LITERATURA I TREŚCI PROGRAMOWE STUDIÓW PODYPLOMOWYCH ARBITRAŻU I NEGOCJOWANIA UMÓW

Transkrypt

1 LITERATURA I TREŚCI PROGRAMOWE STUDIÓW PODYPLOMOWYCH ARBITRAŻU I NEGOCJOWANIA UMÓW 1

2 I SEMESTR PRZEDMIOT: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Sądownictwo arbitrażowe Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów I LICZBA GODZIN: 20 JĘZYK WYKŁADOWY: polski PLAN WYKŁADU: 1. Istota sądownictwa arbitrażowego 2 h. 2. Zalety i wady sądownictwa arbitrażowego - 2 h. 3. Źródła prawa arbitraż krajowy i międzynarodowy 4 h. 4. Rodzaje sądów polubownych. Arbitraż instytucjonalny i ad hoc 2 h 5. Arbitrzy 2 h 6. Stosunki umowne w arbitrażu charakterystyka ogólna 3 h 7. Rola sądu państwowego 2 h 8. Orzeczenie arbitrażowe 3 h CEL WYKŁADU: Wykład ma na celu przedstawienie podstawowej problematyki sądownictwa polubownego, stanowiąc w ten sposób wprowadzenie do zagadnień szczegółowych podejmowanych na innych wykładach i ćwiczeniach. W wykładzie przedstawione zostaną zasadnicze problemy związane z arbitrażem w na tle polskiej regulacji sądownictwa polubownego, definicje najistotniejszych pojęć charakterystycznych dla sądownictwa polubownego, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki tego trybu rozstrzygania sporów, a także scharakteryzowane zostaną kwestie stanowiące najczęściej przedmiot sporów. 2

3 LITERATURA PODSTAWOWA: 1. T. Ereciński, komentarz do art i nast. k.p.c. [w:] T. Ereciński, J. Ciszewski, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Cz. 4 - Przepisy z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego, cz. 5 - Sąd polubowny (arbitrażowy), Warszawa 2006, Wydawnictwo LexisNexis. 2. M. Tomaszewski, Umowa o arbitraż. Podstawowe problemy prawne, PUG 1994, nr T. Szurski, Uwagi wprowadzające do problematyki krajowego i międzynarodowego arbitrażu handlowego (gospodarczego), PUG 1994, nr A. Tynel, Postępowanie arbitrażowe, PUG 1994, nr T. Ereciński, Arbitraż a sądownictwo państwowe, PUG 1994, nr M. Pazdan, Prawne aspekty funkcji arbitra, PUG 1994, nr T. Szurski, Sąd arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej, KPP 1994, z T. Szurski, Arbitraż skuteczny sposób likwidowania sporow, MoP 1998, nr T. Szurski, Podstawowe aspekty arbitrażowego rozstrzygania sporów, PUG 1999, nr J. Rajski, Nowe wyzwania wobec sądów arbitrażowych, PPH 2001, nr J. Jacyszyn, Rozstrzyganie sporów gospodarczych w sądownictwie polubownym LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: Podręczniki z zakresu międzynarodowego prawa handlowego i procedury cywilnej. 3

4 PRZEDMIOT: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Międzynarodowy arbitraż handlowy Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów I LICZBA GODZIN: 16 JĘZYK WYKŁADOWY: polski PLAN WYKŁADU: 1. Odróżnienie pojęć: arbitraż w sprawach krajowych i międzynarodowych; arbitraż w kraju i zagranicą. 2. Szczególne regulacje arbitrażu międzynarodowego (konwencja nowojorska z 1958r.; konwencja genewska z 1961r.; konwencje bilateralne; regulaminy UNCITRAL i EKG ONZ). 3. Miejsce arbitrażu: pojęcie i sposoby wyznaczania. 4. Zasada właściwości legis fori arbitrii. 5. Prawo właściwe dla umowy o arbitraż. 6. Prawo właściwe w zakresie postępowania przed sądem polubownym. 7. Prawo właściwe do oceny receptum arbitrii. 8. Prawo właściwe do oceny ugody zawartej przed sądem polubownym. 9. Prawo właściwe dla oceny materialnoprawnej podstawy rozstrzygnięcia arbitrażowego. 10. Uznanie lub stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego wydanego za granicą lub ugody zawartej przed sądem polubownym za granicą. 11. Unormowania arbitrażu w wybranych obcych systemach prawnych (Francja, Szwajcaria, Niemcy, Austria, Rosja, Ukraina, Wielka Brytania). 12. Wybrane renomowane sądy arbitrażowe działające za granicą. 13. LITERATURA PODSTAWOWA: 1. T. Ereciński: Problemy postępowania dowodowego w regulaminach międzynarodowego arbitrażu handlowego. PiP 1988, z.10, s T. Ereciński, J. Ciszewski: Międzynarodowe postępowanie cywilne, Warszawa

5 3. D. Mazur: Prawo właściwe w międzynarodowym arbitrażu handlowym, KPP 2003, z.1, s B. Pankowska-Lier, D. Pfaff: Arbitraż gospodarczy, Warszawa M. Pazdan: Umowa stron z arbitrem (arbitrami) w międzynarodowym arbitrażu handlowym, PPHZ t.11 (1987). 6. M. Pazdan: Prawo właściwe do oceny zapisu na sąd polubowny, Rejent 2003, nr 10, s J. Rajski: Tendencje rozwoju prawa o międzynarodowym arbitrażu handlowym w państwach Europy Środkowej, w: Księga J. Pietrzykowskiego, Warszawa T. Szurski: Uwagi wprowadzające do problematyki krajowego i międzynarodowego arbitrażu handlowego (gospodarczego), PUG 1994, nr 1, s A. Tynel, J. Funk, W. Chwalej, B. Fuchs: Międzynarodowe prawo handlowe, Warszawa 2006, s P. Wierzbicki: Wykonalność orzeczeń zagranicznych sądów polubownych, MoP 2004, nr 5, s G. Żmij: Środki tymczasowe i zabezpieczające w międzynarodowym arbitrażu handlowym, w: Rozprawy prawnicze, Zakamycze 2005, s

