Inwestowanie Pieniędzy. Wykonały: Katarzyna Marczak Ewelina Marciszewska Natalia Puchala

Transkrypt

1 Inwestowanie Pieniędzy Wykonały: Katarzyna Marczak Ewelina Marciszewska Natalia Puchala

2 Inwestowanie to lokowanie środków w różnego rodzaju inwestycje. Ma ono na celu nie tylko osiągnięcie zysku, ale również rozwój. Są to aktywne działania i starania mające na celu podniesienie naszych wartości i otwieranie nowych perspektyw, obarczonych jednak ryzykiem w zależności od skali i form przedsięwzięcia.

3 Skłonności poznawcze inwestorów 1. Nierespektowanie prawa regresji do średniej oraz złudzenie gracza W przypadku inwestorów finansowych, dokonujących prognoz, pułapka reprezentatywności może przyjmować dwie formy: nierespektowania regresji do średniej pułapki gracza. Wielu ludzi przejawia tendencję do wiary w dodatnią korelację pomiędzy kolejnymi zjawiskami losowymi, np. uważa, że po serii trzech orłów następny musi być taki sam. Jednak w przypadku krótkiej serii jednoimiennych rzutów symetryczna moneta, możemy być pewni, że w odpowiednio długiej serii nastąpi regresja do średniej i orły będą wypadać tak samo często jak reszki.

4 2. Sentyment inwestycyjny, czyli nadreaktywność oraz subreaktywnośćw stosunku do pojawienia się informacji. Inwestorzy, grający z trendem, czyli stosujący strategię zwaną momentum, inwestują w akcje, których ceny rosły w niedalekiej przyszłości. Wierzą bowiem, że uda im się zarobić na kontynuacji trendu według znanego powiedzenia z Wall Street: nie walcz z rynkiem. Inwestorzy tacy są też często nadreaktywni, skłonni do nadmiernie optymalistycznych reakcji w zależności od nadchodzących informacji.

5 3. Nadmierna pewność siebie oraz złudzenie kontroli Psychologowie zauważyli, że ludzie generalnie są nadmiernie pewni swojej wiedzy i umiejętności. Mają tendencję do przeceniania jej jakości i zakresu, niedoceniania ryzyka oraz nadmiernej ufności we własną kontrolę nad zachodzącymi procesami. Zaobserwowano ponadto, że ludzie stają się nadmiernie pewni siebie szczególnie wtedy, gdy wcześniej osiągną szybki sukces w nowej dla siebie dziedzinie Wyróżnia się 5 głównych atrybutów, które wzmacniają iluzję kontroli: Wybór, Sekwencje wyników, Znajomość problemu, Informacja, Zaangażowanie.

6 4. Efekt myślenia wstecznego Jedną z kluczowych umiejętności, którą powinni posiadać inwestorzy giełdowi, jest umiejętność dokonywania trafnych predykcji. Na rynkach finansowych zdarzają się jednak zjawiska, których występowanie wydaje się być mało prawdopodobne. Po zaistnieniu takich zjawisk, wielu inwestorów uważa jednak, że można było je przewidzieć. Takie myślenie powoduje, że w przyszłości trudno jest im zauważyć popełniane przez siebie błędy predykcji. Wpadają więc w pułapkę myślenia wstecznego.

7 5. Heurystyka zakotwiczenia Często zdarza się, że ludzie opierają swoje sądy na podstawie wcześniej zasłyszanych lub charakterystycznych wartości. Na rynku finansowym efekt zakotwiczenia odgrywa znaczącą role. Ceny akcji niejednokrotnie zależą od pewnej wartości początkowej, branej przez inwestorów jako punkt odniesienia. Efekt zakotwiczenia ma również miejsce w przypadku szacowania cen akcji. Jeśli inwestorzy posiadają w pamięci pewna cenę akcji, nabywając te same akcje po pewnym czasie po niższej cenie, posiadają przeświadczenie, że wykorzystali atrakcyjną okazję.

8 6. Heurystyka dostępności Szacując prawdopodobieństwa pewnego zdarzenia, często zdarza się, że ludzie odwołują się do zaistniałych faktów zapisanych w ich pamięci. Te najświeższe, bądź najbardziej spektakularne zdarzenia, mogą jednak silnie zniekształcać szacowanie prawdopodobieństw. Okazuje sie również, ze ludzie posiadają większe zaufanie do tego co wcześniej doświadczyli, negując tym samym fakt, że próba, z którą mieli do czynienia, nie zawsze musi być reprezentatywna.

