ĆWICZENIEXI OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZYWR PARAMFISTOMOZA DIKROCELIOZA

Transkrypt

1 ĆWICZENIEXI OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZYWR PARAMFISTOMOZA DIKROCELIOZA Rodzina Paramphistomatidae Paramphistomum cervi, Paramphistomum ichikawai Rodzina Dicrocoeliidae Dicrocoelium dendriticum

2 Przywry Typ Plathelmintha Gromada Digenea (Trematoda) Rodzina Paramphistomatidae Rodzaj Paramphistomum Paramphistomum cervi Paramphistomum ichikawai Rodzina Dicrocoeliidae Rodzaj Dicrocoelium Dicrocoelium dendriticum

3 Kształt ciała Pokrycie ciała tegument Część komórkowa Cytoplazmatyczna syncytialna matrix Glikokaliks Układ pokarmowy Otwór gębowy Gardziel Przełyk Jelito Układ nerwowy Zwoje mózgowe Trzy pary nerwów Trzy pary pni nerwowych Układ rozrodczy Przywry

4 Przywry rozwój Jajo Miracydium Sporocysta Redia Cerkaria śywiciel ostateczny Środowisko Środowisko śywiciel pośredni (I) śywiciel pośredni (I) śywiciel pośredni (I) śywiciel pośredni (I) Środowisko śywiciel pośredni (II) Metacerkaria Środowisko lub śywiciel pośredni (II) śywiciel ostateczny

5 Paramphistomum spp. Paramphistomum cervi Przywry grube, stoŝkowatego kształtu barwa szaro-biała długość 5-12 mm przyssawka gębowa zredukowana przyssawka brzuszna zlokalizowana w pobliŝu tylnego końca ciała

6 Paramphistomum spp. Paramphistomum cervi Jaja biało szare, z wieczkiem x75-90 µm, nieregularnie wypełnione materiałem zapasowym

7 Paramphistomum spp. Paramphistomum ichikawai morfologicznie zbliŝony do P. cervi opisywany takŝe w Polsce

8 Paramphistomum spp. śywiciel ostateczny Bydło, rzadziej owce i inne przeŝuwacze Umiejscowienie-Ŝwacz, rzadziej czepiec, księgi śywiciel pośredni Ślimaki wodne z rodzajów Planorbis, Anisus, Tropidiscus, Limnaea, Radix Głównie Planorbis planorbis i Anisus vortex

9 Paramphistomum spp. Jajo Miracydium Sporocysta Redia Cerkaria Metacerkaria Młode postacie Paramphistomum spp. migrują do Ŝwacza w ścianie dwunastnicy Stwierdzane są niekiedy takŝe w jamie brzusznej

10 Paramfistomoza tereny podmokłe, a nawet bagniste, na których znajdują się zbiorniki wód stojących Groźniejsze postacie młodociane migrujące w ścianie jelita najczęściej postać bezobjawowa tzw. paramfistomatoza jelitowa niekiedy moŝe zakończyć się śmiercią

11 Paramfistomoza Młodociane formy- zmiany w obrębie błony śluzowej dwunastnicy zapalenia nieŝytowe lub krwotoczne Dojrzale przywry uchodzą za mniej patogenne jednak przyczepiając się do błony śluzowej przedŝołądków uszkadzają ją prowadząc do zanikowego lub przerostowego zapalenia

12 Paramphistomum spp. Rozpoznawanie przyŝyciowe metodą dekantacji stwierdza się duŝe, jasnoszare jaja Paramphistomum spp. zaopatrzone w wieczko pośmiertne poszukiwanie pasoŝytów

13 Dicrocoelium dendriticum MOTYLICZKA Przywra 6 15 mm długa kształt lancetowaty przyssawka brzuszna nieco większa od gębowej jądra połoŝone za przyssawką brzuszną kompleks narządów Ŝeńskich połoŝony jest za jądrami Jaja barwy ciemnobrunatnej, asymetryczne, 38-45x22-30 µm, z wieczkiem, zawierają w pełni wykształcone miracydium.