6 PRZEDMIOT: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Umowa o arbitraż. Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów I LICZBA GODZIN: 8 JĘZYK WYKŁADOWY: polski PLAN WYKŁADU: 1) pojęcie umowy o arbitraż, 2) charakter prawny umowy o arbitraż, 3) dopuszczalność zawarcia umowy o arbitraż (arbitralite, Schiedsfähigkeit), 4) skutki negatywne i pozytywne umowy o arbitraż, 5) dojście do skutku (zawarcie) umowy o arbitraż, 6) zawarcie umowy o arbitraż przez pełnomocnika, 7) zdolność do zawarcia umowy o arbitraż, 8) wymagania w zakresie formy, 9) wady oświadczenia woli, 10) ograniczenia dotyczące treści umowy, 11) wygaśnięcie umowy o arbitraż, 12) losy umowy o arbitraż po uchyleniu przez sąd państwowy wyroku sądu arbitrażowego, 13) wzorcowe klauzule arbitrażowe 6

7 LITERATURA: 1. S. Dalka: Sądownictwo polubowne w PRL, Warszawa T. Ereciński, J. Ciszewski: Międzynarodowe postępowanie cywilne, Warszawa R. Kulski: Umowy procesowe w postępowaniu cywilnym, Zakamycze M. Lemkowski: Glosa, PPH 2003 nr 1, s B. Pankowska-Lier, D. Pfaff: Arbitraż gospodarczy, Warszawa J. Pazdan: Umocowanie do zawarcia umowy o arbitraż, w: Księga T. Dybowskiego, Warszawa M. Pazdan: Prawo właściwe do oceny zapisu na sąd polubowny, Rejent 2003 nr 10, s J. Rajski: Tendencje rozwoju prawa o międzynarodowym arbitrażu handlowym w państwach Europy Środkowej, w: Księga J. Pietrzykowskiego, Warszawa T. Szurski: Uwagi wprowadzające do problematyki krajowego i międzynarodowego arbitrażu handlowego (gospodarczego). PUG 1994 nr 1, s T. Szurski: Podstawowe aspekty arbitrażowego rozstrzygania sporów, PUG 1999 nr 3, s M. Tomaszewski: Umowa o arbitraż. Podstawowe problemy prawne. PUG 1994 nr 1, s A. Tynel, J. Funk, W. Chwalej, B. Fuchs: Międzynarodowe prawo handlowe, Warszawa 2006, s M.Zachariasiewicz: Autonomiczny charakter klauzuli arbitrażowej w międzynarodowym arbitrażu handlowym, PPPM 2007 t Komentarze do Kodeksu postępowania cywilnego. 7

8 PRZEDMIOT: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Materialnoprawne podstawy rozstrzygnięć arbitrażowych Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów I LICZBA GODZIN: 10 JĘZYK WYKŁADOWY: polski PLAN WYKŁADU: 1. Związki prawa prywatnego międzynarodowego z postępowaniem przed sądem polubownym (arbitrażowym); materialna podstawa rozstrzygnięcia, prawo właściwe dla oceny zapisu na sąd polubowny, prawo właściwe dla oceny umowy stron z arbitrem 2 godz.; 2. Stosowanie prawa określonego państwa jako prawa właściwego dla zawieranej umowy, problem nieprzydatności prawa krajowego dla regulowania stosunków zachodzących w handlu międzynarodowym 1 godz.; 3. Wybór prawa właściwego dla umowy zawieranej w międzynarodowym obrocie handlowym rezolucja bazylejska, konwencja rzymska, rozporządzenie Rzym I, polska ustawa z 1965r., nowa ustawa (projekt nowej polskiej ustawy o prawie prywatnym międzynarodowym) 2 godz.; 4. Zakres swobody stron w wyborze prawa właściwego dla umowy zawieranej w międzynarodowym obrocie handlowym w przypadku poddania tej umowy pod rozstrzygnięcie sądu polubownego (arbitrażowego); 8

9 CEL WYKŁADU: dopuszczalność wyboru innych norm niż prawa krajowego (wybór i znaczenie reguł UNIDROIT 2004, Zasad Lando, ogólnych zasad prawa) 3 godz; 5. Wskazanie prawa właściwego przez sąd arbitrażowy, art. VII konwencji genewskiej z 1961 roku 1 godz.; 6. Orzekanie na zasadzie słuszności, amiable composition 1 godz. Celem wykładu jest zapoznanie słuchaczy z problematyką kolizyjną arbitrażu. Ma to znaczenie zwłaszcza w przypadku międzynarodowego arbitrażu handlowego, gdzie owe związki są szczególnie widoczne. I chociaż związek prawa prywatnego międzynarodowego z prawem stanowiącym podstawę wydania orzeczenia w międzynarodowym arbitrażem handlowym nie stanowi jedynego punktu styczności, kwestia ta ma znaczenie szczególnie doniosłe. Od wielu już lat autonomia woli stron miała szerszy zakres w przypadku, gdy ewentualne spory strony poddawały pod rozstrzygnięcie sądu polubownego. Tutaj nie istniały ograniczenia wyboru prawa przewidziane ustawą z 1965r., także inaczej poszukuje się prawa właściwego w sytuacji, gdy strony wyboru nie dokonały. Celowe jest także zapoznanie słuchaczy z aktami o charakterze soft law i ich znaczeniem dla praktyki międzynarodowej i sporów wynikłych na tle umów zawieranych w handlu międzynarodowym. PODSTAWOWA LITERATURA PRZEDMIOTU: 1. D. Mazur: Prawo właściwe w międzynarodowym arbitrażu handlowym, KPP 2003, z. 1; 2. M. Pazdan: Prawo właściwe do oceny zapisu na sąd polubowny, Rejent 2003, Nr 10; 3. B. Fuchs: Lex mercatoria w międzynarodowym obrocie handlowym, Zakamycze 2000; 4. M. Pazdan (red nauk): Międzynarodowe prawo handlowe, wyd. 2. Warszawa 2006; 5. M. Pilich: Klauzula porządku publicznego w postępowaniu o uznanie i wykonanie Zagranicznego orzeczenia arbitrażowego, KPP 2003, z. 1; 6. M. A. Zachariasiewicz: Z problematyki prawa właściwego dla stosunków rozstrzyganych przez arbitraż międzynarodowy, PPHZ 1990, t. 14; 7. T. Szurski: Międzynarodowa Rada do spraw Arbitrażu Handlowego ICCA (International Council for Commercial Arbitration) w: Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa Profesora Maksymiliana Pazdana, Zakamycze 2005; 8. M. Wierzbicki: Wykonalność orzeczeń zagranicznych sądów polubownych, Monitor Prawniczy 2004, Nr 5; 9