9 Oczekiwania dotyczące inwestycji Inwestycję rozumiemy tu jako każdą rzecz przynoszącą konkretne korzyści w określonym czasie. Można rozróżnić kilka rodzajów inwestycji: Inwestycje trwałe Oszczędności bankowe Inwestycje ryzykowne

10 Istnieje ciekawa zależność pomiędzy oczekiwaniami ekonomicznymi a subiektywną stopą dyskontową. Optymistyczne oczekiwania wiążą się zazwyczaj z wysoką stopą dyskontową, łącznie z brakiem skłonności do inwestowania w wymianę dóbr trwałego użytku.

11 Zachowanie inwestycyjne do pewnego stopnia może być wyjaśniane przez oczekiwania ekonomiczne oraz przez percepcje danych ekonomicznych. Natomiast intencje inwestycyjne nie są dobrymi predyktorami zachowania.

12 Motywacje inwestorów Ogólne podejście do finansów mówi, że inwestorzy starają się osiągać jak największe zyski przy podejmowaniu jak najmniejszego ryzyka, jednak okazuje się, że nie jest to takie oczywiste.

13 Teoria perspektywy Na przedstawionym wykresie widać, że funkcja wartości dla strat jest wypukła i dość stroma, natomiast funkcja wartości dla zysków jest wklęsła i nie aż taka stroma. Strata boli bardziej niż zysk cieszy. (Anglosasi)

14 Efekt unikania strat Inwestorzy za wszelką cenę nie chcą zamykać pozycji zakończonej na minusie. Tu właśnie można zauważyć różnicę w zachowaniach między inwestorami aktywnymi a pasywnymi. W momencie, gdy na rynku występuje bessa, ci pierwsi szybko wycofują pieniądze, żeby móc ulokować kapitał gdzie indziej, zaś inwestorzy pasywni cierpliwie czekają na lepsze czasy, a swoje pozycje zamykają niechętnie.

15 Efekt utopionych kosztów To jedna z najważniejszych konsekwencji unikania strat. Załóżmy, że włożyliśmy bardzo dużo czasu i energii w analizę sytuacji na rynku pewnej spółki, a skoro tak się w nią zaangażowaliśmy, to inwestujemy w nią. Z czasem mimo wyraźnych strat, poprzez poświęcony czas i pieniądze, przywiązujemy się do niej i nie chcemy z niej zrezygnować.

16 Księgowanie umysłowe i jego skutki Księgowanie umysłowe polega na tym, że inwestorzy segregują różnego rodzaju inwestycje i każdą z nich rozważają w osobnej funkcji zysków i strat.

17 Efekt posiadania Załóżmy, że otrzymaliśmy w spadku dużą ilość pieniędzy ulokowaną w akcjach firmy X. Badania wykazują, że ludzie w zależności od tego, jaki rodzaj inwestycji odziedziczyli (obligacje, akcje średniego lub wysokiego ryzyka), taki będą preferować w przyszłości

18 Efekt status quo Zazwyczaj w momencie, gdy dłuższy czas jesteśmy użytkownikami funduszu emerytalnego, w którym ryzyko jakie podejmujemy jest niewielkie i stopa zwrotu również, nie jesteśmy skłonni do zmiany tego funduszu na taki, który przyniósłby większe zyski, ale podejmowane ryzyko byłoby większe.

19 Efekt przywiązania Jest bardzo podobny do statusu quo i mówi o tym, że nie jesteśmy skłonni do sprzedaży akcji spółki, do której jesteśmy przywiązani nawet na bezpieczniejsze obligacje.

20 Pułapki związane z wynikami ostatnio dokonanej inwestycji Często zakładamy, że jak wcześniej nam się udało, to teraz będzie tak samo. Jeśli stracimy pewną kwotę, tłumaczymy sobie, że mogliśmy jej nigdy nie zarobić, więc nie jesteśmy stratni. To tzw. Mechanizm na kaszt firmy.