14 Dicrocoelium dendriticum śywiciel ostateczny Owce rzadziej bydło kozy dzikie przeŝuwacze gryzonie niekiedy człowiek Umiejscowienie Przewody Ŝółciowe wątroby

15 Dicrocoelium dendriticum Pierwszym Ŝywicielem pośrednim sąślimaki lądowe naleŝące do rodzajów : Zebrina Helicella Cionella Torquilla Theba Drugimi Ŝywicielami są mrówki z rodzaju Formica : F. fusca, F. gagates, F. rufibarbis, F. cunicularia i inne

16 Dicrocoelium dendriticum zaraŝenie przez zjedzenie wraz z trawą mrówek z metacerkariami D. dendriticum młode motyliczki wędrują do przewodów Ŝółciowych wątroby, przez przewód trzustkowo-wątrobowy Okres prepatentny dni

17 Dikrocelioza Inwazja suchych pastwisk!!! U owiec jedynie intensywne inwazje prowadzą do stopniowego wychudzenia, spadku masy ciała, zahamowania rozwoju U bydła sporadycznie objawy kliniczne

18 Dikrocelioza Rozpoznawanie przyŝyciowe metodą dekantacji stwierdza się małe, ciemnobrunatne jaja z wieczkiem, zawierające miracydium pośmiertne poszukiwanie pasoŝytów

19 ĆWICZENIEXII PRZYWRY MIĘSOśERNYCH Rodzina Opisthorchidae Opisthorchis felineus Metorchis albidus Clonorchis sinensis Rodzina Strigeidae Alaria alata Rodzina Troglotrematidae Troglotrema acutum Rodzaj Paragonimus Paragonimus westermani

20 Gromada Trematoda Rodzina Opisthorchidae Rodzaj Opisthorchis Opisthorchis felineus Rodzaj Clonorchis Clonorchis sinensis Rodzina Strigeidae Rodzaj Alaria Alaria alata Rodzina Troglotrematidae Rodzaj Troglotrema Troglotrema acutum Rodzaj Paragonimus Paragonimus westermani

21 Opistorchoza - Opisthorchosis Przywra kocia Opisthorchis felineus Lancetowaty kształt Długość 7 12 mm Szer. 1,5-3 mm Płatowate jądra połoŝone za jajnikami w tylnej części ciała Jajo x 15 um Na jednym biegunie wieczko na przeciwległym guziczek W chwili wydalenia zawiera wykształcone miracidium

22 Opistorchoza - Opisthorchosis śywiciel ostateczny Kot, pies, lis, świnia i inne ssaki Ŝywiące się rybami Pierwszy Ŝywiciel pośredni ślimaki słodkowodne z rodzaju Bithynia Rozwój :sporocysta redia cerkaria Drugi Ŝywiciel pośredni ryby: karpie, płocie, liny, leszcze i inne Metacerkarie um w mięśniach ryb

23 Opistorchoza Opisthorchosis UMIEJSCOWIENIE Głównie przewody Ŝółciowe wątroby Niekiedy przewody trzustki OBJAWY KLINICZNE -mała intensywność: przebieg bezobjawowy -duŝa intensywność: Wychudzenie Zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego Niedokrwistość śółtaczka Obrzęki Wodobrzusze Powiększenie wątroby

24 Klonorchoza Clonorchis sinensis, przywra chińska mm dł. 3-5 mm szer. Jaja małe20x35 um, z wieczkiem i wyrostkiem na tylnym biegunie W jaju rozwinięta larwa UMIEJSCOWIENIE: Przewody Ŝółciowe wątroby (rzadziej przewody trzustkowe) ROZWÓJ: I Ŝywiciel pośredni ślimaki ( Bulimus) - miracydium, sporocysta, redia, cerkaria II Ŝywiciel pośredni ryby karpiowate, niektóre skorupiaki (raki) - metacerkaria Cykl 23 dni Wędrówka do wątroby pod prąd Ŝółci

25 Alarioza - alariosis Długość 2-6 mm, szer.0,5-2 mm Słabo wykształcone przyssawki Przedni biegun charakterystyczne uszka otaczające przyssawkę gębową PoniŜej przyssawki brzusznej dodatkowy narząd czepny (Brandesa) Walcowata tylna część ciała z większością narządów wewnętrznych Jaja Wielkość x 62-81um Brązowe Zaopatrzone w wieczko Zawiera zygotę i materiał zapasowy