10 UZUPEŁNIAJĄCA LITERATURA PRZEDMIOTU: 1. R. Goode, H. Kronke, E. McKendrick, J. Wool: Transnational Commercial Law. International Instruments and Commentary, Oxford 2004; PRZEDMIOT: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Status prawny arbitra. Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów I LICZBA GODZIN: 10 JĘZYK WYKŁADOWY: polski PLAN WYKŁADU: 1. Wyznaczenie arbitra powstanie więzi prawnej pomiędzy stronami oraz arbitrami (1h). 2. Charakter więzi prawnej stron z arbitrami (1 h). 3. Prawa i obowiązki arbitra niezawisłość arbitra (1h). 4. Odpowiedzialność stron lub arbitra za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania (1h). 5. Prawo właściwe do oceny więzi prawnej pomiędzy arbitrem a stronami postępowania arbitrażowego (1h) CEL WYKŁADU: Wykład ma na celu przedstawienie stosunków prawnych jakie łączą strony postępowania z arbitrami. Konieczne jest rozstrzygnięcie tego, czy więź ta wynika z łączącej strony umowy, czy też z innej podstawy prawnej. W ramach wykładu wyjaśnione zostaną kwestie praw i obowiązków stron oraz arbitrów wynikające z istniejącego pomiędzy tymi podmiotami zobowiązania. Jednocześnie omówione zostaną skutki prawne naruszenia przez jedną ze stron obowiązków wynikających z tego zobowiązania. Rozważania szczegółowe poprzedzone zostaną wprowadzeniem dotyczącym powstania zobowiązania pomiędzy stronami postępowania oraz arbitrami. Wykład zamyka omówienie mechanizmów poszukiwania prawa właściwego do oceny zobowiązania stron z arbitrem. 10

11 LITERATURA PODSTAWOWA: 1. M. Pazdan, Umowa stron z arbitrem (arbitrami) w międzynarodowym arbitrażu handlowym, PPHZ 11/ M. Pazdan, Prawo właściwe dla umowy stron z arbitrem (arbitrami) w międzynarodowym arbitrażu handlowym w: Księga pamiątkowa ku czci Prof. J. Jodłowskiego, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Łódź M. Pazdan, Prawne aspekty funkcji arbitra PUG 2/ T. Szurski, O statusie arbitra w międzynarodowym arbitrażu handlowym w: Aktualne problemy prawa międzynarodowego we współczesnym świecie. Księga pamiątkowa poświęcona pamięci Prof. Mariana Iwanejko, Kraków S. Dalka, Sądownictwo polubowne, Warszawa R. Golat, Polubowne rozstrzyganie sporów, LexisNexis R. Kuratowski, Sądownictwo polubowne, Warszawa R. Morek, Mediacja i arbitraż, C.H. Beck 2006 LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: Polskie i zagraniczne podręczniki dotyczące arbitrażu handlowego. 11

12 PRZEDMIOT: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Postępowanie arbitrażowe Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów I LICZBA GODZIN: 10 JĘZYK WYKŁADOWY: polski PLAN WYKŁADU: 1. Zasada swobody stron w kształtowaniu zasad i sposobu postępowania przed sądem arbitrażowym a regulacje kodeksu postępowania cywilnego 1 h. 2. Ukonstytuowanie się sądu polubownego, jego właściwość oraz zagadnienia związane z miejscem przeprowadzenia rozpraw i dokonywaniem doręczeń 1 h. 3. Wszczęcie postępowania oraz zasada pisemnego zgłaszania żądań 2 h. 4. Przebieg postępowania dowodowego a zasada równego traktowania stron w procesie arbitrażowym 2 h. 5. Orzeczenia sądu polubownego 3 h. 6. Zasady postępowania z aktami sprawy 1 h. CEL WYKŁADU: Wykład ma na celu przedstawienie problematyki związanej z przebiegiem postępowania przed sądem polubownym. Punktem wyjścia do rozważań będzie przybliżenie podstawowej zasady dotyczącej przebiegu postępowania przed sądem polubownym jaką jest zasada swobody stron w zakresie kształtowania zasad postępowania. Ustawodawca polski w części piątej kodeksu postępowania cywilnego potwierdzając powołaną zasadę zawarł regulację dotyczącą szeregu zagadnień związanych z przebiegiem postępowania przed sądem polubownym i omówieniu tych zagadnień będą poświęcone kolejne wykłady. W ich trakcie 12

