparcie w procesach oceny jakości dostarczanej energii, w tym wyznaczanie Wskaźników Jakościowych; 14. Wsparcie procesów związanych z ograniczeniami strat technicznych i handlowych; 15. Wspomaganie wykrywania nielegalnego poboru energii; 16. Realizacja zadań w zakresie gospodarki układami pomiarowymi i obsługi magazynów licznikowych 17. Wsparcie przedpłatowego modelu rozliczania energii na bazie Liczników AMI 18. Udostępnianie danych pomiarowych Klientom (portal www) 19. Wspieranie efektywnego zarządzanie zużyciem energii elektrycznej przez Klientów. 8
Cele biznesowe realizowane będą poprzez 5 głównych zintegrowanych ze sobą komponentów systemu MDM Podstawowy element wdrożenia AMI w Enea Operator. Moduł zarządzania danymi odpowiedzialny będzie za przetwarzanie i udostępnianie danych pomiarowych ze wszystkich układów pomiarowych na sieci Enea Operator (2,5 mln liczników). System zintegrowany będzie z innymi kluczowymi systemami w Enea Operator (m.in. SCADA, GIS) co pozwoli na znaczne usprawnienie realizowanych procesów. CBP Centralna Baza Pomiarowa (CBP) odpowiedzialne za gromadzenie danych pomiarowych z 2,5 mln liczników obecnie zainstalowanych na sieci. CBP będzie magazynowało dane pomiarowe w ustandaryzowanym formacie pozyskane zarówno z liczników AMI, jak i liczników przemysłowych, bilansujących oraz liczników odczytywanych metodami inkasenckimi. HES / Warstwa Translacyjna Funkcjonalność Aplikacji AMI zdefiniowana jako warstwa translacyjna pozwalająca na wymianę dwu-kierunkową danych pomiędzy systemami klasy HES dla różnych technologii komunikacyjnej, a modułem MDM Aplikacji AMI. Rozwiązanie takie pozwoli na wymianę danych w różnych technologiach i standardach, w tym PLC i GSM. W skład tej warstwy wchodzą również serwery akwizycyjne. AMS Funkcjonalność zarządzanie gospodarką układami pomiarowymi i magazynami licznikowymi. Wnioski wyciągnięte z innych wdrożeń AMI w Polsce wskazują, że jest to obszar kluczowy dla sprawnej i efektywnej logistyki wdrożenia. Rozwiązania mobilne Funkcjonalność umożliwiająca mobilną obsługę elementów infrastruktury pomiarowej (logistyka, odczyt i serwis). 9
adaptery Docelowa architektura Systemu AMI po zakończeniu wdrożenia. Docelowa architektura po wdrożeniu Systemu AMI schemat poglądowy Dostęp użytkowy i administracyjny Portal Klienta System AMI Aplikacja AMI SIS/GIS Liczniki PLC Koncentratory PLC Biling Dystrybucyjny (OSD) Liczniki GPRS Koncentratory PLC Ręczny odczyt i serwis liczników na urządzeniach mobilnych (np. tablety) HES/ Warstwa translacyjna MDM + AMS E S B SCADA/OMS System Księgowy System Obsługi Rynku Bilansującego W celu umożliwienia integracji Aplikacji AMI z innymi systemami został opracowany Profil CIM dla ENEA Operator Centralna Baza Pomiarowa System Zarządzania Brygadami (ZPB) ebix Systemy bilingowe sprzedawców Przepływ danych Komendy sterujące Przepływ informacji do aplikacji dziedzinowych Element opcjonalny 10
Spis treści 1 Wdrożenie AMI w Enea Operator Strona 3 2 Dostosowanie stacji SN/nn założenia i cele 5 3 Wdrożenie Aplikacji AMI założenia i cele 8 4 Wdrożenie infrastruktury pomiarowej założenia i cele 12 11
Planowane wdrożenia mają charakter pilotażowy a celem jest testowanie kluczowych obszarów techniki PLC oraz organizacji wdrożenia??????? Główne cele biznesowe pilotażowego wdrożenia infrastruktury pomiarowej AMI: 1. Ocena skuteczności działania trzech najbardziej popularnych technik PLC w rzeczywistych warunkach pracy sieci elektroenergetycznej, w porównywalnych strukturach sieciowych; 2. Organizacja wdrożenia rozumiana jako synchronizacja poszczególnych elementów wdrożenia, 3. Zgodność dokumentacji sieci nn z aktualnym stanem podłączeń odbiorców, 4. Weryfikacja zakładanego czasu instalacji liczników optymalny dobór zasobów, ekipy własne czy zlecenia do firmy trzeciej, 5. Zgodność instrukcji montażu (wykazu czynności) z praktycznym doświadczeniem, 6. Organizacja i wsparcie w procesie poprawy skuteczności działania PLC (jakości odczytów), 7. Możliwość przetestowania rozwiązań mobilnych w zakresie obsługi procesu instalacji infrastruktury sprzętowej systemu AMI (liczniki i koncentratory) w mniejsze skali, przed rozpoczęciem masowych wdrożeń dopracowanie rozwiązania. 