26 Alarioza - alariosis śywiciel ostateczny Lis Pies Kot Umiejscowienie jelito cienkie Pierwszy Ŝywiciel pośredni ślimaki z rodzaju Planorbis Miracidiuim, sporocysta macierzysta, sporocysta potomna, cerkaria (furkocerkaria) Drugi Ŝywiciel pośredni - kijanki i Ŝaby ( w tkankach metacerkarie )

27 Alarioza alariosis -rozwój śywiciel parateniczny Dzik, świnia domowa, bocian borsuk, kuna tchórz i inne Po zjedzeniu Ŝaby lub kijanki młode przywry wędrują do mięśni i ponownie się otorbiają Motyliczka mięśniowa Agamodistomum suis Metacerkaria Alaria alata ponownie otorbiona w mięśniach Ŝywicieli niewłaściwych

28 Alarioza - alariosis Przywry Alaria alata uwaŝane są za nie patogenne Brak objawów chorobowych Rozpoznawanie: Badanie przyŝyciowe poszukiwanie jaj w kale metodą dekantacji lub flotacji Badanie pośmiertne stwierdzenie niewielkich przywr w jelicie cienkim

29 Troglotrema acutum Kształt gruszkowaty przód zaokrąglony, tył zwęŝony 3,3 x 2,25 mm Tegument z kolcami Jajo 80x95 um z wieczkiem, nierozwinięte śywiciele: śywiciel ostateczny: lisy, norki, tchórze i inne mięsoŝerne odŝywiające się Ŝabami. Przywry Ŝyją parami w cystach w śluzówce jamy nosa lub zatokach czołowych I Ŝywiciel pośredni: ślimaki wodne Bythynella II Ŝywiciel pośredni: Ŝaba

30 Troglotrema acutum patogeneza Zmiany zapalne śluzówki, podraŝnienie Rozpuszczanie kości otwory wielkości ziarna grochu Perforacja do jamy czaszki zejścia śmiertelne rozpoznanie Badanie wydzieliny z jamy nosa (rozmaz) widoczne charakterystyczne jaja Badanie sekcyjne- małe przywry głęboko w śluzówce nosa i zatok

31 Paragonimoza Paragonimus westermani Przywra płucna 7-12 mm dł. 4-6 mm szer. Jajo 65x125 um z wieczkiem Ŝółto-brązowe, nierozwinięte Daleki Wschód (Azja) (P.westermani) Afryka, Ameryka Południowa

32 Paragonimoza LUDZIE Płuca (bytują parami w cystach) Szczury, świnie, przeŝuwacze, zwierzęta mięsoŝerne (w tym koty, psy lisy, wilki, tygrysy, pantery) Inkubacja jaj -2 tygodnie I Ŝywiciel pośredni: ślimak- miracidia wnikają aktywnie Sporocysta,redia,cerkaria II Ŝywiciel pośredni: KRABY

33 Paragonimoza ZaraŜenie SpoŜywanie surowych raków i krabów Wędrówka przywry z jelita do płuc przez ciągłość tkanek Mogą przenikać do innych narządów : CUN Jelito Węzły chłonne Serce Wątroba Nerki

34 Paragonimoza OBJAWY: Krwioplucie Kaszel Bóle w klatce piersiowej Gorączka Ropnie Okres prepatentny do 90 dni Okres patentny do 20 lat ROZPOZNANIE Poszukiwanie jaj w plwocinie i kale Testy serologiczne ELISA, OWD RTG

35 Prostogonimoza prosthogonimosis Prosthogonimus ovatus Długość mm Barwa róŝowa Gruszkowaty kształt, zwęŝony przedni koniec Płatowaty jajnik w przedniej części ciała Pętle macicy powyŝej przyssawki brzusznej JAJO: x um, zaopatrzone w wieczko Prosthogonimus cuneatus mm Brzuszna przyssawka większa od gębowej Płatowaty jajnik za przyssawką brzuszną Owalne jądra obok siebie w połowie ciała JAJO: x um, zaopatrzone w wieczko

36 Prostogonimoza prosthogonimosis śywiciel ostateczny Kury Indyki Gęsi Kaczki i inne gatunki wolnoŝyjące śywiciel pośredni pierwszy ślimaki słodkowodne z rodzaju: Anisus, Bithynia, Planorbarius, Viviparus drugi - larwy róŝnych gatunków waŝek m.in. Libellula i Cordulia. Umiejscowienie Jajowód starsze ptaki torba Fabrycjusza - częściej młode ptaki Stek