13 nie zabraknie odwołań zarówno do regulacji UNCITRAL jak i regulacji wynikających z regulaminów wybranych stałych sądów polubownych. LITERATURA PODSTAWOWA: 1. T. Ereciński (w:) J. Ciszewski, T. Ereciński, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Cześć czwarta. Przepisy z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego. Część piąta. Sąd polubowny (arbitrażowy), Warszawa 2006; 2. A.Kąkolecki, Nowelizacja k.p.c. w zakresie sądownictwa polubownego (arbitrażowego), Radca Prawny 2005, nr 5; 3. T. Kurnicki, Znowelizowane postępowanie przed sądem polubownym, Monitor Prawniczy 2005, nr 22; 4. R. Morek, Mediacja i arbitraż, Warszawa 2006; 5. K. Piasecki, Postępowanie sądowe i arbitrażowe w sprawach gospodarczych. Warszawa LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: 1. J. Błeszyński, Arbitraż gospodarczy, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 1994, nr 1; 2. T. Ereciński, Zagadnienia prawa właściwego i postępowania dowodowego w międzynarodowym arbitrażu handlowym; Państwo i Prawo 1987, nr 9; 3. A. Górski, Postępowanie zabezpieczające przed sądem polubownym w świetle nowelizacji KPC z r., Monitor Prawniczy 2006, nr 18; 4. M. Kocur, Zabezpieczenie roszczeń dochodzonych przed sądem polubownym. Monitor Prawniczy 2006, nr 15; 5. M. Ludwik, Dopuszczalność interwencji ubocznej i współuczestnictwa procesowego w postępowaniu arbitrażowym, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 2001, nr 9; 6. W. Michalewicz, Sąd polubowny i postępowanie polubowne, Radca Prawny 1998, nr 3; 7. M. Pazdan, Prawne aspekty funkcji arbitra, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 1994, nr 2; 8. T. Szurski, Podstawowe aspekty arbitrażowego rozstrzygania sporów, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 1999, nr 3; 9. A. Tynel, Postępowanie arbitrażowe, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 1994, nr 1; 13

14 10. A. Tynel, Pozew w postępowaniu przed sądami polubownymi, Radca Prawny 2002, nr 6; 11. A. Zielony, Postępowanie rektyfikacyjne i remisyjne dotyczące wyroku sądu polubownego, Przegląd Sądowy 2007, nr 3. PRZEDMIOT: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Sądy państwowe a sądownictwo arbitrażowe Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów I LICZBA GODZIN: 10 JĘZYK WYKŁADOWY: Polski PLAN WYKŁADU: 1. Jurysdykcja i właściwość sądu państwowego w postępowaniach związanych z sądem polubownym 1 h. 2. Zapis na sąd polubowny jako negatywna przesłanka procesowa przed sądem państwowym 1 h. 3. Rola sądu państwowego w powołaniu, odwołaniu i wyłączeniu arbitra 1 h. 4. Udział sądu państwowego w zabezpieczeniu roszeń dochodzonych w postępowaniu arbitrażowym - 1 h. 5. Pomoc sądu państwowego w postępowaniu dowodowym lub przeprowadzeniu innej czynności - 1 h. 6. Przesłanki oraz procedura rozpoznania skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego 3 h. 7. Uznanie lub stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego 2 h. CEL WYKŁADU: Sąd polubowny zastępuje z woli stron sąd państwowy i spełnia jego funkcje w zakresie rozpoznania i rozstrzygania spraw cywilnych. Nie może jednak on samodzielnie podejmować czynności wymagających zastosowania przymusu państwowego. W tym zakresie musi on 14

15 współpracować z sądem państwowym. Niezależnie od tego, w pewnych sytuacjach sąd państwowy może ingerować w funkcjonowanie sądu polubownego i w tok postępowania przed tym sądem. I właśnie przedstawienie zagadnień związanym z relacjami pomiędzy sądem polubownym a sądem państwowym jest celem wykładu. LITERATURA PODSTAWOWA: T. Ereciński, Arbitraż a sądownictwo państwowe, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 1994, Nr 2; T. Ereciński (w:) J. Ciszewski, T. Ereciński, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Cześć czwarta. Przepisy z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego. Część piąta. Sąd polubowny (arbitrażowy), Warszawa 2006; R. Morek, Mediacja i arbitraż, Warszawa 2006; A. Tynel, Uznanie i stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 2005, Nr 9; K. Weitz, Sądownictwo polubowne a sądy państwowe, Przegląd Sądowy 2007, Nr 3. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: S. Dalka, Znaczenie sądów polubownych dla wymiaru sprawiedliwości w sprawach cywilnych, Problemy Egzekucji 2001, Nr 19; S. Dalka, Wykonalność wyroków sądów polubownych i ugód zawartych przed tymi sądami, Problemy Egzekucji Sądowej 1996, Nr 15; 15

16 T. Ereciński, Uchylenie przez sąd państwowy orzeczenia wydanego w międzynarodowym arbitrażu handlowym (w:) Proces i prawo. Księga pamiątkowa ku czci prof. Jodłowskiego, Wrocław 1989; A. Kąkolecki, Nowelizacja k.p.c. w zakresie sądownictwa polubownego (arbitrażowego), Radca Prawny 2005, Nr 5; M. Pazdan, Prawne aspekty funkcji arbitra, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 1994, Nr 2; M. Pazdan, Prawo właściwe do oceny zapisu na sąd polubowny, Rejent 2003, Nr 10; K. Piasecki, Postępowanie sądowe i arbitrażowe w sprawach gospodarczych. Warszawa 2003; T. Szurski, Podstawowe aspekty arbitrażowego rozstrzygania sporów, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 1999, Nr 3; M. Tomaszewski, Skuteczność ochrony prawnej przed sądami polubownymi. Doświadczenia polskie, Przegląd Sądowy 2006, Nr 1; A. Tynel, Wykonywanie krajowych orzeczeń sądów polubownych, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 1997, Nr 7-8; P. Wierzbicki, Wykonalność orzeczeń zagranicznych sądów polubownych na podstawie Konwencji nowojorskiej o uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń arbitrażowych, Monitor Prawniczy 2004, Nr 5; G. Żmij, Środki tymczasowe i zabezpieczające w międzynarodowym arbitrażu handlowym (w:) Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa Profesora Maksymiliana Pazdana, Zakamycze