21 Efekt dyspozycji Mamy akcje dwóch spółek. Na pierwszej zyskaliśmy pewną kwotę, a na drugiej straciliśmy. Ludzki mechanizm jest taki, że sprzedajemy akcje spółki, która przyniosła nam zysk, a zostawiamy sobie akcje, na których straciliśmy, bo chcemy wyrównać stratę.

22 Krótkowzroczne unikanie strat Okazuje się, że różnica między stopą zwrotu z akcji a stopa zwrotu z obligacji jest większa, niż wynika to z klasycznych modeli finansów postulujących liniową zależność stopy zwrotu od ryzyka. To zjawisko nazywamy zagadkową premią za inwestowanie w akcje. Inwestorzy wolą obligacje, które w długoterminowych inwestycjach nie są opłacalne, zamiast bardziej opłacalnych akcji, bo ulegają krótkowzrocznemu unikaniu strat.

23 Dysonans poznawczy To niezgodność między dwoma elementami poznawczymi. Najczęściej pojawia się w momencie, gdy ludzie angażują się w działania, które są sprzeczne z nimi samymi, co powoduje uczucie dyskomfortu.

24 Manipulacja na rynkach finansowych niezgodne z prawem działania wpływające na kurs lub obroty, czyli bardziej potocznie manipulacja kursem niezgodne z prawem rozpowszechnianie informacji o spółce manipulacja informacją

25 Washtrade, czyli sztuczny obrót Zawieranie porozumień w sprawie sprzedaży lub zakupu instrumentu finansowego, przy czym nie następuje żadna zmiana w zakresie stanu posiadania danego inwestora lub zmiana w zakresie stanu posiadania następuje wyłącznie pomiędzy podmiotami działającymi w porozumieniu lub w zmowie.

26 Zafałszowywanie obrazu (painting the tape) Przeprowadzenie jednej lub szeregu transakcji, o których informacja zostaje udostępniona do wiadomości publicznej, w celu wywołania wrażenia aktywności lub zmian cenowych dotyczących danego instrumentu finansowego.

27 Ustalanie ceny zamknięcia (markingthe close) Nabywanie lub zbywanie instrumentów finansowych na zakończenie notowań powodujące wprowadzenie w błąd inwestorów dokonujących czynności na podstawie ceny ustalonej na tym etapie notowań.

28 Składanie zleceń bez zamiaru ich wykonania Składanie zleceń, zwłaszcza w elektronicznych systemach transakcyjnych, które opiewają na cenę wyższą (niższą) od wcześniej oferowanych cen kupna (sprzedaży).

29 Zawyżanie ceny instrumentu przeznaczonego do sprzedaży (pump and dump) Zajęcie pozycji długiej w stosunku do wybranego papieru wartościowego, a następnie zawieraniu dalszych transakcji kupna oraz rozpowszechnianiu wprowadzających w błąd pozytywnych informacji na temat tego papieru wartościowego, w celu podwyższenia jego ceny.

30 Afera tzw. poznańskiej WIRR-ówki. Była to grupa inwestorów, która manipulowała kursami akcji trzech spółek o małej płynności (Domplast, Chemiskór i EchoPress) z indeksu WIRR. Na manipulowaniu kursami spółek grupa mogła zyskać nawet 50 mln zł. Ich działania polegające na kupowaniu i sprzedawaniu między sobą akcji, doprowadziły do znacznej zwyżki kursów spółek odpowiednio o 320, 855 i 670 procent W 2012 r., w październiku KNF zażądała zawieszenia notowań dwóch spółek, jednej z rynku regulowanego, drugiej z rynku NewConnect. Następnie, w listopadzie KNF ogłosiła publicznie, że podejrzewa w przypadku obu spółek manipulację kursem akcji.

31

32 Bibliografia: Tadeusz Tyszka (2004). Psychologia ekonomiczna. Gdańsk: Wyd. GWP, rozdz. 4 i11. Zaleśkiewicz, T. (2003). Psychologia inwestora giełdowego. Wprowadzenie do finansów behawioralnych. Gdańsk: Wyd. GWP, część 1 i 2. Grażyna Wąsowicz-Kiryło (2008). Psychologia finansowa. O pieniądzach w życiu człowieka. Warszawa: Wyd. Difin, str

33 Dziękujemy za Uwagę!