37 Prostogonimoza prosthogonimosis Patogeneza Oddziaływanie mechaniczne i toksyczne Zapalenie błony śluzowej jajowodów Zaburzenia czynności wydzielniczej gruczołów Zmiana składu i wyglądu jaj Zapalenie torby Fabrycjusza Zapalenie otrzewnej OBJAWY: Okres I- Ptaki pozornie zdrowe, jaja w cienkiej skorupce wapiennej lub tylko w błonie pergaminowej. Okres II- Ptaki osowiałe,,,lanie jajami Okres III- Nasilenie procesu zapalnego, pogorszenie stanu ogólnego, zapalenie otrzewnej, śmierć

38 FASCIOLOZA Rodzina Fasciolidae Fasciola hepatica, Fasciola gigantica, Fasciola magna ĆWICZENIE XIII

39 Eucariota Królestwo Zoa (Animalia) Typ Plathelmintha Gromada Monogenea Gromada Digenea (Trematoda) Rodzina Fasciolidae Rodzaj Fasciola Fasciola hepatica (Fasciola gigantica, Fasciola magna)

40 Fasciola hepatica motylica wątrobowa mm, białoszare, listkowate tegument przedniej, stoŝkowatej części ciała pokryty kolcami narządy wewnętrzne rozgałęzione JAJO regularnie owalne, x70-90 µm złocistoŝółte z wieczkiem wewnątrz zygota, wypełnione komórkami Ŝółtnikowymi

41 Fasciola hepatica UMIEJSCOWIENIE Formy młodociane miąŝsz wątrobowy Formy dojrzałe -przewody Ŝółciowe wątroby -niekiedy : płuca, węzły chłonne i inne narządy wewnętrzne

42 Fasciola hepatica Ŝywiciel ostateczny - mała specyficzność przeŝuwacze króliki, zające, gryzonie konie świnie człowiek śywiciel pośredni Galba truncatula (błotniarka moczarowa) -ślimak wodno-lądowy Inne ślimaki z rodziny Lymnaeidae

43 Fasciola hepatica rozwój Środowisko Jajo Miracydium larwa urzęsiona ŚLIMAK Sporocysta 500 um Redia 1,5-2 mm Cerkaria 400 um + ogon1000 um ŚRODOWISKO Metacerkaria ( 250 um) -rośliny, -powierzchnia wody -skorupka ślimaka

44 Fasciola hepatica ZaraŜenie Excystacja w godzinę po zjedzeniu 24 godziny -perforacja ściany jelita do jamy otrzewnowej 4-6 dzień -miąŝsz wątroby 6-7 tygodni- penetracja miąŝszu do przewodów Ŝółciowych Jaja w przewodach Ŝółciowych 2-3 miesiące

45 Fasciola hepatica okres prepatentny Owce dni Bydło 2,5-3 mies. Króliki ok. 65 dni Szczury dni Myszy ok. 35 dni

46 Fasciola hepatica działanie patogenne Faza wędrówki w jamie otrzewnowej Postacie młodociane do 6 dnia po zaraŝeniu Stan zapalny jelita i lokalnie otrzewnej Krwawienia Przypadkowe trafienie do płuc, macicy, trzustki Faza migracji w miąŝszu wątrobowym Postacie młodociane 4 dzień- 7 tydzień po zaraŝeniu DrąŜenie korytarzy w miąŝszu wątroby Uszkadzanie naczyń krwionośnych ŚródmiąŜszowe zapalenie wątroby Lokalizacja w przewodach Ŝółciowych wątroby Formy pasoŝyta do mm od 6 tygodnia po zaraŝeniu OdŜywianie się komórkami nabłonka przewodów Ŝółciowych Oddziaływanie metabolitów na organizm Ŝywiciela

47 Fasciola hepatica Owce Forma ostra, podostra, przewlekła Marskość wątroby Objawy : Biegunka Niedokrwistość Wodobrzusze Powiększenie wątroby Obrzęki Wychudzenie BYDŁO Forma przewlekła Włóknienie i wapnienie przewodów Ŝółciowych Objawy : Biegunka Wychudzenie Spadek wydajności Zahamowanie rozwoju śółtaczka