17 PRZEMIOT: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Case ćwiczenia Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów I LICZBA GODZIN: 20 JĘZYK WYKŁADOWY: polski PLAN ZAJĘĆ: Zajęcia poświęcone są rozwiązywaniu kazusów dotyczących zagadnień związanych z arbitrażem. CEL ZAJĘĆ: Celem zajęć jest nabycie praktycznych umiejętności związanych z rozwiązywaniem i prowadzeniem postępowania arbitrażowego. LITERATURA PODSTAWOWA: 1. S. Dalka: Sądownictwo polubowne w PRL, Warszawa i. T. Ereciński, J. Ciszewski: Międzynarodowe postępowanie cywilne, Warszawa

18 2. R. Kulski: Umowy procesowe w postępowaniu cywilnym, Zakamycze M. Lemkowski: Glosa, PPH 2003 nr 1, s B. Pankowska-Lier, D. Pfaff: Arbitraż gospodarczy, Warszawa J. Pazdan: Umocowanie do zawarcia umowy o arbitraż, w: Księga T. Dybowskiego, Warszawa M. Pazdan: Prawo właściwe do oceny zapisu na sąd polubowny, Rejent 2003 nr 10, s J. Rajski: Tendencje rozwoju prawa o międzynarodowym arbitrażu handlowym w państwach Europy Środkowej, w: Księga J. Pietrzykowskiego, Warszawa T. Szurski: Uwagi wprowadzające do problematyki krajowego i międzynarodowego arbitrażu handlowego (gospodarczego). PUG 1994 nr 1, s T. Szurski: Podstawowe aspekty arbitrażowego rozstrzygania sporów, PUG 1999 nr 3, s M. Tomaszewski: Umowa o arbitraż. Podstawowe problemy prawne. PUG 1994 nr 1, s A. Tynel, J. Funk, W. Chwalej, B. Fuchs: Międzynarodowe prawo handlowe, Warszawa 2006, s M.Zachariasiewicz: Autonomiczny charakter klauzuli arbitrażowej w międzynarodowym arbitrażu handlowym, PPPM 2007 t Komentarze do Kodeksu postępowania cywilnego. 18

19 II SEMESTR PRZEDMIOT: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Upadłość a postępowanie arbitrażowe Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów II LICZBA GODZIN: 10 JĘZYK WYKŁADOWY: Polski I. PLAN WYKŁADU: 1. Wykorzystanie alternatywnych metod w rozwiązywania sporów w przypadku upadłości teoria czy konieczność praktyczna; 2. Krótki przegląd ujęć przyjmowanych przez poszczególnych prawodawców, 3. Arbitraż w sporach wynikających z postępowania upadłościowego; 4. Zdatność arbitrażowa sporów powstałych na gruncie 19

20 upadłości; 5. Zagadnienia procesowe powstające na styku upadłości i arbitrażu; 6. Losy umów o arbitraż zawartych przez upadłego będącego w dobrej wierze po ogłoszeniu upadłości; 7. Wpływ upadłości na tok postępowania arbitrażowego; 8. Syndyk a zapis na sąd polubowny jako sposób rozwiązywania sporów dotyczących składników masy upadłości; 9.Problem kosztów postępowania arbitrażowego 10. Przegląd argumentów za i przeciw arbitrażowi w postępowaniu upadłościowym CEL WYKŁADU: Omówienie problematyki wykorzystywania alternatywnych metod w rozwiązywaniu sporów w przypadku upadłości, argumentacja za i przeciw, skutki posłużenia się tą metodą rozstrzygania sporów. PODSTAWOWA LITERATURA PRZEDMIOTU: 1. G. Kaufmann Koller, L. Lévy, Insolvency and arbitration, in: The Challenges of Insolvency Law Reform 21 th Century, Facilitating Innvestment and Recovery to Enhance Economic Growth, Zürych, Basel, Genf 2006, s ; 20

21 2. I. Meier, Mediation and Negotiation in a Court or in an Out of Court Reorganization Procedure, in: The Challenges of Insolvency Law Reform 21 th Century, Facilitating Innvestment and Recovery to Enhance Economic Growth, Zürych, Basel, Genf 2006, s ; 3. I. Verougstraete, Mediation and Arbitration in Insolvency Situation in Belgian Law, in:the Challenges of Insolvency Law Reform 21 th Century, Facilitating Innvestment and Recovery to Enhance Economic Growth, Zürych, Basel, Genf 2006, s ; UZUPEŁNIAJĄCA LITERATURA PRZEDMIOTU: 1. A. L. Grooper, Ancillary Proceedings Under section 304 of the United States Bankruptcy Code, in:the Challenges of Insolvency Law Reform 21 th Century, Facilitating Innvestment and Recovery to Enhance Economic Growth, Zürych, Basel, Genf 2006, s ; 2. I. Meier, Confidentiality and Publicity in Insolvency Law Is a Secret Court Based Rescue Procedure Desirabele, in: The Challenges of Insolvency Law Reform 21 th Century, 21

22 Nazwa przedmiotu Kierunek studiów Uznawanie i stwierdzenie wykonalności wyroków arbitrażowych Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów Specjalność Rodzaj zajęć Liczba godzin ECTS a. Wykład 10 semester II b. Ćwiczenia c. Konwersatorium d. Seminarium e. Proseminarium Program nauczania * 22