8. Uruchomienie niewielkich projektów testowych związanych np. z komunikowaniem się z siecią ISD Klienta, rozliczania przedpłatowego na bazie liczników inteligentnych czy realizacji usług DSM/DSR; 9. Nabycie kompetencji i doświadczenia przez pracowników Grupy Kapitałowej ENEA w zakresie instalacji i obsługi infrastruktury AMI 1 Szczecin Gorzów Zielona Góra Inteligentna wyspa Uznam Koncentrato ry (szt.) Inowrocław Poznań Licznik 1-faz (szt.) Bydgoszcz Licznik 3-faz (szt.) ~250 ~16 000 ~11 000 3 2 Koncentrato ry (szt.) Inteligentna dzielnica Rataje Koncentrato ry (szt.) Inteligentny Inowrocław Licznik 1-faz (szt.) Licznik 1-faz (szt.) Licznik 3-faz (szt.) ~300 ~28 000 ~9 000 Licznik 3-faz (szt.) ~300 ~21 000 ~15 000 Inna technika PLC w każdym z obszarów pilotażowych. Dwie najbardziej popularne obecnie techniki PLC : PRIME i OSGP, dodatkowo najnowsza technika G3-PLC będąca dopiero w fazie certyfikacji, w kontekście przyszłych masowych wdrożeń 4 Technologia zastępcza Licznik 2G/3G 12
W celu realizacji bieżących potrzeb biznesowych wykorzystana zostanie we wdrożeniu technologia zastępcza Główne przesłanki wykorzystania technologii zastępczej: W ramach projektu przewiduje się dostawę i montaż liczników AMI pracujących w technice zastępczej (GSM) w celu realizacji bieżących potrzeb biznesowych Spółki, w tym: 1. Instalacja liczników AMI w miejscach, w których będzie problem z uruchomieniem komunikacji w technice PLC, co zapewni możliwość uzyskania 100% skuteczności odczytów przy optymalizacji kosztów; 2. Instalacja liczników AMI poza obszarami wdrożenia pilotażowego infrastruktury AMI w technologii PLC, dotyczy to przede wszystkim: prosumentów, rozliczanie przedpłatowe z wykorzystaniem liczników AMI (odejście od tradycyjnych liczników z klawiaturą). 13
Integracja 3 technik PLC jest dużym wyzwaniem, ale przyczyni się do rozwoju wiedzy o AMI w Polsce Techniczne aspekty wdrożenia infrastruktury pomiarowej AMI Trzy techniki PLC Skuteczność odczytów Translacja modeli danych pomiędzy HES a MDM w postaci uniwersalnej warstwy translacyjnej Warstwa translacji Podstawowym kryterium oceny działania technologii PLC będzie osiągnięcie wymaganego poziomu (wskaźnika) skuteczności odczytów liczników. Licznik Zużyci e energii Zużyci e energii 2 tmoje 0 md 1 ykonto 5 do i - eb z 1 sa r i 2 2,1 o Ś ei 1,5- r ąk 2 e ń 2 7 d 7 c n kś ki a r We Wd d l n h h a i a Podsumo wanie Wybier z 5, 7 kwh - M a t x a r y f y M0, 8 kwh i n MDM Nacisk na doskonalenie PLC Na trzech obszarach wdrożeniowych, Dostawcy liczników montować będą jedynie liczniki działające w technice PLC. Inaczej niż we wcześniejszych wdrożeniach nie ma dowolności wyboru przez Dostawcę miejsc instalacji liczników GSM W przypadku problemów z uzyskaniem skutecznych odczytów, dostawca wskazuje jedynie miejsce i prawdopodobny powód problemów. Enea samodzielnie podejmuje decyzję o instalacji licznika GSM. Nacisk na rozwiązywanie problemów PLC a nie jedynie wprowadzenie tam komunikacji zastępczej Innowacyjność wdrożenia Wdrożenie infrastruktury pomiarowej AMI w Enea Operator zakłada realizację wielu innowacyjnych elementów. Jedno z pierwszych wdrożeń Wymagana certyfikacja dla liczników 14
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 15