48 Profilaktyka Profilaktyczne odrobaczanie powyŝej 3 miesiąca Ŝycia 1.przed wyjściem na pastwisko marzec 2. po zejściu z pastwisk październik- grudzień Unikanie pastwisk podmokłych Unikanie wspólnego wypasania owiec i bydła Zabiegi melioracyjne Zakiszanie zielonek z terenów zagroŝonych Likwidacja ślimaków z pastwisk

49 Ludzie -objawy 1. Hepatomegalia Fasciola hepatica 2. Nieregularna gorączka 3. Eozynofilia TakŜe : nudności, wymioty, objawy nerwowe, Ŝółtaczka, anoreksja Zdarzają się przypadki zjadania przez ludzi Ŝywych motylic (z surowymi wątrobami) Przywry mogą przyczepiać się do błony śluzowej gardła lub przełyku powodując stany zapalne

50 Fasciola gigantica mm śywiciel: Wielbłądy,liczne przeŝuwacze, sporadycznie człowiek Lokalizacja: Przewody Ŝółciowe wątroby- tropikalna fascioloza Afryka, Azja endemicznie 90 % pogłowia bydła Inwazjologia i patogeneza podobna do fasciolozy

51 Fasciola magna mm Owalne, bez stoŝka śywiciel: jeleniowate, takŝe bydło, owce, kozy, sporadycznie człowiek Lokalizacja: przewody Ŝółciowe wątroby Inwazjologia i patogeneza jak fascioloza Ameryka Pn. Europa

52 ĆWICZENIE XIV INWAZJE PRZYWR PTAKÓW PRZYWRY ROZDZIELNOPŁCIOWE Rodzina Plagiorchidae Prosthogonimus cuneatus, Prosthogonimus ovatus Rodzina Echinostomatidae Echinostoma revolutum Rodzaj Echinoparyphium Echinoparyphium recurvatum Rodzaj Hypoderaeum Hypoderaeum conoideum Rodzina Psilostomatidae Psilotrema oligoon Rodzina Schistosomatidae Schistosoma bovis, Schistosoma japonicum, Schistosoma mansoni, Schistosoma haematobium Bilharziella polonica Trichobilharzia ocellata, Trichobilharzia regenti Trichobilharzia szidatina

53 Gromada Trematoda Rodzina Plagiorchidae Rodzaj Prosthogonimus Prosthogonimus cuneatus Prosthogonimus ovatus Rodzina Echinostomatidae Rodzaj Echinostoma Echinostoma revolutum Rodzaj Echinoparyphium Echinoparyphium recurvatum Rodzaj Hypoderaeum Hypoderaeum conoideum Rodzina Psilostomatidae Rodzaj Psilotrema Psilotrema oligoon

54 Trematodozy jelit ptaków - Trematodosis Echinostoma revolutum 9 22mm Kołnierzyk z 37 kolcami Echinoparyphium recurvatum 2 5 mm Kołnierzyk uzbrojony w 45 kolców Hypoderaeum conoideum 7 11 mm Kołnierzyk słabo rozwinięty z 49 kolcami Notocotylus attenuatus 2 5mm kolce pokrywają przednią część tegumentu. Psilotrema oligoon mm oskórek pokryty kolcami Cotylurus cornutus mm

55 Trematodozy Trematodosis Ŝywiciel ostateczny gęsi kaczki kury inne gatunki ptaków domowych ptaki wolno Ŝyjące Ŝywiciel pośredni Jeden Ŝywiciel pośredni - ślimaki słodkowodne Psiloterma oligoon i Notocotylus attenuatus Dwóch Ŝywicieli pośrednich: rodzina Echinostomatidae i Strigeidae Pierwszy ślimaki słodkowodne Drugi - ślimaki słodkowodne lub kijanki, Ŝaby, pijawki

56 Trematodozy Trematodosis umiejscowienie jelita ślepe i odbytnica: Echinostoma revolutum Notocotylus attenuatus jelito cienkie: Hypoderaeum conoideum Echinoparyphium recurvatum Psiloterma oligoon, Cotylurus cornutus OBJAWY: Utrata apetytu Biegunka (czasami krwista) Wychudzenie Niedokrwistość Zahamowanie rozwoju W przebiegu intensywnej inwazji N. attenuatus u młodych gęsi 1-3 miesięcznych notowano: drgawki rzekomo padaczkowe, niedowład nóg, obrzęk stawów