23 Celem wykładu jest przybliżenie słuchaczom problematyki uznawania i stwierdzania wykonalności wyroków arbitrażowych, a przede wszystkim Konwencji o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych sporządzonej w Nowym Jorku dnia 10 czerwca 1958 r. (Dz. U. Nr 9 z 1962 r., poz. 41), umów bilateralnych oraz Kodeksu postępowania cywilnego. Zadaniem wykładu jest umożliwienie zrozumienia funkcjonowania złożonych regulacji konwencyjnych i kodeksowych dotyczących omawianej problematyki. Literatura podstawowa A. Szumański (red.), System prawa handlowego, Tom 8, Arbitraż handlowy, Warszawa 2009 Literatura uzupełniająca P. Wierzbicki, Wykonalność orzeczeń zagranicznych sądów polubownych na podstawie Konwencji nowojorskiej o uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń arbitrażowych, MoP 2004, nr 5 B. Jarco, Uchylenie zagranicznego wyroku sądu polubownego a jego uznanie na terytorium Polski, PPH 2008, z Informacja o warunkach zaliczenia przedmiotu: Obecnośd na wykładzie 3. Przykładowe tematy egzaminacyjne lub zaliczeniowe Istota uznawania i stwierdzania wykonalności wyroków arbitrażowych, podstawy odmowy 23

24 4. Informacje o prowadzącym: Imię i nazwisko Stopień (tytuł) naukowy 5. Uwagi PRZEDMIOT: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Orzeczenia sądów arbitrażowych. Wyrokowanie Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów II LICZBA GODZIN: 10 JĘZYK WYKŁADOWY: Polski 24

25 PLAN WYKŁADU: 1. Zasady orzekania przez sąd polubowny 2. Rodzaje orzeczeń sądu arbitrażowego 3. Znaczenie oświadczeń i wniosków stron oraz postępowanie dowodowe 4. Podstawa faktyczna i prawna orzeczenia 5. Wyrok sądu polubownego jako orzeczenie kończące postępowanie CEL WYKŁADU: Wykład ma na celu przybliżenie uczestnikom podstawowych zasad rządzących wydawaniem orzeczeń przez sąd polubowny, zarówno pod względem uprawnień procesowych stron (np. do składania określonych wniosków), jak również w odniesieniu do czynności składu orzekającego. Omówione będą reguły postępowania sądu podczas posiedzeń, rodzaje podejmowanych czynności, jak również podstawy prawne poszczególnych orzeczeń. Zostanie również podjęta tematyka podstawy i konstrukcji wyroku sądu arbitrażowego jako merytorycznego orzeczenia kończącego postępowanie. PODSTAWOWA LITERATURA PRZEDMIOTU: J. Jodłowski (i in.), Postępowanie cywilne, Warszawa 2007 UZUPEŁNIAJĄCA LITERATURA PRZEDMIOTU: 9. K. Piasecki (red.) Kodeks postępowania cywilnego, Komentarz, Tom III, Warszawa 2007; 10. Ł. Błaszczak, M. Ludwik, Sądownictwo polubowne (arbitraż) Warszawa 2007; 25

26 11. T. Ereciński, K. Weitz, Sąd arbitrażowy, Warszawa 2008; 12. T. Ereciński (red.), Kodeks postępowania cywilnego, Komentarz, Tom 5, Warszawa 2009 Przedmiot: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Arbitraż konsumencki Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów II LICZBA GODZIN: 5 JĘZYK WYKŁADOWY: Polski 26

27 PLAN WYKŁADU: Polubowne sądy konsumenckie ADR w sprawach konsumenckich w prawie polskim ADR w sprawach konsumenckich w prawie europejskim Bankowy arbitraż konsumencki Spółdzielczy arbitraż konsumencki CEL WYKŁADU: Celem wykładu jest zapoznanie słuchaczy z instytucją alternatywnych sposób rozstrzygania sporów w zakresie spraw konsumenckich. Jest to szczególnie istotne z uwagi na niewielką wartośd przedmiotu sporów w sporach konsumenckich, a co za tym następuję niechęcią konsumenta do korzystania z tradycyjnej drogi sądowej. Wykład koncentruje się na zasadach funkcjonowania Polubownych Sądów Konsumenckich przy 27

28 PIH, sądach szczególnych (arbitraż bankowy i SKOK-ów) oraz propozycjach rozwiązao systemowych prawa UE. PODSTAWOWA LITERATURA PRZEDMIOTU: A.Krajewska, Spory konsumenckie i ich rozwiązywanie, Warszawa 2009 UZUPEŁNIAJĄCA LITERATURA PRZEDMIOTU: 1. E.Łętowska, Europejskie prawo umów konsumenckich, C.H.Beck, Warszawa 2004, 2. Europejskie prawo konsumenckie a prawo polskie, red.e.nowinska, P.Cybula, Kraków 2005 PRZEDMIOT: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Arbitraż w prawie własności intelektualnej Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów II LICZBA GODZIN: 5 J ĘZYK WYKŁADOWY: Polski PLAN WYKŁADU: 28

29 1. Podstawowe pojęcia z zakresu prawa autorskiego 2. Podstawowe zagadnienia z zakresu prawa własności przemysłowej 3. Arbitraż w prawie własności intelektualnej 4. Centrum Arbitrażu i Mediacji przy WIPO 5. Arbitraż w sprawach nazw domen internetowych CEL WYKŁADU: Wyjaśnienie podstawowych pojęć i konstrukcji prawa autorskiego i prawa własności przemysłowej, omówienie możliwości rozstrzygania sporów na drodze arbitrażowej, rozstrzygnięcia Centrum Arbitrażu World Intellectual Property Organization. LITERATURA PODSTAWOWA: 1. J. Barta, R. Markiewicz, Prawo autorskie, Warszawa A. Nowicka, M. Poźniak-Niedzielska, U. Promińska, H.Żakowska-Henzler, Prawo własności przemysłowej, Warszawa 2005; 3. E. Nowińska, U. Promińska, M. du Vall, Prawo własności przemysłowej, Warszawa 2008; PRZEDMIOT: Regulaminy wybranych sądów arbitrażowych FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów II LICZBA GODZIN: 6 JĘZYK WYKŁADOWY: Polski PLAN WYKŁADU: 1. Regulaminy jako źródła prawa typu soft law 29

30 2. Regulaminy stałych sądów arbitrażowych i regulaminy ad hoc 3. Przedmiot uregulowania i struktura regulaminów 4. Regulamin Sądu Arbitrażowego MIH. Regulaminy szczególne MIH 5. Regulamin UNCITRAL 6. Regulamin Sądu Arbitrażowego przy KIG 7. Regulamin Sądu Arbitrażowego przy PKPP Lewiatan 8. Regulaminy i wytyczne IBA 9. Wytycznie UNCITRAL 10. Wytyczne ICC 11. Wytyczne ICRD CEL WYKŁADU: Wykład ma na celu przedstawienie podstawowej problematyki regulaminów stosowanych w sądownictwie polubownym. W wykładzie przedstawione zostaną zasadnicze problemy związane z funkcjonowaniem najczęściej stosowanych regulaminów i innych aktów tzw. soft law, ich zawartość oraz typowe rozwiązania. Scharakteryzowane zostaną też najczęściej występujące kontrowersje interpretacyjne. Celem wykładu jest przygotowanie słuchaczy do rozwiązywania konkretnych problemów związanych z przygotowaniem i prowadzeniem postępowania arbitrażowego. LITERATURA PODSTAWOWA: 1. T. Ereciński, K. Weitz, Sąd arbitrażowy, Warszawa System prawa handlowego. T. 8. Arbitraż Handlowy, red. A. Szumański, Warszawa R. Morek, Mediacja i Arbitraż ( art. 183¹ - 183¹³, KPC ). Komentarz, Warszawa 2006, 4. J. Rajski, Regulamin ADR Międzynarodowej Izby Handlowej z 2001 r, PPH 2001, Nr 11, 30

31 5. T. Szurski, Ustawa wzorcowa UNCITRAL w sprawie międzynarodowego rozjemstwa handlowego ( postępowań pojednawczych, Radca Prawny 2003, Nr 1, 6. T. Szurski, Sąd arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej, KPP 1994, z. 1. Oraz komentarze do kodeksu postępowania cywilnego przepisy regulujące sądownictwo polubowne. PRZEDMIOT: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Arbitraż w prawie pracy Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów II LICZBA GODZIN: 6 J ĘZYK WYKŁADOWY: Polski PLAN WYKŁADU: 31

32 . 1. Podstawy prawa pracy 3 h. 2. Rozstrzyganie sporów i mediacja z zakresu prawa pracy 3 h. CEL WYKŁADU: Wykład ma na celu przedstawienie problematyki rozstrzygania sporów z zakresu prawa pracy. Na wstępie zostaną omówione podstawowe zasady postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy. Następnie zostanie przybliżona nowa instytucja mediacji w stosunkach pracy. Rozważania zostaną rozpoczęte od przedstawienia umowy o mediacje, oraz wskazania problematyka związanej z dopuszczalnością wydania przez sąd pracy postanowienia o skierowaniu sprawy do mediacji. Następnie zostaną omówione zagadnienia związane z wszczęciem postępowania mediacyjnego, posiedzeniem mediacyjnym oraz trybem takiego postępowania. Ostatnim elementem postępowania mediacyjnego jest zatwierdzenie ugody przez sąd pracy. Wskazana problematyka zostanie przedstawiona ze szczególnym uwzględnieniem konieczności ochrony uzasadnionego interesu pracownika. LITERATURA PODSTAWOWA: 1. T. Romer, Prawo Pracy Komentarz, Warszawa M. Gersdorf, K. Rączka, Skoczyński, Kodeks Pracy Komentarz, Warszawa J. Wratny, Kodeks Pracy Komentarz, Warszaw K. Baran, Mediacja w sprawach z zakresu prawa pracy, PiZS 2006, z. 3, s LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: Podręczniki z zakresu prawa spółek. 32

33 K. W. Baran, Procesowe prawo pracy, Kraków K. Kołakowski, Postępowanie wyjaśniające w sprawah pracowniczych, NP. 1967, nr 2, s K. W. Baran, Ugodowe likwidowanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy, Kraków PRZEDMIOT: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Negocjowanie kontraktów Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów II LICZBA GODZIN: 20 J ĘZYK WYKŁADOWY: Polski 33

34 TEMATYKA WYKŁADU: 1. Sztuka negocjowania. 2. Obowiązek negocjowania i skutki jego naruszenia: - etap przedumowny, - umowy pod warunkiem; opcje; ostatni krok umowne prawo odstąpienia - umowy otwarte, sposoby wypełniania luk - dopuszczalność jednostronnej zmiany umowy, - klauzule salwatoryjne - niemożliwość świadczenia (częściowa, przemijająca) - hardship, - rozwiązanie umowy 3. Problematyka zawierania umów. Forma umowy, jej język i interpretacja. Struktura umowy i znaczenie wzorców umownych. Granice swobody umów. 4. Obowiązki stron na etapie przedumownym: - obowiązki umowne; rodzaje umów wstępnych; obowiązek zawarcia umowy przyrzeczonej czy negocjowania w dobrej wierze, skutki naruszenia tego obowiązku, - culpa in contrahendo; katalogi zakazanych lub nakazanych zachowań; podstawa odpowiedzialności; środki prawne przysługujące poszkodowanemu. CEL WYKŁADU: Negocjowanie stanowi nie tylko alternatywną metodę rozstrzygania sporów, ale jest potrzebne praktycznie na każdym etapie tworzenia i realizacji stosunku umownego. Zdobywanie umiejętności negocjowania wymaga jednak pogłębiania wiedzy z dziedziny prawa kontraktów. Pozwala to na wzmocnienie siły negocjacyjnej, usprawnienie procesu zawierania umowy oraz optymalizację jej treści. 34