57 Rozdzielnopłciowe Przywry naczyniowe Bilharziella polonica Samiec do 4 mm dł.0,5mm szer. Samica 2,1mm dł.0,25 mm szer. W macicy jedno jajo 385x100um z kolcem ( zawiera miracidium ) śywiciel ostateczny- kaczka domowa i dzika Lokalizacja -młode przywry - naczynia Ŝylne jelit -dojrzałe naczynia brzuszne Ŝyła wrotna ROZWÓJ: Jaja z naczyń perforują jelito, wraz z kałem wydalane do środowiska wodnego Miracidium wnika do ślimaka (Limnea spp. Planorbis spp.) Cerkaria ( furkocerkaria ) pływa w wodzie i atakuje przez skóręŝywiciela ostatecznego

58 Bilharziella polonica PATOGENEZA I OBJAWY - przywry w naczyniach brzusznych Intensywne inwazje - wychudzenie i śmierć - przywry w naczyniach jamy nosa Objawy neurologiczne i zapalenie CUN Człowiek Furkocerkarie znajdujące się w wodzie wnikają w skórę i obumierają Odczyn zapalny i reakcja alergiczna świąd pływaków

59 Rodzaj Schistosoma Schistosoma bovis Schistosoma japonicum Schistosoma mansoni Schistosoma haematobium Schistosomatidae Charakterystyczna cecha- rozdzielnopłciowość U samca miedzy dwoma fałdami po stronie brzusznej znajduje się podłuŝna rynienka w której przez całe swoje dorosłe Ŝycie przebywa samica. Jaja posiadają charakterystyczny kolec

60 Schistosoma bovis Samiec 22mm dł. 2 mm szer. Samica 28 mm dł. 0,5 mm szer. śywiciel ostateczny- bydło kozy owce Lokalizacja: śyła wrotna i naczynia kreskowe Jaja zawierające miracidium z kałem wydalane są do wody. Miracidia ślimaki rodzaju Bulinus 2 pokolenia sporocyst furkocerkaria ZaraŜenie zwierząt w wodzie per cutis do naczyń krwionośnych. Dojrzewanie i kopulacja w naczyniach wątroby Jaja składane są w naczyniach jelit

61 Schistosoma bovis patogeneza Faza skórna -świąd wyprysk Faza naczyniowa: - 50 % jaj pozostaje w organizmie i z krwią dociera do róŝnych narządów, gdzie obumiera tworząc ziarniniaki - Jaja w naczyniach jelit perforacja podraŝnienie biegunki krwawienie

62 Schistosoma japonicum Schistosoma mansoni Schistosoma haematobium Schistosoma człowiek Postać ostra: swędząca wysypka ustępująca po 24-48h podwyŝszona temperatura ciała dreszcze bóle głowy, stawów, mięśni i brzucha biegunka Postać przewlekła: bóle w dolnej części brzucha częste oddawanie moczu oraz krwiomocz krwawa biegunka, stopniowe wyniszczenie jelit, wątroby i śledziony Ŝylaki przełyku śmierć

63 SANGUNICOLOZA Przywry ryb słodkowodnych Sangunicola intermedia Sangunicola inermis Sangunicola armata Sangunicola volgensis Przywry bez przyssawek i gardzieli, hermafrodyty Lokalizacja -serce, naczynia nerek, naczynia skrzeli Wielkość 1mm -3 mm dł. Jaja trójkątne z kolcem 70 um, zawierają miracidium Skrzela- wykluwanie z jaj i przenikanie do wody śywiciel pośredni: ślimaki, rodzaj Limnea, Radix Furkocerkarie atakują młode ryby Objawy: -trombozy i nekrozy skrzeli duszność -ziarniniaki spowodowane obecnością jaj w nerkach -w miesiącach letnich masowe śnięcie ryb

64 Inwazje jelitowe Allocreadium isoporum 2-3 mm jelito ryb łososiowatych i karpiowatych Asymphylodora tincae 0,8-1,7 mm jelito lina, leszcza, płoci Palaeorchis incognitus 1 mm jelito płoci, klenia Azygia luci 20-40mm Ŝołądek szczupaka i innych drapieŝnych Inwazje metacerkarii przywr Diplostomum spataceum -przywra ptaków wodnych Tylodelphys clavata -przywra perkoza Posthodiplostomum cuticola -przywra czapli