35 LITERATURA PODSTAWOWA: - Prawo gospodarcze i handlowe, t. V, Prawo umów w obrocie gospodarczym, pod. red. S. Włodyki, Warszawa 2001, - J. Rajski, W. Kocot, K. Zaradkiewicz, Prawo o kontraktach w obrocie gospodarczym, Warszawa 2002, - K. Kruczalak, Umowy w obrocie krajowym i międzynarodowym. Komentarz. Wzory. Objaśnienia, Warszawa 1996, - Rett R. Ludwikowski, Regulacje handlu i biznesu międzynarodowego, T. II, Warszawa System Prawa Prywatnego, T. 5: Prawo zobowiązań część ogólna LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: - System Prawa Prywatnego, T. 5: Prawo zobowiązań część ogólna, pod red. E. Łętowskiej, Warszawa Inne podręczniki i komentarze z zakresu prawa cywilnego, części zobowiązań umownych. PRZEDMIOT: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Renegocjacje jako sposób rozstrzygania sporów Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów II LICZBA GODZIN: 10 35

36 JĘZYK WYKŁADOWY: Polski PLAN WYKŁADU: Rozstrzyganie sporów w drodze negocjacji 1. Pojęcie negocjacji 2. Klauzula negocjacyjna 3. Technika negocjacji 4. Sposoby zakończenia negocjacji CEL WYKŁADU: Wykład ma na celu przedstawienie problematyki rozstrzygania sporów w drodze negocjacji, omówienie rodzajów klauzul negocjacyjnych, technik negocjacji oraz sposobów zakończenia negocjacji. LITERATURA PODSTAWOWA: 1. A. Szumański; Renegocjacja umów w międzynarodowym obrocie gospodarczym, Kraków 1994 PRZEDMIOT: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Arbitraż w sporach inwestycyjnych Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów II LICZBA GODZIN: 10 36

37 JĘZYK WYKŁADOWY: Polski PLAN WYKŁADU: Spory inwestycyjne 1. Źródła prawa 2. Konwencja waszyngtońska 3. Pojęcie inwestycji 4. Spory inwestycyjne główne problemy CEL WYKŁADU: Wykład ma na celu przedstawienie problematyki arbitrażu inwestycyjnego, źródeł prawa w tym BIT i konwencji waszyngtońskiej, pojęcia inwestycji i głównych zagadnień dotyczących sporów inwestycyjnych. LITERATURA PODSTAWOWA: 1. N. Horn, S. Kroll, Arbitrating foreign investment disputes, The Hague J. Sozański: Ochrona prawna inwestycji zagranicznych, Warszawa 2002 PRZEDMIOT: FORMA: KIERUNEK STUDIÓW: SEMESTR: Arbitraż w sporach korporacyjnych Wykład Studia Podyplomowe Arbitrażu i Negocjowania Umów II LICZBA GODZIN: 10 37

38 J ĘZYK WYKŁADOWY: Polski PLAN WYKŁADU: CEL WYKŁADU: 1. Podstawy prawa spółek 4 h. 2. Pojęcie sporów ze stosunku spółki. Rozstrzyganie sporów ze stosunku spółki przed sądami powszechnymi 2 h. 3. Rozstrzyganie sporów ze stosunku spółki przez sąd polubowny argumenty za i przeciw; światowe tendencje; przedmiotowa zdatność arbitrażowa sporów ze stosunku spółki; zakres podmiotowy związania klauzulą arbitrażową zamieszczoną w umowie (statucie) spółki 4 h. Wykład ma na celu przedstawienie problematyki rozstrzygania sporów z zakresu prawa spółek (tzw. sporów korporacyjnych; ang. corporate disputes) w postępowaniu przed sądem arbitrażowym. W wykładzie przedstawione zostaną zasadnicze problemy związane z arbitrażem w sporach korporacyjnych na tle polskiej regulacji sądownictwa polubownego, przy zarysowaniu światowych tendencji w tym zakresie. Rozważania szczegółowe poprzedzać będzie prezentacja podstaw prawa spółek, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki sporów, powstających na tle stosunków spółki (w tym problematyka zaskarżania uchwał). LITERATURA PODSTAWOWA: 1. B. Sołtys: Zapis na sąd polubowny w prawie spółek [w:] Kodeks spółek handlowych. Po pięciu latach, red. L. Banel, U. Gączkowska, Wrocław 2006, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego (Acta Universitatis Wratislaviensis, nr 2842). 38

39 2. T. Ereciński, komentarz do art oraz do art [w:] T. Ereciński, J. Ciszewski, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Cz. 4 - Przepisy z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego, cz. 5 - Sąd polubowny (arbitrażowy), Warszawa 2006, Wydawnictwo LexisNexis. 3. G. Suliński: Dopuszczalność poddania sporu ze stosunku spółki pod rozstrzygnięcie sądu polubownego, Przegląd Prawa Handlowego 2005, nr A.W. Wiśniewski: Rozstrzyganie sporów korporacyjnych spółek kapitałowych przez sądy polubowne struktura problemu (cz. I), Prawo Spółek 2005, nr 4 5. A.W. Wiśniewski: Rozstrzyganie sporów korporacyjnych spółek kapitałowych przez sądy polubowne perspektywa ustawowego rozstrzygnięcia (cz. II), Prawo Spółek 2005, nr A. Szumański: Dopuszczalność kognicji sądu polubownego w sprawach o zaskarżanie uchwał zgromadzeń spółek kapitałowych [w:] Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa Profesora Maksymiliana Pazdana, red. L. Ogiegło, W. Popiołek, M. Szpunar, Zakamycze M. Romanowski: Związanie spółki z o.o. statutowym zapisem na sąd arbitrażowy - przed i po noweli kodeksu postępowania cywilnego, Przegląd Prawa Handlowego 2006, nr M. Romanowski: Utrata statusu wspólnika a związanie zapisem na sąd arbitrażowy, Przegląd Prawa Handlowego 2006, nr 6. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: Podręczniki z zakresu prawa spółek. 39